• Houston University વિવાદ: હિંદુ ધર્મની છબી ખરાબ કરવાનો આક્ષેપ
• વિદેશમાં હિંદુ ધર્મ પર વિવાદ: ભારતીય વિદ્યાર્થીનો આક્ષેપ
• Houston University ના સિલેબસ પર ઘમાસાણ, હિંદુ સમુદાયમાં રોષ
• વિદ્યાર્થીનો દાવો: હિંદુત્વને ખોટી રીતે રજૂ કરાયું
• Houston University સામે વિરોધ: હિંદુ ધર્મને નિશાન બનાવવાનો આક્ષેપ

અમેરિકાની Houston University માં એક સિલેબસને લઈને ભારે વિવાદ ઊભો થયો છે, જેમાં હિંદુ ધર્મને નીચો દર્શાવવાનો આરોપ લગાવવામાં આવી રહ્યો છે. આ મુદ્દે ભારતીય મૂળના અમેરિકન વિદ્યાર્થી વસંત ભટ્ટે સખત વિરોધ નોંધાવ્યો છે, જેણે યુનિવર્સિટીના અભ્યાસક્રમમાં હિંદુ ધર્મની ખોટી છબી રજૂ કરવાનો દાવો કર્યો છે. ભટ્ટના જણાવ્યા મુજબ, સિલેબસમાં હિંદુત્વને ઇસ્લામ વિરુદ્ધ હથિયાર તરીકે દર્શાવવામાં આવ્યું છે અને તેની પ્રાચીનતાને પણ નકારી કાઢવામાં આવી છે. આ ઘટના પર યુનિવર્સિટીએ પ્રતિક્રિયા આપતા કહ્યું કે તેઓ વિદ્યાર્થીની ફરિયાદની તપાસ કરી રહ્યા છે, પરંતુ આ ઘટનાએ હિંદુ સમુદાયમાં રોષ ફેલાવ્યો છે.

વિદ્યાર્થીની ફરિયાદ અને સિલેબસની વિગતો

Houston University નો 'લિવ્ડ હિંદુ રિલિજન' નામનો કોર્સ ઓનલાઈન વિદ્યાર્થીઓ માટે ઉપલબ્ધ છે, જેમાં પ્રોફેસર આરોન માઈકલ ઉલરી સાપ્તાહિક વીડિયો લેક્ચર્સ આપે છે. વસંત ભટ્ટ, જે Political Science નો વિદ્યાર્થી છે, તેણે આ સિલેબસને લઈને કોલેજ ઓફ લિબરલ આર્ટ્સ એન્ડ સોશિયલ સાયન્સિસના ડીનને ફરિયાદ કરી. ભટ્ટનો આક્ષેપ છે કે, પ્રોફેસર ઉલરીએ હિંદુ ધર્મને પ્રાચીન અને જીવંત ધર્મ તરીકે સ્વીકારવાને બદલે તેને રાજકીય સાધન ગણાવ્યો છે. તેમણે કથિત રીતે દાવો કર્યો કે, હિંદુ રાષ્ટ્રવાદીઓ આ ધર્મનો ઉપયોગ લઘુમતીઓનું દમન કરવા અને ઇસ્લામને નીચું દર્શાવવા માટે કરે છે. ભટ્ટે પુરાવા તરીકે સિલેબસના ભાગો રજૂ કર્યા, જેમાં દર્શાવાયું છે કે "હિંદુ" શબ્દ આધુનિક છે અને પ્રાચીન શાસ્ત્રોમાં તેનો ઉલ્લેખ નથી.

હિન્દુત્વ પર સિલેબસનો દાવો

ભટ્ટે સિલેબસમાંથી એક ભાગ ટાંક્યો, જેમાં લખ્યું છે, "હિંદુત્વ અથવા હિંદુવાદ એ એક એવો શબ્દ છે, જેનો ઉપયોગ હિંદુ રાષ્ટ્રવાદીઓ પોતાના ધર્મને વ્યાખ્યાયિત કરવા અને ખાસ કરીને ઇસ્લામને હલકો દર્શાવવા માટે કરે છે. આ લોકોનું માનવું છે કે, હિંદુ ધર્મ ભારતનો સત્તાવાર ધર્મ હોવો જોઈએ." આવા નિવેદનોને ભટ્ટે હિંદુ ધર્મની ઐતિહાસિક અને સાંસ્કૃતિક ઓળખ પર હુમલો ગણાવ્યો. તેમણે દલીલ કરી કે, આ પ્રકારનું શિક્ષણ હિંદુ વિદ્યાર્થીઓની લાગણીઓને ઠેસ પહોંચાડે છે અને ધર્મના સાચા સ્વરૂપને ખોટી રીતે રજૂ કરે છે. ભટ્ટની ફરિયાદે યુનિવર્સિટીના અધિકારીઓને આ મુદ્દે તપાસ શરૂ કરવા મજબૂર કર્યા છે.

યુનિવર્સિટીની પ્રતિક્રિયા

Houston University એ આ વિવાદ પર પ્રતિક્રિયા આપતા જણાવ્યું કે, તેઓ વસંત ભટ્ટની ફરિયાદને ગંભીરતાથી લઈ રહ્યા છે અને તેની સમીક્ષા કરી રહ્યા છે. યુનિવર્સિટીના એક પ્રવક્તાએ કહ્યું, "અમે વિદ્યાર્થીઓના મંતવ્યોને મહત્વ આપીએ છીએ અને આ મામલે યોગ્ય પગલાં લેવા માટે તપાસ કરી રહ્યા છીએ." જોકે, હજુ સુધી સિલેબસમાં ફેરફાર કે પ્રોફેસર ઉલરી સામે કોઈ કાર્યવાહીની જાહેરાત કરવામાં આવી નથી, જેનાથી વિવાદ વધુ ગરમાયો છે. હિંદુ સમુદાયના કેટલાક સભ્યોએ આને ધાર્મિક અપમાન ગણાવીને યુનિવર્સિટી પાસે સ્પષ્ટતા અને કડક પગલાંની માંગ કરી છે.

ભારતનો USCIRF રિપોર્ટ સામે વિરોધ

આ ઘટના એવા સમયે સામે આવી છે જ્યારે ભારતે સંયુક્ત રાષ્ય અમેરિકાના આંતરરાષ્ટ્રીય ધાર્મિક સ્વતંત્રતા આયોગ (USCIRF)ના 2025ના તાજેતરના રિપોર્ટને ફગાવી દીધો છે. ભારતના વિદેશ મંત્રાલયના પ્રવક્તા રંધીર જૈસ્વાલે આ રિપોર્ટને "પક્ષપાતી અને રાજકીય રીતે પ્રેરિત" ગણાવ્યો. તેમણે કહ્યું, "USCIRF દ્વારા ભારતની વિવિધ ઘટનાઓને ખોટી રીતે રજૂ કરવામાં આવી છે અને અમારા બહુસાંસ્કૃતિક સમાજની છબીને નુકસાન પહોંચાડવાનો પ્રયાસ કરવામાં આવ્યો છે. આ ધાર્મિક સ્વતંત્રતા પ્રત્યેની ચિંતા નહીં, પરંતુ જાણીજોઈને કરાયેલું કાવતરું છે." આ નિવેદન હ્યૂસ્ટન યુનિવર્સિટીના વિવાદ સાથે જોડાઈને એક વ્યાપક પરિપ્રેક્ષ્ય રજૂ કરે છે, જેમાં ભારત અમેરિકામાં હિન્દુ ધર્મની રજૂઆત પર ચિંતા વ્યક્ત કરી રહ્યું છે.

વિવાદની અસર અને ભવિષ્ય

આ ઘટનાએ શૈક્ષણિક સંસ્થાઓમાં ધર્મની રજૂઆત અને તેની સંવેદનશીલતા પર નવી ચર્ચા ઉભી કરી છે. વસંત ભટ્ટની ફરિયાદે હિંદુ સમુદાયના અવાજને આંતરરાષ્ટ્રીય મંચ પર લઈ જવાનો પ્રયાસ કર્યો છે, જેનાથી યુનિવર્સિટી પર દબાણ વધ્યું છે. જો સમીક્ષામાં સિલેબસને હિંદુ ધર્મ વિરોધી જણાશે, તો તેમાં ફેરફારની માંગ ઉઠી શકે છે. આ ઉપરાંત, આ ઘટના ભારત અને અમેરિકા વચ્ચે ધાર્મિક સ્વતંત્રતા અને સાંસ્કૃતિક ચિત્રણના મુદ્દે ચાલી રહેલા તણાવને પણ પ્રકાશિત કરે છે. Houston University નો આગામી નિર્ણય આ વિવાદની દિશા નક્કી કરશે, પરંતુ હાલ તો આ મુદ્દો હિંદુ સમુદાય માટે સંવેદનશીલ બની રહ્યો છે.

આ પણ વાંચો :  ઓક્સફર્ડ યુનિવર્સિટીમાં મમતા બેનર્જીના સંબોધન દરમિયાન લાગ્યા "Go Back Mamata" ના નારા