Constitution of India ઘડનાર-દેશભરની શ્રેષ્ઠ પ્રતિભાઓ

Constitution of India -દેશનું બંધારણ બનાવનાર બંધારણ સભાની પ્રથમ બેઠક 9 ડિસેમ્બર 1946ના રોજ મળી હતી. આ સભા દ્વારા સ્વતંત્ર ભારત અને તેના ભવિષ્યનું ચિત્ર લખવાનું શરૂ થયું. વિધાનસભાના પ્રથમ સત્રમાં કુલ 207 સભ્યો હાજર રહ્યા હતા. મુસ્લિમ લીગના તમામ સભ્યો તેનાથી દૂર રહ્યા હતા, જોકે કોંગ્રેસના ચાર મુસ્લિમ સભ્યોએ બેઠકની કાર્યવાહીમાં ભાગ લીધો હતો. બિપિન ચંદ્ર પાલ, મૃદુલા મુખર્જી અને આદિત્ય મુખર્જી દ્વારા લખાયેલ ઈન્ડિયા સિન્સ ઈન્ડિપેન્ડન્સ પુસ્તક મુજબ, બંધારણ સભાની સંખ્યા 389 સભ્યોની હતી, જેમાંથી 296 સભ્યો બ્રિટિશ ભારતમાંથી અને 93 સભ્યો રજવાડાઓમાંથી ચૂંટવાના હતા એટલે કે. પ્રાંતો જોકે, શરૂઆતમાં બંધારણ સભામાં બ્રિટિશ ભારતનું પ્રતિનિધિત્વ કરતા સભ્યો જ હતા.

સભાના સભ્યોની ચૂંટણી જુલાઈ અને ઓગસ્ટ 1946ના મહિનામાં થઈ હતી. આ ચૂંટણીઓમાં કોંગ્રેસે જનરલ કેટેગરીની 201માંથી 199 સીટો જીતી હતી. આ સિવાય પંજાબમાં ચારમાંથી 3 શીખ સીટો કોંગ્રેસના ફાળે ગઈ, જ્યારે 78 મુસ્લિમ સીટોમાંથી કોંગ્રેસે પણ 3 સીટો કબજે કરી અને આ રીતે કોંગ્રેસને કુલ 208 સીટો મળી. જ્યારે મુસ્લિમ લીગે 78માંથી 73 બેઠકો જીતી હતી.

દરેકની ભાગીદારી માટે પ્રયત્નો કરવામાં આવ્યા 

Constitution of India બંધારણ સભા પુખ્ત મતાધિકાર દ્વારા ચૂંટાઈ ન હતી. તેથી, તેની ચૂંટણીમાં સમાજના તમામ વર્ગો અને વર્ગોનું પ્રતિનિધિત્વ કરવું એક પડકાર હતો. કારણ કે ચૂંટણીમાં માત્ર શીખ અને મુસ્લિમોને જ લઘુમતીનો દરજ્જો આપવામાં આવ્યો હતો. કોંગ્રેસ જાણતી હતી કે આ ચૂંટણી થકી સમાજના તમામ લોકોને પ્રતિનિધિત્વ મળી શકશે નહીં. આ સમસ્યાને દૂર કરવા માટે, પક્ષ એવો માર્ગ શોધવા માંગતો હતો કે દેશની વિવિધતા બંધારણ સભામાં પ્રતિબિંબિત થાય અને તમામ વર્ગોને પ્રતિનિધિત્વ મળે. આ માટે, કોંગ્રેસ કાર્યકારી સમિતિએ જુલાઈ 1946માં પ્રાંતીય કોંગ્રેસ સમિતિઓને કોંગ્રેસ દ્વારા રાખવામાં આવેલી સામાન્ય શ્રેણીની સૂચિમાં અનુસૂચિત જાતિ, પારસી, ભારતીય ખ્રિસ્તીઓ, એંગ્લો ઈન્ડિયન્સ, દલિતો અને આદિવાસીઓને પ્રતિનિધિત્વ આપવા સૂચના આપી હતી.

બંધારણ બનાવવા માટે શ્રેષ્ઠ પ્રતિભાનો ઉપયોગ

આ ઉપરાંત દેશની સર્વશ્રેષ્ઠ પ્રતિભાનો ઉપયોગ દેશનું બંધારણ (Constitution of India)ઘડવામાં થવો જોઈએ તે અંગે ચર્ચા વિચારણા કરવામાં આવી હતી. મહાત્મા ગાંધીએ આમાં મહત્વની ભૂમિકા ભજવી હતી અને પોતે 16 એવી વ્યક્તિઓના નામ આગળ મૂક્યા હતા જેમને બંધારણ સભા માટે કોંગ્રેસની યાદીમાં આગળ મૂકી શકાયા હોત. આ રીતે કોંગ્રેસ પાર્ટીના સભ્ય ન હતા તેવા 30 લોકોને કોંગ્રેસની મતદાર યાદીમાં રાખવામાં આવ્યા હતા અને તેઓ કોંગ્રેસની ટિકિટ પર ચૂંટણી જીત્યા હતા.

આ પણ વાંચો- Bhopal : મસ્જિદમાં ગૂંજ્યો ‘હર હર મોદી’નો નારો..