India-UAE relations : PM મોદીના નેતૃત્તવમાં સંબંધ વધુ ગાઢ બન્યા, જાણો 2014 પછી કેવી રીતે બદલાઈ તસવીર?

India-UAE relations : વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી સોમવારે રાત્રે ગુજરાતની ત્રણ દિવસની મુલાકાતે અમદાવાદ પહોંચ્યા હતા. એરપોર્ટ પર રાજ્યપાલ આચાર્ય દેવવ્રત, મુખ્યમંત્રી ભૂપેન્દ્ર પટેલ અને ભાજપના પ્રદેશ અધ્યક્ષ સીઆર પાટીલે તેમનું સ્વાગત કર્યું હતું. ત્રણ દિવસની મુલાકાત દરમિયાન PM મોદી વાઈબ્રન્ટ ગુજરાત સમિટ અને અન્ય કાર્યક્રમોમાં ભાગ લેશે.PM મોદી આજે UAEના રાષ્ટ્રપતિ શેખ મોહમ્મદ બિન ઝાયેદ અલ નાહયાન સાથે રોડ શો કરશે.ત્યારે ચાલો જાણીએ PM મોદીએ UAEની કેટલીવાર મુલાકાત કરી છે.

PM મોદીએ UAE દેશોની કેટલી વાર કરી મુલાકાત

વડા પ્રધાન મોદીએ 2015 પછી ખાડી દેશની તેમની પાંચમી મુલાકાત દરમિયાન UAEના રાષ્ટ્રપતિ અને અબુ ધાબીના શાસક શેખ મોહમ્મદ બિન ઝાયેદ અલ નાહયાન સાથે વાતચીત કરી હતી. તે અગાઉ 2015, 2018, 2019 અને 2022માં આરબ દેશની મુલાકાતે ગયો હતો.નોંધનીય છે કે ભારતીય વડાપ્રધાન ફ્રાન્સની બે દિવસીય મુલાકાત બાદ UAE પહોંચી ગયા છે. UAEની મુલાકાતે જતા પહેલા વડાપ્રધાન મોદીએ કહ્યું હતું કે તેઓ તેમના મિત્ર શેખ મોહમ્મદ બિન જાયદ અલ નાહયાનને મળવા આતુર છે.તેમણે કહ્યું હતું કે બંને દેશો વેપાર, રોકાણ, ઉર્જા, ખાદ્ય સુરક્ષા, વિજ્ઞાન અને ટેકનોલોજી, શિક્ષણ, ફિનટેક, સંરક્ષણ, સુરક્ષા અને મજબૂત લોકો-થી-લોકો સંબંધો જેવા વિશાળ ક્ષેત્રોમાં સક્રિય છે.

જમ્મુ કાશ્મીર મુદ્દે ભારતની સાથે રહે છે UAE

જમ્મુ-કાશ્મીરમાં UAEની કંપની Emaarના રોકાણથી પાકિસ્તાનમાં કાશ્મીરીઓના નામે એજન્ડા ચલાવી રહેલા કાર્યકરો પરેશાન છે. આ જૂથ UAEના આ નિર્ણયને માત આપી રહ્યું છે અને તેને 'છેતરપિંડી' ગણાવી રહ્યું છે. તેમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે ઇસ્લામિક દેશે આ રોકાણ દ્વારા સંદેશ આપ્યો છે કે તેને કાશ્મીરના લોકોની પરવા નથી અને UAEએ ભારત સાથે વધુ સારા આર્થિક અને રાજદ્વારી સંબંધો બનાવવા માટે મુસ્લિમોને સમર્થન આપવાનું બંધ કરી દીધું છે.

2019માં PM મોદીને UAEનું સર્વોચ્ચ સન્માન

વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીને અબુધાબીમાં યુએઈના સર્વોચ્ચ નાગરિક સન્માન ઓર્ડર ઓફ ઝાયેદથી સન્માનિત કરવામાં આવ્યા છે. અબુધાબીમાં યોજાયેલા એક સમારોહમાં યુએઈના ક્રાઉન પ્રિન્સ મહોમ્મદ બિન ઝાયદે અલ નાહયાને પીએમ મોદીને આ સન્માન એનાયત કર્યુ હતુ.અગાઉ આ સન્માન રશિયાના રાષ્ટ્રપતિ પુતિન, મહારાણી એલિઝાબેથ, ચીનના રાષ્ટ્રપતિ શી જીનપિંગને મળી ચુક્યુ છે.પીએમ મોદી બે વખત યુએઈનો પ્રવાસ કરી ચુક્યા છે.જ્યારે ક્રાઉન પ્રિન્સ પણ બે વખત ભારત આવી ચુક્યા છે.

8 વર્ષમાં PM મોદીએ UAE ની પાંચવાર મુલાકાત કરી

નરેન્દ્ર મોદી છેલ્લા નવ વર્ષથી વડાપ્રધાન છે. અત્યાર સુધીના તેમના શાસન દરમિયાન તેમણે ખાડી દેશો સાથે ભારતના સંબંધોને વધારવા પર વિશેષ ધ્યાન આપ્યું છે.જ્યારે મોદી 2014માં વડાપ્રધાન બન્યા ત્યારે 2002ના ગુજરાત રમખાણોને લઈને અખાતના દેશોમાં તેમની છબી ભારત સાથેના તેમના સંબંધોને પ્રભાવિત કરતી જણાય છે.પરંતુ તેનાથી ઉલટું તેમણે અખાતી દેશો સાથે ભારતના સંબંધોને મજબૂત કરવા માટે પગલાં ભરીને ચોંકાવી દીધા છે.પોતાના આઠ વર્ષના શાસન દરમિયાન તેમણે ખાડીના ઈસ્લામિક દેશો સાથેના સંબંધોને ખૂબ જ ગંભીરતાથી લીધા છે.જ્યાં સુધી UAEની વાત છે, મોદીએ અહીં તેમની પ્રથમ મુલાકાત ઓગસ્ટ 2015માં, બીજી ફેબ્રુઆરી 2018માં અને ત્રીજી ઓગસ્ટ 2019માં અને ચોથી મુલાકાત જૂન 2022માં કરી હતી. વર્તમાન પ્રવાસ તેમની UAEની પાંચમી મુલાકાત છે.ઓગસ્ટ 2015માં જ્યારે મોદીએ પહેલીવાર UAEની મુલાકાત લીધી હતી, ત્યારે છેલ્લા 34 વર્ષમાં ભારતીય વડાપ્રધાનની આ પ્રથમ મુલાકાત હતી. મોદી પહેલા ઈન્દિરા ગાંધીએ 1981માં યુએઈની મુલાકાત લીધી હતી.

ભારત-યુએઈ સંબંધોના ત્રણ પાયા

ભારત અને યુનાઈટેડ આરબ અમીરાત ત્રણ ઈ પર આધારિત છે - એનર્જી, ઈકોનોમી અને એક્સપેટ્રિએટ્સ (ભારતીય).ગયા નાણાકીય વર્ષ (2022-23) દરમિયાન, UAE ભારતને ક્રૂડ ઓઇલ સપ્લાય કરનાર ત્રીજો સૌથી મોટો દેશ હતો. ભારતની તેલની આયાતમાં તેનો દસ ટકા હિસ્સો હતો.પરંતુ ભારતે હવે 2030 સુધીમાં UAE સાથે નોન-ઓઈલ વેપાર વધારીને 100 બિલિયન ડોલર કરવાનો નિર્ણય લીધો છે.ગયા વર્ષે બંને વચ્ચે થયેલ CEP (કોમ્પ્રીહેન્સિવ ઇકોનોમિક પાર્ટનરશિપ) કરાર ભારત અને UAE વચ્ચેના વધતા સંબંધોમાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવી રહ્યો છે.છેલ્લા એક દાયકામાં ભારત દ્વારા કરાયેલો આ પ્રથમ મુક્ત વેપાર કરાર છે. ભારતે છેલ્લે 2011માં જાપાન સાથે મુક્ત વેપાર કરાર પર હસ્તાક્ષર કર્યા હતા.

ભારત 2027 સુધીમાં તેની અર્થવ્યવસ્થાનું કદ વધારીને 5 ટ્રિલિયન ડોલર કરવા માંગે છે. આ લક્ષ્ય હાંસલ કરવા માટે તે 2030 સુધીમાં તેની નિકાસને એક ટ્રિલિયન ડોલર સુધી વધારવા માંગે છે. CEPA આમાં મહત્વની ભૂમિકા ભજવી શકે છે.1971 ના દાયકામાં, UAE સાથે ભારતનો દ્વિપક્ષીય વેપાર માત્ર $180 મિલિયન હતો, જે હવે વધીને $85 બિલિયન થઈ ગયો છે.2021-22માં અમેરિકા અને ચીન પછી UAE ભારતનું ત્રીજું સૌથી મોટું વેપાર ભાગીદાર છે. અમેરિકા પછી ભારત યુએઈમાં સૌથી વધુ નિકાસ કરે છે.UAEમાં ભારતના રાજદૂત સંજય સુધીર અનુસાર, UAE સાથે ભારતના વેપારમાં એક જ વર્ષમાં 19 ટકાનો વધારો થયો છે.UAEની તેમની વર્તમાન મુલાકાત દરમિયાન વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ ત્યાંના રાષ્ટ્રપતિ સાથે ઊર્જા, ખાદ્ય સુરક્ષા અને સંરક્ષણ સહિતના અનેક મુદ્દાઓ પર ચર્ચા કરી હતી.UAE સાથે ભારતના વેપાર સંબંધો જે ઝડપે વધી રહ્યા છે તે ઘણા વિશ્લેષકો માટે આઘાતજનક છે.

UAEમાં ભારતીય ઇમિગ્રન્ટ્સની ભૂમિકા અને ભારતનો ફાયદો

ભારતીય સમુદાયના લોકો UAEની કરોડરજ્જુ છે. UAEની અંદાજે 10 મિલિયનની વસ્તીમાંથી 35 ટકા ભારતીય ઇમિગ્રન્ટ્સ છે. આ લોકો ત્યાં દરેક ક્ષેત્રમાં કામ કરે છે અને UAEની અર્થવ્યવસ્થા માટે અનિવાર્ય રહે છે.ભારત ગલ્ફ દેશોમાંથી ઘણું વિદેશી હૂંડિયામણ કમાય છે. 2020 માં, સમગ્ર વિશ્વમાં વસતા ભારતીયોએ ભારતને 83 અબજ ડોલર મોકલ્યા.આમાં મોટો હિસ્સો ગલ્ફ દેશોમાં કામ કરતા ભારતીયોનો હતો. અમેરિકામાં રહેતા ભારતીયો સૌથી વધુ પૈસા મોકલે છે.

આ પણ વાંચો - Boycott Maldives : ભારત સાથે વિવાદ બાદ માલદીવમાં રાજકીય ભૂકંપ! રાષ્ટ્રપતિ મુઈઝુ વિરુદ્ધ અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવની તૈયારી