Soft Landing : જાણો શું છે સોફ્ટ લેન્ડિંગ, Chandrayaan-3 ચંદ્રની સપાટી પર ઉતરતાની સાથે જ રચશે ઈતિહાસ

ભારતનું Chandrayaan-3 ટૂંક સમયમાં ચંદ્રની સપાટી પર ઈતિહાસ રચવા જઈ રહ્યું છે. લેન્ડિંગનો સમય 23 ઓગસ્ટ 2023ની સાંજે 6.04 કલાકે નક્કી કરવામાં આવ્યો છે. આ સમય પહેલા, સપાટીની નજીક પહોંચતા જ સોફ્ટ લેન્ડિંગ માટેની કવાયત શરૂ કરવામાં આવશે. આ સાથે, વિક્રમ લેન્ડરનો રફ બ્રેકિંગ તબક્કો શરૂ થશે.

ચાલો જાણીએ સોફ્ટ લેન્ડિંગ શું છે અને તે કેવી રીતે કરવામાં આવશે. ભારતીય અવકાશ સંશોધન સંસ્થા એટલે કે ISRO એ પહેલેથી જ કહ્યું છે કે Chandrayaan-3 મિશન નિર્ધારિત સમય મુજબ આગળ વધી રહ્યું છે. ચંદ્રની સપાટી પર Chandrayaan-3ના લેન્ડરના ઉતરાણના નિર્ધારિત સમય અનુસાર સમગ્ર પ્રક્રિયા સારી રીતે ચાલી રહી છે તે એક સુખદ સંકેત છે.

શું છે સોફ્ટ લેન્ડિંગઃ ખરેખર, Chandrayaanનું વિક્રમ લેન્ડર ચંદ્રની ખૂબ નજીક પહોંચી ગયું છે અને બુધવારે જ લેન્ડિંગ શરૂ કરશે. લેન્ડર હાલમાં લેન્ડિંગ એરિયાની તસવીરો લઈ રહ્યું છે, જેનો ISRO અભ્યાસ કરી રહ્યું છે. સોફ્ટ લેન્ડિંગ એ પ્રક્રિયા છે જ્યારે અવકાશયાનને કોઈ ગ્રહ પર લેન્ડ કરવામાં આવે છે જેથી તેને કોઈ નુકસાન ન થાય. નિષ્ણાતો માને છે કે સોફ્ટ લેન્ડિંગનું સૌથી મોટું ઉદાહરણ પેરાશૂટમાંથી કૂદતો માણસ છે.

એ પણ સમજી શકાય છે કે જ્યારે કોઈ વ્યક્તિ પ્લેનમાંથી કૂદી પડે છે ત્યારે પેરાશૂટ તેના વજન અને ગુરુત્વાકર્ષણની અસરને ઘટાડે છે. પરંતુ ચંદ્ર પર સોફ્ટ લેન્ડિંગ થોડું અલગ છે કારણ કે ત્યાંનું ગુરુત્વાકર્ષણ પણ અલગ છે. ચંદ્ર પરનું ગુરુત્વાકર્ષણ બળ પૃથ્વી કરતાં 1/6 ઓછું છે. એટલે કે ત્યાં પડવાની ઝડપ વધી જશે. એટલા માટે Chandrayaan-3 સાથે ખાસ ટેક્નોલોજી અપનાવવામાં આવી રહી છે. આ માટે, Chandrayaan-3 હેઠળના તમામ પાંચ એન્જિનને સ્વિચ કરવામાં આવશે, જેથી એન્જિન વિરુદ્ધ દિશામાં દબાણ બનાવીને વિક્રમની ગતિને ઓછી કરશે. આ સાથે વિક્રમ લેન્ડર ચંદ્રની સપાટી પર ધીરે ધીરે ઉતરશે.

વિક્રમ લેન્ડરના સોફ્ટ લેન્ડિંગની પ્રક્રિયા તરત જ સમાપ્ત થઈ જશે. એ જ રીતે, વિક્રમ લેન્ડર એક બાજુથી ખુલશે અને પ્રજ્ઞાન રોવર પણ ચંદ્રની સપાટી પર જશે. ત્યારબાદ પ્રજ્ઞાન રોવર તેનું કામ શરૂ કરશે.

આ પણ વાંચો : ISRO : શું તમે જાણો છો Chandrayaan-3 મિશનની સફળતા પાછળ કોનો મૂખ્ય રોલ છે…?