Peregrine : અમેરિકાએ ચંદ્ર પર મોકલ્યા માનવ અવશેષ, આ ભારતીય ચંદ્ર મિશનનું કરી રહ્યો છે નેતૃત્વ...
ભારતના ચંદ્રયાન-3ના સફળ ઉતરાણના થોડા મહિનાઓ બાદ અમેરિકા ફરી ચંદ્રમાં પોતાનો રસ દાખવી રહ્યું છે. હવે અમેરિકા ફરીથી ચંદ્ર પર લેન્ડર લેન્ડ કરી રહ્યું છે. આ લેન્ડર ખાનગી કંપની એસ્ટ્રોબોટિક ટેકનોલોજી (Astrobotic Technology)નું છે. અને તેને પેરેગ્રીન (Peregrine) નામ આપવામાં આવ્યું છે. આ લેન્ડરનું નામ ગરુડના નામ પરથી રાખવામાં આવ્યું છે, જે વિશ્વનું સૌથી ઝડપી ઉડતું પક્ષી છે.
52 વર્ષ પછી અમેરિકાનું આ પ્રથમ ચંદ્ર મિશન છે. છેલ્લી વખત એપોલો-17 (Apollo-17) અમેરિકન સ્પેસ એજન્સી નાસા (NASA) દ્વારા 1972 માં લોન્ચ કરવામાં આવ્યું હતું. પેરેગ્રીન (Peregrine) લેન્ડરને સોમવારે વલ્કન રોકેટ (Vulcan rocket)થી લોન્ચ કરવામાં આવ્યું હતું. આ રોકેટને લોકહીડ માર્ટિન અને બોઈંગ દ્વારા સંયુક્ત રીતે બનાવવામાં આવ્યું છે. આ મિશન નાસાના કોમર્શિયલ લુનર પેલોડ સર્વિસ પ્રોગ્રામ (CLPS)નો એક ભાગ છે. આ પ્રોગ્રામનો હેતુ ચંદ્ર પર પેલોડ મોકલવાના ખર્ચને ઘટાડવાનો છે. અહેવાલો અનુસાર, નાસા (NASA)એ લેન્ડર બનાવવા માટે એસ્ટ્રોબોટિકને $108 મિલિયનનું ફંડ આપ્યું હતું. ભારતીય ચલણમાં આ રકમ અંદાજે 900 કરોડ રૂપિયા છે.
કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે આ લેન્ડર પર દુનિયાભરના બાળકોના 80 હજારથી વધુ મેસેજ લખેલા છે. તેના પેલોડમાં માઉન્ટ એવરેસ્ટના કેટલાક ટુકડાઓ પણ સામેલ છે. પરંતુ સૌથી મહત્વની વાત એ છે કે આ સમગ્ર મિશનની કમાન ભારતીય મૂળના નાગરિક પાસે છે. આ ચંદ્ર મિશનના નિર્દેશક શરદ ભાસ્કરન (Sharad Bhaskaran) છે. શરદ ભાસ્કરન (Sharad Bhaskaran) હાલમાં એસ્ટ્રોબોટિક ટેકનોલોજીમાં મિશન ડિરેક્ટર છે. ભાસ્કરન આ મિશનમાં ચંદ્ર પર જઈ રહેલા લેન્ડરને ડિઝાઈન કરતી ટીમનું નેતૃત્વ કરે છે.
The first U.S. commercial robotic launch to the Moon successfully lifted off Jan. 8 on the first flight of @ULALaunch’s #VulcanRocket. @Astrobotic’s Peregrine Mission 1 lander is expected to reach the lunar surface in February: https://t.co/csvx73ZqgP pic.twitter.com/N7Mxiqi8GC
— NASA (@NASA) January 8, 2024
કોણ છે શરદ ભાસ્કરન?
શરદ ભાસ્કરન (Sharad Bhaskaran) ભારતીય મૂળના અમેરિકન નાગરિક છે. તેઓ લાંબા સમયથી અમેરિકામાં સ્થાયી થયા છે. તેમણે ટેક્સાસ યુનિવર્સિટીમાંથી મિકેનિકલ એન્જિનિયરિંગમાં B.Sc.ની ડિગ્રી મેળવી છે. તેઓ 2016 થી પિટ્સબર્ગ સ્થિત એસ્ટ્રોબોટિક ટેક્નોલોજી સાથે સંકળાયેલા છે. અહીં તે મિશન ડિરેક્ટર છે. આ પહેલા તેણે લોકહીડ માર્ટીનમાં પણ દાયકાઓ સુધી કામ કર્યું હતું. તેમની LinkedIn પ્રોફાઇલ મુજબ, એસ્ટ્રોબોટિક ટેક્નોલોજીમાં, તેઓ મિશન ઓપરેશન્સ અને સ્પેસક્રાફ્ટ એસેમ્બલી ડેવલપમેન્ટ તેમજ બજેટ, શેડ્યૂલ, જોખમ અને મિશન સંસાધનોનું સંચાલન કરે છે.
મિશનમાં માનવ હાડકાં પણ ચંદ્ર પર જશે
એક રિપોર્ટ અનુસાર, આ મૂન મિશનમાં 20 પેલોડ ચંદ્ર પર મોકલવામાં આવી રહ્યા છે. તેમાંથી પાંચ નાસાના છે, જ્યારે બાકીના 15 પેલોડ વિવિધ ખાનગી કંપનીઓના છે.આ મિશનમાં માનવ હાડકા પણ ચંદ્ર પર જવાના છે. આ રાખ બે ખાનગી કંપનીઓ - એલિસિયમ સ્પેસ અને સેલેસ્ટિસ દ્વારા મોકલવામાં આવી રહી છે. વાસ્તવમાં, આ કંપનીઓ ચંદ્ર પર માનવ અસ્થિઓ મોકલે છે, જેથી તેઓ અમર થઈ શકે. આ માટે સેલેસ્ટિસ કંપની ઓછામાં ઓછા 10 હજાર ડોલર ચાર્જ કરે છે. માનવ હાડકાં ઉપરાંત, કેટલાક પસંદ કરેલા માનવોના ડીએનએ નમૂનાઓ પણ ચંદ્ર પર મોકલવામાં આવી રહ્યા છે. ભૂતપૂર્વ યુએસ પ્રમુખો જ્યોર્જ વોશિંગ્ટન, ડ્વાઇટ આઇઝનહોવર અને જોન એફ. કેનેડીના ડીએનએ સેમ્પલ પણ સામેલ છે. કુલ મળીને ડીએનએ સેમ્પલના 265 કેપ્સ્યુલ ચંદ્ર પર મોકલવામાં આવશે. જેમના ડીએનએ સેમ્પલ મોકલવામાં આવી રહ્યા છે તેમાં અવકાશયાત્રી ફિલિપ ચેપમેન પણ સામેલ છે. ચેપમેનને એપોલો મિશન હેઠળ ચંદ્ર પર મોકલવા માટે પસંદ કરવામાં આવ્યો હતો. જો કે, આ મિશન શરૂ કરવામાં આવ્યું ન હતું. ચેપમેનનું 2021 માં અવસાન થયું.
પેરેગ્રીન લેન્ડર ચંદ્ર પર ક્યારે પહોંચશે?
પેરેગ્રીન (Peregrine) લેન્ડર 23 ફેબ્રુઆરીએ ચંદ્રની સપાટી પર ઉતરે તેવી શક્યતા છે. જો લેન્ડિંગ સફળ રહેશે તો અમેરિકા 52 વર્ષ પછી ચંદ્ર પર પહોંચી જશે. લેન્ડિંગ પછી પેરેગ્રીન લેન્ડર 192 કલાક કામ કરશે.
આ પણ વાંચો : Maldives : ઈઝરાયેલ લક્ષદ્વીપમાં પ્રવાસન વધારવા માટે કરશે આ મોટું કામ, જાણો શું કરશે…