Today History : શું છે 23 જાન્યુઆરીની HISTORY ? જાણો આજનું જ્ઞાન પરબ અને ઈતિહાસ

Today History : આમ તો દરેક દિવસ ખાસ હોય છે પણ ઘણી તારીખો કેલેન્ડરના પાના સાથે ઇતિહાસના પાને પણ અંકાય છે, જાણો આજના દિવસના ઇતિહાસમાં નોંધાયેલા મહત્ત્વના બનાવો ઘટનાઓ અને આજની તારીખે જન્મેલા મહાનુભાવો અને વીરલ વ્યક્તિત્ત્વની પુણ્યતિથિ. જાણો આજની તારીખ સાથે જોડાયેલી કેટલીક ખાસ વાતો. કેવી રીતે આજનો દિવસ ઇતિહાસના પાને અંકાયેલ છે.

૧૫૫૬ – ચીનના શાંક્સી પ્રાંતમાં ઇતિહાસનો સૌથી ભયાનક ભૂકંપનો આંચકો આવ્યો. અંદાજે ૮,૩૦,૦૦૦ વ્યક્તિઓએ જીવ ગુમાવ્યો. ૧૫૫૬નો શાનક્સી ધરતીકંપ (પોસ્ટલ રોમનાઇઝેશન: શેંસી), ચાઇનીઝ બોલચાલની ભાષામાં તેના રેનલ વર્ષ દ્વારા જિયાજિંગ ગ્રેટ ધરતીકપ અથવા સત્તાવાર રીતે તેના કેન્દ્ર" તરીકે ઓળખાય છે. uàxiàn ડીઝેન), મિંગ વંશ દરમિયાન ૨૩ જાન્યુઆરી ૧૫૫૬ ની વહેલી સવારે હુએક્સિયન, શાનક્સીમાં થયો હતો.
ત્યાંના મોટાભાગના રહેવાસીઓ યાઓડોંગ્સમાં રહેતા હતા - લોસ ખડકોમાં કૃત્રિમ ગુફાઓ - જે તૂટી પડી હતી અને અંદર સૂતા લોકોને જીવતા દફનાવવામાં આવ્યા હતા. આધુનિક અનુમાન મુજબ ભૂકંપથી થયેલા મૃત્યુની સંખ્યા ૧૦૦,૦૦૦ થી વધુ છે, જ્યારે ૭૦૦,૦૦૦ થી વધુ લોકો દુકાળ અને પ્લેગને કારણે સ્થળાંતર કરી ગયા અથવા મૃત્યુ પામ્યા, જે શાહી રેકોર્ડમાં કુલ ૮૩૦,૦૦૦ લોકોના નુકસાનનો સરવાળો કરે છે. તે ઇતિહાસનો સૌથી ભયંકર રેકોર્ડ ધરાવતો ધરતીકંપ હતો અને બદલામાં ચીનના ઇતિહાસમાં સૌથી ભયંકર કુદરતી આફતો પૈકીની એક હતી.

૧૫૬૫ - તાલીકોટનું યુદ્ધ -
દક્ષિણ ભારતમાં અનિયંત્રિત મુસ્લિમ સત્તાની શરૂઆત. અહમદનગરના ડેક્કાની સુલતાન નિઝામશાહ, બીજાપુરના આદિલશાહી, બિદરના ઈમાદશાહ, બેરારના બરીદશાહ અને ગોવલકોંડાના કુતુબશાહ વિજયનગર સામ્રાજ્ય સામે એક થયા અને રામ રાયને હરાવ્યા. તાલીકોટનું યુદ્ધ ડેક્કન સલ્તનત અને વિજયનગર વચ્ચે લડાઈ હતી. વિજયનગર સામ્રાજ્યની આ લડાઈ રક્ષા-તંગડી નામના ગામ પાસે લડાઈ હતી. આ યુદ્ધમાં વિજયનગર સામ્રાજ્યને હારનો સામનો કરવો પડ્યો હતો. પરિણામ વિજયનગરની હાર અને દક્ષિણ ભારતના છેલ્લા હિંદુ સામ્રાજ્યનું પતન હતું. તાલીકોટાના યુદ્ધ સમયે, સદાશિવ રાયા વિજયનગર સામ્રાજ્યના શાસક હતા, પરંતુ તેઓ કઠપૂતળી શાસક હતા. વાસ્તવિક સત્તાનો ઉપયોગ તેમના મંત્રી રામ રાય દ્વારા કરવામાં આવ્યો હતો. સદાશિવ રાયે આ ડેક્કન સલ્તનતોની વચ્ચે અંતર બનાવીને સંપૂર્ણપણે કચડી નાખવાનો પ્રયાસ કર્યો હતો, જો કે પાછળથી આ સલ્તનતોને વિજયનગરના આ ઈરાદાની જાણ થઈ અને તેઓએ એક થઈને જોડાણ કર્યું અને વિજયનગર સામ્રાજ્ય પર હુમલો કરવામાં આવ્યો. ડેક્કન સલ્તનતોએ વિજયનગરની રાજધાનીમાં પ્રવેશ કર્યો, તેને ખરાબ રીતે લૂંટી લીધો અને બધું જ નષ્ટ કર્યું.

૧૭૦૮- છત્રપતિ શાહુ મહારાજાએ પોતાનો તાજ પહેરાવ્યો અને સતારાને રાજ્યની નવી રાજધાની તરીકે જાહેર કર્યું.
ઘેડના યુદ્ધના એક મહિનાની અંદર, તે પછી સતારા સમક્ષ હાજર થયો. સાત વર્ષ પહેલાં જ્યાં ઔરંગઝેબે પડાવ નાખ્યો હતો તે જ જગ્યાએ સાતારા કિલ્લાની તળેટીમાં પડાવ નાખ્યો હતો, શાહુએ તારાબાઈના પ્રતિનિધિને પ્રતિકાર કર્યા વિના કિલ્લો શરણાગતિ આપવાની અમૂલ્ય માગણી મોકલી હતી. જો કે, બાદમાં ઉપજશે નહીં, શાહુએ તેને ઘેરો ઘાલ્યો. આઠ દિવસમાં તેને જીતી લેવાનું નક્કી કરીને, શાહુએ શોધ્યું કે કિલ્લાના લશ્કરી કમાન્ડર (હવલદાર) શેખ મીરાએ તેના પરિવારને વાઈમાં રાખ્યો હતો, જે તેની છાવણીથી દૂર નથી. શાહુએ ન્યાયી યુક્તિ લાગુ કરવાનું નક્કી કર્યું અને શેખ મીરાને ધમકી આપી કે જો તે આમ કરશે તો તે શેખની પત્ની અને બાળકોને તોપોના મોંમાંથી ઉડાડી દેશે.ગઢ શરણાગતિ નથી. શેખ મીરાએ પછી શાહુની બોલી કરવાની તૈયારી બતાવી. જો કે, પ્રતિનિધિએ પ્રતિકાર કર્યો ત્યારથી, શેખ મીરાએ, એક નાનકડા બળવામાં, તેમને જેલમાં ધકેલી દીધા અને ૧ જાન્યુઆરી ૧૭૦૮ના રોજ શાહુ માટે દરવાજા ખોલ્યા. એવું કહેવાય છે કે ઔરંગઝેબની વિશાળ સેનાને સતારાના કિલ્લા સામે મારતા જોનારા ધનાજી જાધવે પણ જોયા હતા. તે શરણાગતિ સ્વીકારે તે પહેલાંના નવ મહિના સુધી, શાહુએ જે સરળતા અને ઝડપીતાથી તેને જીતી લીધું તેના પર આશ્ચર્ય વ્યક્ત કર્યું હોવાનું કહેવાય છે. આ રીતે સતારા શાહુના રાજ્યની રાજધાની બની.

૧૮૪૯ – એલિઝાબેથ બ્લેકવેલને ન્યૂયોર્કની જિનેવા મેડિકલ કોલેજ દ્વારા એમ.ડી.ની પદવી એનાયત કરવામાં આવી.
✓તેઓ યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સના પ્રથમ મહિલા ડોક્ટર બન્યા.
એલિઝાબેથ બ્લેકવેલ એક બ્રિટીશ અને અમેરિકન ચિકિત્સક હતા, જે યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સમાં તબીબી ડિગ્રી મેળવનારી પ્રથમ મહિલા અને યુનાઇટેડ કિંગડમ માટે જનરલ મેડિકલ કાઉન્સિલના મેડિકલ રજિસ્ટર પરની પ્રથમ મહિલા તરીકે નોંધપાત્ર હતી. બ્લેકવેલે યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ અને યુનાઇટેડ કિંગડમ બંનેમાં એક સામાજિક સુધારક તરીકે મહત્વની ભૂમિકા ભજવી હતી, અને દવાઓમાં મહિલાઓ માટે શિક્ષણને પ્રોત્સાહન આપવામાં તેઓ અગ્રણી હતા. તેણીના યોગદાનને એલિઝાબેથ બ્લેકવેલ મેડલ સાથે ઉજવવામાં આવે છે, જે એક મહિલાને વાર્ષિક ધોરણે એનાયત કરવામાં આવે છે જેમણે દવામાં મહિલાઓના પ્રોત્સાહનમાં નોંધપાત્ર યોગદાન આપ્યું છે.

૧૯૫૦ – ક્નેસેટ (ઇઝરાયલની ધારાસભા)એ જેરુસલેમને ઇઝરાયલની રાજધાની બનાવવાનો નિર્ણય કર્યો.
ભૂમધ્ય અને મૃત સમુદ્રની વચ્ચે જુડિયન પર્વતમાળામાં એક ઉચ્ચપ્રદેશ પર, એરુસલેમ પશ્ચિમ એશિયામાં એક પ્રાચીન શહેર છે. તે વિશ્વના સૌથી જૂના શહેરોમાંનું એક છે, અને ત્રણ મુખ્ય અબ્રાહમિક ધર્મો - યહુદી ધર્મ, ખ્રિસ્તી અને ઇસ્લામ માટે પવિત્ર માનવામાં આવે છે. ઇઝરાયેલ અને પેલેસ્ટાઇન બંને જેરૂસલેમને તેમની રાજધાની તરીકે દાવો કરે છે; ઇઝરાયેલ ત્યાં તેની પ્રાથમિક સરકારી સંસ્થાઓ જાળવે છે, અને પેલેસ્ટાઇન રાજ્ય આખરે તેની સત્તાની બેઠક તરીકે તેની આગાહી કરે છે. કોઈપણ દાવા, જોકે, આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે વ્યાપકપણે માન્ય નથી.

તેના સમગ્ર લાંબા ઈતિહાસમાં, જેરુસલેમનો ઓછામાં ઓછો બે વખત નાશ કરવામાં આવ્યો છે, ૨૩ વખત ઘેરો ઘાલવામાં આવ્યો છે, ૪૪ વખત કબજે કરવામાં આવ્યો છે અને ફરીથી કબજે કરવામાં આવ્યો છે અને ૫૨ વખત હુમલો કરવામાં આવ્યો છે. જેરુસલેમનો ભાગ ડેવિડનું શહેર કહેવાય છે, તે વિચરતી ભરવાડોના છાવણીના આકારમાં 4થી સહસ્ત્રાબ્દી બીસીઇમાં વસાહતના પ્રથમ સંકેતો દર્શાવે છે. કનાની સમયગાળો (૧૪મી સદી ) દરમિયાન, પ્રાચીન ઇજિપ્તની ગોળીઓ પર જેરૂસલેમનું નામ ઉરુસાલિમ રાખવામાં આવ્યું હતું, જેનો કદાચ અર્થ થાય છે "શાલેમનું શહેર" કનાની દેવતા પછી. ઈઝરાયેલના સમયગાળા દરમિયાન, જેરુસલેમમાં નોંધપાત્ર બાંધકામ પ્રવૃત્તિ ૧૦ મી સદી (આયર્ન એજ II) માં શરૂ થઈ હતી અને ૯ મી સદી બીસીઈ સુધીમાં, શહેર જુડાહ રાજ્યના ધાર્મિક અને વહીવટી કેન્દ્ર તરીકે વિકસિત થયું હતું.

૧૫૩૮માં, ઓટ્ટોમન સામ્રાજ્યના ભવ્ય સુલેમાન હેઠળ જેરુસલેમની આસપાસ છેલ્લી વખત શહેરની દિવાલોનું પુનઃનિર્માણ કરવામાં આવ્યું હતું. આજે તે દિવાલો જૂના શહેરને વ્યાખ્યાયિત કરે છે, જે ૧૯મી સદીથી ચાર ક્વાર્ટર્સમાં વિભાજિત કરવામાં આવી છે - આર્મેનિયન, ખ્રિસ્તી, યહૂદી અને મુસ્લિમ ક્વાર્ટર. ઓલ્ડ સિટી ૧૯૮૧માં વર્લ્ડ હેરિટેજ સાઈટ બની હતી અને તે જોખમમાં રહેલા વર્લ્ડ હેરિટેજની યાદીમાં છે. ૧૮૬૦ થી, જેરુસલેમ જૂના શહેરની સીમાઓથી આગળ વધી ગયું છે. ૨૦૨૨ માં, જેરુસલેમમાં લગભગ ૯૭૧૮૦૦ રહેવાસીઓની વસ્તી હતી, જેમાંથી લગભગ ૬૦% યહૂદીઓ અને લગભગ ૪૦% પેલેસ્ટિનિયન હતા. ૨૦૨૦ માં, વસ્તી ૯૫૧,૧૦૦ હતી, જેમાંથી યહૂદીઓ ૫૭૦૧૦૦ (૫૯.૯%), મુસ્લિમો ૩૫૩૮૦૦ (૩૭.૨%), ખ્રિસ્તીઓ ૧૬૩૦૦ (૧.૭%), અને ૧૦,૮૦૦ બિનવર્ગીકૃત હતો.

૧૯૬૪ – રાષ્ટ્રીય ચૂંટણીઓમાં મતદાન વેરાના ઉપયોગ પર પ્રતિબંધ મૂકતા યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સના બંધારણમાં ૨૪મા સુધારાને બહાલી આપવામાં આવી.
યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સના બંધારણનો ચોવીસમો સુધારો કોંગ્રેસ અને રાજ્યો બંનેને મતદાન કર અથવા અન્ય પ્રકારના કરની ચુકવણી પર ફેડરલ ચૂંટણીઓમાં મત આપવાના અધિકારને કન્ડીશનીંગ કરવાથી પ્રતિબંધિત કરે છે. કોંગ્રેસ દ્વારા ૨૭ ઓગસ્ટ, ૧૯૬૨ના રોજ રાજ્યોને આ સુધારાની દરખાસ્ત કરવામાં આવી હતી અને ૨૩ જાન્યુઆરી, ૧૯૬૪ના રોજ રાજ્યો દ્વારા તેને બહાલી આપવામાં આવી હતી.

કલમ 1. રાષ્ટ્રપતિ અથવા ઉપરાષ્ટ્રપતિ માટે, રાષ્ટ્રપતિ અથવા ઉપરાષ્ટ્રપતિ માટેના મતદારો માટે અથવા કોંગ્રેસમાં સેનેટર અથવા પ્રતિનિધિ માટે કોઈપણ પ્રાથમિક અથવા અન્ય ચૂંટણીમાં મત આપવાનો યુનાઈટેડ સ્ટેટ્સના નાગરિકોનો અધિકાર, યુનાઈટેડ દ્વારા નકારવામાં આવશે નહીં અથવા સંક્ષિપ્ત કરવામાં આવશે નહીં. કોઈપણ મતદાન કર અથવા અન્ય કર ચૂકવવામાં નિષ્ફળતાના કારણે રાજ્યો અથવા કોઈપણ રાજ્ય.

કલમ 2. કોંગ્રેસ પાસે યોગ્ય કાયદા દ્વારા આ કલમ લાગુ કરવાની સત્તા હશે.

૨૦૦૨ – અમેરિકાના પત્રકાર ડેનિયલ પર્લનું પાકિસ્તાનના કરાચીમાં અપહરણ કરવામાં આવ્યા બાદ તેની હત્યા કરવામાં આવી.
ડેનિયલ પર્લ એક અમેરિકન પત્રકાર હતા જેણે વોલ સ્ટ્રીટ જર્નલ માટે કામ કર્યું હતું. ૨૩ જાન્યુઆરી, ૨૦૦૨ના રોજ, કરાચીના ડાઉનટાઉનમાં એક રેસ્ટોરન્ટ નજીકથી તેમનું અપહરણ કરવામાં આવ્યું હતું અને પાકિસ્તાનમાં આતંકવાદીઓ દ્વારા તેમની હત્યા કરવામાં આવી હતી. ડેનિયલ પર્લને ધ વોલ સ્ટ્રીટ જર્નલના દક્ષિણપૂર્વ એશિયાના બ્યુરો ચીફ બનાવ્યા પછી, પર્લ્સ મુંબઈમાં સ્થાયી થયા. તેઓએ કરાચી, પાકિસ્તાનનો પ્રવાસ કર્યો, જેનો ઉપયોગ તેમણે યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સમાં ૨૦૦૧માં અલ-કાયદાના આતંકવાદીઓ દ્વારા 9/11ના હુમલા બાદ યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સના આતંકવાદ સામેના યુદ્ધ પર અહેવાલ આપવા માટેના આધાર તરીકે કર્યો હતો.

૨૩ જાન્યુઆરી, ૨૦૦૨ના રોજ, કરાચીના ડાઉનટાઉનમાં વિલેજ રેસ્ટોરન્ટમાં શેખ મુબારક અલી ગિલાની સાથેનો ઇન્ટરવ્યુ પાકિસ્તાનમાં ગિલાનીના કેમ્પમાંના એકમાં આતંકવાદી રિચર્ડ રીડની કથિત તાલીમ વિશેના ઇન્ટરવ્યુ તરફ જતા સમયે, પર્લનું ૭.૦૦ p.m. કલાકે સહયોગમાં કામ કરતા કેટલાક ઇસ્લામી જેહાદી જૂથો દ્વારા મેટ્રોપોલ હોટલ નજીક અપહરણ કરવામાં આવ્યું હતું. મેટ્રોપોલ હોટેલ સાંજે ૭.૦૦ વાગ્યે સહયોગમાં કામ કરતા કેટલાક ઇસ્લામી જેહાદી જૂથો દ્વારા. હરકત-ઉલ-અંસાર/હરકત-ઉલ-મુજાહિદ્દીન અને બાદમાં જૈશ-એ-મોહમ્મદના સભ્ય અહેમદ ઉમર સઈદ શેખે અપહરણની યોજના અને આચરણ કર્યાનું કબૂલ્યું છે પરંતુ પર્લની હત્યામાં સામેલ હોવાનો ઇનકાર કર્યો છે. પર્લનો શિરચ્છેદ કરવાનો વિડિયો જૈશ-એ-મોહમ્મદ દ્વારા "પાકિસ્તાની સાર્વભૌમત્વની પુનઃસ્થાપના માટે રાષ્ટ્રીય ચળવળ"ના ઉપનામ હેઠળ રિલીઝ કરવામાં આવ્યો હતો (ખંડણીના ઈમેઈલમાં પણ વપરાય છે) અને જૈશ સભ્ય અમજદ ફારૂકી અપહરણ અને હત્યામાં સામેલ હોવાના અહેવાલ છે. સેન્ટર ફોર પબ્લિક ઈન્ટિગ્રિટી (CPI) અને ઈન્ટરનેશનલ કોન્સોર્ટિયમ ઑફ ઈન્વેસ્ટિગેટિવ જર્નાલિસ્ટ્સ (ICIJ) દ્વારા તૈયાર કરાયેલા જાન્યુઆરી ૨૦૧૧ ના અહેવાલમાં, હરકત-ઉલ-જિહાદ અલ-ઈસ્લામી અને સિપાહ-એ-સાહબા પાકિસ્તાન જેવા અન્ય પાકિસ્તાની આતંકવાદી જૂથોના સભ્યો હતા. પર્લના અપહરણ અને હત્યામાં પણ સામેલ હોવાનું જણાવ્યું હતું.

અવતરણ:-

૧૮૯૭ - નેતાજી સુભાષ ચંદ્ર બોઝનો જન્મ ભારતના ઓડિશાના કટકમાં થયો હતો.
સુભાષચન્દ્ર બોઝ (જન્મ તા.૨૩ જાન્યુઆરી ૧૮૯૭ - નિધન તા.૧૮ ઓગસ્ટ ૧૯૪૫) જે નેતાજીના હુલામણા નામથી પણ જાણીતા છે, તે ભારતીય સ્વાતંત્ર્ય સંગ્રામના અગ્રણી નેતા હતા. બીજા વિશ્વયુદ્ધ દરમિયાન, અંગ્રેજોની વિરુદ્ધ લડવા માટે તેમણે જાપાનની સહાયતાથી આઝાદ હિન્દ ફોજ નું નેતૃત્વ કર્યું હતી. તેમના દ્વારા આપવામાં આવેલ "જય હિન્દ"નું સુત્ર ભારતનું રાષ્ટ્રીય સુત્ર બની ગયું છે.

૧૯૪૪માં અમેરિકી પત્રકાર લુઈ ફિશર સાથે વાત કરતાં મહાત્મા ગાંધીએ નેતાજીને દેશભક્તોના પણ દેશભક્ત કહી નવાજ્યા હતા.

નેતાજી સુભાષચન્દ્ર બોઝનો જન્મ જાન્યુઆરી ૨૩ ૧૮૯૭ના રોજ ઓરિસ્સાના કટક શહેરમાં થયો હતો. તેમના પિતાનું નામ જાનકીનાથ બોઝ અને માતાનું નામ પ્રભાવતી હતું. જાનકીનાથ બોઝ કટક શહેરના પ્રખ્યાત વકીલ હતા. પહેલા તે સરકારી વકીલ હતા, પરંતુ પછીથી તેમણે પોતાની વકિલાત શરૂ કરી હતી. એમણે કટકની મહાપાલિકામાં લાંબા સમય સુધી કામ કર્યું હતું અને તે બંગાળ વિધાનસભાના સભ્ય પણ રહ્યા હતા. અંગ્રેજ સરકારે તેમને રાયબહાદુરનો ખિતાબ આપ્યો હતો.

પ્રભાવતી દેવીના પિતાનું નામ ગંગાનારાયણ દત્ત હતું. દત્ત પરિવારને કોલકાતાનો એક કુલીન પરિવાર માનવામાં આવતો હતો. પ્રભાવતી અને જાનકીનાથ બોઝને કુલ ૧૪ સંતાનો હતાં, જેમા ૬ છોકરીઓ અને ૮ છોકરાઓ હતા. સુભાષચંદ્ર એમનું નવમું સંતાન અને પાંચમા પુત્ર હતાં.

પોતાના બધા ભાઈઓમાંથી સુભાષને સૌથી વધારે શરદચંદ્ર સાથે લગાવ હતો. શરદબાબુ પ્રભાવતી અને જાનકીનાથના બીજા પુત્ર હતા. સુભાષ તેમને મેજદા કહેતા હતા. શરદબાબુની પત્નીનું નામ વિભાવતી હતું.
૨૫ વર્ષની ઉંમરે, સુભાષચંદ્ર બોઝ ગુરૂની શોધમા ઘરેથી ભાગી હિમાલય ચાલ્યાં ગયા હતા. પણ ગુરૂની તેમની આ શોધ અસફળ રહી. પણ પછી, સ્વામી વિવેકાનંદનું સાહિત્ય વાંચી, સુભાષચંદ્ર બોઝ તેમના શિષ્ય બની ગયા હતા.

મહાવિદ્યાલયમાં અભ્યાસ કરતા સમયે જ, અન્યાય વિરુદ્ધ અવાજ ઉઠાવવાની તેમની પ્રવૃત્તિ દેખાતી હતી. કોલકાતાની પ્રેસિડેંસી કૉલેજના અંગ્રેજ પ્રાધ્યાપક ઓટેનનો ભારતીય વિદ્યાર્થીઓ સાથે વ્યવહાર ઠીક ન રહેતો. આ માટે સુભાષચંદ્ર બોઝના નેતૃત્વમાં મહાવિદ્યાલયમાં હડતાલ કરાઈ હતી.
૧૯૨૧માં ઈંગ્લેંડ જઈ, સુભાષચંદ્ર બોઝ ભારતીય સિવિલ સેવાની પરીક્ષામાં સફળ રહ્યાં. પણ તેમણે અંગ્રેજ સરકારની સેવા કરવાનો ઇન્કાર કર્યો અને રાજીનામું આપી તેઓ પાછા ભારત આવી ગયાં.
તેમના સાર્વજનિક જીવનમાં સુભાષબાબુ એ કુલ અગિયાર બાર વર્ષ કારાવાસમાં કાઢ્યા. સહુથી પહેલા તેમણે ૧૯૨૧ માં ૬ મહિના માટે કારાવાસ થયો.

૧૯૨૫માં ગોપીનાથ સાહા નામના એક ક્રાંતિકારી કોલકાતાના પોલીસ અધિક્ષક ચાર્લસ ટેગાર્ટને મારવા માંગતા હતાં. તેમણે ભૂલથી અર્નેસ્ટ
ડે નામના એક વ્યાપારીને મારી નાખ્યા. આ માટે તેમને ફાંસીની સજા દેવાઈ. ગોપીનાથને ફાંસી થયા બાદ સુભાષબાબુ જોરથી રડ્યા. તેમણે ગોપીનાથનું શબ મંગાવી તેમના અંતિમસંસ્કાર કર્યા. આથી અંગ્રેજ સરકારે એવો નિષ્કર્ષ કાઢ્યો કે સુભાષબાબુ જ્વલંત ક્રાંતિકારીઓ સાથે માત્ર સંબંધ જ નથી રાખતાં, પણ તેઓ જ તે ક્રાંતિકારીઓનું સ્ફૂર્તિસ્થાન છે. આ બહાને અંગ્રેજ સરકારે સુભાષબાબુને ગિરફતાર કર્યાં અને વગર કોઈ મુકદમો ચલાવી, તેમને અનિશ્ચિત કાલખંડ માટે મ્યાનમારની મંડાલે કારાગૃહમાં બંદી બનાવ્યા.
૫ નવેમ્બર, ૧૯૨૫ ના રોજ, દેશબંધુ ચિત્તરંજન દાસ કોલકાતામાં અવસાન પામ્યા. સુભાષબાબુ એ તેમના મૃત્યુની ખબર મંડાલે કારાગૃહમાં રેડિયો પર સાંભળી.

મંડાલે કારાગૃહમાં રહેતાં સમયે સુભાષબાબુની તબિયત બહુ જ ખરાબ થઈ ગઈ. તેમને ટી.બી. થઈ ગયો. પરંતુ અંગ્રેજ સરકારે તો પણ તેમને છોડવાથી ઇનકાર કરી દીધો. સરકારે તેમને છોડી મુકવા માટે એ શરત રાખી કે તેઓ ઇલાજ માટે યુરોપ ચાલ્યા જાય. પણ સરકારે એ તો સ્પષ્ટ ન કર્યું કે ઇલાજ બાદ તેઓ ભારત ક્યારે પાછા ફરી શક્શે. એટલા માટે સુભાષબાબુ એ આ શરત ન સ્વીકારી. છેવટે પરિસ્થિતિ એટલી કઠોર થઈ ગઈ કે તેઓ કદાચ કારાવાસમાં જ મૃત્યુ પામત. અંગ્રેજ સરકાર આ ખતરો પણ ઉપાડવા માંગતી ન હતી, કે સુભાષબાબુનું કારાગૃહમાં મૃત્યુ થઈ જાય. એટલા માટે સરકારે તેમને છોડી મૂક્યા. પછી સુભાષબાબુ ઇલાજ માટે ડેલહાઉઝી ચાલ્યા ગયા. ૧૯૩૦માં સુભાષબાબુ કારાવાસમાં હતા. ત્યારે તેમને કોલકાતાના મહાપૌર(મેયર) તરીકે ચૂંટી લેવામાં આવ્યા. એટલા માટે સરકાર તેમને મુક્ત કરવા મજબૂર થઈ ગઈ. ૧૯૩૨માં સુભાષબાબુને ફરી કારાવાસ થયો. આ વખતે તેમને અલમોડા જેલમાં રાખવામાં આવ્યા. અલમોડા જેલમાં તેમની તબિયત ફરી નાદુરસ્ત થઈ ગઈ. વૈદ્યકીય સલાહ પર સુભાષબાબુ આ વખતે ઇલાજ માટે યુરોપ જવા રાજી થઈ ગયા.

૧૯૩૩ થી ૧૯૩૬ સુધી સુભાષબાબુ યુરોપમાં રહ્યા

જ્યારે સુભાષબાબુ યુરોપમાં હતા, ત્યારે પંડિત જવાહરલાલ નેહરૂની પત્ની કમલા નેહરૂનું ઑસ્ટ્રિયામાં નિધન થઈ ગયુંં. સુભાષબાબુ એ ત્યા જઈને પંડિત જવાહરલાલ નેહરૂને સાંત્વન આપ્યું. ત્યારબાદ સુભાષબાબુ યુરોપમાં વિઠ્ઠલભાઈ પટેલને મળ્યા. વિઠ્ઠલભાઈ પટેલ સાથે સુભાષબાબુએ પટેલ-બોસ વિશ્લેષણ પ્રસિદ્ધ કર્યું, જેમાં તે બંનેએ ગાંધીજીના નેતૃત્વની બહુ ઊંડી નિંદા કરી. બાદમાં વિઠ્ઠલભાઈ પટેલ બિમાર પડી ગયા, ત્યારે સુભાષબાબુએ તેમની બહુ સેવા કરી. પણ વિઠ્ઠલભાઈ પટેલનું નિધન થઈ ગયું. વિઠ્ઠલભાઈ પટેલે પોતાની વસિયતમાં પોતાની કરોડોની સંપત્તિ સુભાષબાબુના નામે કરી દીધી. પણ તેમના નિધન પશ્ચાત, તેમના ભાઈ સરદાર વલ્લભભાઈ પટેલ એ આ વસિયતનો સ્વીકાર ન કર્યો અને તેમના પર અદાલતમાં મુકદમો ચલાવ્યો. આ મુકદમો જીતી, સરદાર વલ્લભભાઈ પટેલે તે સંપત્તિ, ગાંધીજીના હરિજન સેવા કાર્યને ભેંટ આપી દીધી. ૧૯૩૮માં કૉંગ્રેસનું વાર્ષિક અધિવેશન હરિપુરામાં કરવાનું નક્કી થયું હતું. આ અધિવેશન પહેલા ગાંધીજીએ કૉંગ્રેસ અધ્યક્ષપદ માટે સુભાષબાબુની પસંદગી કરી. ૧૯૩૮માં ગાંધીજીએ કોંગ્રેસના અધ્યક્ષપદ માટે સુભાષબાબુ પર પસંદગી ઉતારી તો હતી, પરંતુ ગાંધીજીને સુભાષબાબુની કાર્યપદ્ધતિ પસંદ ન હતી. આ જ સમયે યુરોપમાં બીજા વિશ્વયુદ્ધનાં વાદળો છવાઈ ગયા. સુભાષબાબુની ઈચ્છા હતી કે ઇંગ્લેન્ડની આ મજબુરીનો લાભ ઉઠાવીને, ભારતનો સ્વંત્રતા સંગ્રામ વધુ ઉગ્ર બનાવવામાં આવે. તેમણે પોતાના અધ્યક્ષપદ હેઠળ આ તરફ પગલા લેવાનું શરૂ પણ કરી દીધું હતું. ગાંધીજી તેમની આ વિચારસરણી સાથે સહમત ન હતા.

૧૯૩૯નું વાર્ષિક કાંગ્રેસ અધિવેશન ત્રિપુરામાં થયું. આ અધિવેશનના સમયે સુભાષબાબુ તીવ્ર તાવથી એટલા બીમાર પડી ગયા હતા, કે એમને સ્ટ્રેચર પર સુવડાવીને અધિવેશનમાં લાવવા પડ્યા. ગાંંધીજી આ અધિવેશનમાં હાજર ન રહ્યા. ગાંંધીજીના સાથીઓએ સુભાષબાબુને બિલકુલ સહકાર ન આપ્યો. અધિવેશન પછી સુભાષબાબુએ સમાધાન માટે બહુ જ કોશિશ કરી. પરંતુ ગાંંધીજી અને એમના સાથીઓએ એમની એકપણ વાત ન માની. પરિસ્થિતિ એવી બની ગઈ કે સુભાષબાબુ કંઈ કામ જ ન કરી શક્યા. છેવટે કંટાળીને ૨૯ એપ્રિલ, ૧૯૩૯ ના રોજ સુભાષબાબુએ કાંગ્રેસના અધ્યક્ષપદેથી રાજીનામું આપી દીધું.

૩ મે, ૧૯૩૯ ના દિવસે, સુભાષબાબુએ કાંગ્રેસના અંતર્ગત ફૉરવર્ડ બ્લૉકના નામથી પોતાની પાર્ટીની સ્થાપના કરી.

દ્વિતીય વિશ્વયુદ્ધ શરૂ થતાં પહેલાં જ, ફૉરવર્ડ બ્લૉકનો સ્વતંત્રતા સંગ્રામ વધારે તીવ્ર કરવા માટે, જનજાગૃતી શરૂ કરી. એટલા માટે અંગ્રેજ સરકારે સુભાષબાબુ સહિત ફૉરવર્ડ બ્લૉકના બધા મુખ્ય નેતાઓને કેદ કરી લીધા. દ્વિતીય વિશ્વયુદ્ધ દરમિયાન સુભાષબાબુ જેલમા નિષ્ક્રિય થવા નહોતા માંગતા. સરકારે એમને છોડી દેવા મજબૂર કરવા માટે સુભાષબાબુએ જેલમાંં આમરણ ઉપવાસ શરૂ કરી દીધા. ત્યારે સરકારે એમને જેલમાંંથી તો છોડી દીધા, પણ અંગ્રેજ સરકાર આમ ઈચ્છતી ન હતી કે સુભાષબાબુ યુદ્ધ દરમિયાન છુટા થાય. એટલા માટે સરકારે તેમને તેમના જ ઘરમા નજરકેદ કરીને રાખ્યા. નજરકેદથી છુટવા માટે સુભાષબાબુએ એક યોજના બનાવી. ૧૬ જાન્યુઆરી, ૧૯૪૧ના રોજ તેઓ ૫ઠાણનો વેશ ધારણ કરીને મહમદ ઝીયાઉદ્દીનના નામથી પોલીસને છેતરીને પોતાના ઘરેથી ભાગી છુટ્યા. શરદબાબુના મોટા પુત્ર શિશિરે તેમને પોતાની ગાડીમાં ગોમોહ સુધી પહોચાડ્યા. ગોમોહ રેલ્વે સ્ટેશનથી ફ્રન્ટિયર મેલ પકડીને તેઓ પેશાવર પહોચ્યા. ભગત તલવારની સાથે સુભાષબાબુ પેશાવરથી અફઘાનિસ્તાનની રાજધાની કાબુલ તરફ નીકળી પડ્યા. આ સફરમાં ભગતરામ તલવાર રહમતખાન નામના પઠાણ અને સુભાષબાબુ એના બહેરા-મૂંગા કાકા બન્યા હતા. પહાડોમાં પગપાળા ચાલતા તેમણે આ સફર પૂર્ણ કરી.

તેઓ ઇટાલિયન દૂતાવાસમાં પ્રવેશ મેળવવામાં સફળ થયા. જર્મન અને ઇટાલિયન દૂતાવાસે તેમની મદદ કરી. આખરે ઓર્લાંંદો માત્સુતા નામના ઇટાલિયન વ્યક્તિ બનીને કાબુલથી રેલ્વે દ્વારા રૂસની રાજધાની મોસ્કોથી જર્મનીની રાજધાની બર્લિન પહોચ્યા.
જર્મનીમાં ભારતીય સ્વતંત્રતા સંગઠન અને આઝાદ હિંદ રેડિઓની સ્થાપના કરી. એ જ વખતે સુભાષબાબુ, "નેતાજી" નામથી જાણીતા થયા. જર્મન સરકારના એક મંત્રી એડૅમ ફૉન ટ્રૉટ સુભાષબાબુના સારા મિત્ર બની ગયા.
આખરે ૨૯ માર્ચ, ૧૯૪૨ના દિવસે, સુભાષબાબુ જર્મનીના સર્વોચ્ચ નેતા એડૉલ્ફ હિટલરને મળ્યા.

સુભાષબાબુને ખબર પડી કે હિટલર અને જર્મની પાસેથી એમને કંઈ વધુ નહીં મળે. આથી ૮ માર્ચ, ૧૯૪૩ ના દિવસે, જર્મનીના કીલ બંદરમાં, તેઓ પોતાના સાથી અબિદ હસન સફરાનીની સાથે, એક જર્મન સબમરીનમાં બેસીને, પૂર્વ એશિયાની તરફ નીકળી ગયા. આ જર્મન સબમરીન એમને હિંદ મહાસાગરમાં માદાગાસ્કરના કિનારા સુધી લઇ આવી. ત્યાં તેઓ બંને ખુંખાર સમુદ્રમાં તરીને જાપાની સબમરીન સુધી પહુંચી ગયા. દ્વિતીય વિશ્વયુદ્ધના સમયમાં, કોઈ પણ બે દેશની નૌસેનાઓની સબમરીનો દ્વારા, નાગરિકો-લોકોની આ એકમાત્ર અદલા બદલી થઈ હતી. આ જાપાની સબમરીન એમને ઇંડોનેશિયાના પાદાંગ બંદર સુધી લઇ આવી. પૂર્વ એશિયા પહોંંચીને સુભાષબાબુએ સર્વપ્રથમ, વયોવૃદ્ધ ક્રાંતિકારી રાસબિહારી બોસ પાસેથી ભારતીય સ્વતંત્રતા પરિષદનું નેતૃત્વ સંભાળ્યું. સિંગાપુરના ફરેર પાર્કમાં રાસબિહારી બોસે ભારતીય સ્વતંત્રતા પરિષદનું નેતૃત્વ સુભાષબાબુને સોંપી દીધું.

21 અક્તૂબર, 1943ના દિવસે , નેતાજીએ સિંગાપુરમાં અર્જી-હુકુમત-એ-આજાદ-હિંદ (સ્વાધીન ભારતની અંતરિમ સરકાર)ની સ્થાપના કરી . તેઓ ખુદ આ સરકારના રાષ્ટ્રપતિ, પ્રધાનમંત્રી અને યુદ્ધમંત્રી બન્યા . આ સરકારને કુલ નવ દેશોંની માન્યતા દીધી . નેતાજી આજ઼ાદ હિન્દ ફૌજના પ્રધાન સેનાપતિ પણ બની ગયા. એમને પોતાના આવાહનમાં સંદેશ દીધો "તુમ મુઝે ખૂન દો, મૈં તુમ્હે આજાદી દૂઁગા ( તમે મને લોહી આપો , હું તમને આઝાદી અપાવીશ. દ્વિતીય વિશ્વયુદ્ધ વખતે આજ઼ાદ હિન્દ ફૌજએ જાપાની સેનાના સહયોગથી ભારત પર આક્રમણ કર્યું .પોતાની ફૌજને પ્રેરિત કરવા માટે નેતાજીએ " ચલો દિલ્લી "નો નારો દીધો . બંને ફૌજોએ અંગ્રેજોં પાસેથી અંદમાન અને નિકોબાર દ્વીપ જીતી લીધા . આ દ્વીપ અર્જી-હુકુમત-એ-આજાદ-હિંદના અનુશાસનમાં રહ્યા . નેતાજીએ આ દ્વીપોંનું " શહીદ ઔર સ્વરાજ દ્વીપ " એમ નામકરણ કર્યું. દ્વિતીય વિશ્વયુદ્ધ માં જાપાન ની હાર પછી, નેતાજી ને નવો રાસ્તો શોધવો જરૂરી હતો. તેમણે રૂસ પાસે સહાયતા લેવાનો નિશ્ચય કર્યો હતો.

૧૮ ઓગસ્ટ, ૧૯૪૫ ના રોજ નેતાજી હવાઈ જહાજ થી માંચુરિયા તરફ જઇ રહ્યા હતા. આ સફર દરમિયાન તેઓ લાપતા થઇ ગયા. ત્યાર બાદ તેઓ કોઇ ને ક્યારેય નજર ન આવ્યા.

૨૩ અગસ્ત, ૧૯૪૫ ના રોજ જાપાન ની દોમેઈ ખબર સંસ્થા એ દુનિયા ને ખબર આપી, કે 18 અગસ્ત ૧૯૪૫ ના રોજ, નેતાજી નુ હવાઈ જહાજ તાઇવાન ની ભૂમિ પર દુર્ઘટનાગ્રસ્ત થઈ ગયુ જેમા તેઓ ગભીર રીતે ઘાયલ થતા નેતાજી ને અસ્પતાલમા લઈ જવાયા, જ્યા તેમણે અંતિમ શ્વાસ લીધો.દુર્ઘટનાગ્રસ્ત હવાઈ જહાજમાં નેતાજીની સાથે એમના સહકારી કર્નલ હબિબૂર રહમાન હતા . એમણે નેતાજીને બચાવવાનો પ્રયત્ન કર્યો , પણ તેઓ સફળ ન રહ્યા . પછી નેતાજીની અસ્થીયોને જાપાનની રાજધાની તોકિયોમાં રેનકોજી નામક બૌદ્ધ મંદિરમાં રાખવામાં આવી. ૧૮ ઓગસ્ટ ,૧૯૪૫ ના દિન પછી નેતાજી ક્યાં લાપતા થઇ ગયા અને એમનું આગળ શું થયું , આ ભારતના ઇતિહાસનો સૌથી મોટો અનુત્તરીત રહસ્ય બની ગયો છે.

અહેવાલ - પોપટભાઇ પટેલ, ઘેલડા

આ પણ વાંચો - Today History : શું છે 22 જાન્યુઆરીની HISTORY ? જાણો આજનું જ્ઞાન પરબ અને ઈતિહાસ

ગુજરાત ફર્સ્ટ તમને સમાચારોથી હંમેશા અવગત રાખશે

ગુજરાતની નંબર 1 ગુજરાતી ન્યૂઝ ચેનલ એટલે ગુજરાત ફર્સ્ટ (Gujarat First) – જે ગુજરાતીઓને દરેક સમાચારમાં રાખે છે આગળ. ગુજરાત, રાષ્ટ્રીય, આંતરરાષ્ટ્રીય, ઇલેક્શન, બિઝનેસ, સ્પોર્ટ્સ, મનોરંજન સહિતના દરેક સમાચાર વાંચો ગુજરાત ફર્સ્ટ પર. હવે દરેક સમાચાર આંગળીના ટેરવે આપના મોબાઈલમા, ડાઉનલોડ કરો અમારી લેટેસ્ટ Android અને iOS એપ. લેટેસ્ટ ન્યૂઝથી અપડેટ રહેવા માટે સોશ્યિલ મીડિયામાં અમારી સાથે જોડાઓ