કુંભમેળા દરમિયાન શેરબજારમાં કેમ મંદી આવે છે? દર 20 વર્ષે રોકાણકારોના રૂપિયા ડૂબ્યા
- 4 મિલિયનથી વધુ લોકોએ પહેલી ડૂબકી લગાવી
- કુંભમેળામાં કરોડો શ્રદ્ધાળુઓ પવિત્ર સ્નાન કરવા આવે છે
- પવિત્ર નદી ગંગામાં ડૂબકી લગાવવાથી આત્મા શુદ્ધ થાય છે
સેમકો સિક્યોરિટીઝે મહાકુંભ મેળા દરમિયાન ભારતીય શેરબજારના વર્તનનું એક રસપ્રદ ઉદાહરણ રજૂ કર્યું છે. અહેવાલ દર્શાવે છે કે આ તમામ છ પ્રસંગોએ, કુંભ મેળાની શરૂઆતથી અંત સુધી BSE ના મુખ્ય સૂચકાંક સેન્સેક્સનું વળતર નકારાત્મક રહ્યું છે.
મહાકુંભ મેળો 2025 એ દેશના સૌથી મોટા ધાર્મિક તહેવારોમાંનો એક છે. જે સોમવારથી શરૂ થઈ ગયો છે. અહેવાલો અનુસાર, સંગમ કિનારા પર 4 મિલિયનથી વધુ લોકોએ પહેલી ડૂબકી લગાવી. આ કુંભ મેળામાં, ફક્ત દેશ જ નહીં પરંતુ વિશ્વભરમાંથી ભારતીયો અને વિદેશીઓ 'પવિત્ર સ્નાન' કરવા આવે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે કુંભ મેળા દરમિયાન પવિત્ર નદી ગંગામાં ડૂબકી લગાવવાથી આત્મા શુદ્ધ થાય છે અને મોક્ષ પણ મળે છે. પણ અહીં આપણે શેરબજારમાં મંદી વિશે વાત કરી રહ્યા છે, કુંભ મેળા દરમિયાન શેરબજાર ડૂબી જાય છે. છેલ્લા 20 વર્ષ દરમિયાન આયોજિત બધા કુંભ મેળામાં સેન્સેક્સની સ્થિતિ ખૂબ જ ખરાબ જોવા મળી હતી. ચાલો આંકડાઓ દ્વારા તમને સમજાવવાનો પ્રયાસ કરીએ.
કુંભમેળા દરમિયાન સેન્સેક્સ ઘટ્યો
સેમકો સિક્યોરિટીઝે મહાકુંભ મેળા દરમિયાન ભારતીય શેરબજારના વર્તનનું એક રસપ્રદ ઉદાહરણ રજૂ કર્યું છે. સેમ્કો સિક્યોરિટીઝના માર્કેટ પર્સ્પેક્ટિવ્સ અને રિસર્ચના વડા અપૂર્વ શેઠે છેલ્લા 20 વર્ષ દરમિયાન બજારના પ્રદર્શનનું વિશ્લેષણ કર્યું છે, જેમાં કુંભ મેળો છ વખત ઉજવવામાં આવ્યો હતો. અહેવાલ દર્શાવે છે કે આ તમામ છ પ્રસંગોએ, કુંભ મેળાની શરૂઆતથી અંત સુધી BSEના મુખ્ય સૂચકાંક સેન્સેક્સનું વળતર નકારાત્મક રહ્યું છે. કુંભ મેળાના 52 દિવસ દરમિયાન, સેન્સેક્સમાં 3.4 ટકાનો ઘટાડો જોવા મળ્યો.
શેરબજાર ક્યારે કેટલો ડાઉન થયો
સેન્સેક્સમાં સૌથી મોટો ઘટાડો 2015 ના કુંભ મેળા દરમિયાન જોવા મળ્યો હતો. ત્યારબાદ, જુલાઈ 2015 થી સપ્ટેમ્બર 2015 દરમિયાન, BSE બેન્ચમાર્ક ઇન્ડેક્સ 8.3 ટકા ઘટ્યો હતો. બીજો સૌથી મોટો ઘટાડો એપ્રિલ 2021 ના કુંભકાળ દરમિયાન નોંધાયો હતો, જ્યારે સેન્સેક્સમાં 4.2 ટકાનો ઘટાડો જોવા મળ્યો હતો. જો આપણે સૌથી ઓછા ઘટાડાની વાત કરીએ તો, વર્ષ 2010માં કુંભ મેળા દરમિયાન સેન્સેક્સમાં 1.2 ટકાનો ઘટાડો થયો હતો. 2013ના કુંભમેળા દરમિયાન 1.3 ટકાનો ઘટાડો જોવા મળ્યો હતો. એપ્રિલ 2016માં કુંભમેળા દરમિયાન તેમાં 2.4 ટકાનો ઘટાડો થયો હતો. આનો અર્થ એ થયો કે છેલ્લા 20 વર્ષમાં કુંભ મેળા દરમિયાન એવો કોઈ પ્રસંગ બન્યો નથી જ્યારે સેન્સેક્સે સકારાત્મક વળતર આપ્યું હોય.
મહાકુંભ દરમિયાન સેન્સેક્સનું પ્રદર્શન
કુંભ મેળાની શરૂઆત તારીખ કુંભ મેળાની સમાપ્તિ તારીખ સેન્સેક્સ વળતર (ટકાવારીમાં)
| 05 એપ્રિલ 2004 | 04 મે 2004 | -3.3 |
| 14 જાન્યુઆરી 2010 | 28 એપ્રિલ 2010 | -1.2 |
| 14 જાન્યુઆરી 2013 | 11 માર્ચ 2013 | -1.3 |
| 14 જુલાઈ 2015 | 28 સપ્ટેમ્બર 2015 | -8.3 |
| 22 એપ્રિલ 2016 | 23 મે 2016 | -2.4 |
| 01 એપ્રિલ 2021 | 19 એપ્રિલ 2021 | -4.2 |
6 મહિના પછી સકારાત્મક વળતર
વધુમાં, સેમ્કો સિક્યોરિટીઝના અપૂર્વ શેઠે સમજાવ્યું કે કુંભ મેળા પછીના છ મહિનામાં સેન્સેક્સે 6 માંથી 5 વખત સકારાત્મક વળતર આપ્યું. કુંભ મેળા પછીના છ મહિનાના સમયગાળામાં સરેરાશ 8 ટકા વળતર જોવા મળ્યું. આ 2021ના કુંભ મેળા પછી જોવા મળેલી સૌથી મોટી રેલી છે. ત્યારે સેન્સેક્સ લગભગ 29 ટકા વધ્યો હતો. તે જ સમયે, વર્ષ 2010 દરમિયાન, સેન્સેક્સમાં 16.8 ટકાનો સારો વધારો જોવા મળ્યો હતો. જોકે, 2015 ના કુંભ સમયગાળા પછી BSE બેન્ચમાર્ક ઇન્ડેક્સે 2.5 ટકાનું નકારાત્મક વળતર આપ્યું હતું.
મહાકુંભ પછી સેન્સેક્સનું પ્રદર્શન
કુંભ મેળાના 6 મહિના પછી સેન્સેક્સનું વળતર (ટકાવારીમાં)
| 2004 | 1 |
| 2010 | 16.8 |
| 2013 | 1.8 |
| 2015 | -2.5 |
| 2016 | 2.1 |
| 2021 | 28.8 |
ઘણા કારણો હોઈ શકે છે
નિષ્ણાતો માને છે કે કુંભ કાળ દરમિયાન અને પછી બજારના આ વિચિત્ર વર્તન પાછળ ઘણા કારણો હોઈ શકે છે. કુંભ મેળા દરમિયાન ઐતિહાસિક નબળા પ્રદર્શનને ધ્યાનમાં રાખીને, રોકાણકારો વધુ સાવધ વ્યૂહરચના અપનાવી શકે છે. જો સોમવારની વાત કરીએ તો સેન્સેક્સમાં એક ટકાથી વધુ એટલે કે 800 પોઈન્ટથી વધુનો ઘટાડો જોવા મળ્યો છે. સેન્સેક્સ હાલમાં 76,677.06 પોઈન્ટ પર ટ્રેડ કરી રહ્યો છે. જો આપણે ઐતિહાસિક ડેટા પર નજર કરીએ તો, સેન્સેક્સમાં વધુ ઘટાડો જોવા મળી શકે છે.
આ પણ વાંચો: Stock Market: જાન્યુઆરીમાં વિદેશી રોકાણકારોનું 'ભારત છોડો અભિયાન' કેમ શરૂ થાય છે, ચાર વર્ષના આંકડા સાક્ષી