Nobel Prize 2022 : વર્ષ 2022 માટે સાહિત્યમાં નોબેલ પુરસ્કાર (Nobel Prize) ફ્રેન્ચ લેખિકા એની એર્નોક્સ (Annie Ernaux) ના નામ પર રાખવામાં આવ્યું હતું. જીવનની પરેશાનીઓ સામે હાર ન માનીને આ ફ્રેન્ચ લેખકે સાબિત કર્યું કે ક્ષમતા સંઘર્ષમાં જ ચમકે છે. તેમણે આ સંઘર્ષને શબ્દો દ્વારા તેમના લખાણોમાં કંડાર્યું હતું .એની એર્નોક્સને સમગ્ર વિશ્વમાં ઓળખ અને પ્રશંસા મળીજીવનનું આ સત્ય જ્યારે તેમના પુસ્તકો દ્વારા સાહિત્યમાં
Nobel Prize 2022 : વર્ષ 2022 માટે સાહિત્યમાં નોબેલ પુરસ્કાર (Nobel Prize) ફ્રેન્ચ લેખિકા એની એર્નોક્સ (Annie Ernaux) ના નામ પર રાખવામાં આવ્યું હતું. જીવનની પરેશાનીઓ સામે હાર ન માનીને આ ફ્રેન્ચ લેખકે સાબિત કર્યું કે ક્ષમતા સંઘર્ષમાં જ ચમકે છે. તેમણે આ સંઘર્ષને શબ્દો દ્વારા તેમના લખાણોમાં કંડાર્યું હતું .
એની એર્નોક્સને સમગ્ર વિશ્વમાં ઓળખ અને પ્રશંસા મળી
જીવનનું આ સત્ય જ્યારે તેમના પુસ્તકો દ્વારા સાહિત્યમાં પ્રવેશ્યું ત્યારે તેને સમગ્ર વિશ્વમાં ઓળખ અને પ્રશંસા મળી. એટલા બધા વખાણ થયા કે તેનું નામ આ પૃથ્વી પરના સર્વશ્રેષ્ઠ પુરસ્કાર માટે ફાઈનલ થયું અને તે નોબેલ મેળવનાર સન્માનિત વ્યક્તિઓમાંની એક બની ગઈ. એક ગામડામાંથી બહાર આવીને દુનિયાને આવરી લેતી વાર્તાનું નામ હવે એની આર્નેક્સ રાખવામાં આવે તો અતિશયોક્તિ નહીં થાય.
એની એર્નોક્સનો જન્મ મધ્યમ વર્ગમાં થયો હતો
ફ્રેન્ચ લેખિકા એની આર્નોક્સનો જન્મ 1940માં થયો હતો અને તે નોર્મેન્ડીના (Normandy) નાનાશહેર યવેટોટ (Yvetot) માં ઉછર્યા હતા. જ્યાં તેના માતાપિતાની સંયુક્ત કરિયાણાની દુકાન હતી. તેના પરિવાની સ્થિતિ સારી ન હતી પરંતુ તે મહત્વાકાંક્ષી હતી. તેમના માતા-પિતા સાથે તેમણે સામન્ય જીવન જીવ્યું. આ જીવનની યાદો તેને ક્યારેય ભૂલી ન હતી.
લેખક બનવાનો તેમનો માર્ગ લાંબો અને મુશ્કેલ હતો. તેમના લખાણોમાં, અર્નેક્સે સમાજની આ વિસંગતતાઓને દૂર કરી. Arnax તેમના પ્રારંભિક લખાણો તેમના ગામડાઓ પર આધારિત છે. ધીરે ધીરે, તેમનું લેખન સાહિત્યના આ ક્ષેત્રમાંથી સમાજમાં ફેલાયેલી વાસ્તવિક અસમાનતા તરફ આગળ વધ્યું.
પિયર બૉર્ડિયુ દ્વારા પ્રભાવીત
ફ્રેન્ચ લેખિકા એની, તેની ઉત્તમ, વિશિષ્ટ શૈલી હોવા છતાં, તે જાહેર કરે છે કે તે પોતે એક નવલકથા લેખક કરતાં વધુ નૃવંશશાસ્ત્રી છે, સંસ્કૃતિઓ વચ્ચે સમાનતા અને તફાવતો શોધે છે. તેણી ઘણીવાર પોતાને ફ્રેન્ચ નવલકથાકાર માર્સેલ પ્રોસ્ટ(Marcel Proust’s)પુસ્તક પ્રભાવિત કરતી જોવા મળે છે જ્યારે સમાજશાસ્ત્રી પિયર બૉર્ડિયુ (Pierre Bourdieu) દ્વારા પણ એટલી જ ઊંડી અસર કરે છે.
એની કલ્પનાના પડદા ફાડી નાખવાની મહત્વાકાંક્ષાએ તેણીને ભૂતકાળના વ્યવસ્થિત પુનઃનિર્માણ તરફ દોરી ગઈ. તેમણે ડાયરીના રૂપમાં કાચા પ્રકારનું ગદ્ય લખવાનો પણ પ્રયાસ કર્યો છે. આમાં તેણે કેવળ બાહ્ય ઘટનાઓ નોંધી છે. જર્નલ ડુ દેહોર્સ (Journal Du Dehors) વર્ષ 1933, એક્સટીરીયર્સ (Exteriors) વર્ષ 1993 અને લા વિએ એક્સટીરીયર 1993-99 જેવા પુસ્તકોમાં આપણે તેમના આવા લખાણો જોઈ શકીએ છીએ.
સાહિત્યમાં નોબેલ પુરસ્કાર બે વાર બંધ થયો
નોબેલ પુરસ્કારની શરૂઆત વર્ષ 1901થી કરવામાં આવી હતી. તેના 119 વર્ષના ઈતિહાસમાં બે વખત સાહિત્યના ક્ષેત્રમાં આપવામાં આવેલો આ એવોર્ડ કોઈને આપવામાં આવ્યો નથી. 1943 માં, બીજા વિશ્વ યુદ્ધ દરમિયાન, પ્રથમ વખત એવું બન્યું કે કોઈ વ્યક્તિને સાહિત્ય માટે નોબેલ આપવામાં આવ્યું ન હતું. આ પછી વર્ષ 2018માં આવી તક આવી. પછી ફ્રેન્ચ ફોટોગ્રાફર જીની ક્લાઉડ આર્નોલ્ટ અને સ્વીડિશ એકેડેમી જ્યુરી સભ્ય કેટરિનાના પતિ સામે જાતીય શોષણના આરોપોને કારણે તે આપવામાં આવ્યું ન હતું.