જાણો, ગુજરાતની એ જગ્યા, જ્યાં પથ્થરમાંથી પારસ બનાવાય છે..!

શું આપ જાણો છો કે ગુજરાતમાં એવી પણ સંસ્થાઓ છે કે જ્યાં શિલ્પકલા (sculpture)ક્ષેત્રે કારકિર્દી બનાવવા માંગતા શિલ્પકારોને નિ:શુલ્ક શૈક્ષણિક તાલીમ આપવામાં આવે છે ?  આ સંસ્થાનું નામ છે - સ્ટોન આર્ટિઝન પાર્ક ટ્રેનિંગ  ઈન્સ્ટીટ્યૂટ (Stone Artisan Park Training Institute) (સાપ્તી). આ સંસ્થામાંથી ગુજરાત સહિત દેશભરમાંથી 1200થી વધુ વિદ્યાર્થીઓ તાલીમબદ્ધ થઈ ચૂક્યા છે.

 આ છે ધાંગધ્રા ખાતે આવેલ સ્ટોન આર્ટીઝન પાર્ક ટ્રેનિંગ ઇન્સ્ટિટયૂટ. એટલે કે "સાપ્તી". જ્યાં પથ્થરમાંથી પારસમણી બનાવે એવા શિલ્પકારોનું ઘડતર કરવામાં આવે છે. અહિં ભારતભરમાંથી આવેલા વિદ્યાર્થીઓ પથ્થર કંડારવાની તાલીમ લઈને પોતાનું ઘડતર કરી રહ્યા છે.. 

સાપ્તી ધાંગધ્રા અને અંબાજી ખાતે સેન્ડ સ્ટોન, માર્લબ, ગ્રેનાઈડ ઉપરાંત અન્ય સ્થાનિક પથ્થરોને કંડારવાની રોજગારલક્ષી તાલીમ  આપવામાં આવી રહી છે. જેમાં થિયરી ડિઝાઈનથી લઈને પથ્થરને કંડારવાની વિધિવત તાલીમ આપવામાં આવી રહી છે.

 વર્ષ 2009થી શરુ થયેલી આ સંસ્થામાં ગુજરાતની સાથે અન્ય રાજ્યોના વિદ્યાર્થીઓના પણ તેમની કારકિર્દીને બહેતર બનાવવા કૌશલ્યવર્ધન કરી ચૂક્યા છે. ઉત્તરપ્રદેશનાં ભદોહી જિલ્લાનાં ગોપીગંજથી આવેલા આર્યન વિશ્વકર્મા આવા જ એક લાભાર્થી છે.

લાભાર્થીઓ કહે છે કે  અમારે ત્યાં કોલેજમાં શિલ્પકલા શીખવાડવામાં આવતી નથી. અહીં જેમની પાસે પૈસા નથી તેઓ પણ શિલ્પકલાને સારી રીતે શીખી શકે છે. તેઓ કહે છે કે અહીં રહેવા ખાવાની પણ સારી સુવિધા છે અને સારા શિક્ષકો છે જે તેમને સારી પ્રેરણા અને પ્રોત્સાહન આપે છે. 

આ "સાપ્તી" સંસ્થા ખાતે આધુનિક સુવિધાથી સજ્જ વર્ગખંડો, વર્કશોપ્સ, કોતરકામ માટે ખુલ્લી જગ્યા, હોસ્ટેલ, ભોજનાલય-આહારગૃહ, કોન્ફરન્સ રૂમ, કોમ્પ્યુટર લેબ, લાયબ્રેરી, ડિસ્પ્લે ગેલેરી સહિતની માળખાકીય સુવિધાઓ ઉભી કરવામાં આવી છે, જેનો લાભ વિદ્યાર્થીઓને મળી રહ્યો છે. 

ગુજરાત સરકારના ઉદ્યોગ અને ખાણ વિભાગ દ્વારા તાલીમાર્થીઓને સાપ્તી કેન્દ્ર ખાતે રહેવા-જમવાની વ્યવસ્થા, જરૂરી સાધનો, સ્ટેશનરી કીટ, શૈક્ષણિક કીટ, યુનિફોર્મ સહિતની સામગ્રી વિનામુલ્યે આપવામાં આવે છે..સંસ્થામાં શિલ્પકળા ક્ષેત્રે રોજગારી આપતા 3 મહિના, 6 મહિના અને બે વર્ષના સર્ટિફિકેટ કોર્ષ ચાલે છે. જેમાં પ્રવેશ મેળવવા માટે લધુતમ લાયકાત ધોરણ 8 પાસ અને ધોરણ 10 પાસ છે અને જેમાં સ્ટોન ક્રાફ્ટ અને લેથ ઓપરેશન અને સ્ટોન પ્રોડક્ટ ડિઝાઈન કોર્સ ચલાવવામાં આવે છે. 

 "સાપ્તી"નો ઉદ્દેશ ગુજરાતની સ્ટોન ઈન્ડસ્ટ્રીઝની ક્ષમતા-વર્ધન કરવાનો તો છે, જ સાથે સાથે તે ગુજરાતની કળા અને સ્થાપત્યના સમૃદ્ધ વારસાને વિસ્તારવાનો પણ છે.

આ પણ વાંચો--ભારતીય સેનાએ આ જૂની પરંપરાઓને કરી દીધી ખતમ, વડાપ્રધાન મોદીએ આપ્યા હતા આદેશ