આજે છે વિશ્વ રક્તદાન દિવસ, કેમ મનાવવામાં આવે છે અને શું છે આ વર્ષની થીમ?

વિશ્વ રક્તદાન દિવસ દર વર્ષે 14મી જૂને ઉજવવામાં આવે છે, આ દિવસને વિશ્વ આરોગ્ય સંસ્થા દ્વારા રક્તદાન દિવસ તરીકે જાહેર કરવામાં આવ્યો છે. વર્ષ 2004 માં સ્થપાયેલ, આ કાર્યક્રમનો ઉદ્દેશ્ય સુરક્ષિત રક્ત ઉત્પાદનોની જરૂરિયાત વિશે જાગૃતિ લાવવાનો અને દાતાઓને સુરક્ષિત જીવન બચાવ રક્તદાન કરવા પ્રોત્સાહિત કરીને તેમનો આભાર વ્યક્ત કરવાનો છે.

આ દિવસની સ્થાપના વર્ષ 2004માં લોકોને રક્તદાન માટે પ્રોત્સાહિત કરવા અને રક્ત ઉત્પાદનોની જરૂરિયાત વિશે જાગૃતિ લાવવા માટે કરવામાં આવી હતી. આવી સ્થિતિમાં, લોકો માટે રક્તદાન સાથે સંબંધિત કેટલાક રસપ્રદ તથ્યો વિશે જાણવું મહત્વપૂર્ણ છે. આજનો લેખ આ વિષય પર છે. આજે અમે તમને આ લેખ દ્વારા જણાવીશું કે રક્તદાન સાથે જોડાયેલા રસપ્રદ તથ્યો શું છે. 

વિશ્વ રક્તદાતા દિવસ વિશ્વભરના રક્તદાતાઓ દ્વારા લોકો માટે નિઃસ્વાર્થ રક્તદાન જેવા જરૂરી યોગદાનને પ્રકાશિત કરે છે. મહત્વનું છે કે, 14 જૂને નોબેલ પુરસ્કાર વિજેતા કાર્લ લેન્ડસ્ટીનરનો જન્મદિવસ છે. તેઓ એક વૈજ્ઞાનિક હતા જેમણે ABO બ્લડ ગ્રુપ સિસ્ટમની શોધ કરી હતી. આવી સ્થિતિમાં તેમના જન્મદિવસે વિશ્વ રક્તદાન દિવસની ઉજવણી કરવામાં આવે છે. તેમની શોધ પહેલાં, આ રક્ત તબદિલી ગ્રુપની જાણ વિના કરવામાં આવી હતી. જ્યારે કાર્લ લેન્ડસ્ટેઈનરે તેની શોધ કરી ત્યારે તેમને 1930માં નોબેલ પુરસ્કાર આપવામાં આવ્યો હતો. 

દાતા પાસેથી રક્ત મેળવવાની બે મુખ્ય રીતો છે. મોટા ભાગનું લોહી સીધું નસમાંથી અપરિવર્તિત લોહી તરીકે લેવામાં આવે છે. સામાન્ય રીતે આ લાલ રક્ત કોશિકાઓ અને પ્લાઝ્મામાં વિભાજિત કરવામાં આવે છે, કારણ કે મોટાભાગના પ્રાપ્તકર્તાઓને માત્ર ચોક્કસ ઘટકની જરૂર હોય છે. બીજી પદ્ધતિ એ છે કે દાતા પાસેથી લોહી લેવાનું, સેન્ટ્રીફ્યુજ અથવા ફિલ્ટરનો ઉપયોગ કરીને તેને અલગ કરી અને ઇચ્છિત ભાગોનો સંગ્રહ કરી લેવામાં આવે છે, અને બાકીનું દાતાને પાછું આપવામાં આવે છે. આ પ્રક્રિયાને અફેરેસિસ કહેવામાં આવે છે અને તે ઘણીવાર ખાસ ડિઝાઇન કરેલ મશીન વડે કરવામાં આવે છે.

અહી મહત્વનું છે કે, કોઇ પણ પૈસા લીધા વિના અને પોતાની મરજીથી સ્વૈચ્છિક રક્તદાન કરનારને ધન્યવાદ આપવા અને નિયમિત રક્તદાનની જરૂરિયાત વિશે લોકોને જાગૃત કરવા માટે દર વર્ષે 14 જૂનના રોજ વિશ્વ રક્તદાન દિવસ મનાવવામાં આવે છે. સુરક્ષિત રક્ત દરેક જગ્યાએ જરૂરી છે. સારવાર દરમિયાન સલામત રક્તની વારંવાર જરૂર પડે છે. આ જીવન બચાવતી તબીબી જરૂરિયાતોમાંની એક છે. રક્ત તમામ પ્રકારની ઇમરજન્સી દરમિયાન ઇજાગ્રસ્તોની સારવાર માટે પણ મહત્વપૂર્ણ છે અને માતા અને નવજાતની સંભાળમાં આવશ્યક, જીવન રક્ષક ભૂમિકા ભજવે છે. 

વિશ્વ રક્તદાતા દિવસ આ રક્તના મહત્વ અને રક્તદાનના મહત્વને લોકો સુધી સુલભ બનાવવા અને જાગૃતિ માટે આ દિવસ મહત્વ ધરાવે છે. આ વર્ષના વિશ્વ રક્તદાતા દિવસની થીમ "Donating blood is an act of solidarity. Join the effort and save lives” છે.

આ પણ વાંચો - શું દરેક માણસ પોતાની જાત સાથે હંમેશા જોડાયેલો રહે છે ખરો?