Venus Orbiter Mission: મંગળ બાદ ભારત હવે શુક્ર પર પહોંચવા તૈયારી! ISROએ જાહેર કરી તારીખ
- ભારત સૌથી ગરમ ગ્રહ પર શુક્ર તૈયાર
- પૃથ્વી પરથી કુલ 112 દિવસનો સમય લાગશે
- અવકાશયાન 29 માર્ચ, 2028ના રોજ લોન્ચ કરાશે
Venus Orbiter Mission: સૂર્ય, ચંદ્ર અને મંગળ પછી હવે ભારત સૌથી ગરમ ગ્રહ શુક્ર (Venus Orbiter Mission)પર પહોંચવાનું છે. ISROએ મિશન વિનસ ઓર્બિટરની પ્રક્ષેપણ તારીખ પણ નક્કી કરી છે. ISROએ સૂર્ય સંબંધિત માહિતી માટે આદિત્ય એલ વનને અવકાશમાં મોકલ્યું. ચંદ્ર માટે, તેણે ચંદ્રયાન-3 મોકલ્યું, મંગળ માટે તેણે મંગળ ઓર્બિટર મિશન શરૂ કર્યું અને સૌથી ગરમ ગ્રહ શુક્ર માટે, ISRO હવે શુક્ર ઓર્બિટર મિશન (VOM) સાથે શુક્ર પર જવાની તૈયારી કરી રહ્યું છે.
ભારતીય અવકાશ એજન્સીએ જાહેરાત કરી છે કે અવકાશયાનને પૃથ્વી પરથી રહસ્યમય સફર કરવામાં કુલ 112 દિવસનો સમય લાગશે. આ અવકાશયાન 29 માર્ચ, 2028ના રોજ લોન્ચ થવાનું છે અને તેનું નામ શુક્રયાન-1 રાખવામાં આવ્યું છે. શુક્રની શોધમાં ભારતનો આ પ્રથમ પ્રયાસ હશે.
ISROના શક્તિશાળી LVM-3 (લોન્ચ વ્હીકલ માર્ક 3) રોકેટનો ઉપયોગ શુક્રની 112 દિવસની સફરમાં વિનસ ઓર્બિટર મિશન અવકાશયાનને લઈ જવા માટે કરવામાં આવશે. અવકાશમાં ગ્રહોની શોધખોળમાં ભારતની વધતી જતી ક્ષમતાઓને દર્શાવતું ઓર્બિટર 19 જુલાઈ, 2028ના રોજ તેના ગંતવ્ય સ્થાને પહોંચે તેવી અપેક્ષા છે.
VOM નો ધ્યેય અત્યાધુનિક વૈજ્ઞાનિક સાધનોનો ઉપયોગ કરીને શુક્રના વાતાવરણ, સપાટી અને ભૂસ્તરશાસ્ત્રીય લક્ષણોનો અભ્યાસ કરવાનો છે. મિશનના પ્રાથમિક ઉદ્દેશ્યોમાં ગ્રહની વાતાવરણીય રચના, સપાટીની વિશેષતાઓ અને સંભવિત જ્વાળામુખી અથવા સિસ્મિક પ્રવૃત્તિની તપાસનો સમાવેશ થાય છે. ભારતનું વિનસ ઓર્બિટર મિશન શુક્રના વાતાવરણ, સપાટી અને પ્લાઝ્મા પર્યાવરણની શોધખોળ કરવા માટે રચાયેલ વૈજ્ઞાનિક સાધનોના સ્યુટથી સજ્જ હશે.
આ પણ વાંચો -એવા સંત જેમણે Gandhiji ને આપ્યા 3 વાંદરા....
જાણો શુક્ર ઓર્બિટર મિશનની વિશેષતા
- VSAR (વિનસ એસ-બેન્ડ સિન્થેટીક એપરચર રડાર): તેનો હેતુ સક્રિય જ્વાળામુખીને શોધવાનો અને ઉચ્ચ રીઝોલ્યુશન સાથે શુક્રને નકશો બનાવવાનો છે, જે ગ્રહની ટોપોગ્રાફી અને સપાટીના ગુણધર્મોમાં આંતરદૃષ્ટિ પ્રદાન કરે છે.
- VSEAM (શુક્ર સપાટી ઉત્સર્જન અને વાતાવરણીય મેપર): આ હાઇપરસ્પેક્ટ્રલ સ્પેક્ટ્રોમીટર શુક્રની સપાટી અને વાતાવરણનો અભ્યાસ કરશે, જ્વાળામુખીના હોટસ્પોટ્સ, વાદળોની રચના અને પાણીની વરાળના મેપિંગ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરશે.
- VTC (શુક્ર થર્મલ કેમેરા): શુક્રના વાદળોમાંથી થર્મલ ઉત્સર્જનને મેપ કરવા માટે રચાયેલ છે, તે વાતાવરણીય ગતિશીલતા અને ગ્રહ-સ્કેલ સુવિધાઓ પર મહત્વપૂર્ણ ડેટા પ્રદાન કરશે.
- VCMC (વિનસ ક્લાઉડ મોનિટરિંગ કેમેરા): આ યુવી અને દૃશ્યમાન તરંગલંબાઇ કેમેરા વાતાવરણીય પરિભ્રમણ ગતિશીલતાને કેપ્ચર કરશે અને તરંગની ઘટનાઓ અને વીજળીનો અભ્યાસ કરશે.
- LIVE (શુક્ર માટે લાઈટનિંગ ઈન્સ્ટ્રુમેન્ટ): LIVE શુક્રના વાતાવરણમાં વિદ્યુત પ્રવૃત્તિ શોધી કાઢશે, વીજળી અને પ્લાઝ્મા ઉત્સર્જનનું વિશ્લેષણ કરશે.
- VASP (શુક્ર વાતાવરણીય સ્પેક્ટ્રોપોલરીમીટર): આ સાધન વાદળના ગુણધર્મો અને વૈશ્વિક પરિભ્રમણની તપાસ કરશે.
- SPAV (સોલર ઓક્યુલ્ટેશન ફોટોમેટ્રી): SPAV શુક્ર મેસોસ્ફિયરમાં એરોસોલ્સ અને ઝાકળના ઊભી વિતરણને માપશે.
આ પણ વાંચો -Mahatma Gandhi એ કેમ કહ્યું- 'અહીંનાં વણિકો કાપડમાં આસામનું સ્વપ્ન વણી રહ્યા છે...' વાંચો અહેવાલ
મિશન શુક્ર માટે ભારત તૈયાર
વિનસ ઓર્બિટર મિશન રશિયા, ફ્રાન્સ, સ્વીડન અને જર્મની જેવા દેશોની આંતરરાષ્ટ્રીય ભાગીદારી સાથે સહયોગી પ્રયાસનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે. સ્વીડિશ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ સ્પેસ ફિઝિક્સ (IRF) સૂર્ય અને શુક્રના વાતાવરણમાંથી ચાર્જ થયેલા કણોનો અભ્યાસ કરવા માટે વેનુસિયન ન્યુટ્રલ્સ એનાલાઇઝર (VNA) સાધનનું યોગદાન આપશે. ભારત સરકાર દ્વારા મંજૂર ₹1,236 કરોડ (લગભગ $150 મિલિયન) ના બજેટ સાથે, વિનસ ઓર્બિટર મિશન તેની અવકાશ સંશોધન ક્ષમતાઓને આગળ વધારવા માટે ભારતની પ્રતિબદ્ધતા દર્શાવે છે.