સાઉદી અરેબિયાએ કર્યો દુનિયાને ચોંકાવનારો નિર્ણય, સમગ્ર દુનિયામાં હાહાકાર
વિશ્વના મોટાભાગના દેશોમાં મોંઘવારીએ માજા મુકી છે. તમામ વસ્તુઓના ભાવ વધી રહ્યા છે. જેના પગલે લોકોને હાલાકીનો સામનો કરવો પડી રહ્યો છે. ખાસ કરીને રશિયા યુક્રેનના યુદ્ધ પછી ઈંધણના ભાવ આસમાને પહોંચ્યા છે. ત્યારે હવે સાઉદી અરેબિયા તરફથી પણ વિશ્વને મોટો ઝટકો આપવામાં આવ્યો છે. પેટ્રોલિયમના ભાવ વધારાના કારણે
તેલના મોટા નિકાસકારો કાચા તેલનું ઉત્પાદન વધારવા માટે કોઈપણ રીતે સંમત નથી.
વિશ્વના સૌથી મોટા તેલ ઉત્પાદક દેશોમાંના એક સાઉદી અરેબિયાએ સ્પષ્ટ કર્યું છે કે
તે તેલની વધતી કિંમતોને રોકવા માટે કોઈ પગલાં લેશે નહીં. સાઉદીના વિદેશ મંત્રી
પ્રિન્સ ફૈઝલ બિન ફરહાને કહ્યું છે કે તેલની કોઈ અછત નથી તો પછી કયા આધારે ક્રૂડ
ઓઈલનું ઉત્પાદન વધારવું જોઈએ.
સાઉદી તેલ ઉત્પાદન વધારશે નહીં
બિઝનેસ ઇનસાઇડરના એક અહેવાલ
અનુસાર, પ્રિન્સ
ફૈઝલ બિન ફરહાને મંગળવારે દાવોસમાં વર્લ્ડ ઇકોનોમિક ફોરમને કહ્યું, 'જ્યાં સુધી આપણે જાણીએ છીએ, ત્યાં તેલની કોઈ અછત નથી. સાઉદી
અરેબિયા આ મામલે જે કરી શકતું હતું, તેણે કરી બતાવ્યું છે. ઇન્ટરનેશનલ એનર્જી એજન્સી (IEA) અનુસાર, સાઉદી અરેબિયા વિશ્વનો સૌથી
મોટો ક્રૂડ ઓઇલ નિકાસકાર છે. માર્ચમાં, IEA એ તેલની વધતી કિંમતોને કાબૂમાં
લેવાના પ્રયાસમાં સ્ટોકમાંથી વધુ તેલ છોડવા માટે 10-પોઇન્ટ પ્લાન તૈયાર કર્યો હતો.
કિંમતોમાં વધારો થવા પાછળ રશિયા-યુક્રેન યુદ્ધ મુખ્ય કારણ
વિશ્વભરમાં તેલની કિંમતોમાં
વધારો થવા પાછળ રશિયા-યુક્રેન યુદ્ધ મુખ્ય કારણ છે. રશિયા વિશ્વના સૌથી મોટા તેલ
ઉત્પાદક દેશોમાંનો એક છે. યુક્રેનના આક્રમણને કારણે રશિયન તેલ પર કડક પ્રતિબંધો
લાદવામાં આવ્યા હતા, જેના
કારણે વૈશ્વિક બજારમાં તેલની અછત સર્જાઈ હતી. ગયા વર્ષની સરખામણીમાં ક્રૂડ ઓઈલના
ભાવમાં 70 ટકાનો
વધારો થયો છે. રુસો-યુક્રેન યુદ્ધ પછી ક્રૂડ ઓઈલ જે $110 પ્રતિ બેરલ હતું તે હવે 20 ટકા વધ્યું છે. સાઉદીના વિદેશ મંત્રીએ વર્લ્ડ
ઈકોનોમિક ફોરમમાં સ્પષ્ટ કર્યું કે તેમનો દેશ કોઈપણ રીતે ક્રૂડ ઓઈલનું ઉત્પાદન
વધારશે નહીં. "અમારું મૂલ્યાંકન એ છે કે તેલનો પુરવઠો અત્યારે પ્રમાણમાં
સંતુલિત છે." તેમણે કહ્યું. પરંતુ આપણે જે સમસ્યાનો સામનો કરી રહ્યા છીએ તે
બજારમાં ક્રૂડ ઓઈલ લાવવા કરતાં વધુ મુશ્કેલ છે.
તેલના ભાવથી ભારત પણ પરેશાન છે
તેલના ભાવમાં વધારાથી ભારત, અમેરિકા વગેરે દેશોમાં મોંઘવારી
વધી છે. અમેરિકામાં એપ્રિલ મહિનામાં ફુગાવાનો દર 8.3 ટકા હતો. તે જ સમયે, ભારતમાં મોંઘવારી દર એપ્રિલ
મહિનામાં 7.8 ટકા હતો. આ મોંઘવારીની સ્થિતિ પાછળથી વધુ ગંભીર બની શકે છે. IEAના એક્ઝિક્યુટિવ ડિરેક્ટર ફાતિહ
બિરોલે પણ ચેતવણી આપી છે કે ઉનાળામાં તેલની માંગમાં વધારો વૈશ્વિક મંદી તરફ દોરી
શકે છે.
સોમવારે બ્લૂમબર્ગ ટીવી સાથે
વાત કરતાં બિરોલે કહ્યું, 'આ ઉનાળો મુશ્કેલ હશે કારણ કે ઉનાળામાં તેલની માંગ સામાન્ય રીતે વધે
છે. વૈશ્વિક ઉર્જા બજારમાં તેલની કિંમતોને નિયંત્રિત કરવા માટે દરેક દેશે યોગદાન
આપવાની જરૂર છે.
પરંતુ પ્રિન્સ ફૈઝલની દલીલ છે
કે ક્રૂડના પુરવઠામાં વધારો કરીને નહીં પરંતુ ઓઈલ રિફાઈનરીમાં વધુ રોકાણ કરીને
ઊર્જાના ભાવમાં વધારો કરી શકાય છે. તેમણે કહ્યું, 'ખરી સમસ્યા રિફાઈન્ડ તેલની છે.
છેલ્લા દોઢ-બે વર્ષમાં રિફાઈનરીની ક્ષમતા વધારવામાં બહુ ઓછું રોકાણ કરવામાં આવ્યું
છે. સાઉદી અરેબિયા ઓપેક+નું નેતૃત્વ
કરે છે, જે
પેટ્રોલિયમ નિકાસ કરતા દેશોનું સંગઠન છે. સંસ્થાએ રશિયા, ઓમાન અને કઝાકિસ્તાન જેવા
ભાગીદાર દેશો સાથે મળીને કોવિડના કારણે માંગમાં ઘટાડાને પહોંચી વળવા એપ્રિલ 2020થી ક્રૂડ ઓઈલના ઉત્પાદનમાં
વધારા પર સંયુક્ત રીતે પ્રતિબંધ મૂક્યો હતો. આ ડીલ ત્રણ મહિનામાં સમાપ્ત થાય છે.