Lok sabha Elections -1967માં કોંગ્રેસનો દિલ્હીમાં રકાસ.
Lok sabha Elections 2024 ના પ્રથમ તબક્કાનું મતદાન શરૂ થઈ ગયું છે.
સાત તબક્કામાં મતદાન બાદ 4 જૂને પરિણામ જાહેર કરવામાં આવશે.
સત્તાધારી ભારતીય જનતા પાર્ટી સતત ત્રીજી વખત સરકાર બનાવવાનો પ્રયાસ કરી રહી છે. જોકે, ચૂંટણીના પરિણામો અને જીત કે હારના કારણો મતદાન પૂર્ણ થયા બાદ જ જાણી શકાય છે. ઘણી વખત તે ઘર વીંધનારાઓ છે જે પક્ષોને ભારે નુકસાન પહોંચાડે છે. આવું જ 1967માં કોંગ્રેસ સાથે થયું હતું.Lok sabha Electionsમાં દિલ્હીમાં સત્તાધારી પક્ષને સાતમાંથી છ બેઠકો ગુમાવવી પડી હતી.
કોંગ્રેસની હારનું કારણ દિલ્હીના પ્રથમ મુખ્યમંત્રી ચૌધરી બ્રહ્મ પ્રકાશ યાદવ હતા. તેઓ પોતે લોકસભાની ચૂંટણી જીત્યા હતા, પરંતુ અન્ય છ બેઠકો પર પોતાના પક્ષને હરાવવાનો ભરપૂર પ્રયાસ કર્યો હતો અને કોંગ્રેસ દિલ્હીમાં અન્ય કોઈ બેઠક જીતી શકી ન હતી.
જનસંઘને તમામ બેઠકો મળી હતી
આ ચૂંટણીમાં પહેલીવાર જનસંઘે દિલ્હીમાં છ બેઠકો જીતી હતી. ચૌધરી બ્રહ્મ પ્રકાશ એકમાત્ર બેઠક જીત્યા હતા, પરંતુ તેમાં પણ જીતનું માર્જિન ઓછું હતું. આ ચૂંટણીમાં વર્તમાન સાંસદોની હારની પ્રક્રિયા શરૂ થઈ ગઈ છે. કોંગ્રેસના ત્રણ સાંસદોનો પરાજય થયો હતો. સતત ત્રણ ચૂંટણી જીતી ચૂકેલા નવલ પ્રભાકરને ચોથી ચૂંટણીમાં પણ હારનો સામનો કરવો પડ્યો હતો. નવી દિલ્હીથી મીર ચાંદ ખન્ના અને ચાંદની ચોકથી શ્યામનાથને પણ હારનો સામનો કરવો પડ્યો હતો. માત્ર ચૌધરી બ્રમગા પ્રકાશ જ ચૂંટણી જીતી શક્યા. તેઓ બીજી વખત સાંસદ બન્યા. તેઓ આઉટર દિલ્હી લોકસભા સીટ પરથી જીત્યા હતા, જ્યારે પહેલી Lok sabha Elections તેઓ સદરથી સાંસદ બન્યા હતા.
31 ઉમેદવારો તેમની ડિપોઝીટ બચાવી ન શક્યા
1967માં 46 નેતાઓએ દિલ્હીની સાત લોકસભા બેઠકો પર ચૂંટણી લડી હતી. તેમાંથી માત્ર 15 ઉમેદવારો જ તેમની સિક્યોરિટી ડિપોઝીટ બચાવી શક્યા હતા. તમામ સાત બેઠકો પર ચૂંટણી જીતેલા ઉમેદવારોની સાથે બીજા ક્રમે અને ચાંદની ચોકમાં ત્રીજા ક્રમે રહેલા ઉમેદવારની ડિપોઝીટ બચી ગઈ હતી. આ સિવાય અન્ય 31 ઉમેદવારોની ડિપોઝીટ જપ્ત કરવામાં આવી હતી.
બળવાખોર નાયર પણ જામીન બચાવી શક્યા ન હતા
સીકે નાયર પહેલી અને બીજી ચૂંટણીમાં આઉટર દિલ્હીથી સાંસદ બન્યા હતા. તેઓ ચોથી ચૂંટણીમાં પણ લડવા માંગતા હતા, પરંતુ તેમને ટિકિટ ન મળી. આવી સ્થિતિમાં તેમણે બળવો કર્યો અને અપક્ષ તરીકે ચૂંટણી લડી. જો કે, જનતાએ તેમને સમર્થન આપ્યું ન હતું અને તેઓ ત્રીજા સ્થાને રહ્યા હતા. તેના જામીન પણ જપ્ત કરવામાં આવ્યા હતા.
ચૂંટણી પહેલા બે બેઠકો વધી હતી
પહેલી Lok sabha Electionsમાં દિલ્હીમાં ત્રણ સીટો હતી જ્યારે બીજી ચૂંટણીમાં એક સીટ વધી હતી. તેવી જ રીતે ત્રીજી ચૂંટણી પહેલા પણ એક બેઠકનો વધારો થયો હતો. આ ચૂંટણી દરમિયાન દિલ્હીમાં ફરી એકવાર સીટોની સંખ્યા વધી અને કુલ સીટોની સંખ્યા સાત પર પહોંચી ગઈ. પૂર્વ દિલ્હી અને દક્ષિણ દિલ્હી નામની બે નવી બેઠકો બનાવવામાં આવી હતી. બંને પર જનસંઘના ઉમેદવારો જીત્યા હતા.
ઈન્દિરાની મનસ્વીતાને કારણે કોંગ્રેસ Lok sabha Elections હારી
1952માં દિલ્હીના પ્રથમ મુખ્યમંત્રી બનેલા ચૌધરી બ્રહ્મ પ્રકાશ આ ચૂંટણીથી કોંગ્રેસના શક્તિશાળી નેતા બની ગયા હતા અને દિલ્હીની તમામ સાત બેઠકો પર પોતાની પસંદગીના નેતાઓને ટિકિટ અપાવવા માંગતા હતા. ઈન્દિરા ગાંધીએ તેમને ટિકિટ આપી હતી, પરંતુ પોતાની ઈચ્છા મુજબ અન્ય બેઠકો પર ટિકિટ આપી હતી. જેના કારણે ચૌધરી બ્રહ્મ પ્રકાશ નારાજ થઈ ગયા અને તેમણે અન્ય છ બેઠકો પર કોંગ્રેસના ઉમેદવારોને હરાવવાનું શરૂ કર્યું. તે પોતાના ઉદ્દેશ્યમાં સફળ પણ રહ્યો હતો. આ ચૂંટણી બાદ તેમણે કોંગ્રેસ સાથેના સંબંધો પણ તોડી નાખ્યા હતા. આ ચૂંટણીમાં સમગ્ર દેશમાં કોંગ્રેસનો વિજય થયો હતો, પરંતુ દિલ્હીમાં હારનો સામનો કરવો પડ્યો હતો.
