Assembly Election Result : શું તમે જાણો છો કેવી રીતે થાય છે મતગણતરી ? જાણો સંપૂર્ણ વિગત
Assembly Election Result : રવિવારે 3 ડિસેમ્બરના રોજ 4 રાજ્યોની વિધાનસભાની ચૂંટણીનું પરિણામ જાહેર થવાનું છે. આ 4 રાજ્યો છે રાજસ્થાન, મધ્ય પ્રદેશ, તેલંગાણા અને છત્તીસગઢ. જોકે, મિઝોરમનું પણ પરિણામ આ જ દિવસે જાહેર થવાનું હતું પણ ચૂંટણી પંચે તેને એક દિવસ આગળ વધારતા સોમવારના દિવસ જાહેર કરવાનું નક્કી કર્યું.
એવું કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે આ પાંચ રાજ્યોની વિધાનસભાની ચૂંટણીના પરિણામો ઘણી હદ સુધી આવતા વર્ષે યોજાનારી લોકસભાની ચૂંટણીનો મૂડ જણાવશે. હવે તમારા મનમાં પ્રશ્ન ઉઠતો જ હશે કે આ મતગણતરી કેવી રીતે થાય છે? અગાઉ બેલેટ પેપર પર સ્ટેમ્પ લગાવવામાં આવતા હતા અને તેની ગણતરી કરીને કોણ જીત્યું અને કોણ હાર્યું તે નક્કી કરવામાં આવતું હતું. પરંતુ હવે EVM અને VVPAT જેવા મશીનો આવી ગયા છે. આમાં ગણતરી કેવી રીતે થાય છે? એમાં કેટલો સમય લાગશે? મતગણતરી સમયે કોણ હાજર રહે છે? આ સિવાય બીજા ઘણા પ્રશ્નો તમારા મનમાં ઝબકી રહ્યા હશે. આ આર્ટિકલમાં અમે આ બધા પ્રશ્નોના જવાબ આપવાનો પ્રયત્ન કરીશું.
મતગણતરી કેન્દ્રો પર ક્યારે શરૂ થાય છે હિલચાલ ?
સવારે 5 વાગ્યાથી મતગણતરી કેન્દ્રો પર હિલચાલ શરૂ થઇ જાય છે. જોકે મતગણતરી 8 વાગ્યા પછી શરૂ થાય છે, પરંતુ તે પહેલા તમામ તૈયારીઓ પૂર્ણ કરવા માટે મતગણતરી નિરીક્ષકો અને મદદનીશો સવારે 5 વાગ્યાથી આવી જાય છે અને તૈયારીઓ શરૂ કરી દે છે. તેઓએ તેમના રિપોર્ટિંગ ઓફિસર સમક્ષ હાજર થવાનું હોય છે. અહીં તેમને તમામ માર્ગદર્શિકા આપવામાં આવે છે. તેમના મનમાં કોઈ શંકા હોય તો તેનું નિવારણ પણ થાય છે. આ પછી તેમને તેમનું ટેબલ કહેવામાં આવે છે. મતગણતરી શરૂ થાય તેના થોડા સમય પહેલા આ પ્રક્રિયાની જાહેરાત કરવામાં આવે છે, જેથી પારદર્શિતા જળવાઈ રહે. જણાવી દઈએ કે તેમને મતગણતરી કેન્દ્રમાં ફોન સહિત કોઈપણ ઈલેક્ટ્રોનિક ગેજેટ લઈ જવા પર પ્રતિબંધ છે.
8 વાગ્યાથી મતગણતરી શરૂ થાય છે
ચૂંટણી પંચના જણાવ્યા અનુસાર મતગણતરી સવારે 8 વાગ્યાથી શરૂ થશે. જોકે, કોઈપણ ખાસ સંજોગોમાં સમયને બદલી શકાય છે. સૌ પ્રથમ, બેલેટ પેપર અને ETPBS એટલે કે ઈલેક્ટ્રોનિકલી ટ્રાન્સમિટેડ પોસ્ટલ બેલેટ સિસ્ટમ દ્વારા પડેલા મતોની ગણતરી કરવામાં આવે છે. તે સરેરાશ અડધો કલાક લે છે. આ પછી EVM મતોની ગણતરી શરૂ થશે. અહીં રિટર્નિંગ ઓફિસર દરેક રાઉન્ડની ગણતરી કર્યા પછી પરિણામ જણાવે છે અને હોલમાં હાજર બોર્ડ પર પણ લખે છે. આ સાથે આ ડેટા ચૂંટણી પંચની વેબસાઈટ પર પણ અપલોડ કરવામાં આવ્યો છે. સામાન્ય રીતે પરિણામનો પહેલો ટ્રેન્ડ સવારે 9 વાગ્યાની આસપાસ આવે છે. આ સિલસિલો દિવસભર ચાલુ રહે છે અને બપોર સુધીમાં પરિસ્થિતિ અમુક અંશે સાફ થવા લાગે છે.
EVM પછી VVPAT સ્લિપની ગણતરી કરવામાં આવે છે
આ દરમિયાન, મતગણતરીના દરેક રાઉન્ડ પછી, નિરીક્ષકો અને ઉમેદવારોના એજન્ટો તેના પર સહી કરશે. આ પછી રિટર્નિંગ ઓફિસર કાઉન્ટરસાઇન કરશે. ત્યારબાદ તેની જાહેરાત કરવામાં આવશે. સમગ્ર પ્રક્રિયાની વીડિયોગ્રાફી કરવામાં આવશે. આ પછી ફરજિયાત VVPAT વેરિફિકેશન કરવામાં આવશે. જણાવી દઈએ કે સુપ્રીમ કોર્ટના નિર્દેશો અનુસાર, દરેક વિધાનસભા ક્ષેત્રમાં પાંચ કે તેથી વધુ નિશ્ચિત EVM માટે VVPAT સ્લિપની ગણતરી કરવામાં આવશે. જો VVPAT EVM કાઉન્ટમાં તફાવત શોધી કાઢશે તો રિકાઉન્ટિંગ કરવામાં આવશે. જો આ પછી પણ બે આંકડાઓ વચ્ચે મેચિંગ ન થાય તો VVPAT સ્લિપની ગણતરી માન્ય ગણાશે.
VVPAT શું છે ?
તમારા મનમાં હવે એક પ્રશ્ન થયો હશે કે આ VVPAT શું છે? અમે તમને જણાવી દઈએ કે વોટર વેરિફાઈડ પેપર ઓડિટ ટ્રેલ એટલે કે VVPAT ની પ્રક્રિયા EVM ના વોટની ગણતરી બાદ ફરજિયાત છે. જ્યારે તમે તમારો વોટ આપવા જાઓ છો ત્યારે તમે જોયું જ હશે કે EVM ની બાજુમાં એક મશીન રાખવામાં આવ્યું છે. જ્યારે તમે EVM નું કોઈપણ બટન દબાવો છો, ત્યારે VVPAT મશીનમાંથી એક કાગળ બહાર આવે છે. તે કાગળ પર જે ઉમેદવારને મત આપવામાં આવ્યો છે તેનું નામ અને ચૂંટણી ચિન્હ લખવામાં આવે છે. આ સ્લિપ મતદારને 7 સેકન્ડ માટે દેખાય છે અને પછી તે મશીનના ડ્રોપ બોક્સમાં પડે છે. આવું એટલા માટે કરવામાં આવે છે જેથી મતદાર જાણી શકે કે તેનો મત યોગ્ય વ્યક્તિને ગયો છે. સુપ્રીમ કોર્ટે દરેક મત ગણતરીમાં VVPAT ગણવાનું ફરજિયાત બનાવ્યું છે.
કાઉન્ટિંગ હોલમાં કોણ હાજર રહી શકે છે ?
મતગણતરી કેન્દ્રની અંદર કેટલા લોકો હાજર હોઈ શકે છે ? તો અમે તમને જણાવી દઈએ કે મતગણતરી દરમિયાન દરેક ઉમેદવારનો એક એજન્ટ તમામ ટેબલ પર હાજર હોય છે. વિશેષ સંજોગો સિવાય એક કેન્દ્રમાં 14 થી વધુ ટેબલ ગોઠવી શકાશે નહીં. આ સિવાય ઉમેદવારનો એક એજન્ટ રિટર્નિંગ ઓફિસરની બાજુમાં આવેલા ટેબલ પર બેસે છે. આ રીતે હોલમાં માત્ર મતગણતરી કર્મચારીઓ, ઉમેદવારોના એજન્ટો અને આરઓ જ રહી શકશે. પોલીસકર્મીઓને પણ હોલમાં પ્રવેશવાની મનાઈ છે. જો કે રિટર્નિંગ ઓફિસર તેમને કોઈ ખાસ કારણસર બોલાવે તો તેઓ જઈ શકે છે. તમને જણાવી દઈએ કે માત્ર કાઉન્ટિંગ સુપરવાઈઝર અને કાઉન્ટિંગ આસિસ્ટન્ટ, મત ગણતરી માટે નિયુક્ત સરકારી કર્મચારીઓ, ચૂંટણી પંચ દ્વારા નિયુક્ત અધિકારીઓ, ઉમેદવારો અને તેમના એજન્ટો જ કેન્દ્રની અંદર જઈ શકે છે. પરંતુ જો તેમની પાસે કમિશન અને સ્થાનિક સત્તાવાળાઓ દ્વારા જારી કરાયેલ પ્રમાણપત્ર નથી, તો આ લોકો પણ કેન્દ્રની અંદર જઈ શકશે નહીં.
ફરી મતગણતરી કરવાની માંગ
જો કોઈ ઉમેદવાર ચૂંટણીના પરિણામોથી સંતુષ્ટ ન હોય તો તે મતગણતરીના 45 દિવસની અંદર ફરી મતગણતરી કરવાની માંગ કરી શકે છે. પુન:ગણતરીની માંગણી કરનાર ઉમેદવાર માટે તેની ડિપોઝીટ જપ્ત કરવા કરતાં છ ગણા વધુ મત હોવા ફરજિયાત છે. તે વિસ્તારના જિલ્લા મેજિસ્ટ્રેટ (DM) મતોની પુન:ગણતરી માટે પરવાનગી આપી શકે છે. વાસ્તવમાં, ચૂંટણી સમયે, કોઈપણ જિલ્લાના ડીએમ તે વિસ્તારના ચૂંટણી અધિકારી હોય છે. મતોની પુન:ગણતરી માટેના આદેશો પસાર કરવાની સત્તા માત્ર તેની પાસે છે.
પરિણામ જાહેર થયા પછી EVMનું શું થશે?
પરિણામ જાહેર થયા બાદ અને રિટર્નિંગ ઓફિસર દ્વારા વિજેતા ઉમેદવારને વિજયનું પ્રમાણપત્ર આપવામાં આવ્યા બાદ EVM ને ફરીથી સ્ટ્રોંગ રૂમમાં ખસેડવામાં આવે છે. મતગણતરી પછી 45 દિવસ સુધી EVM એક જ સ્ટોર રૂમમાં રાખવામાં આવે છે. જે બાદ તેને ત્યાંથી મોટા સ્ટોર રૂમમાં શિફ્ટ કરવામાં આવે છે. ચૂંટણી પંચના જણાવ્યા અનુસાર, આ EVMમાં ડેટા આગામી 6 મહિના માટે સંગ્રહિત છે અને તેનો ઉપયોગ અન્ય ચૂંટણી માટે કરવામાં આવતો નથી. આ પછી, તેમનો ડેટા સુરક્ષિત જગ્યાએ ડમ્પ કરવામાં આવે છે અને ભવિષ્યની ચૂંટણીઓ માટે ઉપયોગ કરી શકાય છે.
આ પણ વાંચો - Election : 2018 Exit Poll માં કોણે મારી હતી બાજી, જાણો 5 રાજ્યોમાં કઈ ચેનલ-એજન્સી જીતી રહી હતી?
આ પણ વાંચો - Good News : મત ગણતરી પહેલા મોદી સરકાર માટે આવ્યા આ 5 સારા સમાચાર, PM એ પોતે કહ્યું- ભારતની તાકાત…!
ગુજરાત ફર્સ્ટ તમને સમાચારોથી હંમેશા અવગત રાખશે
ગુજરાતની નંબર 1 ગુજરાતી ન્યૂઝ ચેનલ એટલે ગુજરાત ફર્સ્ટ (Gujarat First) – જે ગુજરાતીઓને દરેક સમાચારમાં રાખે છે આગળ. ગુજરાત, રાષ્ટ્રીય, આંતરરાષ્ટ્રીય, ઇલેક્શન, બિઝનેસ, સ્પોર્ટ્સ, મનોરંજન સહિતના દરેક સમાચાર વાંચો ગુજરાત ફર્સ્ટ પર. હવે દરેક સમાચાર આંગળીના ટેરવે આપના મોબાઈલમા, ડાઉનલોડ કરો અમારી લેટેસ્ટ Android અને iOS એપ. લેટેસ્ટ ન્યૂઝથી અપડેટ રહેવા માટે સોશ્યિલ મીડિયામાં અમારી સાથે જોડાઓ