પાકિસ્તાનમાં નવી સરકાર બાદ પહેલી વાર મળ્યા ભારત-પાકના વિદેશ મંત્રી

ઈમરાન સરકારની વિદાય અને પાકિસ્તાનમાં શાહબાઝ શરીફની સરકાર આવ્યા બાદ ભારત અને પાકિસ્તાનના વિદેશ મંત્રીઓ પ્રથમ વખત મળ્યા છે. ભારતના વિદેશ મંત્રી ડૉ. એસ. જયશંકર અને પાકિસ્તાનના વિદેશ મંત્રી બિલાવલ ભુટ્ટો ઝરદારી ઉઝબેકિસ્તાનમાં SCO વિદેશ મંત્રીઓની કોન્ફરન્સ દરમિયાન મળ્યા હતા.

ઉઝબેકિસ્તાનમાં SCO સમિટ દરમિયાન ભારત અને પાકિસ્તાનના વિદેશ પ્રધાનો એકબીજાને મળ્યા હતા. જો કે, સૂત્રોએ એ પણ સ્પષ્ટ કર્યું કે ભારત અને પાકિસ્તાન વચ્ચે કોઈ દ્વિપક્ષીય પ્રતિનિધિમંડળની વાતચીત થઈ નથી. પરંતુ વિદેશ મંત્રી ડૉ એસ. જયશંકર અને પાકિસ્તાનના વિદેશ મંત્રી બિલાવલ ભુટ્ટો વચ્ચે સૌજન્ય મુલાકાત થઈ અને બંનેએ હાથ મિલાવ્યા હતા. મહત્વની વાત એ છે કે તેઓએ એકબીજાને અવગણવાનું નહીં નક્કી કર્યું. કારણ કે ઘણા પ્રસંગોએ ભારત અને પાકિસ્તાનના વિદેશ મંત્રીઓ એકબીજાને સંપૂર્ણપણે નજરઅંદાજ કરતા રહ્યા છે.

સરકારના વિશ્વસનીય સૂત્રોનું કહેવું છે કે ભારત પણ નેબર ફર્સ્ટની નીતિ હેઠળ પાકિસ્તાન સાથે સંબંધો સુધારવા માંગે છે, પરંતુ આ માટે પાકિસ્તાને પણ વાતાવરણ ઊભું કરવું જોઈએ. ભારત સરકારના સૂત્રોનું કહેવું છે કે એક તરફ જ્યારે પાકિસ્તાનના આર્મી ચીફ કે વિદેશ મંત્રી બિલાવલ ભુટ્ટો પણ કંઈક સકારાત્મક કહે છે ત્યારે સરકારના અન્ય ભાગોમાંથી વિરોધાભાસી નિવેદનો આવે છે. સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર, ભારત સરકારને ચોક્કસપણે લાગે છે કે વર્તમાન શરીફ સરકાર ભારત સાથેના સંબંધો અને ખાસ કરીને વેપાર સંબંધો સુધારવા માંગે છે, પરંતુ આ સરકાર પાસે માત્ર એક વર્ષ છે.

તેમને એ વાતનો પણ ડર હશે કે જો તેઓ ભારત સાથેના સંબંધો સુધારવા માટે બે ડગલાં આગળ વધે તો પણ ચૂંટણીને ધ્યાનમાં રાખીને ઈમરાન ખાન આ માટે તેમની સામે ટકોર કરશે. જે વર્તમાન શાહબાઝ શરીફ સરકારની વિરુદ્ધ જઈ શકે છે. આવી સ્થિતિમાં, ભારત અને પાકિસ્તાન વચ્ચેના સંબંધોને વધુ સારા બનાવવા માટે, સૌથી વધુ જરૂરી છે કે પાકિસ્તાન સરકાર ઓછામાં ઓછા એક અવાજમાં વાત કરે અને સંબંધોને સુધારવાની દિશામાં નીતિ રજૂ કરે.

સૂત્રો પાસેથી મળેલા મોટા સમાચાર એ છે કે ભારત અને પાકિસ્તાનમાં એ વાત પર સહમતિ બની છે કે ફરી એકવાર લોકો વચ્ચેનો સંપર્ક વધારવો જોઈએ અને ધાર્મિક હિલચાલને મંજૂરી આપવી જોઈએ. આ સાથે બંને દેશોની જેલમાં બંધ કેદીઓને પણ મુક્ત કરીને પોતપોતાના દેશમાં પાછા મોકલવામાં આવે. આ જ કારણ છે કે ભારત અને પાકિસ્તાન બંનેએ તાજેતરમાં ધાર્મિક સ્થળો માટે ઘણા લોકોને વિઝા આપ્યા અને એકબીજાની જેલમાં બંધ ઘણા કેદીઓને પણ મુક્ત કર્યા.

ટૂંક સમયમાં જ બંને દેશો વચ્ચે બનેલી સંયુક્ત ન્યાયિક સમિતિ એકબીજાની જેલમાં બંધ કેદીઓને મળવા, તેમની સ્થિતિ જાણવા અને તેમને મદદ કરવા માટે ફરીથી અમલમાં આવશે. આ અંગે બંને દેશોના અધિકારીઓ વચ્ચે વાતચીત ચાલી રહી છે. ઉલ્લેખનિય છે કે  સંબંધોમાં ખટાશના કારણે બંને દેશો વચ્ચેની આ વ્યવસ્થા છેલ્લા કેટલાક સમયથી સક્રિય નહોતી. ભારત સરકારના સૂત્રોએ એમ પણ કહ્યું હતું કે જ્યારથી બંને દેશોની સેનાઓ વચ્ચે યુદ્ધવિરામનું કડક પાલન કરવા પર નવેસરથી સમજૂતી થઈ છે ત્યારથી પાકિસ્તાન દ્વારા સરહદ પર કોઈ ઉલ્લંઘન થયું નથી, જે સારી બાબત છે.