ટ્રાવેલ હિસ્ટ્રી વગર કઈ રીતે આફ્રિકાથી ફેલાયો મંકીપોક્સ? જાણો શું કહે છે WHO

વિશ્વના ઘણા દેશોમાં મંકીપોક્સના કેસ જોવા મળી રહ્યા છે. વર્લ્ડ હેલ્થ ઓર્ગેનાઈઝેશન (WHO) એ રવિવારે કહ્યું કે છેલ્લા 10 દિવસમાં 12 દેશોમાં મંકીપોક્સના 92 કેસ નોંધાયા છે. આ આંકડો સ્પષ્ટ દર્શાવે છે કે આવનારા દિવસોમાં આ કેસ વધુ વધી શકે છે.

આ કિસ્સામાં, આવા દર્દીઓ બ્રિટન, સ્પેન, પોર્ટુગલ, ઇટાલી, અમેરિકા, કેનેડામાં જોવા મળ્યા છે. જેઓ પહેલા ક્યારેય આફ્રિકા ગયા નથી. અત્યાર સુધી માત્ર મધ્ય અને પશ્ચિમ આફ્રિકાના દેશોમાંથી જ કેસ આવી રહ્યા હતા. હવે આફ્રિકાની બહાર નોંધાયેલા કેસોને લઈને વૈજ્ઞાનિકો પણ ચિંતિત છે કે આ કંઈ નવું નથી થઈ રહ્યું.

ઓયેવાલે તોમોરી જે નાઇજિરિયન એકેડેમી ઑફ સાયન્સના ભૂતપૂર્વ અધ્યક્ષ અને WHOના ઘણા સલાહકાર બોર્ડમાં છે. મીડિયા સાથે વાત કરતા તેણે કહ્યું, હું એ જોઈને પરેશાન છું કે બીજા દેશોના લોકો દરરોજ આ રોગથી સંક્રમિત થઈ રહ્યા છે. આ રોગ આપણે પશ્ચિમ આફ્રિકામાં જે રીતે જોયો તે પ્રકાર નો નથી. જેના કારણે એવું લાગી રહ્યું છે કે  યુરોપ અને અમેરિકામાં કંઈ નવું નથી થઈ રહ્યું ને. તેમણે કહ્યું કે યુરોપમાં હજુ સુધી આ રોગથી કોઈનું મોત થયું નથી.

ભારત સરકાર પણ હવે એલર્ટ મોડમાં આવી ગઈ છે. કેન્દ્ર સરકારે NCDC અને ICMRને વિદેશમાં મંકીપોક્સની સ્થિતિ પર નજર રાખવા જણાવ્યું છે. અસરગ્રસ્ત દેશોમાંથી આવતા શંકાસ્પદ બીમાર પ્રવાસીઓના નમૂનાઓનું પરીક્ષણ કરવાની સૂચના આપવામાં આવી છે.  દેશમાં અત્યાર સુધી આ બીમારીનો કોઈ કેસ સામે આવ્યો નથી. બ્રિટન, સ્પેન, ઇટાલી સહિત અન્ય ઘણા દેશોમાં તેના કેસ ઝડપથી નોંધાઈ રહ્યા છે. WHO અનુસાર, આમાં મૃત્યુ દર 10 ટકા સુધી હોઈ શકે છે.

મંકીપોક્સ એ ચિકનપોક્સ જેવો જ વાયરસ છે પરંતુ તે એક અલગ વાયરલ ચેપ ધરાવે છે. તે સૌપ્રથમ 1958માં એક વાંદરામાં મળી આવ્યો હતો. વર્ષ 1970માં તે પ્રથમ વખત માનવમાં જોવા મળ્યો હતો. આ વાયરસ મુખ્યત્વે મધ્ય અને પશ્ચિમ આફ્રિકાના વરસાદી જંગલોમાં જોવા મળે છે.

મંકીપોક્સ ચેપગ્રસ્ત વ્યક્તિ અથવા પ્રાણીના સંપર્કમાં આવવાથી અથવા કોઈ રીતે તેમના સંપર્કમાં આવવાથી ફેલાય છે. આ વાયરસ સંક્રમિત વ્યક્તિ માંથી બહાર નીકળી આંખ, નાક, કાન અને મોં દ્વારા અન્ય વ્યક્તિના શરીરમાં પ્રવેશ કરે છે. આ સિવાય વાંદરાઓ, ઉંદરો અને ખિસકોલી જેવા પ્રાણીઓના કરડવાથી પણ આ વાયરસ ફેલાવાનો ભય રહે છે. આ સિવાય આ વાયરસ જાતીય સંપર્ક દ્વારા પણ ફેલાઈ શકે છે. વર્લ્ડ હેલ્થ ઓર્ગેનાઈઝેશનનું કહેવું છે કે તે સમલૈંગિક લોકો સાથે જોડાયેલા ઘણા કેસોની પણ તપાસ કરી રહી છે. કહેવાય છે કે આ વાયરસ શીતળા કરતા ઓછો ઘાતક છે.

મંકીપોક્સમાં સામાન્ય રીતે તાવ, ફોલ્લીઓ અને ગઠ્ઠો શરીરમાં જોવા મળે છે. આનાથી અનેક પ્રકારની તબીબી સમસ્યાઓ થઈ શકે છે. આ રોગ સંબંધિત લક્ષણો 2 થી 4 અઠવાડિયા સુધી દેખાય છે. એવું કહેવાય છે કે લક્ષણો  પોતાની મેળે જ જતા રહે છે. ક્યારેક મામલો ગંભીર બની શકે છે. અત્યારે મૃત્યુ દર 3 થી 6 ટકાની વચ્ચે છે.  બ્રિટનમાં જ 20 લોકોના મોતનો આંકડો બહાર આવ્યો છે.