RajasthanFirst

MP First

Hind First

Hind First (English)

› રાષ્ટ્રીય › શું છે 19 ઓકટોબરની HISTORY? જાણો આજનું જ્ઞાન પરબ અને ઈતિહાસ

શું છે 19 ઓકટોબરની HISTORY? જાણો આજનું જ્ઞાન પરબ અને ઈતિહાસ

અહેવાલ - પોપટભાઇ પટેલ, ઘેલડા આમ તો દરેક દિવસ ખાસ હોય છે પણ ઘણી તારીખો કેલેન્ડરના પાના સાથે ઇતિહાસના પાને પણ અંકાય છે, જાણો આજના દિવસના ઇતિહાસમાં નોંધાયેલા મહત્ત્વના બનાવો ઘટનાઓ અને આજની તારીખે જન્મેલા મહાનુભાવો અને વીરલ વ્યક્તિત્ત્વની પુણ્યતિથિ....

Hardik Shah

07:50 AM Oct 19, 2023 IST

શું છે 19 ઓકટોબરની history જાણો આજનું જ્ઞાન પરબ અને ઈતિહાસ

અહેવાલ - પોપટભાઇ પટેલ, ઘેલડા

આમ તો દરેક દિવસ ખાસ હોય છે પણ ઘણી તારીખો કેલેન્ડરના પાના સાથે ઇતિહાસના પાને પણ અંકાય છે, જાણો આજના દિવસના ઇતિહાસમાં નોંધાયેલા મહત્ત્વના બનાવો ઘટનાઓ અને આજની તારીખે જન્મેલા મહાનુભાવો અને વીરલ વ્યક્તિત્ત્વની પુણ્યતિથિ. જાણો આજની તારીખ સાથે જોડાયેલી કેટલીક ખાસ વાતો. કેવી રીતે આજનો દિવસ ઇતિહાસના પાને અંકાયેલ છે.

૧૬૮૯- સંભાજીની વિધવા અને તેમતના બાળકને રાયગઢ કિલ્લામાં કેદ કરાયા..
✓સંભાજીના મૃત્યુથી મરાઠા સામ્રાજ્ય અવ્યવસ્થિત થઈ ગયું અને તેમના નાના સાવકા ભાઈ રાજારામ પ્રથમે ગાદી સંભાળી. રાજારામે મરાઠા રાજધાની દૂર દક્ષિણમાં જીંજીમાં ખસેડી, જ્યારે સંતાજી ઘોરપડે અને ધનાજી જાધવની આગેવાની હેઠળના મરાઠા ગેરિલા લડવૈયાઓએ મુઘલ સેનાને હેરાન કરવાનું ચાલુ રાખ્યું. સંભાજીના મૃત્યુના થોડા દિવસો બાદ રાજધાની રાયગઢનો કિલ્લો મુઘલોના નિયંત્રણમાં આવ્યો. સંભાજીની વિધવા યેસુબાઈ, પુત્ર શાહુ અને શિવાજીની વિધવા સકવરબાઈને પકડી લેવામાં આવ્યા; સકવરબાઈ મુઘલ કેદમાં મૃત્યુ પામ્યા. શાહુ, જે તેના પકડવાના સમયે સાત વર્ષનો હતો, તે ફેબ્રુઆરી ૧૬૮૯થી મુઘલ સમ્રાટ બન્યો ત્યાં સુધી ૧૮ વર્ષ સુધી મુઘલોનો કેદી રહ્યો. ઔરંગઝેબનું ૧૭૦૭માં અવસાન થયું. શાહુને ત્યારબાદ ઔરંગઝેબના પુત્ર બાદશાહ મુહમ્મદ આઝમ શાહે મુક્ત કર્યા હતા. તેમની મુક્તિ પછી, શાહુને તેમની કાકી તારાબાઈ, રાજારામની વિધવા સાથે સંક્ષિપ્ત ઉત્તરાધિકાર યુદ્ધ લડવું પડ્યું, જેમણે તેમના પુત્ર શિવાજી II માટે સિંહાસનનો દાવો કર્યો હતો. શાહુ તેમની મુક્તિની શરતોનું પાલન કરે તેની ખાતરી કરવા માટે મુઘલોએ યેસુબાઈને બંદી બનાવી રાખ્યા હતા. ૧૭૯૧ માં જ્યારે મરાઠાઓ શાહુ અને પેશ્વા બાલાજી વિશ્વનાથ હેઠળ મજબૂત બન્યા ત્યારે તેમને મુક્ત કરવામાં આવ્યા.

૧૯૨૪-- અબ્દુલ અઝીઝે પોતાને મક્કાના પવિત્ર સ્થળોના રક્ષક જાહેર કર્યા.
બે પવિત્ર મસ્જિદોના રખેવાળ ખાદિમ અલ-હેરામાયન અશ-શરીફાઈન, બે સેન્ટુ-સેક્ટર, લિટ. બે પવિત્ર શહેરો, એક શાહી શૈલી છે ૧૯૮૬ થી સાઉદી અરેબિયાના રાજાઓ દ્વારા સત્તાવાર રીતે ઉપયોગમાં લેવાય છે. આ શીર્ષકનો ઉપયોગ ઐતિહાસિક રીતે ભૂતકાળમાં ઘણા મુસ્લિમ શાસકો દ્વારા કરવામાં આવ્યો છે, જેમાં અયુબીડ્સ, મામલુક્સ, ઓટ્ટોમન અને હેજાઝના શરીફાઈન શાસકોનો સમાવેશ થાય છે.
આ શીર્ષક કેટલીકવાર ઇસ્લામના ખલીફાને દર્શાવવા માટે માનવામાં આવતું હતું, પરંતુ તે મુખ્યત્વે ઇસ્લામની બે સૌથી પવિત્ર મસ્જિદોની રક્ષા અને જાળવણીની જવાબદારી લેતા શાસકનો સંદર્ભ આપે છે: (અલ-હરમ મસ્જિદ અલ-હરામ, "ધ સેક્રેડ મસ્જિદ") મક્કામાં અને પ્રોફેટની મસ્જિદ મદીનામાં, જે બંને અરેબિયાના સાઉદીમાં છે.
કસ્ટોડિયનને મુસ્લિમો દ્વારા ઇસ્લામ અને ઇસ્લામની સુન્ની શાખામાં સૌથી શક્તિશાળી અને પ્રભાવશાળી વ્યક્તિ તેમજ વિશ્વના સૌથી શક્તિશાળી મુસ્લિમ અને આરબ શાસક તરીકે નામ આપવામાં આવ્યું છે.

૧૯૫૦- મધર ટેરેસાએ કલકત્તા (ભારત)માં મિશનરીઝ ઑફ ચેરિટીની સ્થાપના કરી.
ધ મિશનરીઝ ઑફ ચૅરિટી એ ૧૯૫૦ માં મધર ટેરેસા દ્વારા સ્થાપિત મહિલાઓ માટે પોન્ટિફિકલ રાઈટના પવિત્ર જીવનની કૅથલિક કેન્દ્રિય ધાર્મિક સંસ્થા છે, જે હવે કૅથલિક ચર્ચમાં કલકત્તાના સેન્ટ ટેરેસા તરીકે ઓળખાય છે.૨૦૨૦ સુધીમાં, તેમાં ૫૨૮૧ સભ્યો ધાર્મિક બહેનોનો સમાવેશ થાય છે. ઓર્ડરના સભ્યો ઓર્ડરના આદ્યાક્ષરો, "M.C" નો ઉપયોગ કરીને તેમના જોડાણને નિયુક્ત કરે છે. મંડળના સભ્યએ પવિત્રતા, ગરીબી, આજ્ઞાપાલન અને ચોથા વ્રતનું પાલન કરવું જોઈએ, "ગરીબમાં ગરીબને પૂરા દિલથી મફત સેવા આપવા."
આજે પણ ઘણા દેશોમાં ચિંતનશીલ અને સક્રિય શાખાઓ છે

૧૯૫૨ - શ્રીરામુલુ પોટ્ટીએ અલગ આંધ્ર રાજ્ય માટે આમરણાંત ઉપવાસ શરૂ કર્યા.
પોટ્ટી શ્રીરામુલુ એક ભારતીય ક્રાંતિકારી હતા. તેમણે મદ્રાસ રાજ્યમાંથી અલગ આંધ્રપ્રદેશ રાજ્ય બનાવવાની માંગ સાથે આમરણાંત ઉપવાસ કર્યા, જેના કારણે આખરે ઉપવાસના ૫૮ મા દિવસે તેમનું મૃત્યુ થયું. ભારતમાં ભાષાના આધારે રાજ્યો બનાવવાના નિર્ણય પાછળ તેમનું અકાળે અવસાન મુખ્ય કારણ સાબિત થયું.
તેમના મૃત્યુથી સાર્વજનિક હુલ્લડો ફાટી નીકળ્યા હતાં અને ભારતના વડા પ્રધાન જવાહરલાલ નેહરુએ શ્રીરામુલુના મૃત્યુના ત્રણ દિવસ પછી આંધ્ર રાજ્યની રચના કરવા માટે નવા આઝાદ થયેલા રાષ્ટ્રના ઈરાદાની ઘોષણા કરી હતી. તેમણે પ્રભાવશાળી તમિલ-ભાષી મદ્રાસ પ્રેસિડન્સીથી અલગ તેલુગુ-ભાષી રાજ્યની રચના માટે તેમના જીવનનું યોગદાન આપ્યું. તેમના સંઘર્ષોને કારણે "આંધ્ર રાજ્ય" તરીકે ઓળખાતા અલગ તેલુગુભાષી રાજ્યની રચના થઈ.
શ્રીરામુલુનો જન્મ ૧૯૦૧ માં ગુરવૈયા અને મહાલક્ષ્મમ્માને ત્યાં પદામતપલ્લી ખાતે થયો હતો જે એક સમયે નેલ્લોર જિલ્લાની અંદરનો પ્રદેશ હતો. તેમનો જન્મ કોમાટી જ્ઞાતિના હિંદુ પરિવારમાં થયો હતો.
તેમના કૉલેજ શિક્ષણ પછી, શ્રીરામુલુ ગ્રેટ ઈન્ડિયન પેનિન્સ્યુલર રેલ્વે, બોમ્બેમાં જોડાયા.૧૯૨૯માં શ્રીરામુલુએ તેમની પત્ની અને નવજાત બાળક બંને ગુમાવ્યા. બે વર્ષ પછી, તેમણે તેમની નોકરીમાંથી રાજીનામું આપ્યું અને ભારતીય સ્વતંત્રતાની લડતમાં સેવા આપવા ગાંધીજીના સાબરમતી આશ્રમમાં જોડાયા.
તેઓ મહાત્મા ગાંધીના પરમ ભક્ત હતા. તેમણે જીવનભર સત્ય, અહિંસા, દેશભક્તિ અને હરિજન ઉત્થાન માટે કામ કર્યું.
૧૯૪૩ અને ૧૯૪૪ની વચ્ચે, તેમણે નેલ્લોર જિલ્લામાં ચરખા કાપડ-સ્પિનિંગને વ્યાપક રીતે અપનાવવા માટે કામ કર્યું. તેઓ જ્ઞાતિ કે સંપ્રદાયને ધ્યાનમાં લીધા વિના તમામ પરિવારો દ્વારા આપવામાં આવતો ખોરાક લેવા માટે જાણીતા હતા. તેમણે ૧૯૪૬-૪૮ દરમિયાન, દલિતના સમર્થનમાં ત્રણ ઉપવાસ કર્યા (ત્યારે ગાંધીજી અને તેમના સમર્થકો દ્વારા વિવાદાસ્પદ, તેમ છતાં સારા હેતુવાળા, હરિજન શબ્દ)ના સમર્થનમાં નેલ્લોરનું મંદિર જેવા પવિત્ર સ્થળોમાં પ્રવેશના અધિકારો.

આંધ્રના લોકોની સંસ્કૃતિને જાળવવા માટે, તેમણે ભાષાકીય રેખાઓના આધારે અને મદ્રાસને તેની રાજધાની તરીકે આંધ્ર પ્રદેશને મદ્રાસ પ્રેસિડેન્સીથી અલગ કરવાની જાહેર માંગણીઓ સાંભળવા સરકારને દબાણ કરવાનો પ્રયાસ કર્યો. વડા પ્રધાન જવાહરલાલ નેહરુએ આંધ્ર રાજ્યની રચનાને સમર્થન આપવાનું વચન આપ્યું ત્યારે તેમણે લાંબા ઉપવાસ પર ઉતર્યા હતા. આ છૂટ હોવા છતાં, આ મુદ્દે થોડી પ્રગતિ થઈ હતી, મોટાભાગે મદ્રાસને તેમની ભાવિ રાજધાની તરીકે જાળવી રાખવાના તેલુગુ લોકોના આગ્રહને કારણે. જવાહરલાલ નેહરુ, વલ્લભભાઈ પટેલ અને પટ્ટાભી સીતારામૈયાની આગેવાની હેઠળની JVP (જવાહર, વલ્લભભાઈ, પટ્ટાભી) સમિતિએ તે દરખાસ્ત સ્વીકારી નહીં.

આંધ્ર રાજ્ય હજુ પણ મંજૂર ન થતાં, શ્રીરામુલુએ ૧૯ ઑક્ટોબર ૧૯૫૨ના રોજ મહર્ષિ બુલુસુ સંબામૂર્તિના મદ્રાસ હાઉસ ખાતે તેમની ભૂખ હડતાલ ફરી શરૂ કરી, સમર્થકોની વિનંતીઓ છતાં, જેમણે કહ્યું કે મદ્રાસની જાળવણી એક નિરર્થક કારણ છે. આંધ્ર કોંગ્રેસ કમિટીએ ઉપવાસનો અસ્વીકાર કર્યો હોવા છતાં, આ કાર્યવાહીએ લોકોનું ધ્યાન ખેંચ્યું.

૧૯૭૦-ભારતમાં ઉત્પાદિત પ્રથમ મિગ-21 એરક્રાફ્ટને ભારતીય વાયુસેનામાં સામેલ કરવામાં આવ્યું .
એરોનોટિક્સ ઈન્ડિયા લિમિટેડ

દરમિયાન, ઑગસ્ટ ૧૯૬૩માં, એરોનોટિક્સ ઈન્ડિયા લિમિટેડ (AIL)ને લાઈસન્સ હેઠળ મિગ-21 એરક્રાફ્ટનું ઉત્પાદન કરવા માટે, ભારત સરકારની સંપૂર્ણ માલિકીની કંપની તરીકે સામેલ કરવામાં આવી હતી. નાસિક (મહારાષ્ટ્ર) અને કોરાપુટ (ઓડિશા) ખાતે ફેક્ટરીઓ સ્થાપવામાં આવી હતી.
જૂન ૧૯૬૪માં, એરક્રાફ્ટ મેન્યુફેક્ચરિંગ ડેપો જે ૧૯૬૦માં કાનપુર ખાતે એરફોર્સ યુનિટ તરીકે HS-748 ટ્રાન્સપોર્ટ એરક્રાફ્ટ માટે એરફ્રેમ બનાવવા માટે સ્થાપવામાં આવ્યો હતો, તે AILને ટ્રાન્સફર કરવામાં આવ્યો હતો. ત્યાર બાદ તરત જ, સરકારે હિન્દુસ્તાન એરક્રાફ્ટ લિમિટેડને AIL સાથે ભેળવી દેવાનો નિર્ણય કર્યો જેથી ઉડ્ડયન ક્ષેત્રે સંસાધનોનું સંરક્ષણ કરી શકાય જ્યાં દેશમાં ટેકનિકલ પ્રતિભા મર્યાદિત હતી અને તમામ એરક્રાફ્ટ ઉત્પાદન એકમોની પ્રવૃત્તિઓનું સૌથી કાર્યક્ષમ અને આર્થિક રીતે આયોજન અને સંકલન કરી શકાય.
૧૯૭૦ માં, મેસર્સ SNIAS, ફ્રાન્સના લાયસન્સ હેઠળ બેંગ્લોરમાં 'ચેતક' અને 'ચીતા' હેલિકોપ્ટરના ઉત્પાદન માટે એક અલગ વિભાગની સ્થાપના કરવામાં આવી હતી. લખનૌ ખાતે એરક્રાફ્ટ ઇન્સ્ટ્રુમેન્ટ્સ અને એસેસરીઝના ઉત્પાદન માટે એક નવા વિભાગની પણ સ્થાપના કરવામાં આવી હતી. વ્હીલ્સ અને બ્રેક્સ માટે યુકેના મેસર્સ ડનલોપ, અંડર કેરેજ અને હાઇડ્રોલિક સાધનો માટે ડાઉટી અને કેબિન એર પ્રેશરાઇઝેશન અને એર-કન્ડીશનીંગ સાધનો માટે નોર્મલ એર ગેરેટ, યુકેના સ્મિથ્સ, પેનલ સાધનો માટે SFENA અને ફ્રાન્સના SFIM સાથે લાઇસન્સ કરાર કરવામાં આવ્યા હતા. અને ગાયરોસ, ઇજેક્શન સીટ માટે યુકેના માર્ટિન બેકર અને એન્જિન ફ્યુઅલ સિસ્ટમ માટે લુકાસ; મારુત, કિરણ, અજીત, ચેતક, ચિતા અને જગુઆર પર ફિટમેન્ટ માટે. મિગ-21 શ્રેણીના એરક્રાફ્ટ માટે એસેસરીઝના ઉત્પાદન માટે યુએસએસઆર સત્તાવાળાઓ સાથે સમાન પ્રકારની વ્યવસ્થા પર સંમત થયા હતા.

૨૦૦૦-ભારત સરકારે ૧૮૩૪ થી ૧૯૯૬ સુધીના તમામ કેન્દ્રીય કાયદાઓનો ઇલેક્ટ્રોનિક ડેટાબેઝ બનાવવાની જાહેરાત કરી.
સરકારે નેશનલ ઈન્ફોર્મેટિક્સ સેન્ટર (NIC)ની મદદથી ઓલ ઈન્ડિયા એપ્લિકેશનના 1834 થી 1996 સુધીના તમામ મુખ્ય કેન્દ્રીય અધિનિયમોના કોમ્પ્યુટરાઈઝ્ડ ઈલેક્ટ્રોનિક ડેટાબેઝ બનાવવા માટે એક વ્યાપક કાર્યક્રમ પૂર્ણ કર્યો છે. આ કાર્યક્રમ કાયદા, ન્યાય અને કંપની બાબતોના મંત્રાલયના વિધાન વિભાગ દ્વારા સરકારની નીતિ હેઠળ પૂર્ણ કરવામાં આવ્યો છે. ઈન્ડિયા કોડમાં લખાણોને સ્કેન કરવામાં આવ્યા હતા અને લોડ કરવામાં આવ્યા હતા, હાર્ડ કોપીઓ લેવામાં આવી હતી, તેની સરખામણી કરવામાં આવી હતી અને ડિપાર્ટમેન્ટમાં પ્રક્રિયા કરવામાં આવી હતી અને એનઆઈસી દ્વારા પુનઃપ્રાપ્તિ સોફ્ટવેર સાથે ડિઝાઇન કરાયેલ ડેટાબેઝ..
૧૯૯૬ સુધીના અધિનિયમોના ૧૦૫૦ મુખ્ય અધિનિયમો અને ૧૯૯૬ સુધીના અધિનિયમોના વર્ષ મુજબના ગ્રંથોમાં સમાવિષ્ટ લગભગ ૧૦૫૦ અધિનિયમો ડેટાબેઝનો ભાગ છે.
સંસદના ચોમાસુ સત્ર,૨૦૦૦ ના બાકીના મુખ્ય કાયદાઓનું અપડેટ તેમજ ગૌણ કાયદાનું કોમ્પ્યુટરાઇઝેશન ચાલુ છે. આ ઉપરાંત, ભારતના બંધારણના ૭૮ સુધારા સુધીના પાઠો લોડ કરવામાં આવ્યા છે અને INCODIS ડેટાબેઝમાં ઉપલબ્ધ કરાવવામાં આવ્યા છે.

અવતરણ:-

૧૮૭૦ - માતંગિની હજારા, જેને ગાંધી બારી તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે, તે એક ક્રાંતિકારી હતી જેઓ ગોળી મારી ન જાય ત્યાં સુધી ભારતીય સ્વતંત્રતા માટે મજબૂત રીતે ઊભા રહ્યા. માતંગિની હજારાનો જન્મ ૧૯ ઓક્ટોબર ૧૮૭૦ના રોજ થયો હતો.
માતંગિની હજારાનો જન્મ ૧૮ ઓક્ટોબર ૧૮૭૦ના રોજ થયો હતો. એક ભારતીય ક્રાંતિકારી હતી. તેઓ 'ગાંધી બુદ્ધિ' તરીકે જાણીતા હતા.
માતંગિની હઝરાનો જન્મ પૂર્વ બંગાળ (હાલનું બાંગ્લાદેશ)ના મિદનાપુર જિલ્લાના હોગલા ગામમાં અત્યંત ગરીબ પરિવારમાં થયો હતો. ગરીબીને કારણે, ૧૨ વર્ષની ઉંમરે, તેણીના લગ્ન અલિનાન ગામના ૬૨ વર્ષીય વિધુર ત્રિલોચન હાઝરા સાથે થયા. આ હોવા છતાં, ખરાબ નસીબ તેની પાછળ આવ્યું. છ વર્ષ પછી તે નિઃસંતાન વિધવા બની. પહેલી પત્નીથી પતિને જન્મેલો દીકરો તેને ખૂબ નફરત કરતો હતો. તેથી, માતંગિની એક અલગ ઝૂંપડીમાં રહેવા લાગી અને મજૂર તરીકે પોતાનું જીવન કમાવા લાગી. ગ્રામજનોના સુખ-દુઃખમાં સતત સહભાગી થવાને કારણે તે આખા ગામમાં માતાની જેમ પૂજનીય બની હતી.
૧૯૩૨ માં ગાંધીજીના નેતૃત્વમાં દેશભરમાં આઝાદીની ચળવળ ચાલી. દરરોજ વંદે માતરમના નારા લગાવતા શોભાયાત્રાઓ કાઢવામાં આવી હતી. જ્યારે આવી જ એક સરઘસ માતંગિનીનાં ઘર પાસેથી પસાર થઈ, ત્યારે તેણે બંગાળી પરંપરા મુજબ શંખ વગાડીને તેનું સ્વાગત કર્યું અને સરઘસ સાથે આગળ વધી. તમલુકના કૃષ્ણગંજ બજારમાં પહોંચ્યા બાદ સભા યોજાઈ હતી. ત્યાં માતંગિનીએ સૌ સાથે મળીને સ્વાતંત્ર્ય સંગ્રામમાં તન, મન અને ધનથી લડવાના શપથ લીધા.
માતંગિની અફીણની લત હતી; પણ હવે તેને બદલે તે સ્વતંત્રતાનો નશો કરી રહ્યો હતો. ૧૭ જાન્યુઆરી, ૧૯૩૩ના રોજ જ્યારે બંગાળના તત્કાલીન ગવર્નર એન્ડરસન 'કારબંદી આંદોલન'ને ડામવા માટે તમલુક આવ્યા ત્યારે તેમની સામે વિરોધ થયો હતો. બહાદુર મહિલા માતંગિની હાઝરા કાળો ઝંડો લઈને સૌથી આગળ ઉભી હતી. તે બ્રિટિશ શાસન વિરુદ્ધ સૂત્રોચ્ચાર કરતી કોર્ટમાં પહોંચી હતી. આના પર પોલીસે તેની ધરપકડ કરી અને તેને છ મહિનાની સખત કેદની સજા આપી અને તેને મુર્શિદાબાદ જેલમાં કેદ કરી.

૧૯૩૫ માં, તમલુક પ્રદેશમાં ગંભીર પૂરને કારણે કોલેરા અને શીતળાનો ભોગ બન્યો હતો. પોતાના જીવની ચિંતા કર્યા વિના માતંગિની રાહત કાર્યમાં લાગી ગઈ.
૧૯૪૨માં જ્યારે ભારત છોડો આંદોલને વેગ પકડ્યો ત્યારે માતંગિની તેમાં કૂદી પડી. ૮ સપ્ટેમ્બરે તમલુકમાં પ્રદર્શન દરમિયાન પોલીસની ગોળીઓથી ત્રણ સ્વાતંત્ર્ય સેનાનીઓ માર્યા ગયા હતા.
લોકોએ આના વિરોધમાં ૨૯ મી સપ્ટેમ્બરે તેનાથી પણ મોટી રેલી કાઢવાનું નક્કી કર્યું હતું. આ માટે માતંગિનીએ ગામડે ગામડે જઈને ૫૦૦૦ લોકોને રેલી માટે તૈયાર કર્યા.
બપોરના સમયે સૌ સરકારી પોસ્ટ ઓફિસે પહોંચ્યા. પછી પોલીસની બંદૂકો ગર્જના કરી. માતંગિની એક પ્લેટફોર્મ પર ઊભી હતી અને સૂત્રોચ્ચાર કરી રહી હતી. એક ગોળી તેના ડાબા હાથમાં વાગી હતી. તિરંગો ઝંડો પડે તે પહેલા તેણે બીજા હાથમાં લીધો. ત્યારબાદ બીજી ગોળી તેના જમણા હાથે અને ત્રીજી તેના કપાળ પર વાગી. માતંગિનીનો મૃતદેહ ત્યાં લટકી ગયો.

આ બલિદાનથી સમગ્ર વિસ્તારમાં એટલો ઉત્સાહ જાગ્યો કે દસ જ દિવસમાં લોકોએ અંગ્રેજોને હાંકી કાઢ્યા અને ત્યાં સ્વતંત્ર સરકારની સ્થાપના કરી, જેણે ૨૧ મહિના સુધી કામ કર્યું.

ડિસેમ્બર ૧૯૭૪ માં, વડાપ્રધાન ઈન્દિરા ગાંધીએ તેમની ભારતની મુલાકાત દરમિયાન તમલુકમાં મંતગિની હાજરાની પ્રતિમાનું અનાવરણ કરીને તેમને શ્રદ્ધાંજલિ આપી હતી.

૧૯૨૦ - પાંડુરંગ શાસ્ત્રી આઠવલે, સ્વાધ્યાય પરિવાર સ્થાપક..
પાંડુરંગ શાસ્ત્રી આઠવલે ભારત દેશના મહારાષ્ટ્ર રાજ્યના કોંકણ પ્રદેશમાં રોહા નામનાં ગામમાં બ્રાહ્મણ પરિવારમાં જન્મેલા અને પિતા વૈજનાથ આઠવલે (શાસ્ત્રી) તથા માતા પાર્વતી આઠવલેનાં પાંચ સંતાનો પૈકીના એક હતા, જેઓ "શાસ્ત્રી" તેમ જ "દાદાજી" તરીકે પણ ઓળખાય છે. મરાઠી ભાષામાં "દાદાજી" શબ્દનો અર્થ થાય "મોટાભાઈ".
પાંડુરંગ શાસ્ત્રી પોતે હિન્દુ ધર્મના શાસ્ત્રોના પ્રખર વિદ્વાન હતા. તેમણે હિન્દુ ધર્મના મહાગ્રંથ ગીતાનાં જ્ઞાનને સરળ શૈલીમાં સમજાવી સામાન્ય લોકો સુધી પહોચાડવાનો પુરુષાર્થ આદર્યો હતો. એના પરિણામ સ્વરૂપ સ્વાધ્યાય પરિવારની સ્થાપના થઇ, જેમાં આજે લાખો લોકો હોંશે હોંશે સક્રિયપણે જોડાયેલા છે. આ પરિવારમાં વિદ્વાનોથી માંડી સામાન્ય માનવી જોવા મળે છે. પાંડુરંગ શાસ્ત્રીજીની સરળ શૈલીએ બાળકો, યુવાનો, વયસ્કો એમ આબાલવૃધ્ધ બધાને પરિવારમાં એકસૂત્રે સાંકળી લીધા છે.
પાંડુરંગ શાસ્ત્રીજીને રેમન મેગસેસે એવોર્ડ, ટેમ્પલટન પુરસ્કાર, મહાત્મા ગાંધી પુરસ્કાર, લોકમાન્ય ટિળક પુરસ્કાર, પદ્મવિભૂષણ, એવા વિવિધ પુરસ્કારો એનાયત થયા છે. એમનો જન્મદિવસ સ્વાધ્યાય પરિવાર દ્વારા જગતભરમાં મનુષ્ય ગૌરવ દિન અથવા માનવ ગરિમા દિન તરીકે ઉજવવામાં આવે છે.

તહેવારો અને ઉજવણીઓ

મનુષ્ય ગૌરવદિન

મનુષ્ય ગૌરવદિન એટલે પૂ. દાદાજીનાં નામે ઓળખાતા સ્વાધ્યાય પરિવારના પ્રણેતા પાંડુરંગ શાસ્ત્રી આઠવલેનો જન્મદિન, જે દર વર્ષે [૧૯મી ઓક્ટોબર] ના દિવસે મનાવવામાં આવે છે. સ્વાધ્યાય પરિવાર આ દિવસને મનુષ્ય ગૌરવ દિન તરીકે ઉજવે છે. પૂજ્ય દાદાજીએ કહ્યું છે કે "માણસની કિંમત માત્ર તેની પાસે કેટલા પૈસા કે ભૌતિક સંપતિ છે તેના પરથી જ નથી થતી, પણ એક મનુષ્ય તરીકે પણ તેની કિંમત છે". આ માટેના કારણ તરીકે પાંડુરંગ શાસ્ત્રીજીએ ભગવાન શ્રી કૃષ્ણના ગીતામાં કહેલા વચનને ટાંક્યું છે. એમાં ભગવાને કહ્યું છે કે, सर्वस्वचाहम हदयीसन्निविष्टो તેથી માણસે ભગવાન મારી સાથે છે તે વાતનું ગૌરવ લેવું જોઈએ અને પોતાને મળેલ મનુષ્ય અવતારનું ગૌરવ લેવું જોઈએ. આ વાત સમજાવતો દિવસ એટલે મનુષ્ય ગૌરવદિન

વિશ્વ માનવતા દિવસ..

વિશ્વ માનવતા દિવસ એ આંતરરાષ્ટ્રીય દિવસ છે, જે માનવતાવાદી કાર્યકરો અને માનવતાવાદી હેતુઓ માટે કામ કરીને પોતાનો જીવ ગુમાવનારાઓને ઓળખવા માટે સમર્પિત છે. સંયુક્ત રાષ્ટ્રસંઘ દ્વારા દર વર્ષે ઓગણીસમી ઓગસ્ટના દિવસને વિશ્વ માનવતા દિવસ તરીકે ઉજવવામાં આવે છે. આ દિવસ ઉજવવાની શરૂઆત થઇ ત્યારથી જગતમાં માનવતાવાદી વિચારસરણીનો વ્યાપ વધતો રહ્યો છે અને વિવિધ દેશો ખાતે માનવતાવાદી વલણને અધિકૃત રીતે માન્યતા મળવાનું પણ શરૂ થયું છે.તે યુનાઈટેડ નેશન્સ જનરલ એસેમ્બલી દ્વારા સંયુક્ત રાષ્ટ્રની કટોકટી સહાયના સંકલનને મજબૂત કરવા પર સ્વીડિશ-પ્રાયોજિત GA ઠરાવ A/63/L.49 ના ભાગ રૂપે નિયુક્ત કરવામાં આવ્યું હતું અને ૧૯ ઓગસ્ટ તરીકે નિર્ધારિત કરવામાં આવ્યું હતું. તે તે દિવસને ચિહ્નિત કરે છે કે જે દિવસે બગદાદમાં યુએન હેડક્વાર્ટર પર બોમ્બ વિસ્ફોટમાં ઈરાકના તત્કાલિન વિશેષ પ્રતિનિધિ સેર્ગીયો વિએરા ડી મેલો અને તેમના ૨૧ સાથીદારો માર્યા ગયા હતા.

Tags :

શું છે 19 ઓકટોબરની HISTORY? જાણો આજનું જ્ઞાન પરબ અને ઈતિહાસ

Indian Premier League, 2025