TODAY HISTORY:શું છે 14 ફેબ્રુઆરીની HISTORY? જાણો આજનું જ્ઞાન પરબ અને ઈતિહાસ

સંકલન:-પોપટભાઇ પટેલ,ઘેલડા

આમ તો દરેક દિવસ ખાસ હોય છે પણ ઘણી તારીખો કેલેન્ડરના પાના સાથે ઇતિહાસના પાને પણ અંકાય છે, જાણો આજના દિવસના ઇતિહાસમાં નોંધાયેલા મહત્ત્વના બનાવો ઘટનાઓ અને આજની તારીખે જન્મેલા મહાનુભાવો અને વીરલ વ્યક્તિત્ત્વની પુણ્યતિથિ. જાણો આજની તારીખ સાથે જોડાયેલી કેટલીક ખાસ વાતો. કેવી રીતે આજનો દિવસ ઇતિહાસના પાને અંકાયેલ છે.

૧૫૫૬ – અકબરનો રાજ્યાભિષેક કરવામાં આવ્યો.
જલાલુદ્દીન મોહમ્મદ અકબર મુઘલ સામ્રાજ્યનો ત્રીજો અને સુપ્રસિદ્ધ બાદશાહ હતો. તેનો શાસનકાળ ૧૫૫૬ થી ૧૬૦૫ સુધીનો હતો. અનેક લશ્કરી વિજયો મેળવી તેણે મોટાભાગના દેશને સંગઠીત કર્યો હતો તથા રાજકીય, વહીવટી, આર્થિક અને ધાર્મિક સહિષ્ણુતા અને એકીકરણની દિશામાં નોંધપાત્ર પ્રગતિ સાધી હતી. તેણે અગિયાર લગ્નો કર્યા હતા.અકબરના દાદા બાબર ઇ.સ. ૧૫૨૭માં અફઘાનિસ્તાનથી પોતાના સૈન્ય સાથે હિન્દુસ્તાન પહોંચ્યા અને રાણા સંગ્રામસિંહને હરાવીને આગ્રાની ગાદી કબજે કરીને હિન્દુસ્તાનમાં મુઘલ સલ્તનતની સ્થાપના કરી. તેણે પોતાની આત્મકથા તુઝુ-કે-બાબરી લખી જે ભારતના ઇતિહાસમાં મહત્વપૂર્ણ સ્થાન ધરાવે છે.

બાબરનો વંશ તૈમૂર અને મોંગોલ નેતા ચંગીઝ ખાન સાથે સંબંધિત હતો, એટલે કે તેના વંશજો તૈમૂર લેંગના પરિવારમાંથી હતા અને તેની માતૃપક્ષ ચંગીઝ ખાન સાથે સંબંધિત હતી. ૧૬૦૫ માં અકબરના શાસનના અંત સુધીમાં, મુઘલ સામ્રાજ્યમાં ઉત્તર અને મધ્ય ભારતનો મોટા ભાગનો સમાવેશ થતો હતો અને તે સમયના સૌથી શક્તિશાળી સામ્રાજ્યોમાંનું એક હતું. બાદશાહોમાં, અકબર એકમાત્ર એવા હતા જેમને હિંદુ અને મુસ્લિમ બંને વર્ગો તરફથી સમાન પ્રેમ અને આદર મળ્યો હતો.શેરશાહ સૂરીના પુત્ર ઈસ્લામ શાહના ઉત્તરાધિકાર અંગેની અંધાધૂંધીને પગલે, હુમાયુએ ૧૫૫૫ માં દિલ્હી પર ફરીથી કબજો કર્યો, તેના પર્સિયન સાથી તહમાસ્પ I દ્વારા આંશિક રીતે પ્રદાન કરવામાં આવેલ લશ્કરનું નેતૃત્વ કર્યું. થોડા મહિનાઓ પછી, હુમાયુનું અવસાન થયું. અકબરના વાલી, બૈરામ ખાને, અકબરના ઉત્તરાધિકારની તૈયારી માટે તેમનું મૃત્યુ છુપાવ્યું. અકબરે ૧૪ ફેબ્રુઆરી ૧૫૫૬ના રોજ મુઘલ સિંહાસન પર ફરી દાવો કરવા માટે સિકંદર શાહ સામેના યુદ્ધ દરમિયાન હુમાયુનું સ્થાન લીધું. કલનૌર, પંજાબમાં, ૧૪ વર્ષીય અકબરને બૈરામ ખાને નવા બંધાયેલા પ્લેટફોર્મ પર (જે હજુ પણ ઉભો છે) પર સિંહાસન પર બેસાડ્યો હતો અને તેને શહાંશાહ ("રાજાઓના રાજા" માટે ફારસી) તરીકે જાહેર કરવામાં આવ્યો હતો. બૈરામ ખાન વયનો થયો ત્યાં સુધી તેના વતી શાસન કર્યું.

૧૯૨૪- IBM ની સ્થાપના ન્યૂયોર્કમાં થઈ હતી.
IBM એ અમેરિકન બહુરાષ્ટ્રીય માહિતી ટેકનોલોજી કંપની છે. તેનું મુખ્ય મથક ન્યુયોર્ક, યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સમાં આવેલું છે. આ કંપની ૧૭૦ થી વધુ દેશોમાં તેની સેવાઓ પ્રદાન કરે છે. કંપનીની શરૂઆત ૧૯૧૧ માં કમ્પ્યુટિંગ-ટેબ્યુલેટિંગ-રેકોર્ડિંગ કંપની તરીકે કરવામાં આવી હતી, જે ૧૯૨૪ માં ઇન્ટરનેશનલ બિઝનેસ મશીન્સમાં બદલાઈ ગઈ હતી.તેને બિગ બ્લુ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. તે વિશ્વની સૌથી મોટી કર્મચારી-કર્મચારી કંપનીઓમાંની એક છે, જેમાં ૨૦૧૭ સુધીમાં લગભગ ૩,૮૦,૦૦૦ કર્મચારીઓ કામ કરે છે. આ IBMers તરીકે ઓળખાય છે. તેના કર્મચારીઓને અત્યાર સુધીમાં ૫ નોબેલ પારિતોષિક, ૬ ટ્યુરિંગ એવોર્ડ, ૧૦ ટેક્નોલોજી ક્ષેત્રે રાષ્ટ્રીય ચંદ્રકો અને વિજ્ઞાનના ક્ષેત્રમાં ૫ રાષ્ટ્રીય ચંદ્રકો મળ્યા છે.

૧૯૬૧ – આલ્બર્ટ ઘીરોસો નામના અણુ ભૌતિકશાસ્ત્રીએ લોરેન્સીયમ તત્ત્વનું સૌ પ્રથમ સંયોગીકરણ કર્યું.
લોરેન્સીયમ એ એક કિરણોત્સારી કૃત્રીમ રાસાયણિક તત્વ છે જેની સંજ્ઞા Lr અને અણુ ક્રમાંક ૧૦૩ છે. આવર્તન કોઠામાં આ ૭ મા આવ્ર્તનાના ડી-ગણનું તત્વ છે. લેંથેનાઈડ શ્રેણીનું આ અંતિમ તત્વ છે. રાસાયણિક પ્રયોગો દર્શાવે છે કે આ તત્વ એ લ્યુટીયમ નામના તત્વનો ભારે હોમોલોગ તરીકે વર્તે છે અને તે અન્ય એક્ટિનાઈડ સમાન ગુણધર્મો ધરાવે છે.આનું સંયોગીકરણ સૌ પ્રથમ વાર આલ્બર્ટ ઘીરોસો નામના અણુ ભૌતિકશાસ્ત્રીએ ૧૪ ફેબ્રુઆરી, ૧૯૬૧ના કર્યું હતું. આનું નિર્માણ કાર્ય કેલીફોર્નિયામ, બોરોન-૧૦ અને બોરોન-૧૧ ધરાવતા ૩ મિલિગ્રામ નમૂના નો વિસ્ફોટ કરીને બનાવાયો હતો. આની નિર્માતા ટીમે આનું નમ લોરેન્સીયમ અને સંજ્ઞા Lw સૂચવી , પણ Lr સંજ્ઞાને માન્યતા મળી.

૨૦૧૯- પુલવામા હુમલો

૧૪ ફેબ્રુઆરી ૨૦૧૯ ના રોજ થયો હતો, જ્યારે જમ્મુ-શ્રીનગર રાષ્ટ્રીય ધોરીમાર્ગ પર ભારતીય સુરક્ષા કર્મચારીઓને લઈ જતા વાહનોના કાફલા પર અગાઉના જમ્મુ અને કાશ્મીરના પુલવામા જિલ્લાના લેથાપોરા ખાતે વાહનથી જન્મેલા આત્મઘાતી બોમ્બર દ્વારા હુમલો કરવામાં આવ્યો હતો. આ હુમલામાં ભારતીય સેન્ટ્રલ રિઝર્વ પોલીસ ફોર્સ (CRPF)ના ૪૦ જવાનો તેમજ ગુનેગાર-આદિલ અહમદ ડાર- જે પુલવામા જિલ્લાના સ્થાનિક કાશ્મીરી યુવક હતા, માર્યા ગયા હતા. આ હુમલાની જવાબદારી પાકિસ્તાન સ્થિત ઈસ્લામવાદી આતંકવાદી જૂથ જૈશ-એ-મોહમ્મદે સ્વીકારી હતી. ભારતે આ હુમલા માટે પાડોશી દેશ પાકિસ્તાનને જવાબદાર ઠેરવ્યું હતું, જ્યારે બાદમાં હુમલાની નિંદા કરી હતી અને તેની સાથે કોઈ જોડાણ હોવાનો ઇનકાર કર્યો હતો. આ હુમલાએ ભારત-પાકિસ્તાનના સંબંધોને ભારે ફટકો આપ્યો, પરિણામે ૨૦૧૯ ની ભારત-પાકિસ્તાન સૈન્ય ગતિરોધમાં પરિણમ્યું. ત્યારબાદ ભારતીય તપાસમાં ૧૯ આરોપીઓની ઓળખ થઈ. ઓગસ્ટ ૨૦૨૧ સુધીમાં, અન્ય છ સાથે મુખ્ય આરોપી માર્યા ગયા હતા, અને સાતની ધરપકડ કરવામાં આવી હતી.

અવતરણ;-

૧૯૫૨ – સુષ્મા સ્વરાજ, ભારતીય રાજકારણી અને સુપ્રિમ કોર્ટના વકીલ
તેઓએ ભારતીય જનતા પાર્ટીના નેતા તરીકે નરેન્દ્ર મોદીની પ્રથમ સરકાર દરમિયાન વિદેશ મંત્રીનું પદ સંભાળ્યું હતું. ભારત સરકારમાં ઈન્દિરા ગાંધી પછી વિદેશ મંત્રીના પદ પર રહેનાર તેઓ બીજા મહિલા નેતા હતા. તેઓ લોક સભાના સભ્ય તરીકે સાત અને ત્રણ વખત વિધાન સભામાં ચૂંટાયા હતા. ૧૯૭૭માં ૨૫ વર્ષની વયે તેઓ હરિયાણાના સૌથી યુવા મંત્રી બન્યા હતા. ઇ.સ. ૧૯૯૮માં તેઓ ટૂંક સમય માટે દિલ્હીના મુખ્ય મંત્રી પદે પણ રહ્યા હતા. સાર્વજનિક બાબતોના ક્ષેત્ર માટે ૨૦૨૦માં તેમને મરણોત્તર પદ્મવિભૂષણ પુરસ્કારથી સન્માનિત કરવામાં આવ્યા હતા.અંબાલા છાવણીમાં જન્મેલા સુષ્મા સ્વરાજે અંબાલા છાવણીની એસડી કોલેજમાંથી બીએ અને પંજાબ યુનિવર્સિટી, ચંદીગઢમાંથી કાયદાની ડિગ્રી મેળવી હતી. અભ્યાસ પૂરો કર્યા પછી, તેમણે સૌપ્રથમ જયપ્રકાશ નારાયણના આંદોલનમાં સક્રિયપણે ભાગ લીધો. ઈમરજન્સીનો સખત વિરોધ કર્યા પછી, તે સક્રિય રાજકારણમાં જોડાઈ. વર્ષ 2014માં તેમને ભારતના પ્રથમ મહિલા વિદેશ મંત્રી બનવાનું સૌભાગ્ય મળ્યું હતું, જ્યારે આ પહેલા ઈન્દિરા ગાંધી બે વખત કાર્યવાહક વિદેશ મંત્રી રહી ચૂક્યા છે. તેમને કેબિનેટમાં સમાવીને તેમના કદ અને ક્ષમતાનો સ્વીકાર કરવામાં આવ્યો હતો. દિલ્હીના પ્રથમ મહિલા મુખ્યમંત્રી અને દેશના કોઈપણ રાજકીય પક્ષના પ્રથમ મહિલા પ્રવક્તા બનવાની સિદ્ધિ પણ તેમના નામે નોંધાયેલી છે.સુષ્મા સ્વરાજ ( શર્મા) નો જન્મ ૧૪ ફેબ્રુઆરી ૧૯૫૨ ના રોજ હરિયાણા (તત્કાલીન પંજાબ) રાજ્યના અંબાલા છાવણીમાં હરદેવ શર્મા અને લક્ષ્મી દેવીને ત્યાં થયો હતો.તેમના પિતા રાષ્ટ્રીય સ્વયંસેવક સંઘના અગ્રણી સભ્ય હતા. સ્વરાજનો પરિવાર મૂળ લાહોરના ધરમપુરા વિસ્તારનો હતો, જે હવે પાકિસ્તાનમાં છે. તેમણે સનાતન ધર્મ કોલેજ, અંબાલામાંથી સંસ્કૃત અને રાજનીતિ વિજ્ઞાનમાં સ્નાતક થયા. ૧૯૭૦ માં, તેણીને તેણીની કોલેજમાં શ્રેષ્ઠ વિદ્યાર્થીનો એવોર્ડ મળ્યો હતો. તેણીને સતત ત્રણ વર્ષ માટે SD કોલેજ કેન્ટોનમેન્ટની NCCની શ્રેષ્ઠ કેડેટ અને ત્રણ વર્ષ માટે રાજ્યની શ્રેષ્ઠ હિન્દી વક્તા તરીકે પણ પસંદ કરવામાં આવી હતી. આ પછી તેણે પંજાબ યુનિવર્સિટી, ચંદીગઢમાંથી કાયદાનું શિક્ષણ મેળવ્યું.

તેમને ૧૯૭૩માં પંજાબ યુનિવર્સિટી તરફથી શ્રેષ્ઠ વક્તાનું સન્માન પણ મળ્યું હતું. ૧૯૭૩ માં જ, સ્વરાજે ભારતની સર્વોચ્ચ અદાલતમાં વકીલ તરીકે કામ કરવાનું શરૂ કર્યું.૧૩ જુલાઈ ૧૯૭૫ ના રોજ, તેણીના લગ્ન તેમના સાથીદાર અને સુપ્રીમ કોર્ટમાં સાથી વકીલ સ્વરાજ કૌશલ સાથે થયા હતા. કૌશલે બાદમાં છ વર્ષ સુધી રાજ્યસભામાં સાંસદ તરીકે સેવા આપી હતી અને મિઝોરમ રાજ્યના રાજ્યપાલ તરીકે પણ સેવા આપી છે. સ્વરાજ દંપતીને બાંસુરી નામની એક પુત્રી છે, જેઓ ઇનર ટેમ્પલ, લંડનમાં કાયદાની પ્રેક્ટિસ કરે છે.સુષ્મા સ્વરાજનું ૬૭ વર્ષની વયે ૬ ઓગસ્ટ, ૨૦૧૯ના રોજ રાત્રે ૧૧.૪૦ વાગ્યે દિલ્હીમાં અવસાન થયું હતું.

પૂણ્યતિથિ:-

૨૦૦૮ – ઇમામુદ્દીન મુર્તુઝાખાન બાબી, જુનાગઢ જિલ્લાના પાજોદ રાજ્યના રાજવી આઝાદી પછી ભારત સંઘમાં જોડાવા સહી કરનાર પ્રથમ નવાબ
ઇમામુદ્દીન મુર્તુઝાખાન બાબી (૧૧ ડિસેમ્બર ૧૯૧૫ – ૧૪ ફેબ્રુઆરી ૨૦૦૮) એ રુસ્વા મઝલૂમી ઉપનામથી જાણીતા ગુજરાતી કવિ અને જુનાગઢ જિલ્લાના પાજોદ રાજ્યના રાજવી હતા.રૂખસદ આપીને તેમણે ધર્મ નિરપેક્ષતાનું ઉત્તમ ઉદાહરણ સ્થાપિત કર્યું, એટલું જ નહી, તે કાળમાં પાજોદમાં વૈષ્ણવ સંપ્રદાયના ઉત્સવોમાં કોઇ છોછ વગર ભાગ લેતા અને યથાશક્તિ મદદ પણ કરતા. પ્રજાસહિષ્ણુ પણ એટલા જ હતાં, જ્યારે દૂર બહારગામ જવાનું થાય ત્યારે કોઇને કોઇ ઘેર જમવા જતા અને તેને બક્ષીસ આપી પાઘડી પહેરાવતા.પાજોદમાં ગુર્જરી ગઝલશાળાની આધારશિલા સ્થાપી એમાંથી પ્રગટેલા બે રત્નો, ‘શૂન્ય’ પાલનપુરી અને અમૃત ‘ઘાયલ’ આધુનિક સમયનાં ગુજરાતી ગઝલકારો છે. તેઓએ જુનાગઢમાં ‘મિલન’ સાહિત્યની સંસ્થાની પણ સ્થાપના કરી હતી. તેમના પૂજ્ય ધાર્મિક સંત મઝલૂમ શાહની યાદમાં ઉપનામમાં ‘મઝલૂમી’ ઉમેરે છે.દરબારપણું ગયા બાદ માંગરોળ, સુરત, મુંબઇ, વિગેરે ઘણી જગ્યાઓએ રહ્યા અને ઘણા સંઘર્ષો વેઠ્યા, ઘણી નોકરીઓ પણ કરી. પણ શાયરી સાથે મુહબ્બત ટકાવી રાખી.
તેમનું અવસાન ૧૪ ફેબ્રુઆરી, ૨૦૦૮ના રોજ થયું હતું.

તહેવારો અને ઉજવણીઓ

વેલેન્ટાઇન્સ ડે :-

વેલેન્ટાઇન્સ ડે અથવા તો સંત વેલેન્ટાઇન્સ ડે એ રજાનો દિવસ છે જે તારીખ ૧૪ મી ફેબ્રુઆરીના રોજ વિશ્વના ઘણા લોકો દ્વારા ઉજવવામાં આવે છે. અંગ્રેજી ભાષા બોલતા દેશોમાં આ એક એવા પારંપરિક દિન તરીકે ઉજવવામાં આવે છે કે જે દિવસે પ્રેમીઓ એકબીજાને વેલેન્ટાઇન્સ કાર્ડ્ઝ, ફૂલો અર્પણ કરીને તેમજ મીઠાઇની આપ-લે કરીને પોતાના પ્રેમની અભિવ્યક્તિ કરે છે. પૂર્વ ખ્રિસ્તી ધર્મમાં શહીદ થયેલા અનેક પૈકી બે વ્યક્તિના નામ ઉપરથી આ રજાનું નામ વેલેન્ટાઇન રાખવામાં આવ્યું છે. સાહિત્યકાર જ્યોફ્રી ચોસરનાં વર્તુળમાં આ દિનને લાગણીસભર પ્રેમ સાથે સાંકળવામાં આવ્યો. આ યુગ ઉચ્ચ મધ્યમ યુગ હતો કે જે દિવસોમાં રૂમાની પ્રેમની પરંપરા ખૂબ જ પાંગરી હતી. આ દિવસ પ્રેમિઓનો ખુબ જ ખુશી નો દિવસ હોય છે.

માતૃ પિતૃ પૂજન દિવસ :-

(માતૃ પિતૃ પૂજન દિવસ ) તરીકે ઓળખાય છે તે પિતૃ પૂજન દિવસની શરૂઆત આસારામ બાપુ દ્વારા વેલેન્ટાઇન ડેના વિકલ્પ તરીકે ૨૦૦૭ માં કરવામાં આવી હતી.તે દર વર્ષે 14 ફેબ્રુઆરીએ ઉજવવામાં આવે છે. તે માતા (मातृ, mātṛ) અને પિતા (पितृ, pitŕ) માટેના સંસ્કૃત શબ્દો પર આધારિત છે.ઘણા ભારતીય જિલ્લાઓ દ્વારા આ દિવસનું અવલોકન કરવામાં આવેલ છે, પરંતુ આસારામને ૨૦૧૭ માં નકલી બાબા તરીકે જાહેર કરવામાં આવ્યો હતો અને ૨૦૧૮ માં બળાત્કાર માટે દોષી ઠેરવવામાં આવ્યા હતા.