આજે છે વિશ્વ હવામાન દિવસ, જાણો કયા કારણોસર ઉજવાય છે આ દિવસ

વિશ્વ હવામાન દિવસ દર વર્ષે 23 માર્ચે સમગ્ર વિશ્વમાં ઉજવવામાં આવે છે. આ દિવસ દર વર્ષે વિશ્વ હવામાન સંસ્થા દ્વારા ઉજવવામાં આવે છે. 23 માર્ચ 1950 ના રોજ, વિશ્વ હવામાન સંસ્થા (WMO) ની સ્થાપના સંયુક્ત રાષ્ટ્રના એકમ તરીકે કરવામાં આવી હતી અને તેનું મુખ્યાલય જિનેવા (સ્વિટ્ઝરલેન્ડ)માં ખોલવામાં આવ્યું હતું. સંસ્થાની સ્થાપનાનો હેતુ માનવ દુઃખ ઘટાડવા અને ટકાઉ વિકાસને પ્રોત્સાહન આપવાનો છે.

પહેલાથી વિપરીત, હાલમાં હવામાનશાસ્ત્રમાં માત્ર હવામાન સંબંધી શાસ્ત્રની શિસ્તનો સમાવેશ થતો નથી, પરંતુ તેમાં સમગ્ર ભૂસ્તરશાસ્ત્રનો સમાવેશ થાય છે. તેનો ઉપયોગ કુદરતી આફતો જેમ કે પૂર, દુષ્કાળ અને ધરતીકંપની આગાહી કરવા માટે થાય છે. તેનો ઉપયોગ નાવિક, સમૂદ્રના જહાજો, માર્ગ અને હવાઈ ટ્રાફિકનું સંચાલન કરનારાઓ દ્વારા પણ થાય છે. આ બધું હવામાન અવલોકન ટાવર્સ, હવામાન બલૂન, રડાર, કૃત્રિમ ઉપગ્રહો, ઉચ્ચ ક્ષમતાવાળા કોમ્પ્યુટર્સ અને વિવિધ અંકગણિત મોડેલો દ્વારા શક્ય બન્યું છે.

કહેવાય છે કે વિકાસનું વાહન પાટા પરથી ઉતરવા લાગે અને કુદરત સાથે ચેડા કરવા માંડે તો સંતુલન ખોરવાઈ જાય એ નિશ્ચિત છે. આજે આપણે વિશ્વના જુદા જુદા ભાગોમાં ગરમી, ઠંડી અને વરસાદના સમાચારો કોઈ નિશ્ચિત સમય વિના સાંભળતા અને જોતા રહીએ છીએ. એનો અર્થ એ કે ક્યાંક ને ક્યાંક માનવ જાતિ તેના વિકાસની પ્રકૃતિ સાથે વિરોધાભાસી છે. સમાન સંતુલન જાળવવા માટે વિશ્વના 191 દેશો એક મંચ પર આવ્યા અને વિશ્વ હવામાન સંસ્થાનું નામ આપ્યું. આ સંસ્થા વર્ષમાં 365 દિવસ કામ કરે છે. પરંતુ લોકોમાં જાગૃતિ ફેલાવવા માટે એક ખાસ દિવસ નક્કી કરવામાં આવ્યો છે. આ જ કારણ છે કે, 23 માર્ચને વિશ્વ હવામાન દિવસ તરીકે ઉજવવામાં આવે છે.

વિશ્વ હવામાન દિન ઉજવવા પાછળનું મુખ્ય કારણ એ છે કે, પરિવર્તનો જે ઝડપે દેખાઈ રહ્યા છે તેની સાથે પડકારોને કેવી રીતે પાર કરી શકાય. આ સાથે લોકોને પ્રકૃતિ સાથે જોડવાનું અભિયાન ચલાવવું જોઈએ જેથી લોકો જાગૃત થઈ શકે. હવામાન દિવસની ઉજવણીમાં વિશ્વ હવામાન સંસ્થાનું મુખ્ય યોગદાન રહ્યું છે. વિશ્વ હવામાન સંસ્થાએ આ વર્ષની થીમ 'ઓશન, ક્લાઈમેટ એન્ડ વેધર' રાખી છે. વિશ્વ હવામાન સંસ્થાના 191 દેશો સભ્ય છે. આ સંસ્થાની સૌથી મોટી જવાબદારી સભ્ય દેશોને કુદરતી આપત્તિ વિશે જાણકારી આપીને એલર્ટ કરવાની છે.