અઠવાડિયામાં 4 દિવસ કામ, 3 દિવસની રજા ! નવા નિયમથી લોકો ખુશ- ખુશાલ

બ્રિટન બાદ હવે કેનેડા અને અમેરિકાની સાથે યુરોપના ઘણા દેશોમાં 4 દિવસ વર્કિંગ અને 3 ઓફના કોન્સેપ્ટની ટ્રાયલ શરૂ થવા જઈ રહી છે. ભારતમાં પણ કેન્દ્ર સરકારે આ નિયમ લાગુ કરવા માટે નવા લેબર કોડ બનાવ્યા છે, પરંતુ હજુ સુધી તેનો અમલ કરવામાં આવ્યો નથી. 

અઠવાડિયામાં ચાર દિવસ કામ અને ત્રણ દિવસ રજાની ફોર્મ્યુલા પર આખી દુનિયામાં ચર્ચા શરૂ થઈ ગઈ છે. ભારતમાં, કેન્દ્ર સરકારે આ નિયમ લાગુ કરવા માટે નવા લેબર કોડ બનાવ્યા છે, પરંતુ હજુ સુધી તેનો અમલ કરવામાં આવ્યો નથી. કેન્દ્ર સરકાર ઈચ્છે છે કે તમામ રાજ્યો એક સાથે નવો લેબર કોડ લાગુ કરે. આ કોન્સેપ્ટ લોકોના અંગત જીવન અને કામ વચ્ચે સંતુલન લાવવા માટે લાવવામાં આવી રહ્યો છે. ભારત ઉપરાંત અન્ય ઘણા દેશો પણ ચાર દિવસ કામ અને ત્રણ દિવસ આરામની ફોર્મ્યુલા શરૂ કરવા જઈ રહ્યું છે. તાજેતરમાં બ્રિટનમાં આ અંગે એક અભ્યાસ શરૂ થયો છે. 4 દિવસીય કાર્યકારી પાઇલટ પ્રોગ્રામમાં ઘણા ક્ષેત્રોની કંપનીઓએ ભાગ લીધો છે. છ મહિનાથી તેની શરૂઆત કરવામાં આવી છે. 

જૂન 2022માં બ્રિટનમાં શરૂ થયેલા આ પાયલોટ પ્રોજેક્ટ માટે અડધો સમય એટલે કે ત્રણ મહિના પસાર થઈ ગયા છે. અભ્યાસમાં સામેલ કંપનીઓનું માનવું છે કે, અઠવાડિયામાં 4 દિવસ કામ કરવાનો કોન્સેપ્ટ સકારાત્મક છે. મીડિયા રિપોર્ટ્સ અનુસાર, કન્ટેન્ટ અને ડિજિટલ માર્કેટિંગ કંપનીના કો-ફાઉન્ડર ગેડ્સબી પીટના જણાવ્યા અનુસાર, ચાર દિવસ કામ અને ત્રણ દિવસની રજાના કોન્સેપ્ટમાં કેટલાક નેગેટિવ પૉઇન્ટ્સ છે, પરંતુ આ વધુ સકારાત્મક અભિગમ છે. ગેડ્સબી પીટના જણાવ્યા અનુસાર, અઠવાડિયામાં ચાર દિવસ કામ કરવાથી ઉત્પાદનમાં 5 ટકાનો ઘટાડો થયો છે. પરંતુ કર્મચારીઓની ખુશીમાં 50 ટકાનો વધારો થયો છે અને તેના કારણે તેમની શ્રેષ્ઠ પ્રતિભા બહાર આવી છે. 

બિઝનેસ લીડર્સ અને વ્યૂહરચનાકારોના સમૂહ 'ધ 4-ડે વીક ગ્લોબલ'ની વેબસાઈટ પર થયેલા સર્વેના આધારે આ મોટો દાવો કરવામાં આવ્યો છે. વેબસાઈટ અનુસાર, સર્વેમાં સામેલ 63 ટકા કંપનીઓનું માનવું છે કે ચાર દિવસ કામ અને ત્રણ દિવસની રજાનો કોન્સેપ્ટ  ઉત્કૃષ્ટ પ્રતિભા લઈને આવ્યો છે. બીજી બાજુ, 78 ટકા કર્મચારીઓ પર અભિગમથી ઓછા તણાવમાં હોવાનું જણાયું હતું. 

ઘણા દેશોમાં ટ્રાયલ શરૂ થવાની છે. બ્રિટન બાદ હવે કેનેડા અને અમેરિકાની સાથે યુરોપના ઘણા દેશોમાં 4 દિવસ વર્કિંગ અને 3 ઓફ કોન્સેપ્ટની ટ્રાયલ શરૂ થવા જઈ રહી છે. જો કે, ભારતમાં નિષ્ણાતોએ હજુ સુધી આ અંગે કંઇ હકારાત્મક  વલણ જોવા મળ્યું નથી. નિષ્ણાતો માને છે કે ભારતીય બજાર હજુ યુરોપ અને અમેરિકા માટે પૂરતું પરિપક્વ નથી. આ કારણોસર તમામ ક્ષેત્રોમાં તેનો અમલ કરી શકાતો નથી.

ભારતમાં નવા લેબર કોડ પર કામ લાંબા સમયથી ચાલી રહ્યું છે. તેનો અમલ કરવાની પણ વાત છે. જોકે, અનેક મુદતો વીતી જવા છતાં તેનો અમલ થયો નથી. તાજેતરમાં, વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ પણ આ નવા કોન્સપ્ટેની હિમાયત કરી હતી અને કહ્યું હતું કે ઘરની ઇકોસિસ્ટમથી કામ, કામના સ્થળોમાં છૂટછાટ અને ઓછા કામના કલાકો ભવિષ્યની જરૂરિયાતો છે. નવા લેબર કોડ મુજબ, કર્મચારીઓને અઠવાડિયામાં 3 દિવસ માટે સાપ્તાહિક રજા આપવાની જોગવાઈ છે. પરંતુ બાકીના 4 દિવસ તેમણે 12-12 કલાક કામ કરવું પડશે. ભારતમાં તેના અમલીકરણ માટે હજુ સુધી કોઈ સમયમર્યાદા નક્કી કરવામાં આવી નથી.

નવા લેબર કોડ્સ ઉચિત વેતન, સામાજિક સુરક્ષા, ઔદ્યોગિક સંબંધો અને વ્યવસાયિક સલામતી સાથે સંબંધિત છે. ભૂપેન્દ્ર યાદવે કહ્યું કે નવા લેબર કોડ હેઠળ વ્યવસાયિક સલામતીને લાગુ કરવા માટે  આ કાયદા બનાવવામાં આવ્યા છે.

આ પણ વાંચો- ભારતમાં સરકારી કર્મચારીઓને ફરજિયાત હસીને ફરજ બજાવવાનું કહેવામાં આવે તો?