અજીત ડોભાલ ફરી NSA બન્યા, વાંચો તેમના કામ અને દામની માહિતી...

NSA : રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા સલાહકાર (NSA) તરીકે ફરી એક વાર અજીત ડોભાલ (Ajit Doval )ની નિમણૂક કરવામાં આવી છે. તેઓ સતત ત્રીજી વાર રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા સલાહકાર બન્યા છે. 2014માં પહેલીવાર મોદી સરકાર સત્તામાં આવ્યા બાદ, અજીત ડોભાલને 30 મે 2014ના રોજ રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા સલાહકાર તરીકે નિયુક્ત કરવામાં આવ્યા હતા. 2019માં મોદી સરકાર ફરી આવ્યા બાદ, 3 જૂન 2019ના રોજ બીજી વખત અજીત ડોભાલની NSA તરીકે નિમણૂક કરવામાં આવી હતી. ત્યારબાદ મોદી સરકારે NSA અજીત ડોભાલને પણ કેબિનેટ મંત્રીનો દરજ્જો આપ્યો હતો. આ પહેલા તેમને રાજ્યમંત્રીનો દરજ્જો મળ્યો હતો.

દરેક મોટા નિર્ણય અજીત ડોભાલની સલાહ પર જ લેવામાં આવે છે

હવે કેન્દ્રમાં સતત ત્રીજી વખત એનડીએની સરકાર બની છે ત્યારે વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ ફરી એકવાર તેમનામાં વિશ્વાસ વ્યક્ત કર્યો છે અને તેમને રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા સલાહકાર નિયુક્ત કર્યા છે. NSA બનતા પહેલા અજીત ડોભાલ ઈન્ટેલિજન્સ બ્યુરો (IB)ના વડા હતા. તેઓ 1968માં IPS તરીકે પોલીસ સેવામાં જોડાયા હતા. રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા સાથે જોડાયેલા દરેક મોટા નિર્ણય અજીત ડોભાલની સલાહ પર જ લેવામાં આવે છે.

રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા સલાહકાર શું છે ?

રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા સલાહકારનું પદ 1998માં અટલ બિહારી વાજપેયીની સરકારમાં બનાવવામાં આવ્યું હતું. વાજપેયી સરકારમાં તત્કાલીન મુખ્ય સચિવ બ્રજેશ મિશ્રાને 19 નવેમ્બર 1998ના રોજ NSA તરીકે નિયુક્ત કરવામાં આવ્યા હતા.

બ્રજેશ મિશ્રા 23 મે 2004 સુધી NSAના પદ પર રહ્યા

પોખરણ-2થી લઈને કાશ્મીર મુદ્દો અને વાજપેયીની પાકિસ્તાનની ઐતિહાસિક બસ સફરથી લઈને અમેરિકા સાથેના સંબંધો સુધારવામાં બ્રજેશ મિશ્રાએ મહત્વની ભૂમિકા ભજવી હતી. બ્રજેશ મિશ્રા બે વર્ષ સુધી સંયુક્ત રાષ્ટ્રમાં ભારતના સ્થાયી પ્રતિનિધિ પણ હતા. તેમને વાજપેયીના મુશ્કેલીનિવારક પણ કહેવામાં આવતા હતા. બ્રજેશ મિશ્રા 23 મે 2004 સુધી NSAના પદ પર રહ્યા.

મનમોહન સિંહ સરકારમાં પૂર્વ વિદેશ સચિવ જેએન દીક્ષિતને NSA બનાવવામાં આવ્યા

2004માં જ્યારે મનમોહન સિંહ વડાપ્રધાન બન્યા ત્યારે તેમણે પ્રિન્સિપલ સેક્રેટરી અને NSAના હોદ્દા અલગ કર્યા હતા. અગાઉ મુખ્ય સચિવ NSA પણ હતા. મનમોહન સિંહ સરકારમાં પૂર્વ વિદેશ સચિવ જેએન દીક્ષિતને NSA બનાવવામાં આવ્યા હતા. આ રીતે જેએન દીક્ષિત બીજા રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા સલાહકાર બન્યા.

અજીત ડોભાલ 30 મેના રોજ પાંચમા રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા સલાહકાર બન્યા

જેએન દીક્ષિતને 26 મે 2004ના રોજ NSA નિયુક્ત કરવામાં આવ્યા હતા. જાન્યુઆરી 2005માં તેમનું અવસાન થયું. તેમના પછી, કોંગ્રેસ સરકારે એમકે નારાયણની NSA તરીકે નિમણૂક કરી, જેઓ IPS અને IBના ડિરેક્ટર હતા. તેમના પછી, 24 જાન્યુઆરી, 2010 ના રોજ, વિદેશ સેવામાં રહેલા શિવ મેનન NSA બન્યા. 26 મે 2014 ના રોજ તેમની નિવૃત્તિ પછી, અજીત ડોભાલ 30 મેના રોજ પાંચમા રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા સલાહકાર બન્યા.

NSA નું પદ કેટલું શક્તિશાળી ?

2019 સુધી રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા સલાહકારને રાજ્ય મંત્રીનો દરજ્જો હતો. પરંતુ કેન્દ્રમાં મોદી સરકાર આવ્યા બાદ બીજી વખત તેમને કેબિનેટ મંત્રીનો દરજ્જો આપવામાં આવ્યો હતો. NSAનું પદ સૌથી શક્તિશાળી માનવામાં આવે છે. NSA વડા પ્રધાનને માત્ર રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા પર જ નહીં પરંતુ વિદેશ નીતિ સાથે સંબંધિત બાબતો પર પણ સલાહ આપે છે.

NSA દરરોજ વડાપ્રધાનને આંતરિક અને બાહ્ય ખતરાની જાણકારી આપે છે

NSA રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા પરિષદ (NSC)નું નેતૃત્વ કરે છે. NSA દરરોજ વડાપ્રધાનને આંતરિક અને બાહ્ય ખતરા સાથે સંબંધિત બાબતોની માહિતી પૂરી પાડે છે. અને વડા પ્રધાન વતી વ્યૂહાત્મક અને સંવેદનશીલ મુદ્દાઓ પર નજર રાખે છે.

ગુપ્ત માહિતી એકત્રિત કરે છે

દરરોજ, NSA IB અને RAW જેવી એજન્સીઓ પાસેથી ગુપ્ત માહિતી એકત્રિત કરે છે અને તેની માહિતી વડા પ્રધાનને આપે છે. NSA ને મદદ કરવા માટે ડેપ્યુટી NSA છે. હાલમાં, નિવૃત્ત IPS દત્તાત્રેય પદસલગીકર, ભૂતપૂર્વ RAW ચીફ રાજિન્દર ખન્ના અને ભૂતપૂર્વ IFS અધિકારી પંકજ સરન ડેપ્યુટી NSA છે.

તમામ નિર્ણયો NSAની સલાહ પર જ લેવામાં આવે છે

સર્જિકલ સ્ટ્રાઈક કરવી હોય કે એરસ્ટ્રાઈક દ્વારા બદલો લેવો હોય, તમામ નિર્ણયો NSAની સલાહ પર જ લેવામાં આવે છે. ઉરી હુમલા બાદ 2016માં પાકિસ્તાન પર સર્જિકલ સ્ટ્રાઈક અને 2019માં પુલવામા હુમલા બાદ એરસ્ટ્રાઈકમાં અજીત ડોભાલની ભૂમિકા મહત્વની હતી. એટલું જ નહીં, 2017માં જ્યારે ડોકલામને લઈને ભારત અને ચીન વચ્ચે તણાવ વધ્યો ત્યારે તેને ખતમ કરવામાં પણ ડોભાલે મહત્વની ભૂમિકા ભજવી હતી.

શા માટે અજીત ડોભાલ સૌથી શક્તિશાળી છે?

એપ્રિલ 2018માં મોદી સરકારે એક મોટો નિર્ણય લીધો હતો. સરકારે સંરક્ષણ આયોજન સમિતિની રચના કરી. આ સમિતિની કમાન NSA અજીત ડોભાલને સોંપવામાં આવી હતી. એનએસએનું પદ સરકારમાં સૌથી મહત્વપૂર્ણ છે. NSA અજિત ડોભાલને પણ સૌથી શક્તિશાળી માનવામાં આવે છે કારણ કે સંરક્ષણ યોજના સમિતિમાં સંરક્ષણ સચિવ, વિદેશ સચિવ, ચીફ ઓફ ડિફેન્સ સ્ટાફ (CDS), ત્રણેય સેનાઓના વડા અને નાણાં સચિવ હોય છે. તે બધા NSA ને રિપોર્ટ કરે છે. ડિફેન્સ પ્લાનિંગ કમિટિનું કામ રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા, ડિફેન્સ ડિપ્લોમસી અને ડિફેન્સ મેન્યુફેક્ચરિંગ ઇકોસિસ્ટમ સંબંધિત પ્લાનિંગ કરવાનું છે. આ કમિટી સીધો રક્ષા મંત્રીને રિપોર્ટ કરે છે.

અજીત ડોભાલ દેશના સૌથી શક્તિશાળી અમલદાર

એટલું જ નહીં, 2018માં મોદી સરકારે સ્ટ્રેટેજિક પોલિસી ગ્રૂપનું પુનર્ગઠન કર્યું હતું. NSA અજીત ડોભાલને પણ તેના વડા બનાવવામાં આવ્યા હતા. આ બન્યું કે તરત જ અજીત ડોભાલ દેશના સૌથી શક્તિશાળી અમલદાર બની ગયા. કારણ કે અગાઉ વ્યૂહાત્મક નીતિ જૂથના વડા કેબિનેટ સચિવ હતા, પરંતુ હવે તેઓ NSA છે. અને કેબિનેટ સચિવ એનએસએને રિપોર્ટ કરે છે. આ જૂથમાં નીતિ આયોગના ઉપાધ્યક્ષ, કેબિનેટ સચિવ, CDS, ત્રણેય સેવાઓના વડાઓ, RBIના ગવર્નર, વિદેશ સચિવ, આઈબી , સંરક્ષણ સચિવ, નાણાં સચિવ, ગૃહ સચિવ, નાણાં સચિવ, RAWના સચિવ, નિયામક સહિત ઘણા અધિકારીઓનો સમાવેશ થાય છે. .

પરમાણુ કોડની પણ ઍક્સેસ

ભારતની પરમાણુ નીતિ કહે છે કે ભારત ક્યારેય પણ કોઈ દેશ પર પહેલા પરમાણુ હુમલો નહીં કરે. જો કોઈપણ દેશ ભારત પર પરમાણુ હુમલો કરશે તો તેના પર સ્વરક્ષણમાં હુમલો કરવામાં આવશે. પરંતુ પરમાણુ હુમલાનો આદેશ આપતા પહેલા ઘણી બાબતો ધ્યાનમાં લેવામાં આવે છે. કોઈપણ પરમાણુ હથિયાર લોન્ચ કરતા પહેલા, એક ગુપ્ત કોડ જરૂરી છે, જે NSA પાસે પણ છે. આ કોડ દાખલ કર્યા પછી જ પરમાણુ હથિયારો લોન્ચ કરી શકાય છે. જ્યારે નવા વડા પ્રધાન આવે છે, ત્યારે રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા સલાહકાર તેમને પરમાણુ હથિયારોના ગુપ્ત કોડ્સ સોંપે છે. આ સાથે NSA પોતે જ તેમને પરમાણુ હથિયારો સંબંધિત તમામ માહિતી આપે છે.

અજીત ડોભાલનો પગાર કેટલો ?

1968 બેચના IPS અધિકારી અજીત ડોભાલે કેરળના કોટ્ટાયમ જિલ્લાના ASAP તરીકે તેમની કારકિર્દીની શરૂઆત કરી હતી. તેઓ 1972માં IBમાં જોડાયા હતા. ઉત્તર-પૂર્વમાં શાંતિ લાવવાનો શ્રેય પણ ડોભાલને જાય છે. ડોભાલને 1988માં કીર્તિ ચક્રથી નવાજવામાં આવ્યા હતા. તેણે ઘણા વર્ષો સુધી પાકિસ્તાનમાં અંડરકવર એજન્ટ તરીકે પણ કામ કર્યું છે. ઘણા વર્ષો સુધી IBની ઓપરેશન્સ વિંગમાં કામ કર્યા પછી, તેઓ IBના ડિરેક્ટર તરીકે નિયુક્ત થયા. જાન્યુઆરી 2005માં IBના ડાયરેક્ટર પદ પરથી નિવૃત્ત થયા. નિવૃત્તિ પછી પણ તેઓ સક્રિય રહ્યા. 2014માં તેમને રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા સલાહકાર તરીકે નિયુક્ત કરવામાં આવ્યા હતા. વડાપ્રધાન કાર્યાલય અનુસાર, અજીત ડોભાલને દર મહિને 1,37,500 રૂપિયાનો પગાર આપવામાં આવે છે. આ સિવાય તેમને પેન્શન પણ મળે છે.

આ પણ વાંચો----- અરુંધતિ રોય વિરુદ્ધ UAPA હેઠળ દાખલ કરવામાં આવશે કેસ, દિલ્હી LGએ આપી મંજૂરી