યુક્રેન સાથેના યુદ્ધ વચ્ચે રશિયાના વિદેશ મંત્રી આવતીકાલે ભારતની મુલાકાતે, દુનિયાભરના દેશોની નજર
રશિયાના વિદેશ મંત્રી
સર્ગેઈ લાવરોવ ગુરુવારે બે દિવસીય ભારતની મુલાકાતે દિલ્હી પહોંચશે. વિદેશ
મંત્રાલયે આ વાતની પુષ્ટિ કરી છે. પરંતુ તેમણે એ નથી જણાવ્યું કે આ સમયગાળા
દરમિયાન લવરોવ ભારતમાં કોને મળશે. આ મુલાકાતનો એજન્ડા શું છે તેની માહિતી પણ
આપવામાં આવી ન હતી. પરંતુ એવું માનવામાં આવે છે કે આ દરમિયાન યુક્રેન યુદ્ધ અને
રશિયા સાથે ભારતના વેપાર અંગે વાતચીત થઈ શકે છે. રશિયાના વિદેશ મંત્રીની આ મુલાકાત
એવા સમયે થઈ રહી છે જ્યારે વિશ્વના તમામ દેશોએ યુક્રેન પરના હુમલાને લઈને રશિયા પર
કડક નિયંત્રણો લાદી દીધા છે. રુસો-યુક્રેન યુદ્ધની શરૂઆત બાદ ભારતની મુલાકાત
લેનારા સૌથી મોટા રશિયન અધિકારી લવરોવ છે.
બ્રિટિશ અમેરિકન અધિકારીઓ
પણ ભારતમાં
રશિયાના વિદેશ મંત્રી
સર્ગેઈ લાવરોવ હાલમાં ચીનની બે દિવસીય મુલાકાતે છે. ત્યાંથી તેમનો પ્રવાસ પૂરો
કર્યા બાદ તેઓ ભારત આવશે. તમને જણાવી દઈએ કે 31 માર્ચે બ્રિટનના વિદેશ
મંત્રી લિઝ ટ્રુસ અને અમેરિકાના નાયબ રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા સલાહકાર દલીપ સિંહ પણ
દિલ્હી આવી રહ્યા છે. દલીપ સિંહ અમેરિકામાં અર્થવ્યવસ્થા સાથે સંબંધિત
આંતરરાષ્ટ્રીય બાબતોનું પણ ધ્યાન રાખે છે. લવરોવની વાત કરીએ તો યુક્રેન યુદ્ધ શરૂ
થયા બાદ રશિયાની બહારના દેશમાં આ તેમની ત્રીજી મુલાકાત છે. આ પહેલા તેઓ યુક્રેન
સાથે વાતચીત માટે તુર્કી ગયા હતા. હવે ચીન અને ભારતની મુલાકાતે છે.
ભારત રશિયા પાસેથી સસ્તા
ભાવે સામાન ખરીદી રહ્યું છે
દુનિયાની નજર રશિયાના વિદેશ
મંત્રીની ભારત મુલાકાત પર છે. રશિયા સાથેના વેપાર અંગે ભારતનું વલણ શું છે તેના પર
તમામ દેશોની નજર છે. ભારત રશિયા પાસેથી ખૂબ જ સસ્તા ભાવે ક્રૂડ ઓઈલ ખરીદવાનો સોદો
કરી ચૂક્યું છે. રોયટર્સના એક રિપોર્ટ અનુસાર વિશ્વના તમામ દેશોની અપીલને અવગણીને ભારતે રશિયા પાસેથી 13 મિલિયન બેરલ ક્રૂડ ઓઈલ ખરીદવાનો સોદો કર્યો છે, જ્યારે 2021માં આખા વર્ષમાં માત્ર 16 મિલિયન બેરલ ઓઈલ જ તેની પાસેથી ખરીદવામાં આવ્યું હતું. એટલું જ નહીં યુક્રેનથી સપ્લાય બંધ થયા બાદ ભારતે એપ્રિલમાં રશિયાને 45 હજાર ટન સૂર્યમુખી તેલ મોકલવાનો કોન્ટ્રાક્ટ પણ આપ્યો છે. ગયા વર્ષે
ભારતે એક મહિનામાં માત્ર 20 હજાર ટન સૂર્યમુખી તેલ ખરીદ્યું હતું. ભારત રશિયા
પાસેથી સ્ટીલ નિર્માણમાં વપરાતા કોકિંગ કોલની આયાત બમણી કરવાની પણ તૈયારી કરી
રહ્યું છે.
રશિયા આર્થિક ઈજાની ધારને
દૂર કરવામાં મદદ માંગી રહ્યું છે
અમેરિકા વગેરે દેશો દ્વારા
લાદવામાં આવેલા નિયંત્રણોથી બચવા માટે રશિયા ભારતને ખૂબ જ સસ્તા ભાવે સામાન વેચી
રહ્યું છે. ઈન્ટરનેશનલ પેમેન્ટ સિસ્ટમ SWIFT
હેઠળ ડોલરમાં પેમેન્ટ લેવા
પર પ્રતિબંધના કારણે તેમની આર્થિક સ્થિતિ પણ ખૂબ જ ખરાબ થઈ ગઈ છે. બ્લૂમબર્ગના
રિપોર્ટમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે રશિયન સામાનની ખરીદી માટે રૂપિયા અથવા રશિયન ચલણ
રૂબલમાં ચૂકવણી કરવા માટે રશિયાના વિદેશ મંત્રી આ મુદ્દે ભારત સાથે પણ વાત કરી શકે
છે. જો આમ થશે તો રશિયાને પ્રતિબંધોમાં ઘણી રાહત મળશે.
યુક્રેન યુદ્ધ પર ભારતનું
સંતુલિત વલણ
યુક્રેન પરના હુમલા બાદ ભારત ચારેબાજુથી ઘેરાયેલા
રશિયાને લઈને સંયુક્ત રાષ્ટ્રમાં તટસ્થ વલણ અપનાવી રહ્યું છે. રશિયાની ટીકા કરવા
માટે યુએન જનરલ એસેમ્બલી અને સુરક્ષા પરિષદમાં લાવવામાં આવેલા ઠરાવો પર મતદાન
દરમિયાન ભારત ગેરહાજર હતું. ભારતનું કહેવું છે કે રશિયા અને યુક્રેન વચ્ચેના
યુદ્ધનો મુદ્દો પરસ્પર વાતચીત અને રાજદ્વારી માર્ગે જ ઉકેલવો જોઈએ. જ્યારે અમેરિકા
સહિતના પશ્ચિમી દેશો રશિયાની કમર તોડવા અને તેને અલગ પાડવાના પૂરેપૂરા પ્રયાસો કરી
રહ્યા છે.