Chandrayaan 3 Successful Land : ચંદ્ર પર ભારતનો ડંકો, સામાન્ય માણસને મળશે આ લાભ...

Chandrayaan-3 એ ચંદ્રની સપાટી પર સફળ લેન્ડિંગ કર્યું છે. ભારત આ સફળતા મેળવનાર વિશ્વનો ચોથો દેશ બની ગયો છે. 140 કરોડ લોકોની પ્રાર્થના અને 16,500 ઈસરોના વૈજ્ઞાનિકોની ચાર વર્ષની મહેનત રંગ લાવી. હવે સમગ્ર વિશ્વ જ નહીં પણ ચંદ્ર પણ ભારતના હાથમાં છે. ચંદ્રને જોઈને તમે તમારા ભવિષ્યના સપના પૂરા કરશો. કરવા ચોથના પ્રિઝમ દ્વારા માત્ર ચંદ્ર જ નહીં પરંતુ દેશની ઉંચાઈ પણ જોવા મળશે. Chandrayaan-3એ ચંદ્રની સપાટી પર તેના પગથિયાં મૂકી દીધા છે.

ઈસરોના 16,500 વૈજ્ઞાનિકો છેલ્લા ચાર વર્ષથી જે મહેનત કરી રહ્યા હતા તે પૂર્ણ થઈ ગઈ છે. સોફ્ટ લેન્ડિંગમાં નિષ્ણાત એવા વિશ્વના ચાર દેશોમાં હવે ભારતનું નામ જોડાઈ ગયું છે. Chandrayaan-3ના સફળ ઉતરાણ પાછળ વૈજ્ઞાનિકોની મહેનતની સાથે લગભગ 140 કરોડ લોકોની પ્રાર્થના પણ કામ કરી હતી.

Chandrayaan-3 નું લેન્ડિંગ કેવી રીતે થયું?

• વિક્રમ લેન્ડરે 25 કિમીની ઉંચાઈથી ચંદ્ર પર ઉતરવાની યાત્રા શરૂ કરી હતી. તેને આગલા સ્ટેજ પર પહોંચવામાં લગભગ 11.5 મિનિટ લાગી. એટલે કે 7.4 કિલોમીટરની ઉંચાઈ સુધી.
• જ્યારે તે 7.4 કિમીની ઊંચાઈએ પહોંચ્યું ત્યારે તેની ઝડપ 358 મીટર પ્રતિ સેકન્ડ હતી. આગળનો સ્ટોપ 6.8 કિમીનો હતો.
• 6.8 કિમીની ઊંચાઈએ, ઝડપ ઘટીને 336 મીટર પ્રતિ સેકન્ડ થઈ ગઈ. આગલું સ્તર 800 મીટર હતું.
• 800 મીટરની ઉંચાઈ પર, લેન્ડરના સેન્સર્સે ચંદ્રની સપાટી પર લેસર કિરણો મૂકીને ઉતરાણ માટે યોગ્ય સ્થાન શોધવાનું શરૂ કર્યું.
• 150 મીટરની ઉંચાઈ પર આવેલા લેન્ડરની ઝડપ 60 મીટર પ્રતિ સેકન્ડ હતી. 800 થી 150 મીટરની ઊંચાઈ વચ્ચેનો અર્થ થાય છે.
• 60 મીટરની ઉંચાઈ પર આવેલા લેન્ડરની ઝડપ 40 મીટર પ્રતિ સેકન્ડ હતી. 150 થી 60 મીટરની ઉંચાઈ વચ્ચેનો અર્થ થાય છે.
• 10 મીટરની ઉંચાઈ પર આવેલા લેન્ડરની ઝડપ 10 મીટર પ્રતિ સેકન્ડ હતી.
• ચંદ્રની સપાટી પર ઉતરતી વખતે સોફ્ટ લેન્ડિંગ માટે લેન્ડરની ઝડપ 1.68 મીટર પ્રતિ સેકન્ડ હતી.

વિક્રમ લેન્ડર પરના ચાર પેલોડ શું કરશે?

1. રંભા (RAMBHA)... તે ચંદ્રની સપાટી પર સૂર્યમાંથી આવતા પ્લાઝ્મા કણોની ઘનતા, જથ્થા અને ફેરફારોની તપાસ કરશે.
2. ChaSTE... તે ગરમી એટલે કે ચંદ્રની સપાટીનું તાપમાન તપાસશે.
3. ILSA... તે લેન્ડિંગ સાઇટની આસપાસ સિસ્મિક ગતિવિધિઓની તપાસ કરશે.
4. લેસર રેટ્રોરેફ્લેક્ટર એરે (LRA)... તે ચંદ્રની ગતિશીલતાને સમજવાનો પ્રયત્ન કરશે.

પ્રજ્ઞાન રોવર પર બે પેલોડ છે, તેઓ શું કરશે?

1. લેસર પ્રેરિત બ્રેકડાઉન સ્પેક્ટ્રોસ્કોપ (LIBS). તે ચંદ્રની સપાટી પર હાજર રસાયણોની માત્રા અને ગુણવત્તાનો અભ્યાસ કરશે. ખનીજની પણ શોધ કરશે.
2. આલ્ફા પાર્ટિકલ એક્સ-રે સ્પેક્ટ્રોમીટર (આલ્ફા પાર્ટિકલ એક્સ-રે સ્પેક્ટ્રોમીટર - APXS). તે તત્વ રચનાનો અભ્યાસ કરશે. ઉદાહરણ તરીકે, મેગ્નેશિયમ, એલ્યુમિનિયમ, સિલિકોન, પોટેશિયમ, કેલ્શિયમ, ટીન અને આયર્ન. તેઓ ઉતરાણ સ્થળની આસપાસ ચંદ્રની સપાટી પર શોધવામાં આવશે.

વૈજ્ઞાનિકો માટે શું ફાયદો છે

એકંદરે, વિક્રમ લેન્ડર અને પ્રજ્ઞાન રોવર સાથે મળીને ચંદ્રના વાતાવરણ, સપાટી, રસાયણો, ભૂકંપ, ખનિજો વગેરેની તપાસ કરશે. આ સાથે ISRO સહિત વિશ્વભરના વૈજ્ઞાનિકો ભવિષ્યના અભ્યાસ માટે માહિતી મેળવશે. સંશોધન કરવામાં સરળતા રહેશે. વૈજ્ઞાનિકો માટે આ એક ફાયદાની બાબત બની ગઈ છે.

દેશને શું ફાયદો થશે

વિશ્વમાં અત્યાર સુધી માત્ર ત્રણ દેશો જ ચંદ્ર પર સફળતાપૂર્વક ઉતરાણ કરી શક્યા છે. અમેરિકા, રશિયા (તત્કાલીન સોવિયેત યુનિયન) અને ચીન. જો ભારતનું Chandrayaan-3 સોફ્ટ લેન્ડિંગમાં સફળ રહેશે તો ભારત આવું કરનાર વિશ્વનો ચોથો દેશ બની જશે. તે દક્ષિણ ધ્રુવના ક્ષેત્રમાં ઉતરનાર વિશ્વનો પ્રથમ દેશ બનશે.

ઈસરોને શું ફાયદો થશે

ISRO વિશ્વમાં તેના આર્થિક વ્યવસાયિક પ્રક્ષેપણ માટે જાણીતું છે. અત્યાર સુધીમાં 34 દેશોના 424 વિદેશી ઉપગ્રહો લોન્ચ કરવામાં આવ્યા છે. એકસાથે 104 ઉપગ્રહ છોડ્યા છે. તે પણ એ જ રોકેટમાંથી. Chandrayaan-1 એ ચંદ્ર પર પાણીની શોધ કરી. Chandrayaan-2નું ઓર્બિટર હજુ પણ કામ કરી રહ્યું છે. તેણે Chandrayaan-3 માટે લેન્ડિંગ સાઈટ શોધી કાઢી. મંગલયાનનો મહિમા આખી દુનિયાએ જોયો છે. Chandrayaan-3ની સફળતાથી વિશ્વની સૌથી મોટી સ્પેસ એજન્સીઓમાં ISROનું નામ સામેલ થશે.

સામાન્ય માણસને આ લાભ મળશે

પેલોડ્સ એટલે કે Chandrayaan અને મંગલયાન જેવા અવકાશયાનમાં ફીટ કરવામાં આવેલા સાધનોનો ઉપયોગ પછીથી હવામાનશાસ્ત્ર અને સંચાર ઉપગ્રહોમાં થાય છે. સંરક્ષણ સંબંધિત ઉપગ્રહોમાં થાય છે. નકશા બનાવતા ઉપગ્રહોમાં થાય છે. આ સાધનો દેશમાં હાજર લોકોના કલ્યાણ માટે કામ કરે છે. તે કોમ્યુનિકેશન સિસ્ટમ વિકસાવવામાં મદદ કરે છે. મોનીટરીંગ સરળ બને છે.

આ પણ વાંચો : ભારત હવે ચંદ્ર પર છે : ISROના વડા એસ.સોમનાથ