1971ના યુદ્ધની વાર્તા, જ્યારે ભારતે પાકિસ્તાનનો નકશો બદલી નાખ્યો હતો
ફિલ્મ 'IB 71' 12 મેના રોજ સિનેમા હોલમાં રિલીઝ થઈ રહી છે. એવો દાવો કરવામાં આવી રહ્યો છે કે આ ફિલ્મ સત્ય ઘટનાઓ પર આધારિત એક ગુપ્ત મિશન પર આધારિત છે, જેના કારણે ભારતે 1971ના યુદ્ધમાં પાકિસ્તાનને હરાવ્યું હતું. આ...
08:47 AM May 12, 2023 IST
|
Hiren Dave
આવો અમે તમને જણાવીએ કે કેવી રીતે આ યુદ્ધમાં ભારતે પાકિસ્તાનને કારમી હાર આપી. આ યુદ્ધમાં ઐતિહાસિક જીત નોંધાવીને ભારતે પાકિસ્તાનના બે ટુકડા કરી દીધા હતા. આ યુદ્ધ પછી દુનિયાને બાંગ્લાદેશના રૂપમાં એક નવો દેશ મળ્યો. ભારત અને પાકિસ્તાન વચ્ચેના યુદ્ધ દરમિયાન ભારતના વડાપ્રધાન ઈન્દિરા ગાંધી હતા, જેમણે અમેરિકાના દબાણને અવગણીને ભારતીય સેનાને પાકિસ્તાન પર હુમલો કરવાની મંજૂરી આપી હતી.
1971ના ભારત-પાકિસ્તાન યુદ્ધ પાછળનું કારણ શું હતું?
વર્તમાન બાંગ્લાદેશ પાકિસ્તાનના પૂર્વ પાકિસ્તાનનો ભાગ હતો. અહીંના લોકો પર પાકિસ્તાની સેના દ્વારા સતત અત્યાચાર કરવામાં આવી રહ્યો હતો. પાકિસ્તાનની રચના 1947માં ધર્મના આધારે થઈ હતી. વર્ષ 1970માં પાકિસ્તાનમાં યોજાયેલી સામાન્ય ચૂંટણીમાં શેખ મુજીબુર રહેમાનની પાર્ટી અવામી લીગને પૂર્વ પાકિસ્તાનમાં સૌથી વધુ બેઠકો મળી હતી. આવી સ્થિતિમાં અવામી દળના વડાપ્રધાન બનવાની શક્યતાઓ ઘણી વધારે હતી કારણ કે પાકિસ્તાનમાં કુલ 313 સીટો હતી. અવામી લીગે પૂર્વ પાકિસ્તાનમાં 169માંથી 167 બેઠકો જીતીને બહુમતીનો આંકડો પાર કર્યો.
દરમિયાન ઝુલ્ફીકાર અલી ભુટ્ટોએ ચૂંટણી પરિણામ સ્વીકારવાનો ઇનકાર કર્યો હતો. તેમની પાર્ટી પાકિસ્તાન પીપલ્સ પાર્ટીને પશ્ચિમ પાકિસ્તાનમાં સૌથી વધુ બેઠકો મળી હતી. હાલમાં તેને પાકિસ્તાન કહેવામાં આવે છે. 7 માર્ચ 1971ના રોજ ભુટ્ટો વિરુદ્ધ એક વિશાળ રેલી બોલાવવામાં આવી હતી. આ પછી, બાંગ્લા મુક્તિ યુદ્ધ શરૂ થયું અને બાંગ્લાદેશ મુક્તિ વાહિનીની રચના થઈ.
ભારતે બાંગ્લાદેશના યુદ્ધને તેનું યુદ્ધ કહ્યું
પાકિસ્તાની સેના પૂર્વ પાકિસ્તાનના લોકો પર સતત અત્યાચાર કરી રહી હતી. આ પછી, ત્યાંથી હજારો લોકો શરણાર્થી તરીકે ભારતની સરહદમાં પ્રવેશવા લાગ્યા. તે જ સમયે, બાંગ્લાદેશ તરફથી ભારતની મદદ માટે વિનંતી કરવામાં આવી હતી. ભારતે શાંતિ સ્થાપવા માટે પાકિસ્તાન પર સતત દબાણ કર્યું, પરંતુ 3 ડિસેમ્બર 1971ના રોજ પાકિસ્તાને ભારતીય વાયુસેનાના અનેક ઠેકાણા પર હુમલો કર્યો. આ સાથે જ ભારત અને પાકિસ્તાન વચ્ચે યુદ્ધ શરૂ થયું. આ યુદ્ધ 13 દિવસ સુધી ચાલ્યું અને ભારતે પાકિસ્તાની સેનાની કમર તોડી નાખી.
પાકિસ્તાનના 93 હજાર સૈનિકોએ આત્મસમર્પણ કર્યું
જ્યારે ઈન્દિરા ગાંધીએ પૂર્વ પાકિસ્તાનના યુદ્ધને ભારતનું યુદ્ધ ગણાવીને યુદ્ધની ઘોષણા કરી ત્યારે 13 દિવસમાં જ ભારતીય સેનાએ પાકિસ્તાનની સેનાને ઘૂંટણિયે પડવા મજબૂર કરી દીધું. 13 દિવસ સુધી ચાલેલા ભીષણ યુદ્ધ બાદ 16 ડિસેમ્બરની સાંજે 93 હજાર પાકિસ્તાની સેનાએ ભારતીય સેના સમક્ષ આત્મસમર્પણ કર્યું હતું.
પાકિસ્તાનના લેફ્ટનન્ટ જનરલ નિયાઝીએ ભારતના લેફ્ટનન્ટ જનરલ જગજીત સિંહ અરોરાની સામે આત્મસમર્પણના દસ્તાવેજ પર હસ્તાક્ષર કર્યા હતા. આ સાથે બાંગ્લાદેશ તરીકે એક નવા રાષ્ટ્રનો જન્મ થયો. 1947માં ભારતથી અલગ થયા બાદ પાકિસ્તાનની રચના થઈ હતી. 24 વર્ષ બાદ વર્ષ 1971માં પાકિસ્તાન બે દેશોમાં વહેંચાઈ ગયું હતું.
ફિલ્મ 'IB 71' 12 મેના રોજ સિનેમા હોલમાં રિલીઝ થઈ રહી છે. એવો દાવો કરવામાં આવી રહ્યો છે કે આ ફિલ્મ સત્ય ઘટનાઓ પર આધારિત એક ગુપ્ત મિશન પર આધારિત છે, જેના કારણે ભારતે 1971ના યુદ્ધમાં પાકિસ્તાનને હરાવ્યું હતું. આ સિક્રેટ મિશનને IBના 30 લોકોએ અંજામ આપ્યો હતો. આ મિશન 10 દિવસ સુધી ચાલ્યું. આ મિશનને 5 દાયકાથી વધુ સમયથી ગુપ્ત રાખવામાં આવ્યું હતું.
આવો અમે તમને જણાવીએ કે કેવી રીતે આ યુદ્ધમાં ભારતે પાકિસ્તાનને કારમી હાર આપી. આ યુદ્ધમાં ઐતિહાસિક જીત નોંધાવીને ભારતે પાકિસ્તાનના બે ટુકડા કરી દીધા હતા. આ યુદ્ધ પછી દુનિયાને બાંગ્લાદેશના રૂપમાં એક નવો દેશ મળ્યો. ભારત અને પાકિસ્તાન વચ્ચેના યુદ્ધ દરમિયાન ભારતના વડાપ્રધાન ઈન્દિરા ગાંધી હતા, જેમણે અમેરિકાના દબાણને અવગણીને ભારતીય સેનાને પાકિસ્તાન પર હુમલો કરવાની મંજૂરી આપી હતી.
1971ના ભારત-પાકિસ્તાન યુદ્ધ પાછળનું કારણ શું હતું?
વર્તમાન બાંગ્લાદેશ પાકિસ્તાનના પૂર્વ પાકિસ્તાનનો ભાગ હતો. અહીંના લોકો પર પાકિસ્તાની સેના દ્વારા સતત અત્યાચાર કરવામાં આવી રહ્યો હતો. પાકિસ્તાનની રચના 1947માં ધર્મના આધારે થઈ હતી. વર્ષ 1970માં પાકિસ્તાનમાં યોજાયેલી સામાન્ય ચૂંટણીમાં શેખ મુજીબુર રહેમાનની પાર્ટી અવામી લીગને પૂર્વ પાકિસ્તાનમાં સૌથી વધુ બેઠકો મળી હતી. આવી સ્થિતિમાં અવામી દળના વડાપ્રધાન બનવાની શક્યતાઓ ઘણી વધારે હતી કારણ કે પાકિસ્તાનમાં કુલ 313 સીટો હતી. અવામી લીગે પૂર્વ પાકિસ્તાનમાં 169માંથી 167 બેઠકો જીતીને બહુમતીનો આંકડો પાર કર્યો.
દરમિયાન ઝુલ્ફીકાર અલી ભુટ્ટોએ ચૂંટણી પરિણામ સ્વીકારવાનો ઇનકાર કર્યો હતો. તેમની પાર્ટી પાકિસ્તાન પીપલ્સ પાર્ટીને પશ્ચિમ પાકિસ્તાનમાં સૌથી વધુ બેઠકો મળી હતી. હાલમાં તેને પાકિસ્તાન કહેવામાં આવે છે. 7 માર્ચ 1971ના રોજ ભુટ્ટો વિરુદ્ધ એક વિશાળ રેલી બોલાવવામાં આવી હતી. આ પછી, બાંગ્લા મુક્તિ યુદ્ધ શરૂ થયું અને બાંગ્લાદેશ મુક્તિ વાહિનીની રચના થઈ.
ભારતે બાંગ્લાદેશના યુદ્ધને તેનું યુદ્ધ કહ્યું
પાકિસ્તાની સેના પૂર્વ પાકિસ્તાનના લોકો પર સતત અત્યાચાર કરી રહી હતી. આ પછી, ત્યાંથી હજારો લોકો શરણાર્થી તરીકે ભારતની સરહદમાં પ્રવેશવા લાગ્યા. તે જ સમયે, બાંગ્લાદેશ તરફથી ભારતની મદદ માટે વિનંતી કરવામાં આવી હતી. ભારતે શાંતિ સ્થાપવા માટે પાકિસ્તાન પર સતત દબાણ કર્યું, પરંતુ 3 ડિસેમ્બર 1971ના રોજ પાકિસ્તાને ભારતીય વાયુસેનાના અનેક ઠેકાણા પર હુમલો કર્યો. આ સાથે જ ભારત અને પાકિસ્તાન વચ્ચે યુદ્ધ શરૂ થયું. આ યુદ્ધ 13 દિવસ સુધી ચાલ્યું અને ભારતે પાકિસ્તાની સેનાની કમર તોડી નાખી.
પાકિસ્તાનના 93 હજાર સૈનિકોએ આત્મસમર્પણ કર્યું
જ્યારે ઈન્દિરા ગાંધીએ પૂર્વ પાકિસ્તાનના યુદ્ધને ભારતનું યુદ્ધ ગણાવીને યુદ્ધની ઘોષણા કરી ત્યારે 13 દિવસમાં જ ભારતીય સેનાએ પાકિસ્તાનની સેનાને ઘૂંટણિયે પડવા મજબૂર કરી દીધું. 13 દિવસ સુધી ચાલેલા ભીષણ યુદ્ધ બાદ 16 ડિસેમ્બરની સાંજે 93 હજાર પાકિસ્તાની સેનાએ ભારતીય સેના સમક્ષ આત્મસમર્પણ કર્યું હતું.
પાકિસ્તાનના લેફ્ટનન્ટ જનરલ નિયાઝીએ ભારતના લેફ્ટનન્ટ જનરલ જગજીત સિંહ અરોરાની સામે આત્મસમર્પણના દસ્તાવેજ પર હસ્તાક્ષર કર્યા હતા. આ સાથે બાંગ્લાદેશ તરીકે એક નવા રાષ્ટ્રનો જન્મ થયો. 1947માં ભારતથી અલગ થયા બાદ પાકિસ્તાનની રચના થઈ હતી. 24 વર્ષ બાદ વર્ષ 1971માં પાકિસ્તાન બે દેશોમાં વહેંચાઈ ગયું હતું.
અહેવાલ -રવિ પટેલ, અમદાવાદ
આપણ વાંચો-ઈમરાન ખાનને કોર્ટ રૂમની બહારથી પાકિસ્તાની રેન્જર્સ ખેંચીને લઇ ગયા, VIDEO
Next Article