Year Ender 2023:  ભારતે વિશ્વનું દિલ જીત્યું, G20 દ્વારા સાબિત કર્યું કે હમ કિસી સે કમ નહીં...

અહેવાલ – રવિ પટેલ, અમદાવાદ

G20 એ વિશ્વનું સૌથી મોટું મંચ છે, તેના સભ્ય દેશો વિશ્વના GDPના 85 ટકા અને વેપારના 75 ટકા પર નિયંત્રણ ધરાવે છે. એટલા માટે આ પ્રસંગ ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ હતો. ભારત માટે પણ આ પડકારજનક હતું કારણ કે જ્યારે ભારતને તેની અધ્યક્ષતા મળી ત્યારે વિશ્વની સ્થિતિ સારી નહોતી. રશિયા અને યુક્રેન વચ્ચે યુદ્ધ શરૂ થઈ ગયું હતું, જેમાં પશ્ચિમ અને રશિયા વચ્ચે સંઘર્ષ થયો હતો. આ સિવાય ચીન અને અમેરિકા વચ્ચે એક પ્રકારનું શીતયુદ્ધ પણ ચાલી રહ્યું હતું. વિશ્વની અર્થવ્યવસ્થા કોવિડની અસર સાથે સંઘર્ષ કરી રહી હતી. બધાની નજર ભારત પર હતી, દેશે વિશ્વની અપેક્ષાઓને પાંખો આપી, નવી આશાનો સંચાર કર્યો અને 9 અને 10 સપ્ટેમ્બરે નવી દિલ્હીમાં શાંતિ અને સૌહાર્દનો સંદેશ આપીને વિશ્વના દિલ જીતી લીધા. અહીં G20 સભ્ય દેશોને વસુધૈવ કુટુંબકમની તર્જ પર એકસાથે લાવવામાં આવ્યા અને ઘણા વૈશ્વિક કરારો પૂર્ણ કરવામાં સફળતા પ્રાપ્ત કરી.

ઈન્ડોનેશિયા તરફથી અધ્યક્ષપદ પ્રાપ્ત થયું હતું
નવેમ્બર 2022માં ઈન્ડોનેશિયાના રાષ્ટ્રપતિ જોકો વિડોડોએ PM મોદીને G20નું પ્રમુખપદ સોંપ્યું હતું. 1 ડિસેમ્બર, 2022 ના રોજ, ભારતે સત્તાવાર રીતે આ સૌથી મોટા આંતરરાષ્ટ્રીય મંચનું પ્રમુખપદ સંભાળ્યું અને આગામી 10 મહિનામાં વિશ્વના દરેક મોટા મુદ્દાઓ પર ચર્ચા કરી. ભારતે G20 ના પ્રમુખપદની ઉજવણી કરી. આ ભારત માટે ગર્વની ક્ષણ હતી, તેથી ભારતના 60 મોટા શહેરોમાં G20 ની લગભગ 200 બેઠકો યોજાઈ હતી, ત્યારબાદ 9 અને 10 સપ્ટેમ્બરે નવી દિલ્હીમાં સમિટનું આયોજન કરવામાં આવ્યું હતું.

સમસ્યાને બદલે ઉકેલ પર ચર્ચા
G20ને લઈને ભારતમાં અલગ-અલગ બેઠકો યોજાઈ હતી અને તેમાં બિઝનેસની સાથે સંસ્કૃતિ અને પર્યાવરણ જેવા વિષયોને પણ મહત્વ આપવામાં આવ્યું હતું. માત્ર સમસ્યાની ચર્ચા જ નહીં પરંતુ ઉકેલ પર પણ ભાર મૂકવામાં આવ્યો હતો. ભારતે પ્રેસિડેન્સીની નવી વ્યાખ્યા કરી અને સમિટને માત્ર એક શહેર અથવા દેશના એક ખૂણા સુધી મર્યાદિત રાખવાને બદલે તેનો વિસ્તાર કર્યો. દેશના તમામ 28 રાજ્યોના મુખ્ય શહેરોમાં જી-20 સમિટની બેઠકો યોજાઈ હતી. આનાથી વિશ્વને ભારત વિશે સમજવા અને જાણવાની તક મળી. અહીંની સંસ્કૃતિ અને ખોરાક સહિતની વિવિધતા વિસ્તરી છે.

125 દેશોના એક લાખ મહેમાનોનું આયોજન
G20ની અધ્યક્ષતા કરીને ભારતે નવો ઈતિહાસ રચ્યો છે. દેશે આખા વર્ષ દરમિયાન 125 દેશોમાંથી 1 લાખથી વધુ મહેમાનોની યજમાની કરી. તેની સફળતા સાથે, ભારતે તેની લોજિસ્ટિક્સ, સંચાર કૌશલ્ય, હોસ્પિટાલિટી તેમજ ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર વિશે વિશ્વને વાકેફ કર્યું. જ્યારે 9 અને 10 સપ્ટેમ્બરના રોજ સમિટ યોજાઈ હતી, ત્યારે 29 ખાસ આમંત્રિત દેશો અને 11 આંતરરાષ્ટ્રીય સંસ્થાઓને આમંત્રિત કરવામાં આવ્યા હતા. સભ્ય દેશો ઉપરાંત સંયુક્ત આરબ અમીરાત, બાંગ્લાદેશ, ઓમાન, સ્પેન, ઈજીપ્ત, મોરેશિયસ, નેધરલેન્ડ, નાઈજીરીયા અને સિંગાપોરને પણ આમંત્રિત કરવામાં આવ્યા હતા.

સંયુક્ત મેનિફેસ્ટો પર સીલ
ભારતે G20 ની થીમ વન ફેમિલી, વન અર્થ, વન ફ્યુચર રાખી હતી, આ સમિટમાં પણ દેખાઈ હતી, તમામ પડકારો વચ્ચે ભારત પહેલા જ દિવસે એક સામાન્ય ઘોષણા પર સહમત થવામાં સફળ થયું. ભારત માટે આ એક મોટી સફળતા હતી કારણ કે આ પહેલા ઈન્ડોનેશિયામાં આવું થઈ શક્યું ન હતું. આ મેનિફેસ્ટો ન તો યુક્રેન યુદ્ધની કોઈ અસર થઈ ન તો અન્ય કોઈ દેશના દાવપેચની...

આફ્રિકન યુનિયનનું સ્વાગત, વિશ્વ મંચ પર માન્યતા
G20ની સૌથી મોટી સફળતા આફ્રિકન યુનિયનનો સમાવેશ હતો. ભારતે પોતે 54 દેશોના આ સંઘને G20માં સામેલ કરવાનો પ્રસ્તાવ મૂક્યો હતો. એવું માનવામાં આવતું હતું કે સભ્ય દેશો કદાચ આ માટે તૈયાર નહીં હોય, પરંતુ ભારતે સબકા સાથ સબકા વિકાસના સૂત્રને સાબિત કર્યું અને તમામ દેશોને આ માટે તૈયાર કરીને G20ને વધુ મજબૂત બનાવ્યું. G20 સમિટ દ્વારા ભારતે વિશ્વ મંચ પર પોતાની ઓળખ બનાવી. જી-20 સમિટ દરમિયાન પણ પીએમ મોદીએ એક નહીં પરંતુ 16 દેશો સાથે દ્વિપક્ષીય બેઠકો કરી હતી, જે પોતાનામાં એક રેકોર્ડ છે. અમેરિકાના રાષ્ટ્રપતિ જો બિડેન ઉપરાંત તેમાં જર્મની, બ્રાઝિલ, કોરિયા, નાઈજીરિયા, બ્રિટન, ઈટાલી, ફ્રાન્સ, કેનેડા, મોરેશિયસ, બાંગ્લાદેશ અને જાપાનનો સમાવેશ થાય છે.

ઘણા મુદ્દાઓ પર સંમતી મળી
G20માં ઘણા મોટા મુદ્દાઓ પર સર્વસંમતિ સધાઈ હતી. આતંકવાદની નિંદા કરવા ઉપરાંત ગ્લોબલ બાયોફ્યુઅલ એલાયન્સ શરૂ કરવામાં આવ્યું હતું. જેમાં ભારત ઉપરાંત અમેરિકા અને બ્રાઝિલે ભાગ લીધો હતો. અન્ય દેશોએ તેને ટેકો આપ્યો. આ સિવાય ક્રિપ્ટો કરન્સીને ગ્લોબલ પોલિસી બનાવવાની સાથે મિડલ ઈસ્ટ અને યુરોપ ઈકોનોમિક કોરિડોર પર પણ સમજૂતી થઈ હતી. આમાં UAE, યુરોપ, ફ્રાન્સ, ઇટાલી, જર્મની અને અમેરિકા એકબીજા સાથે જોડાશે. સાયબર સિક્યોરિટી સહિતના ઘણા મુદ્દા હતા જેના પર વાતચીત સફળ રહી હતી.

 આ પણ વાંચો - Year Ender 2023: ઈમરાન ખાનની ધરપકડ અને નવાઝ શરીફની વાપસી, પાકિસ્તાનની રાજનીતિ કેવી રીતે બદલાઈ…