ગહેલોત સરકાર 'ગરીબ' બ્રાહ્મણ શોધી રહ્યી છે, 2023 ઇલેક્શન પહેલાં સવર્ણ-કાર્ડ

અશોક ગેહલોત સરકાર ગરીબો બ્રાહ્મણોમાં શોધી રહી છે, 2023 પહેલા મોટો દાવ રમવાની તૈયારી કરી રહી છે.

રાજસ્થાનમાં ગેહલોત સરકાર બ્રાહ્મણોને રીઝવવા માટે મોટો દાવ રમવા જઈ રહી છે. પ્રથમ વખત સરકાર આર્થિક આધાર પર સર્વે કરશે. આ માટે જનતાના સૂચનો માંગતી જાહેરાત પણ બહાર પાડવામાં આવી છે. 

રાજસ્થાનમાં 2023ના અંત સુધીમાં વિધાનસભાની ચૂંટણી યોજાવાની છે, પરંતુ રાજ્યની ગેહલોત સરકારે બ્રાહ્મણોને રીઝવવા માટે મોટો દાવ રમવાની તૈયારી કરી લીધી છે. ગેહલોત સરકાર તેની સોશિયલ એન્જિનિયરિંગ ફોર્મ્યુલા હેઠળ આગામી દિવસોમાં ઉચ્ચ જાતિના ઉત્થાન અને પ્રગતિ માટે નવી યોજનાઓ અમલમાં મૂકી શકે છે. સરકારના વિપ્ર વેલ્ફેર બોર્ડે બ્રાહ્મણ સમાજની આર્થિક, સામાજિક અને કૌટુંબિક સ્થિતિ જાણવા સામાન્ય જનતા પાસેથી માહિતી અને સુધારા માટેના સૂચનો મંગાવ્યા છે. આ માટે એક જાહેરાત પણ બહાર પાડવામાં આવી છે. આ પછી બોર્ડ તેનો રિપોર્ટ રાજ્ય સરકારને આપશે. રાજસ્થાનમાં પહેલીવાર એવું બની રહ્યું છે કે સરકાર બ્રાહ્મણોની સમસ્યાઓ અને જીવનધોરણ સુધારવા માટે એક એક્શન પ્લાન તૈયાર કરી રહી છે. વિપ્ર કલ્યાણ બોર્ડના અધ્યક્ષ મહેશ શર્માના જણાવ્યા અનુસાર, અગાઉની સરકારોએ આવું વિચાર્યું ન હતું. પરંતુ સીએમ ગેહલોતના નેતૃત્વમાં કોંગ્રેસ સરકારે પહેલીવાર બ્રાહ્મણોનું ધ્યાન રાખ્યું છે. સૂચન આવ્યા બાદ તેનો રિપોર્ટ તૈયાર કરીને સરકારને સુપરત કરવામાં આવશે. જેથી કરીને બ્રાહ્મણોના ઉત્થાન અને વિકાસનું કાર્ય થઈ શકે. 

રાજસ્થાનના રાજકારણમાં બ્રાહ્મણોનું અલગ વર્ચસ્વ રહ્યું છે. આ સમાજ રાજ્યની 50 થી વધુ વિધાનસભા બેઠકો પર સીધી અસર કરે છે. જીત કે હાર બ્રાહ્મણ સમાજના મતોથી નક્કી થાય છે. રાજસ્થાનના રાજકારણમાં બ્રાહ્મણોને ભાજપની વોટબેંક માનવામાં આવે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે સરકારના આ ઉપયોગ પાછળ એક મોટો રાજકીય એજન્ડા છુપાયેલો છે. 

રાજસ્થાનમાં બ્રાહ્મણોની વસ્તી લગભગ 10 ટકા છે. પ્રદેશ કોંગ્રેસ-ભાજપ બંને પક્ષો વસ્તી પ્રમાણે ટિકિટ આપવામાં ખચકાય છે. 1949 અને 1990 ની વચ્ચે, પાંચ મુખ્ય પ્રધાનો બ્રાહ્મણ સમુદાય સાથે મળ્યા, પરંતુ બ્રાહ્મણોની આર્થિક સ્થિતિમાં અપેક્ષા મુજબ સુધારો થયો નહીં. કોંગ્રેસના રણનીતિકારોએ બ્રાહ્મણોને રીઝવવા કવાયત શરૂ કરી દીધી છે. સીએમ અશોક ગેહલોતે કેબિનેટમાં પણ બ્રાહ્મણ સમાજ પર ઘણું ધ્યાન આપ્યું છે. મુખ્યમંત્રીએ તેમની કેબિનેટમાં જાતિ સમતોલનનું સંપૂર્ણ ધ્યાન રાખ્યું છે. રામમંદિર આંદોલન પછી બ્રાહ્મણો કોંગ્રેસના હાથમાંથી દૂર થઇ ગયા હતાં.

દેશના નકશા પર રાજસ્થાનનું અસ્તિત્વ હતું ત્યારથી બ્રાહ્મણ સમાજ કોંગ્રેસની કોર વોટબેંક ગણાતો હતો, પરંતુ રામમંદિર આંદોલન પછી આ જ્ઞાતિની વોટબેંક કોંગ્રેસના હાથમાંથી છીનવાઈ ગઇ હતી.  જો કે હરદેવ જોશી કોંગ્રેસના દિગ્ગજ નેતા રહ્યા છે. આદિવાસી પટ્ટામાં હરદેશ જોષીનો ઘણો પ્રભાવ હતો. હરદેવ જોશીના અવસાન પછી કોંગ્રેસ પાસે મોટો બ્રાહ્મણ ચહેરો નહોતો. રામ મંદિર આંદોલન પછી કોંગ્રેસની વોટબેંક ભાજપ તરફ વળી ગઈ. ત્યારથી લઈને અત્યાર સુધી રાજ્યના બ્રાહ્મણ સમુદાયનો ઝુકાવ વિધાનસભાની ચૂંટણી હોય કે લોકસભાની ચૂંટણી હોય, ભાજપ તરફ વધુ રહ્યો છે.

સીએમ અશોક ગેહલોતે ઉચ્ચ જાતિઓને આકર્ષવા માટે ઘણા મહત્વપૂર્ણ નિર્ણયો લીધા છે. ગેહલોત સરકારે 2019માં રાજ્યમાં EWS અનામતમાં મોટી રાહત આપી હતી. હવે માત્ર વાર્ષિક આવકને પાત્રતાના આધાર તરીકે ગણવામાં આવશે. રાજ્ય સરકારે સ્થાવર મિલકતોની જોગવાઈ નાબૂદ કરી. રાજ્ય સેવાઓ અને શૈક્ષણિક સંસ્થાઓમાં આર્થિક રીતે નબળા વર્ગ એટલે કે EWSને 10 ટકા અનામત આપવા માટે, પરિવારની કુલ વાર્ષિક આવકને મહત્તમ રૂ. 8 લાખ સુધીનો આધાર ગણવામાં આવશે. સીએમ અશોક ગેહલોતે રાજ્યમાં ઉચ્ચ જાતિના આર્થિક રીતે નબળા વર્ગ માટે 10 ટકા અનામતની જાહેરાત કરી હતી.