TODAY HISTORY: શું છે 2 ફેબ્રુઆરીની HISTORY?જાણો આજનું જ્ઞાન પરબ અને ઈતિહાસ

સંકલન:-પોપટભાઇ પટેલ,ઘેલડા

આમ તો દરેક દિવસ ખાસ હોય છે પણ ઘણી તારીખો કેલેન્ડરના પાના સાથે ઇતિહાસના પાને પણ અંકાય છે, જાણો આજના દિવસના ઇતિહાસમાં નોંધાયેલા મહત્ત્વના બનાવો ઘટનાઓ અને આજની તારીખે જન્મેલા મહાનુભાવો અને વીરલ વ્યક્તિત્ત્વની પુણ્યતિથિ. જાણો આજની તારીખ સાથે જોડાયેલી કેટલીક ખાસ વાતો. કેવી રીતે આજનો દિવસ ઇતિહાસના પાને અંકાયેલ છે.

૧૫૦૯ - ભારતમાં દીવ (ગોવા, દમણ અને દીવ) નજીક પોર્ટુગલ અને તુર્કી વચ્ચે યુદ્ધ
દીવનું યુદ્ધ એ ફેબ્રુઆરી ૧૫૦૯ના રોજ અરબી સમુદ્રમાં, ભારતના દીવ બંદરમાં, પોર્ટુગીઝ સામ્રાજ્ય અને ગુજરાતના સુલતાન, ઇજિપ્તના મામલુક બુર્જી સલ્તનત અને ઝામોર વચ્ચેના સંયુક્ત કાફલા વચ્ચે લડાયેલું નૌકા યુદ્ધ હતું. પોર્ટુગીઝની જીત નિર્ણાયક હતી: મહાન મુસ્લિમ જોડાણનો પરાજય થયો, કેપ ઓફ ગુડ હોપથી નીચે વેપાર કરવા માટે હિંદ મહાસાગરને નિયંત્રિત કરવાની પોર્ટુગીઝ વ્યૂહરચના સરળ બનાવી, આરબો અને વેનેશિયનો દ્વારા લાલ સમુદ્ર દ્વારા નિયંત્રિત ઐતિહાસિક મસાલાના વેપારને અટકાવી અને પર્શિયન ગલ્ફ. યુદ્ધ પછી, પોર્ટુગલના સામ્રાજ્યએ ગોવા, સિલોન, મલાક્કા, બોમ બાઈમ અને ઓરમુઝ સહિત હિંદ મહાસાગરના ઘણા મુખ્ય બંદરો ઝડપથી કબજે કર્યા. પ્રાદેશિક નુકસાને મામલુક સલ્તનત અને ગુજરાત સલ્તનતને અપંગ બનાવી દીધી. આ યુદ્ધે પોર્ટુગીઝ સામ્રાજ્યના વિકાસને વેગ આપ્યો અને એક સદી કરતાં વધુ સમય સુધી તેનું રાજકીય વર્ચસ્વ સ્થાપિત કર્યું.

૧૮૧૪ - કલકત્તા (હવે કોલકાતા) મ્યુઝિયમની સ્થાપના
ભારતીય મ્યુઝિયમ (આઝાદી પહેલાં કલકત્તાનું ઈમ્પિરિયલ મ્યુઝિયમ તરીકે ઓળખાતું હતું) એ મધ્ય કોલકાતા, પશ્ચિમ બંગાળ, ભારતમાં એક વિશાળ સંગ્રહાલય છે. તે વિશ્વનું નવમું સૌથી જૂનું મ્યુઝિયમ છે અને ભારત અને એશિયાનું સૌથી જૂનું અને સૌથી મોટું સંગ્રહાલય છે. તેમાં પ્રાચીન વસ્તુઓ, બખ્તર અને આભૂષણો, અવશેષો, હાડપિંજર, મમી અને મુઘલ ચિત્રોનો દુર્લભ સંગ્રહ છે. તેની સ્થાપના એશિયાટિક સોસાયટી ઑફ બંગાળ દ્વારા કોલકાતા (કલકત્તા), ભારતમાં ૨ ફેબ્રુઆરી ૧૮૧૪ માં કરવામાં આવી હતી. સ્થાપક ક્યુરેટર ડેનિશ વનસ્પતિશાસ્ત્રી નથેનિયલ વૉલિચ હતા.

૧૯૦૧ – રાણી વિક્ટોરીયાના અંતિમ સંસ્કાર કરાયા.
એલેક્ઝાન્ડ્રિના વિક્ટોરિયા; જન્મ તા.૨૪ મે ૧૮૧૯- નિધન તા.૨૨ જાન્યુઆરી ૧૯૦૧) ૨૦ જૂન ૧૮૩૭ થી ૧૯૦૧ માં તેમના મૃત્યુ સુધી યુનાઇટેડ કિંગડમ ઓફ ગ્રેટ બ્રિટન અને આયર્લેન્ડની રાણી હતી. તેમનું શાસન ૬૩ વર્ષ અને ૨૧૬ દિવસ હતું, જે તેમના કોઈપણ કરતાં લાંબુ હતું. પુરોગામી, વિક્ટોરિયન યુગ તરીકે ઓળખાય છે. તે યુનાઇટેડ કિંગડમની અંદર ઔદ્યોગિક, રાજકીય, વૈજ્ઞાનિક અને લશ્કરી પરિવર્તનનો સમયગાળો હતો અને બ્રિટિશ સામ્રાજ્યના મહાન વિસ્તરણ દ્વારા ચિહ્નિત થયેલ હતો.૧૮૭૬માં, બ્રિટિશ સંસદે તેણીને ભારતની મહારાણીનું વધારાનું બિરુદ આપવા માટે મતદાન કર્યું.જુલાઈ ૧૯૦૦ માં, વિક્ટોરિયાના બીજા પુત્ર, આલ્ફ્રેડ ("એફી")નું અવસાન થયું. "ઓહ, ભગવાન! મારા ગરીબ પ્રિયતમ એફી પણ ગયો", તેણીએ તેના જર્નલમાં લખ્યું. "તે એક ભયાનક વર્ષ છે, ઉદાસી અને એક પ્રકારની અને બીજા પ્રકારની ભયાનકતા સિવાય બીજું કંઈ નથી."

તેણીએ તેના વિધવાકાળ દરમિયાન જાળવી રાખેલા રિવાજને અનુસરીને, વિક્ટોરિયાએ ૧૯૦૦ ના નાતાલને આઈલ ઓફ વિટ પરના ઓસ્બોર્ન હાઉસમાં વિતાવ્યો. તેણીના પગમાં સંધિવાએ તેણીને અપંગ બનાવી દીધી હતી અને મોતિયાના કારણે તેની આંખોની રોશની બંધ થઈ ગઈ હતી. જાન્યુઆરીની શરૂઆત સુધીમાં, તેણી "નબળી અને અસ્વસ્થ" અનુભવતી હતી, અને જાન્યુઆરીના મધ્ય સુધીમાં તે "સુસ્તી... સ્તબ્ધ, [અને] મૂંઝવણમાં" હતી. તેણીના મનપસંદ પાલતુ પોમેરેનિયન, તુરીને છેલ્લી વિનંતી તરીકે તેણીના પલંગ પર સુવડાવી દેવામાં આવી હતી.૨૨ જાન્યુઆરી ૧૯૦૧ ના રોજ સાંજે સાડા છ વાગ્યે તેમના મોટા પુત્ર આલ્બર્ટ એડવર્ડ અને પૌત્ર વિલ્હેમ II ની હાજરીમાં તેણીનું ૮૧ વર્ષની વયે અવસાન થયું. આલ્બર્ટ એડવર્ડ તરત જ એડવર્ડ VII તરીકે સફળ થયાતેણીના અંતિમ સંસ્કાર શનિવાર ૨ ફેબ્રુઆરીના રોજ, સેન્ટ જ્યોર્જ ચેપલ, વિન્ડસર કેસલમાં કરવામાં આવ્યા હતા, અને બે દિવસની અવસ્થામાં પડ્યા પછી, તેણીને વિન્ડસર ગ્રેટ પાર્ક ખાતે ફ્રોગમોરના રોયલ મૌસોલિયમમાં પ્રિન્સ આલ્બર્ટની બાજુમાં દફનાવવામાં આવી હતી.

૨૦૦૭- પાકિસ્તાનના ઈતિહાસમાં પ્રથમ વખત શીખ મેરેજ એક્ટ ઓર્ડિનન્સ અમલમાં આવ્યો.
આનંદ કારજ એ શીખ લગ્ન સમારંભ છે, જેનો અર્થ થાય છે "સુખ તરફ કાર્ય" અથવા "સુખી જીવન તરફ કાર્ય", જે ગુરુ અમરદાસ દ્વારા રજૂ કરવામાં આવ્યું હતું. તેમના અનુગામી, ગુરુ રામદાસ દ્વારા ચાર લાવણ (સ્તુતિઓ જે સમારંભ દરમિયાન થાય છે) રચવામાં આવી હતી. શીખ સમારંભોમાં ગુરુ અમર દાસના પદોનું પઠન એ ઐતિહાસિક અને કાયમી પરંપરા હોવા છતાં, લગ્ન સમારોહ યોજવા માટે ગુરુ ગ્રંથ સાહિબની આસપાસ પરિભ્રમણ કરવાની પ્રથા પ્રમાણમાં તાજેતરની નવીનતા છે જેણે પવિત્ર અગ્નિ (હવન)ની આસપાસ પરિભ્રમણ કરવાની પરંપરાને વીસમી સદીની શરૂઆતમાં સ્થાનાંતરિત કર્યું છે. )આનંદ સમારોહને મૂળરૂપે ભારતમાં આનંદ લગ્ન અધિનિયમ ૧૯૦૯ દ્વારા કાયદેસર કરવામાં આવ્યો હતો, પરંતુ હવે તે શિરોમણી ગુરુદ્વારા પ્રબંધક સમિતિ (SGPC) દ્વારા જારી કરાયેલી શીખ રહેત મર્યાદા (શીખ આચાર સંહિતા અને સંમેલનો) દ્વારા સંચાલિત છે.

આનંદ મેરેજ એક્ટનો ઉદભવ ૧૯૦૯ નો છે જ્યારે બ્રિટિશ ઈમ્પિરિયલ લેજિસ્લેટિવ કાઉન્સિલે શીખ લગ્ન સમારંભ આનંદ કારજને માન્યતા આપવા માટે કાયદો પસાર કર્યો હતો. આ અધિનિયમનો હેતુ સમુદાયના રિવાજો અને પ્રથાઓને સ્વીકારવા અને આદર આપવાનો હતો.પાકિસ્તાને જાહેર કર્યું કે તે ૨૦૦૭ માં શીખ આનંદ મેરેજ એક્ટ પસાર કરશે અને તેનો ડ્રાફ્ટ તૈયાર કરવામાં આવ્યો હતો. ૨૦૧૮ માં, પાકિસ્તાનની પંજાબ પ્રાંતીય એસેમ્બલીએ પંજાબ શીખ આનંદ કારજ મેરેજ એક્ટ ૨૦૧૮ પસાર કર્યો હતો.

અવતરણ:-

૧૯૨૦ – શિશિરકુમાર બોઝ, ભારતીય સ્વતંત્રતા સેનાની, બાળરોગ ચિકિત્સક અને ધારાસભ્ય
શિશિર કુમાર બોઝ એક ભારતીય સ્વતંત્રતા સેનાની, બાળરોગ ચિકિત્સક અને ધારાસભ્ય હતા. તેઓ ભારતીય રાષ્ટ્રવાદી નેતા શરતચંદ્ર બોઝના પુત્ર, ભારતીય સ્વાતંત્ર્ય સેનાની સુભાષચંદ્ર બોઝના ભત્રીજા અને ભૂતપૂર્વ સંસદ સભ્ય કૃષ્ણા બોઝ (૧૯૩૦-૨૦૨૦)ના પતિ હતા.તેમનો જન્મ ૨ ફેબ્રુઆરી ૧૯૨૦ના રોજ કલકત્તામાં બેરિસ્ટર અને ભારતીય રાષ્ટ્રવાદી નેતા શરતચંદ્ર બોઝ અને બિવાબાતી બોઝને ત્યાં થયો હતો. તેમનું શિક્ષણ કલકત્તા મેડિકલ કોલેજમાં થયું હતું.૧૯૪૧માં, જ્યારે કલકત્તામાં તબીબી વિદ્યાર્થી હતા, ત્યારે તેમણે તેમના કાકા, ભારતીય સ્વતંત્રતા સેનાની સુભાષચંદ્ર બોઝને નજરકેદમાંથી છટકી જવા માટે મદદ કરી હતી. તેમણે સુભાષચંદ્ર બોઝને કલકત્તાના એલ્ગીન રોડ પરના તેમના પૈતૃક મકાનમાંથી ભાગી જવાની યોજના બનાવવામાં મદદ કરી અને તેમને પડોશી રાજ્ય બિહારના ગોમોહ સુધી ગુપ્ત રીતે ઘરની બહાર દોરી ગયા હતા, જ્યાંથી સુભાષ ટ્રેનમાં પેશાવર ગયા. ૧૯૪૨માં મહાત્મા ગાંધી દ્વારા શરૂ કરાયેલ ભારત ભારત છોડો આંદોલન દરમિયાન, શિશિર બોઝ વિદ્યાર્થીઓના વિરોધ પ્રદર્શન પર પોલીસ હુમલામાં ખરાબ રીતે ઘાયલ થયા હતા અને કલકત્તાની પ્રેસિડેન્સી જેલમાં કેદ થયા હતા અને બાદમાં ૧૯૪૩માં ઘરે નજરકેદ થયા હતા. તેમના કાકાને મદદ કરવા અને ભારતીય સ્વતંત્રતા ચળવળમાં સતત સંડોવણી માટે, શિશિર બોઝને બ્રિટિશ સંસ્થાનવાદી સરકાર દ્વારા ફરીથી ધરપકડ કરવામાં આવી હતી અને દિલ્હીના લાલ કિલ્લા, લાહોર કિલ્લા અને લાયલપુર જેલમાં કેદ કરવામાં આવ્યા હતા, જેમાં બીજા વિશ્વયુદ્ધના અંત સુધી એકાંત કેદમાં રહેવું પણ સામેલ હતું.

બીજા વિશ્વયુદ્ધના અંતે તેમની મુક્તિ પછી શિશિર બોઝે તેમનો તબીબી અભ્યાસ પૂર્ણ કર્યો અને લંડન, શેફિલ્ડ અને વિયેનામાં બાળરોગની અદ્યતન તાલીમ મેળવી.ભારત પરત ફર્યા પછી બોઝે ભારતીય બાળરોગ નિષ્ણાત કે.સી. ચૌધરી સાથે કામ કર્યું, જેમણે ૧૯૫૭માં કલકત્તા ખાતે ભારતની પ્રથમ બાળરોગ હોસ્પિટલ, બાળ આરોગ્ય સંસ્થાની સ્થાપના કરી હતી. શિશિર હાર્વર્ડ મેડિકલ સ્કૂલ અને બોસ્ટનની ચિલ્ડ્રન્સ હોસ્પિટલ ખાતે રોકફેલર ફેલો હતા અને ઇન્ડિયન પૅડિઆટ્રિક્સ (૧૯૬૪-૬૬)ના પ્રથમ સંપાદક હતા. તેઓ ૧૯૭૨ થી ૧૯૯૨ સુધી બાળ આરોગ્ય સંસ્થાના નિર્દેશક પદે અને પછી ૨૦૦૦માં તેમના મૃત્યુ સુધી પ્રમુખ પદે રહ્યા હતા.

"બોઝ ૧૯૫૦ના દાયકાથી તેમના મૃત્યુ સુધી કલકત્તાના એલ્ગીન રોડ પર બોઝ પરિવારના મકાનમાં સ્થિત નેતાજી સંશોધન બ્યુરો, નેતાજી ભવન ના નિર્દેશક અને બાદમાં અધ્યક્ષ હતા. કુટુંબનું ઘર તેમના પિતા સરતચંદ્ર બોઝે ૧૯૪૬માં સુભાષ ચંદ્ર બોઝના સ્મારક તરીકે લોકોને સમર્પિત કર્યું હતું. શિશિર બોઝે નેતાજી ભવનમાં મ્યુઝિયમ અને આર્કાઇવ્સનું કેટલાક દાયકાઓથી નિર્માણ કર્યું અને ઇતિહાસ, રાજકારણ અને વર્તમાન બાબતો માટે એક સંસ્થાની રચના કરી. વાન્ડેરર કાર કે જેમાં તેમણે તેમના કાકા સુભાષને કલકત્તાના એલ્ગીન રોડ પરના તેમના પૈતૃક મકાનમાંથી છૂપી રીતે ભાગવામાં મદદ કરી હતી તે મ્યુઝિયમમાં પ્રદર્શિત કરવામાં આવી છે અને તાજેતરમાં પુનઃસંગ્રહ પછી ભારતના રાષ્ટ્રપતિ દ્વારા તેનું અનાવરણ કરવામાં આવ્યું હતું."૧૯૮૨ થી ૧૯૮૭ સુધી શિશિરે ભારતીય રાષ્ટ્રીય કોંગ્રેસ પક્ષ માટે પશ્ચિમ બંગાળની વિધાનસભાના સભ્ય તરીકે સેવા આપી હતી, જે કલકત્તામાં ચૌરંઘી મતવિસ્તારનું પ્રતિનિધિત્વ કરેલ છે.તેમના મૃત્યુ પછી કલકત્તામાં નેતાજી ભવનની બાજુમાં આવેલી શેરી, જેમાં તેઓએ તેમના કાકા સુભાષને ભાગી જવા દરમિયાન ઘરમાંથી સલામત રીતે બહાર કાઢવામાં મદદ કરી હતી, તેનું નામ બદલીને શિશિર કુમાર બોઝ સારણી રાખવામાં આવ્યું હતું.

તહેવારો અને ઉજવણીઓ

વિશ્વ આર્દ્રભૂમિ દિવસ
વિશ્વ વેટલેન્ડ્સ ડે એ પર્યાવરણને લગતી ઉજવણી છે જે વર્ષ ૧૯૭૧ ની છે જ્યારે ઘણા પર્યાવરણવાદીઓ વેટલેન્ડ્સ માટે સંરક્ષણ અને પ્રેમની પુનઃ પુષ્ટિ કરવા માટે એકઠા થયા હતા, જે વનસ્પતિ જીવન અને અન્ય જીવો ધરાવતી જળ ઇકોસિસ્ટમ છે જે માત્ર જળ સંસ્થાઓને જ નહીં પરંતુ પર્યાવરણને વિપુલ પ્રમાણમાં ઇકોલોજીકલ આરોગ્ય લાવે છે. સમગ્ર. વર્લ્ડ વેટલેન્ડ સેક્રેટરી ડિપાર્ટમેન્ટ મૂળ ગ્લેન્ડ, સ્વિટ્ઝર્લેન્ડના છે. ૨ ફેબ્રુઆરી,૧૯૭૧ ના રોજ "કેસ્પિયન સમુદ્રના કિનારે આવેલા ઈરાની શહેર રામસર"માં રામસર સંમેલનને અપનાવવામાં આવ્યું હતું.

રાષ્ટ્રીય ટેટર ટોટ ડે.
૨ ફેબ્રુઆરીના રોજ રાષ્ટ્રીય ટેટર ટોટ ડે ઉજવાય છે. આ દિવસે તે સ્વાદિષ્ટ નાના બટાટાનું સન્માન કરવામાં આવે છે, જે ઓરે-ઈડા કંપની દ્વારા ૧૯૫૩ માં પ્રથમ વખત બનાવવામાં આવ્યા હતા. ત્યારથી, ટેટર ટોટ્સ અમેરિકન મુખ્ય બની ગયા છે અને સમગ્ર વિશ્વમાં તેનો આનંદ માણવામાં આવે છે

વિશ્વ મોટેથી વાંચો દિવસ.
શબ્દો આપણી આજુબાજુ છે, અને મિત્રો અને કુટુંબીજનો સાથે ભેગા થવા અને મોટેથી વાંચવા કરતાં તેને ઉજવવાની બીજી કઈ સારી રીત છે! સ્કોલાસ્ટિક અનુસાર, ૧૭૩ થી વધુ દેશો સક્રિયપણે વિશ્વ વાંચન દિવસની ઉજવણી કરે છે.

રાષ્ટ્રીય ગ્રાઉન્ડહોગ દિવસ.
દર ફેબ્રુઆરી 2, ફિલ નામના ગ્રાઉન્ડહોગની વિશેષ આગાહીની રાહ જોવા માટે, પંક્સસુટાવની, પેન્સિલવેનિયામાં ગોબ્બલર નોબ પર હજારોની ભીડ એકઠી થાય છે. જો 20-પાઉન્ડ ગ્રાઉન્ડહોગ બહાર આવે છે અને તેનો પડછાયો જુએ છે, તો યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ દંતકથા અનુસાર શિયાળાના હવામાનના વધુ છ અઠવાડિયાની અપેક્ષા રાખી શકે છે.