• શશિ થરૂરની મૌન સ્વીકૃતિ: મોદી સરકારની વિદેશ નીતિ પર પ્રથમ વખત કર્યા વખાણ
• "હું ખોટો હતો" – શશિ થરૂરે ભારતની વિદેશ નીતિની કરી પ્રશંસા
• રશિયા-યુક્રેન યુદ્ધ: શશિ થરૂરે ભારતના વલણને સ્વીકાર્યું સાચું
• થરૂરનો યુ-ટર્ન : મોદી સરકારની વિદેશ નીતિની કરી પ્રશંસા

Shashi Tharoor : કોંગ્રેસના પ્રમુખ નેતા અને ભૂતપૂર્વ વિદેશ રાજ્યમંત્રી શશિ થરૂરે (Shashi Tharoor) પ્રથમ વખત નરેન્દ્ર મોદી સરકારની વિદેશ નીતિની સરાહના કરી છે. આ નિવેદન તેમણે મંગળવારે દિલ્હીમાં યોજાયેલા રાયસીના સંવાદના એક કાર્યક્રમ દરમિયાન આપ્યું. થરૂરે સ્વીકાર્યું કે, રશિયા-યુક્રેન યુદ્ધના સમયે ભારતે અપનાવેલી નીતિનો વિરોધ કરવા બદલ તેમની ટીકા થઈ હતી, જેનું પરિણામ તેમણે "ચહેરા પર ઈંડા ફેંકાયા" તરીકે વર્ણવ્યું. તેમણે કહ્યું કે, આ નીતિએ ભારતને એવી સ્થિતિમાં લાવી મૂક્યું છે જ્યાં તે યુદ્ધનો અંત લાવવા અને વૈશ્વિક શાંતિ સ્થાપવામાં મહત્વની ભૂમિકા ભજવી શકે છે. થરૂરે ઉમેર્યું, "ફેબ્રુઆરી 2022માં સંસદમાં ચર્ચા દરમિયાન મેં ભારતની નીતિની ટીકા કરી હતી, અને હું હજુ પણ મારા ચહેરા પરથી તે ઈંડાનું પડ સાફ કરી રહ્યો છું."

ટીકાનો આધાર શું હતો?

શશિ થરૂરે (Shashi Tharoor) સ્પષ્ટ કર્યું કે, તેમની ટીકા રશિયા-યુક્રેન યુદ્ધના સંદર્ભમાં ભારતના વલણ પર હતી. તેમનું માનવું હતું કે, રશિયાએ યુક્રેન પર હુમલો કરીને યુએન ચાર્ટરના મૂળભૂત સિદ્ધાંતોનું ઉલ્લંઘન કર્યું હતું. આ સિદ્ધાંતોમાં સરહદોની અખંડિતતા અને દેશોની સાર્વભૌમત્વનો સમાવેશ થાય છે. તેમણે જણાવ્યું, "ભારત હંમેશાં આંતરરાષ્ટ્રીય વિવાદોના ઉકેલ માટે બળપ્રયોગનો વિરોધ કરતું રહ્યું છે. રશિયાના આ હુમલાએ આ તમામ સિદ્ધાંતોને તોડ્યા હતા, અને મારું માનવું હતું કે આપણે તેની નિંદા કરવી જોઈએ." જોકે, તેમણે આગળ કબૂલ્યું કે ભારતે આ મામલે જે તટસ્થ અભિગમ અપનાવ્યો, તેનાથી દેશને એક અનોખી સ્થિતિ પ્રાપ્ત થઈ. આજે વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી યુક્રેનના રાષ્ટ્રપતિ વોલોદિમીર ઝેલેન્સકી અને રશિયાના રાષ્ટ્રપતિ વ્લાદિમીર પુતિન બંને સાથે સંવાદ સાધી શકે છે, અને બંને દેશોમાં તેમનું સ્વાગત થાય છે.

"હું ખોટો હતો": થરૂરની સ્વીકૃતિ

ત્રણ વર્ષ બાદ પોતાની ભૂલ સ્વીકારતાં થરૂરે કહ્યું, "હવે લાગે છે કે હું જ ખોટો હતો." તેમણે ભારતની વિદેશ નીતિની સફળતાને રેખાંકિત કરતાં જણાવ્યું કે આ નીતિએ ભારતને વૈશ્વિક સ્તરે એક એવી સ્થિતિમાં લાવી દીધું છે જ્યાં તે રશિયા-યુક્રેન યુદ્ધનો અંત લાવવામાં મધ્યસ્થી કરી શકે છે. તેમણે એમ પણ ઉમેર્યું કે, યુરોપથી દૂર રહેવાના નિર્ણયે ભારતને આ સંઘર્ષમાંથી અલગ રાખ્યું, જેનો ફાયદો દેશને મળ્યો. થરૂરના મતે, જો ભવિષ્યમાં રશિયા અને યુક્રેન વચ્ચે શાંતિ સમજૂતી થાય, તો ભારત પાસે શાંતિ રક્ષક દળો મોકલવાનો વિકલ્પ પણ હશે. તેમણે નોંધ્યું કે રશિયાએ સ્પષ્ટ કર્યું છે કે તે નાટો દેશોના શાંતિ રક્ષકોને સ્વીકારશે નહીં, અને આવી સ્થિતિમાં યુરોપની બહારના દેશો જ આ જવાબદારી નિભાવી શકે છે.

ભારતની વિદેશ નીતિની સફળતા

શશિ થરૂરે ભારતની વિદેશ નીતિની સફળતાને વિગતવાર સમજાવતાં કહ્યું કે, આ નીતિએ ભારતને એક એવા મુકામ પર પહોંચાડ્યું છે જ્યાં તે માત્ર પોતાના હિતોનું રક્ષણ જ નહીં, પરંતુ વૈશ્વિક શાંતિ અને સ્થિરતામાં પણ યોગદાન આપી શકે છે. તેમણે ઉદાહરણ આપતાં કહ્યું કે વડાપ્રધાન મોદીની રશિયા અને યુક્રેન બંને સાથેની મુલાકાતો અને તેમનું ત્યાં સ્વાગત દર્શાવે છે કે ભારતે પોતાની તટસ્થતા અને વિશ્વસનીયતા જાળવી રાખી છે. આ નીતિના કારણે ભારત આજે બંને દેશો વચ્ચે સંવાદનું માધ્યમ બની શકે છે. થરૂરે એમ પણ ઉલ્લેખ કર્યો કે, ભારતનો આ અભિગમ યુદ્ધના શરૂઆતના દિવસોમાં ઘણાને ખોટો લાગ્યો હશે, પરંતુ સમયે તેની સફળતા સાબિત કરી છે. તેમણે કહ્યું, "ભારતે યુરોપના દબાણથી દૂર રહીને પોતાનું સ્વતંત્ર વલણ જાળવ્યું, જેના કારણે આજે તે શાંતિ પ્રક્રિયામાં મહત્વનું સ્થાન ધરાવે છે."

આ પણ વાંચો :   શશિ થરૂર કરી રહ્યા છે કન્ફ્યુઝ! ભાજપના વખાણ કર્યાની 8મી મિનિટે કોંગ્રેસનો જયજયકાર