રેપો રેટમાં 0.5 ટકાનો વધારો, જાણો આપની પર શું થશે અસર

રિઝર્વ બેંક આજે તેની નાણાકીય નીતિ જાહેર કરે તે પહેલા આરબીઆઈના ગવર્નર શક્તિકાંત દાસે વૈશ્વિક ફુગાવા અંગે ચિંતા વ્યક્ત કરી હતી. ત્યાર બાદ તેમણે રેપો રેટમાં 0.50 ટકાનો વધારો કરવાની જાહેરાત કરી હતી. રેપો રેટ હવે 4.90 થી વધીને 5.40 ટકા થઈ ગયો છે. દાસે એમ પણ કહ્યું કે સમિતિએ સર્વસંમતિથી આ નિર્ણય લીધો છે.

રેપો રેટમાં વધારો તમારા લોનના હપ્તામાં વધારો કરશે. તેનાથી હોમ લોન, ઓટો લોન અને પર્સનલ લોનના હપ્તામાં પણ વધારો થશે. જો તમારી હોમ લોન 30 લાખ રૂપિયાની છે અને તેની મુદત 20 વર્ષની છે, તો તમારો હપ્તો 24,168 રૂપિયાથી વધીને 25,093 રૂપિયા થઈ જશે.

 મોનેટરી પોલિસી કમિટી (MPC)ની ત્રણ દિવસીય બેઠકમાં લેવાયેલા નિર્ણય અંગે માહિતી આપતા RBI ગવર્નર શક્તિકાંત દાસે જણાવ્યું હતું કે, “MPCએ સર્વસંમતિથી રેપો રેટમાં 0.5 ટકાનો વધારો કરીને 5.4 ટકા કરવાનો નિર્ણય લીધો છે. ઊંચી મોંઘવારી સામે દુનિયા ઝઝૂમી રહી છે અને તેને નિયંત્રણમાં લાવવી જરૂરી છે. "મોનેટરી પોલિસી કમિટીએ ફુગાવાને કાબૂમાં રાખવા માટે અનુકૂળ નીતિના વલણને પાછું ખેંચવા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવાનું પણ નક્કી કર્યું છે," તેમ દાસે જણાવ્યું હતું.

દાસે કહ્યું કે ભારતીય અર્થવ્યવસ્થા ઉચ્ચ ફુગાવા સામે લડી રહી છે. જોકે, એપ્રિલની સરખામણીએ મોંઘવારી ઘટી છે. ગ્રામીણ માંગમાં સુધારો જોવા મળી રહ્યો છે. નાણાકીય વર્ષ 2023 ના પ્રથમ ત્રિમાસિક ગાળામાં જીડીપી વૃદ્ધિ 16.2 ટકા રહેવાની ધારણા છે. પડકારો છતાં જીડીપી વૃદ્ધિ 7.2 પર યથાવત છે.

નાણાકીય નીતિ સમિતિએ ફિક્સ્ડ ડિપોઝિટ ફેસિલિટી (SDF) રેટ 4.65 ટકાથી વધારીને 5.15 ટકા કર્યો છે. નાણાકીય ક્ષેત્રમાં પર્યાપ્ત મૂડી. ફોરેક્સ રિઝર્વ વૈશ્વિક વિકાસની અસરથી રક્ષણ આપે છે.

રિટેલ ફુગાવાને કાબૂમાં રાખવા માટે આરબીઆઈએ ચાલુ નાણાકીય વર્ષમાં અત્યાર સુધીમાં બે વાર રેપો રેટ વધાર્યો હતો. મેમાં 0.40 ટકા અને જૂનમાં 0.50 ટકા. આ ત્રીજી વખત છે જ્યારે રેપો રેટમાં વધારો કરવામાં આવ્યો છે. અગાઉ રેપો રેટ 4.9 ટકા હતો, જે કોવિડ પહેલાના 5.15 ટકાના સ્તરથી નીચે હતો.

દર વખતે ભારતીય રિઝર્વ બેંક દ્વારા આર્થિક નીતિઓની સમીક્ષા દરમિયાન, રેપો રેટ, રિવર્સ રેપો રેટ અને સીઆરઆર જેવા શબ્દો આવે છે, જે સામાન્ય માણસ માટે સમજવામાં થોડા મુશ્કેલ છે. રેપો રેટ, રિવર્સ રેપો રેટ અને CRR નો અર્થ અને તે તમારા જીવન પર કેવી અસર કરે છે .તેને આ રીતે સરળ ભાષામાં સમજી શકાય છે. બેંકો અમને લોન આપે છે અને અમારે તે લોન પર વ્યાજ ચૂકવવું પડે છે. તેવી જ રીતે, બેંકોને પણ તેમના રોજિંદા કામકાજ માટે મોટી રકમની જરૂર હોય છે અને તેઓ ભારતીય રિઝર્વ બેંક (RBI) પાસેથી લોન લે છે. રિઝર્વ બેંક તેમની પાસેથી આ લોન પર જે દરે વ્યાજ વસૂલે છે તેને રેપો રેટ કહેવામાં આવે છે.

જ્યારે બેંકોને ઓછા વ્યાજ દરે લોન મળશે એટલે કે રેપો રેટ ઓછો હશે તો તેઓ તેમના ગ્રાહકોને સસ્તી લોન પણ આપી શકશે. અને જો રિઝર્વ બેંક રેપો રેટ વધારશે તો બેંકો માટે લોન લેવી મોંઘી થશે અને તેઓ તેમના ગ્રાહકો માટે લોન મોંઘી કરશે.