Govardhan Festival:શનિવારે ઉજવાશે ગોવર્ધન ઉત્સવ, જાણો પૂજાનો શુભમુહૂર્ત, પદ્ધતિ અને વ્રત કથા
- દિવાળીના બીજા દિવસે ઉજવાશે ગોવર્ધન તહેવારે
- ગોવર્ધન પર્વતની પૂજા અને અન્નકૂટની વિધિ
- વિવિધ ખાદ્ય પદાર્થો પર્વતના આકારમાં બનાવવામાં આવે છે
Govardhan Festival:દિવાળીના બીજા દિવસે ઉજવાતા ગોવર્ધન તહેવારે (Govardhan Festival)અનોખી ધર્મિક મહત્વતા ધરાવે છે. કાર્તિક શુક્લ પ્રતિપદા તિથિ પર ઉજવાતા આ તહેવારે ગોવર્ધન પર્વતની પૂજા (Govardhan Puja)અને અન્નકૂટની (Annakut )વિધિ થાય છે. ભગવાન કૃષ્ણના આદેશ અનુસાર પ્રકૃતિના આ મહત્વના તહેવારની શરૂઆત બ્રજથી થઈ હતી અને ત્યારબાદ સમગ્ર ભારતમાં લોકપ્રિય થયો.ગોવર્ધન પર્વતને પ્રકૃતિ અને ગાયને સમાજના મુખ્ય આધારરૂપે પૂજવામાં આવે છે. આ તહેવાર પ્રકૃતિ પ્રત્યે આભાર વ્યક્ત કરવાના સંદેશ સાથે જોડાયેલો છે, જેમાં ગાય અને ગોવર્ધન પર્વતને પ્રકૃતિના ઉર્જાસ્રોત તરીકે માનવામાં આવે છે.
ગોવર્ધન પૂજાનો સમય
આ વર્ષે ગોવર્ધન પૂજા(Govardhan Puja:)ની પ્રતિપદા તિથિ 1 નવેમ્બર, શનિવારે સાંજે 6:16 વાગ્યે શરૂ થશે અને 2 નવેમ્બર, રવિવારે રાત્રે 8:21 વાગ્યે પૂરી થશે. ઉદયતિથિ પ્રમાણે આ વર્ષમાં ગોવર્ધન અને અન્નકૂટનો તહેવાર 2મી નવેમ્બરે ઉજવાશે
આ પણ વાંચો -Diwali ની મધ્ય રાત્રિએ કરો આ એક ઉપાય, કર્જમાંથી મુક્તિ મળશે
ગોવર્ધન પૂજા વિધિ
આ દિવસે સ્નાન કરો, સ્વચ્છ વસ્ત્રો પહેરો અને પૂજા સ્થાન પર બેસો. ત્યારબાદ ગોવર્ધનની મૂર્તિ કે પ્રતિમાને નાના મંચ પર સ્થાપિત કરો. આ પછી ગોવર્ધનની મૂર્તિને પંચામૃતથી સ્નાન કરાવો. ગોવર્ધનની મૂર્તિને વસ્ત્રો અર્પણ કરો. ત્યારપછી ગોવર્ધનની મૂર્તિને ફૂલો અને તેની સામે પ્રકાશ ધૂપથી શણગારો. આ પછી મૂર્તિની સામે ભોગ ચઢાવો અને આરતી કરો. પછી મૂર્તિની પરિક્રમા કરો અને છેલ્લે પ્રસાદ વહેંચો.
આ પણ વાંચો -Diwali 2024 Timings: આ શુભ મુહૂર્ત કરો દેવી લક્ષ્મીની પૂજા, જાણો પૂજા પદ્ધતિ અને મંત્ર
ગોવર્ધન પૂજા કથા
ગોવર્ધન પૂજા કરવા પાછળની ધાર્મિક માન્યતા એવી છે કે ભગવાન કૃષ્ણ ઈન્દ્રનું અભિમાન તોડવા માંગતા હતા. આ માટે તેણે પોતાની નાની આંગળી પર ગોવર્ધન પર્વત ઉપાડીને ઈન્દ્રથી ગોકુલના લોકોની રક્ષા કરી. એવું માનવામાં આવે છે કે આ પછી ભગવાન કૃષ્ણએ સ્વયં કારતક શુક્લ પ્રતિપદાના દિવસે 56 પ્રસાદ ચઢાવીને ગોવર્ધન પર્વતની પૂજા કરવાનો આદેશ આપ્યો હતો. ત્યારથી, ગોવર્ધન પૂજાની પરંપરા આજે પણ ચાલુ છે અને દર વર્ષે ગોવર્ધન પૂજા અને અન્નકૂટનો તહેવાર ઉજવવામાં આવે છે.
અન્નકૂટનું મહત્વ
અન્નકૂટનો અર્થ થાય છે 'ભોજનનો પર્વત'. ગોવર્ધન પૂજા દરમિયાન, વિવિધ ખાદ્ય પદાર્થો પર્વતના આકારમાં બનાવવામાં આવે છે અને ભગવાનને અર્પણ કરવામાં આવે છે. આને અન્નકૂટ કહે છે. આ ભોગમાં કઢી, ભાત, ખીર, પુરી, શાકભાજી અને અન્ય ઘણી વાનગીઓનો સમાવેશ થાય છે. ભગવાનને અર્પણ કર્યા પછી, તે બધા ભક્તોમાં પ્રસાદ તરીકે વહેંચવામાં આવે છે.