આજની તા.21 નવેમ્બરનો જ્ઞાન પરબ અને ઈતિહાસ, જાણો આજના દિવસનો શું છે ઈતિહાસ
આમ તો દરેક દિવસ ખાસ હોય છે પણ ઘણી તારીખો કેલેન્ડરના પાના સાથે ઇતિહાસના પાને પણ અંકાય છે, જાણો આજના દિવસના ઇતિહાસમાં નોંધાયેલા મહત્ત્વના બનાવો ઘટનાઓ અને આજની તારીખે જન્મેલા મહાનુભાવો અને વીરલ વ્યક્તિત્ત્વની પુણ્યતિથિ. જાણો આજની તારીખ સાથે જોડાયેલી કેટલાક ખાસ વાતો. કેવી રીતે આજનો દિવસ ઇતિહાસના પાને અંકાયેલો છે.૧૭૮૯ – નોર્થ કેરોલિનાએ યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સના બંધારણને બહાલી આપી, અમેર
આમ તો દરેક દિવસ ખાસ હોય છે પણ ઘણી તારીખો કેલેન્ડરના પાના સાથે ઇતિહાસના પાને પણ અંકાય છે, જાણો આજના દિવસના ઇતિહાસમાં નોંધાયેલા મહત્ત્વના બનાવો ઘટનાઓ અને આજની તારીખે જન્મેલા મહાનુભાવો અને વીરલ વ્યક્તિત્ત્વની પુણ્યતિથિ. જાણો આજની તારીખ સાથે જોડાયેલી કેટલાક ખાસ વાતો. કેવી રીતે આજનો દિવસ ઇતિહાસના પાને અંકાયેલો છે.
૧૭૮૯ – નોર્થ કેરોલિનાએ યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સના બંધારણને બહાલી આપી, અમેરિકાનું ૧૨મું રાજ્ય બન્યું.
ઉત્તર કેરોલિના એ યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સના દક્ષિણપૂર્વીય પ્રદેશમાં આવેલું રાજ્ય છે. રાજ્ય યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સમાં ૨૮મું સૌથી મોટું અને ૯મું સૌથી વધુ વસ્તી ધરાવતું રાજ્ય છે. તે ઉત્તરમાં વર્જિનિયા, પૂર્વમાં એટલાન્ટિક મહાસાગર, દક્ષિણમાં જ્યોર્જિયા અને દક્ષિણ કેરોલિના અને પશ્ચિમમાં ટેનેસીથી ઘેરાયેલું છે. રેલે એ રાજ્યની રાજધાની છે અને શાર્લોટ તેનું સૌથી મોટું શહેર છે.૨૦૨૦ માં ૨૫,૯૫,૦૨૬ ની વસ્તી ધરાવતો ચાર્લોટ મેટ્રોપોલિટન વિસ્તાર છે.
૨૧ નવેમ્બર, ૧૭૮૯ ના રોજ, નોર્થ કેરોલિના યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સના બંધારણને બહાલી આપનાર ૧૨મું રાજ્ય બન્યું. અમેરિકન ગૃહ યુદ્ધના ભાગરૂપે, નોર્થ કેરોલિનાએ ૨૦ મે,૧૮૬૧ના રોજ યુનિયનમાંથી અલગ થવાની જાહેરાત કરી, જે અમેરિકાના સંઘીય રાજ્યોમાં જોડાનાર અગિયાર રાજ્યોમાંથી દસમું બન્યું. ગૃહયુદ્ધ બાદ, રાજ્ય ૪ જુલાઈ, ૧૮૬૮ના રોજ યુનિયનમાં પુનઃસ્થાપિત કરવામાં આવ્યું હતું. ૧૭ ડિસેમ્બર, ૧૯૦૩ના રોજ, ઓરવીલ અને વિલબર રાઈટે કિટ્ટી હોક ખાતે સંચાલિત, વિમાન કરતાં ભારે વિમાનની વિશ્વની પ્રથમ નિયંત્રિત, સતત ઉડાન સફળતાપૂર્વક ચલાવી હતી. નોર્થ કેરોલિનાની બાહ્ય બેંકોમાં. મેકલેનબર્ગ ઘોષણા અને હેલિફેક્સ રિઝોલ્વ્ઝના સંદર્ભમાં "ફ્રીડમમાં પ્રથમ" સૂત્ર ધરાવતી નવી વૈકલ્પિક ડિઝાઇનની સાથે આ સિદ્ધિની યાદમાં નોર્થ કેરોલિના ઘણી વખત સ્ટેટ લાયસન્સ પ્લેટ્સ પર "ફર્સ્ટ ઇન ફ્લાઇટ" સૂત્રનો ઉપયોગ કરે છે.
૧૮૭૭ – થોમસ એડિસને અવાજને રેકોર્ડ (સંગ્રહ) કરી ફરી સંભળાવી શકે તેવા મશીન ફોનોગ્રાફની શોધની જાહેરાત કરી.
ફોનોગ્રાફ, તેના પછીના સ્વરૂપમાં ગ્રામોફોન તરીકે પણ ઓળખાય છે અથવા 1940 ના દાયકાથી રેકોર્ડ પ્લેયર તરીકે ઓળખાય છે, અથવા તાજેતરમાં ટર્નટેબલ, યાંત્રિક અને એનાલોગ રેકોર્ડિંગ અને અવાજના પ્રજનન માટેનું ઉપકરણ છે. ધ્વનિ સ્પંદન તરંગો સર્પાકાર ગ્રુવ કોતરેલા, કોતરેલા, કાપેલા અથવા ફરતા સિલિન્ડર અથવા ડિસ્કની સપાટી પર પ્રભાવિત થતા અનુરૂપ ભૌતિક વિચલનો તરીકે રેકોર્ડ કરવામાં આવે છે, જેને "રેકોર્ડ" કહેવાય છે. ધ્વનિને ફરીથી બનાવવા માટે, સપાટીને સમાન રીતે ફેરવવામાં આવે છે જ્યારે પ્લેબેક સ્ટાઈલસ ગ્રુવને શોધી કાઢે છે અને તેથી તેના દ્વારા વાઇબ્રેટ થાય છે, ખૂબ જ આછું રેકોર્ડ કરેલા અવાજનું પુનઃઉત્પાદન કરે છે. શરૂઆતના એકોસ્ટિક ફોનોગ્રાફ્સમાં, સ્ટાઈલસ ડાયાફ્રેમને વાઇબ્રેટ કરે છે જે ધ્વનિ તરંગો ઉત્પન્ન કરે છે જે ફ્લેરિંગ હોર્ન દ્વારા ખુલ્લી હવામાં અથવા સ્ટેથોસ્કોપ-પ્રકારના ઇયરફોન દ્વારા સીધા સાંભળનારના કાનમાં જોડાય છે.
ફોનોગ્રાફની શોધ થોમસ એડિસન દ્વારા 1877 માં કરવામાં આવી હતી. એલેક્ઝાન્ડર ગ્રેહામ બેલની વોલ્ટા લેબોરેટરીએ 1880 ના દાયકામાં ઘણા સુધારા કર્યા અને ગ્રાફોફોન રજૂ કર્યા, જેમાં મીણ-કોટેડ કાર્ડબોર્ડ સિલિન્ડરનો ઉપયોગ અને કટીંગ સ્ટાઈલસનો સમાવેશ થાય છે જે રેકોર્ડની આસપાસ ઝિગઝેગ ગ્રુવમાં એક બાજુથી બીજી બાજુ જાય છે. 1890 ના દાયકામાં, એમિલ બર્લિનરે ફોનોગ્રાફ સિલિન્ડરોથી ફ્લેટ ડિસ્કમાં સંક્રમણની શરૂઆત કરી હતી જેમાં પરિઘથી કેન્દ્રની નજીક ચાલતા સર્પાકાર ગ્રુવ સાથે ડિસ્ક રેકોર્ડ પ્લેયર્સ માટે ગ્રામોફોન શબ્દ બનાવવામાં આવ્યો હતો, જે મુખ્યત્વે ઘણી ભાષાઓમાં વપરાય છે. વર્ષો પછીના સુધારાઓમાં ટર્નટેબલ અને તેની ડ્રાઇવ સિસ્ટમ, સ્ટાઈલસ અથવા સોય, પીકઅપ સિસ્ટમ અને ધ્વનિ અને સમાનતા પ્રણાલીમાં ફેરફારનો સમાવેશ થાય છે.
૧૯૦૫ – દ્રવ્યમાન–ઊર્જા સમતુલ્યતા સૂત્ર (ઇ = એમસી²) તરફ દોરી જતું આલ્બર્ટ આઇન્સ્ટાઇનનું સંશોધનપત્ર અન્નાલેન ડેર ફિસિક જર્નલમાં પ્રકાશિત થયું.
ભૌતિકશાસ્ત્રમાં, સમૂહ-ઊર્જા સમાનતા એ સિસ્ટમની બાકીની ફ્રેમમાં સમૂહ અને ઊર્જા વચ્ચેનો સંબંધ છે, જ્યાં બે મૂલ્યો માત્ર સ્થિર અને માપનના એકમો દ્વારા અલગ પડે છે. આ સિદ્ધાંતનું વર્ણન ભૌતિકશાસ્ત્રી આલ્બર્ટ આઈન્સ્ટાઈનના પ્રખ્યાત સૂત્ર દ્વારા કરવામાં આવ્યું છે: ઇ = એમસી²
1905 માં, અને આઈન્સ્ટાઈનથી સ્વતંત્ર, ફ્રેન્ચ પોલીમેથ ગુસ્તાવ લે બોને અનુમાન કર્યું હતું કે અણુઓ મોટા પ્રમાણમાં સુપ્ત ઉર્જા મુક્ત કરી શકે છે, ભૌતિકશાસ્ત્રના સર્વગ્રાહી ગુણાત્મક ફિલસૂફીમાંથી તર્ક છે.
૧૯૨૧-પ્રિન્સ ઓફ વેલ્સ (સમ્રાટ એડવર્ડ VIII) બોમ્બે (હવે મુંબઈ) પહોંચ્યા અને કોંગ્રેસે દેશવ્યાપી હડતાળની જાહેરાત કરી.
એડવર્ડની નવેમ્બર ૧૯૨૧ની ભારત મુલાકાત ભારતીય સ્વ-શાસન માટે અસહકાર આંદોલનના વિરોધ દરમિયાન આવી હતી, અને બોમ્બેમાં રમખાણો દ્વારા ચિહ્નિત કરવામાં આવી હતી.
પ્રિન્સ ઓફ વેલ્સ 19 અને 22 નવેમ્બર 1921 ની વચ્ચે વેલ્સના પ્રિન્સ એડવર્ડની મુલાકાત દરમિયાન બોમ્બે, બ્રિટીશ ભારતમાં રમખાણો થયા હતા. મહાત્મા ગાંધી અને ભારતીય રાષ્ટ્રીય કોંગ્રેસની આગેવાની હેઠળ ભારતીય સ્વ-શાસન માટે અસહકાર આંદોલનના વિરોધ દરમિયાન આ મુલાકાત આવી હતી. ગાંધીએ મુસ્લિમ ખિલાફત ચળવળ સાથે મુખ્યત્વે હિંદુ કોંગ્રેસનું જોડાણ કર્યું હતું, જેઓ બ્રિટિશરો ઓટ્ટોમન ખલીફાને પદભ્રષ્ટ કરી શકે તેવી શક્યતા અંગે ચિંતિત હતા. ગાંધીએ તેમના સમર્થકોને રાજકુમારની મુલાકાતનો બહિષ્કાર કરવા અને સામાન્ય હડતાળ (હડતાલ) કરવા હાકલ કરી હતી.
૧૯૪૭-આઝાદી બાદ દેશમાં પ્રથમ વખત ટપાલ ટિકિટ બહાર પાડવામાં આવી હતી.
સમગ્ર ભારતમાં ટપાલ માટે માન્ય રાણી વિક્ટોરિયાની યુવા પ્રોફાઇલ દર્શાવતી પ્રથમ ટપાલ ટિકિટ ઓક્ટોબર ૧૮૫૪ માં વેચાણ માટે મૂકવામાં આવી હતી. પ્રથમ પોસ્ટેજ સ્ટેમ્પ, જે સમગ્ર ભારતમાં ટપાલ માટે માન્ય હતી, 1/2 આના, 1 આના, 2 આના અને 4 આના હતી. સ્વતંત્ર ભારતની પ્રથમ ટિકિટ ૨૧ નવેમ્બર ૧૯૪૭ ના રોજ બહાર પાડવામાં આવી હતી, જેની કિંમત સાડા ત્રણ આના હતી.
૧૯૬૨ – ચીની પીપલ્સ લિબરેશન આર્મીએ ચીન-ભારત સરહદી સંઘર્ષમાં એકતરફી યુદ્ધવિરામની ઘોષણા કરી.
ચીન-ભારત સરહદ વિવાદના મુખ્ય ભડક તરીકે ઓક્ટોબરથી નવેમ્બર 1962 દરમિયાન ચીન અને ભારત વચ્ચે ચીન-ભારત યુદ્ધ થયું હતું. ભારતે દલાઈ લામાને આશ્રય આપ્યો ત્યારે 1959ના તિબેટીયન બળવા પછી બંને દેશો વચ્ચે શ્રેણીબદ્ધ હિંસક સરહદી અથડામણો થઈ હતી. 1960ની શરૂઆતમાં, ભારતે ચીની સૈન્ય પેટ્રોલિંગ અને લોજિસ્ટિક્સને અવરોધવા માટે "ફોરવર્ડ પોલિસી" શરૂ કરી, જેમાં તેણે સરહદ પર ચોકીઓ મૂકી. આમાંની ઘણી ચોકીઓ મેકમોહન લાઇનની ઉત્તરે મૂકવામાં આવી હતી, જે 1959માં ચાઇનીઝ પ્રીમિયર ઝોઉ એનલાઇ દ્વારા જાહેર કરાયેલ વાસ્તવિક નિયંત્રણ રેખાનો પૂર્વ ભાગ છે.
૧૯૬૦-૬૨ દરમિયાન ભારતે પ્રસ્તાવિત ચીની રાજદ્વારી સમાધાનોને નકારી કાઢ્યા પછી ચીની લશ્કરી કાર્યવાહી વધુને વધુ આક્રમક બની, ચીને ૩૦ એપ્રિલ ૧૯૬૨ પછી લદ્દાખમાં અગાઉ પ્રતિબંધિત "ફોરવર્ડ પેટ્રોલિંગ" ફરી શરૂ કરી. ક્યુબન મિસાઇલ કટોકટી વચ્ચે, ચીને શાંતિપૂર્ણ તરફના તમામ પ્રયાસો છોડી દીધા. ૨૦ ઓક્ટોબર ૧૯૬૨ના રોજ ઠરાવ, લદ્દાખમાં 3,225-કિલોમીટર (2,004 માઇલ) સરહદ અને મેકમોહન લાઇનની પેલે પાર વિવાદિત પ્રદેશ પર આક્રમણ કરવાનો. ચીની સૈનિકોએ બંને થિયેટરોમાં ભારતીય દળોને પાછળ ધકેલી દીધા, પશ્ચિમ થિયેટરમાં ચુશુલની અંદર રેઝાંગ લા અને પૂર્વીય ભાગોમાં તવાંગને કબજે કર્યું. ૨૦ નવેમ્બર ૧૯૬૨ના રોજ ચીને એકપક્ષીય રીતે યુદ્ધવિરામની જાહેરાત કરી ત્યારે સંઘર્ષનો અંત આવ્યો અને તેની સાથે જ તેની "વાસ્તવિક નિયંત્રણ રેખા" (એટલે કે, અસરકારક ચીન-ભારત સરહદ) પર પાછા હટવાની જાહેરાત કરી.
૧૯૭૧ – ભારતીય સૈનિકોએ, મુક્તી વાહિની (બંગાળી ગેરિલાઓ)ની આંશિક સહાયથી, ગરીબપુરના યુદ્ધમાં પાકિસ્તાન સૈન્યને હરાવ્યું.
ગરીબપુરનું યુદ્ધ એ એક યુદ્ધ હતું જે પાકિસ્તાન આર્મી દ્વારા ૨૦-૨૧ નવેમ્બર ૧૯૭૧ના રોજ ભારતીય સેના સામે લડવામાં આવ્યું હતું. આ યુદ્ધ ભારતે પાકિસ્તાન સામેના યુદ્ધમાં સત્તાવાર રીતે જોડાયા તેના ૧૨ દિવસ પહેલા લડવામાં આવ્યું હતું. ભારતીય સૈન્યની ૧૪- પંજાબ બટાલિયન ૪૫- કેવેલરી અને મુક્તિ બહિનીની PT-76 ટેન્ક દ્વારા સમર્થિત પાકિસ્તાની પ્રદેશની અંદર ગરીબપુરની આસપાસના વિસ્તારોને કબજે કરવા આગળ વધ્યા પછી યુદ્ધ શરૂ થયું, જેનાથી પાકિસ્તાને વળતો હુમલો કર્યો.
પૂર્વ પાકિસ્તાન (હાલના બાંગ્લાદેશ)માં મહિનાઓ સુધીના આંતરિક તણાવ અને બંગાળી રાષ્ટ્રવાદીઓ પર રોક લગાવ્યા પછી, સ્વતંત્રતા દળો સંયુક્ત મુક્તિ બહિનીમાં જોડાયા હતા. મુક્તિ બહિની સામે પાકિસ્તાની સૈનિકોની શરૂઆતની સફળતા પછી આ પ્રદેશમાં થોડી સાપેક્ષ શાંતિ રહી હતી અને મોજા ફેરવવા માટે વધુ ભારતીય સહાયની માંગ કરવામાં આવી હતી. આ રીતે ભારતે પૂર્વમાં સર્જાતા સંઘર્ષમાં પોતાને વધુ ઊંડાણપૂર્વક સામેલ કરવાનું શરૂ કર્યું અને સરહદની નજીક તેના સૈનિકો તૈનાત કર્યા.
ગરીબપુર ગામનો સમાવેશ કરતા પૂર્વ પાકિસ્તાનના ઉત્તર-પશ્ચિમ ભાગમાં સ્થિત બોયરા મુખ્ય વિસ્તાર બંને રાષ્ટ્રો માટે મહત્વપૂર્ણ ક્રોસરોડ પર હતો. આ રીતે તેનું નિયંત્રણ મહત્વપૂર્ણ હતું કારણ કે તેમાં ભારતથી જેસોર જવાનો હાઇવે સામેલ હતો.
21 નવેમ્બરના રોજ, 14મી પંજાબ રેજિમેન્ટ, 45 કેવેલરી અને મુક્તિ બહિનીની PT-76 ટેન્ક દ્વારા સમર્થિત પાકિસ્તાની વિસ્તારમાં ગરીબપુરની આસપાસના વિસ્તારોને કબજે કરવા આગળ વધી. આ પગલું આશ્ચર્યજનક માનવામાં આવતું હતું, પરંતુ આગલા દિવસે બંને સૈન્યના પેટ્રોલિંગ ટુકડીઓ સાથેની અથડામણને પગલે, પાકિસ્તાનને આ તોળાઈ રહેલા હુમલા માટે ચેતવણી આપવામાં આવી હતી. પાકિસ્તાને તરત જ 3જી સ્વતંત્ર આર્મર્ડ સ્ક્વોડ્રન દ્વારા સમર્થિત પાયદળ બટાલિયન સાથે બદલો લીધો, જે M24 ચેફી લાઇટ ટેન્કથી સજ્જ છે. રક્ષણાત્મક સ્થિતિમાં પાયદળ અને રીકોઇલલેસ રાઇફલ્સ જાળવી રાખીને, ભારતીય ટેન્કને પાકિસ્તાની ચાર્જ પર હુમલો કરવા માટે આગળ મોકલવામાં આવી હતી. આગામી બે કલાકોમાં, ભારતીય સૈનિકોએ પાકિસ્તાની હુમલાનો પ્રતિકાર કર્યો, જેઓ ધુમ્મસને કારણે નબળી દૃશ્યતાને કારણે હુમલાના સ્ત્રોતને ઓળખી શક્યા ન હતા. અનિશ્ચિત, પાકિસ્તાની ટેન્કો અને પાયદળને ભારતીય રક્ષણાત્મક સ્થાનો સામે આક્રમણમાં ફેંકવામાં આવ્યા હતા. જો કે, આ હુમલાને ભારતીયો દ્વારા પાછું ખેંચવામાં આવ્યું હતું અને તેના પરિણામે પાકિસ્તાન અને ભારત બંનેને ભારે જાનહાનિ થઈ હતી. ભારતીય PT-76 એ પાકિસ્તાની ચાફીઓ કરતાં શ્રેષ્ઠ સાબિત થયું, જેમાં ૮ પાકિસ્તાની ચોકીનો નાશ થયો અને 3 કબજે કરવામાં આવ્યા. યુદ્ધ દરમિયાન ભારતીય સૈનિકો અને મુક્તિ બહિનીને પણ ભારે નુકસાન થયું હતું. કર્નલ ટીએસ સિદ્ધુની આગેવાની હેઠળની ભારતીય સેનાની ટૅન્ક પાકિસ્તાની ગોળીબારમાં નાશ પામી હતી, જેમાં તે ઘાયલ થયો હતો અને મેજર દલજીત સિંહ નારંગ માર્યા ગયા હતા. તેમને મરણોત્તર ભારતનું બીજું સર્વોચ્ચ લશ્કરી સન્માન મહાવીર ચક્ર એનાયત કરવામાં આવ્યું હતું.
યુદ્ધની સત્તાવાર શરૂઆતના થોડા અઠવાડિયા પહેલા યુદ્ધમાં ઘટનાઓનો અણધાર્યો વળાંક આવ્યો. આ અને હિલીની લડાઈ જેવી અન્ય લડાઈઓમાં વિજય એ સુનિશ્ચિત કર્યું કે યુદ્ધની ઘોષણા પહેલા પૂર્વ પાકિસ્તાનનો ઉત્તરીય ક્ષેત્ર મિત્ર બહિની (ભારતીય સેના અને મુક્તિ બહિનીનું જોડાણ)ના હાથમાં હતું.
અવતરણ:-
૧૮૯૮ – રંગ અવધૂત, હિંદુ ધર્મના દત્ત પંથ (દત્તાત્રેયની ગુરૂચરિત્ર પરંપરા)ના સંત કવિ..
તેમનો જન્મ ૨૧ નવેમ્બર ૧૮૯૮ ને કારતક સુદ નોમના રોજ ગોધરા ખાતે મરાઠી દંપત્તિ વિઠ્ઠલપંત અને કાશીબેનને ત્યાં થયો હતો. તેઓ બાળપણથી જ ધાર્મિક વૃત્તિ ધરાવતા હતા. તેમણે મેટ્રિક પછી અસહકારની ચળવળમાં ભાગ લેવા માટે અભ્યાસ છોડી દીધો હતો. થોડો સમય તેમણે શિક્ષક તરીકે સેવા આપી અને તેઓ સામાજીક પ્રવૃત્તિઓમાં પણ સક્રિય હતા. ૧૯૨૩માં તેમણે નોકરી છોડી દીધી અને સંન્યાસી જીવન સ્વીકાર્યું. તેઓ નર્મદા નદીના કાંઠે નારેશ્વર ખાતે સ્થાયી થયા. વાસુદેવાનંદ સરસ્વતી તેમના આધ્યાત્મિક ગુરૂ હતા.
૧૯ નવેમ્બર ૧૯૬૮ (કારતક વદ અમાસ)ના રોજ હરદ્વારમાં ગંગા તટે તેમનું અવસાન થયું હતું. તેમનો મૃતદેહ નારેશ્વર લાવવામાં આવ્યો હતો અને બે દિવસ બાદ ૨૧ નવેમ્બરના રોજ તેમના અંતિમ સંસ્કાર કરવામાં આવ્યા હતા.
તેમના અનુયાયીઓ તેમની પૂજા દત્તાત્રેયના અવતાર તરીકે કરે છે. ગુજરાતમાં દત્તાત્રેયના દત્ત પંથનો ફેલાવો કરવામાં તેમણે મહત્વનો ફાળો આપ્યો હતો. તેમનો આશ્રમ નારેશ્વર ખાતે આવેલો છે.
૧૯૧૬ – જદુનાથસિંહ, ભારતીય ભૂમિસેનાના પરમવીર ચક્ર વિજેતા સૈનિક. ...
નાયક જદુનાથ સિંહ ભારતીય ભૂમિસેનાના સૈનિક હતા. તેઓ ૧૯૪૭ના ભારત-પાકિસ્તાન યુદ્ધમાં જમ્મુ અને કાશ્મીરમાં લડ્યા હતા અને શહીદ થયા હતા. વીરતા માટે તેમને પરમવીર ચક્ર એનાયત કરાયું હતું. તેઓ આ સન્માન મેળવનાર ચોથા વ્યક્તિ હતા.
તેમનો જન્મ ૨૧ નવેમ્બર ૧૯૧૬ના રોજ રાજપૂત કુટુંબમાં શાહજહાંપુર, ઉત્તર પ્રદેશ ખાતે થયો હતો. તેઓ ૨૧ નવેમ્બર ૧૯૪૧ ના રોજ ૧ રાજપુતમાં ભરતી થયા હતા
૧૯૪૭ના શિયાળા માં ૨૪ ડિસેમ્બરના રોજ પાકિસ્તાની હુમલાખોરોએ નૌસેરા વિસ્તારમાં આવેલ ઝાંગડનો કબ્જો કર્યો. આ દ્વારા તેઓએ નૌસેરા પર હુમલો કરવાની તક મેળવી. ભારતીય સૈન્ય આ ખતરાથી જાણકાર હતું માટે તેમણે કોટ ગામ કબ્જે કર્યું અને બ્રિગેડિયર ઉસ્માનના નેતત્વ હેઠળ નૌસેરા ફ઼રતે ચોકી ગોઠવી. આમાંની એક ચોકી નૌસેરાની ઉત્તરે તૈન ધાર ની હતી.
૬ ફ઼ેબ્રુઆરીના રોજ વહેલી સવારે દુશ્મને હુમલો કર્યો. હુમલાની શરૂઆત ભારતીય દળો પર દુશ્મનની ચોકીઓમાંથી ગોળીબાર દ્વારા થઈ. બાદમાં મશિનગન અને મોર્ટાર ફ઼ાયર તૈન ધારની ચોકી તરફ઼ થયાં. તે દરમિયાન અંધારાનો લાભ લઈ દુશ્મન ભારતીય ચોકી સુધી આવી ગયા હતા. અજવાળું થતાં હજારો દુશ્મનો નજરે ચડ્યા. તૈન ધાર ખાતે ચોકી ક્રમાંક ૨ ખાતે જદુનાથ સિંહના નેતત્વ હેઠળ ૯ સૈનિકો તૈનાત હતા.
દુશ્મનોએ આ ચોકી પર કબ્જો જમાવવા લહેરોમાં હુમલા કર્યા. આ તબક્કે જદુનાથ સિંહે અજબ બહાદુરી અને નેતત્વ શક્તિ દાખવી. તેમની નાની ટુકડીનો એવો ચતુરાઈભર્યો ઉપયોગ કર્યો કે દુશ્મનો મૂંઝવણમાં મુકાઈ અને પીછેહઠ કરી. જ્યારે તેમના ચાર સૈનિકો ઘાયલ થયા ત્યારે તેમને ફ઼ેરગોઠવણ કરી અને આગલા હુમલા માટે તૈયાર કર્યા. દુશ્મન કરતાં ખુબ જ ઓછી સંખ્યા હોવા છતાં ચોકી અડગ રહી. જ્યારે જદુનાથ સિંહ સહિત તમામ સૈનિકો ઘાયલ થયા ત્યારે તેમણે પોતે ઘાયલ સૈનિક પાસેથી બ્રેન ગન લઈ ગોળીબાર શરુ કર્યો. તેમનો ગોળીબાર એટલો સખત હતો કે નિશ્ચિત જણાતી હાર જીતમાં બદલાઈ ગઈ. ચોકી બીજી વખત પણ બચી જવા પામી.
અત્યાર સુધીમાં જદુનાથ સિંહ સિવાયના તમામ સૈનિકો શહીદ થયા હતા. દુશ્મનોએ ચોકી કબ્જે કરવાના દઢ નિર્ણય સાથે ત્રીજો અને આખરી હુમલો કર્યો. જદુનાથ સિંહ એકલા અને ઘાયલ હતા. તેઓ ખાઇમાંથી બહાર કુદી પડ્યા અને બ્રેન ગન ફ઼ાયર કરવા લાગ્યા. તેનાથી દુશ્મનો આશ્ચર્ય પામ્યા અને અવ્યવસ્થા સર્જવાને કારણે પાછા હટી ગયા. પરંતુ જદુનાથ સિંહને બે ગોળી છાતી અને માથામાં વાગી અને તેઓ બહાદુરીપૂર્વક મોતને ભેટ્યા. નૌસેરાના યુદ્ધની કટોકટી ભરેલા સમયે તેમણે પોતાની ચોકી અણનમ રાખી. આ માટે નાયક જદુનાથ સિંહને મરણોપરાંત પરમવીર ચક્રથી સન્માનિત કરાયા.
તેમના જન્મસ્થળ શાહજહાંપુરમાં એક રમતના સ્ટેડિયમને તેમનું નામ અપાયું છે.
પૂણ્યતિથી:-
૧૯૭૦ – ડૉ. સી. વી. રામન, નોબેલ પારિતોષિક વિજેતા ભારતીય ભૌતિકશાસ્ત્રી અને ભારતરત્ન.
ચંન્દ્રશેખર વેંકટ રામન એક મહાન ભૌતિકવિજ્ઞાની હતા. પ્રકાશનો આણ્વિક ફેલાવો તથા 'રામન અસર' માટે તેમને ૧૯૩૦માં નોબલ પુરસ્કાર પ્રાપ્ત થયો હતો.
સી.વી. રામનનો જન્મ ભારત દેશના દક્ષિણ ભાગમાં આવેલા તામિલનાડુ રાજ્યનાં તિરુચિરાપલ્લી ખાતે હિંદુ, બ્રાહ્મણ પરિવારમાં થયો હતો. એમની માતૃભાષા તમિલ છે. બાળપણમાં જ તેમના પરિવારને વિશાખાપટનમ, આંધ્ર પ્રદેશ ખાતે રહેવા જવાનું થયું. તેમના પિતાજી ગણિત તથા ભૌતિકશાસ્ત્રના વ્યાખ્યાતા હોવાને કારણે રામનને ભણવાનું યોગ્ય વાતાવરણ ઘરમાં જ મળી ગયું હતું. આ વિષયોના તેમના ઊંડા અભ્યાસે વોલ્ટેરની કોલેજમાં તેમને સ્થાન મળ્યું અને વિદ્યાર્થી આલમમાં તે ખુબ પ્રિય થઇ પડ્યા. ખગોળશાસ્ત્રમાં પણ તેમને ઊંડો રસ હતો. તેમના ભત્રીજા સુબ્રમણ્યન ચંદ્રશેખરને પણ ભૌતિકશાસ્ત્રના વિષયમાં નોબેલ પુરસ્કાર ઇ.સ. ૧૯૮૩ના વર્ષમાં એનાયત કરવામાં આવ્યો હતો.
રામન પ્રેસિડન્સી કોલેજ, ચેન્નઈ ખાતે ઇ.સ. ૧૯૦૨ના વર્ષમાં દાખલ થયા, અને ઇ.સ. ૧૯૦૪નાં વર્ષમાં એમણે સ્નાતકની પદવી મેળવી. જેમાં એમણે પ્રથમ સ્થાને રહી સુવર્ણચંદ્રક પણ જીત્યો હતો. ઇ.સ. ૧૯૦૭નાં વર્ષમાં એમણે વિજ્ઞાનના અનુસ્નાતકની પદવી ૭૦%થી વધુ ગુણાંક સાથે મેળવી હતી. ત્યારબાદ એમણે આસિસ્ટન્ટ એકાઉન્ટન્ટ જનરલ તરીકે ઇન્ડીયન ફાયનાન્સ ડિપાર્ટમેન્ટમાં કોલકાતા ખાતે પોતાની કારકિર્દીની શરૂઆત કરી.
ડૉ. ચંદ્રશેખર વેંકટરામને ઈ.સ. ૧૯૨૮ની ૨૮ ફેબ્રુઆરીના દિવસે પ્રકાશના પરાવર્તનની વિસ્મયકારક ઘટના નિહાળી. વિજ્ઞાનજગતમાં આ ઘટનાનો પ્રભાવ એટલો બધો પડ્યો કે, સમગ્ર એશિયામાંથી ભૌતિકશાસ્ત્રમાં નોબલ પારિતોષિક સૌ પ્રથમ તેમને એનાયત થયું હતું. વિજ્ઞાનની આ સુવર્ણ ઘડીને બિરદાવતાં ૨૮મી ફેબ્રુઆરી “રાષ્ટ્રીય વિજ્ઞાન દિવસ” તરીકે ઉજવાય છે. ૨૮મી ફેબ્રુઆરીએ ડૉ. રામને તેમની નોબેલ પુરસ્કાર મેળવનારી શોધ ‘રામન ઇફેકટ’નો આવિષ્કાર કર્યો હતો. પ્રકાશના કિરણો કઈ રીતે કામ કરે છે તે વિશે તેમણે ઉંડું સંશોધન કર્યુ હતું જે પાછળથી ભૌતિક વિજ્ઞાન જગતમાં ‘રામન ઇફેકટ’ તરીકે ઓળખવામાં આવ્યું.
તહેવારો અને ઉજવણીઓ
વિશ્વ ટેલિવિઝન દિવસ..
ડિસેમ્બર ૧૯૯૬માં યુનાઈટેડ નેશન્સે ૧૯૯૬માં પ્રથમ વર્લ્ડ ટેલિવિઝન ફોરમ યોજાઈ તે તારીખની યાદમાં ૨૧ નવેમ્બરને વિશ્વ ટેલિવિઝન દિવસ તરીકે જાહેર કર્યો.
Advertisement