શું છે 26 નવેમ્બરની HISTORY ? જાણો આજનું જ્ઞાન પરબ અને ઈતિહાસ

અહેવાલ : પોપટભાઇ પટેલ,ઘેલડા

આમ તો દરેક દિવસ ખાસ હોય છે પણ ઘણી તારીખો કેલેન્ડરના પાના સાથે ઇતિહાસના પાને પણ અંકાય છે, જાણો આજના દિવસના ઇતિહાસમાં નોંધાયેલા મહત્ત્વના બનાવો ઘટનાઓ અને આજની તારીખે જન્મેલા મહાનુભાવો અને વીરલ વ્યક્તિત્ત્વની પુણ્યતિથિ. જાણો આજની તારીખ સાથે જોડાયેલી કેટલીક ખાસ વાતો. કેવી રીતે આજનો દિવસ ઇતિહાસના પાને અંકાયેલ છે.

૧૯૨૨ - હોવર્ડ કાર્ટર અને જેહોવા કાર્નારવોન ૨૦૦૦ વર્ષ જૂના પિરામિડમાં પ્રવેશનારા પ્રથમ લોકો બન્યા. તેઓ ફારુન તુતનખામુનની કબરમાં પ્રવેશ્યા હતા. તુતનખામુન એક ઇજિપ્તીયન ફારુન હતો જેની કબર હોવર્ડ કાર્ટર દ્વારા ૧૯૨૨ માં ખોલવામાં આવી હતી. તેઓ કિંગ ટુટ તરીકે પ્રખ્યાત છે. તે અખેનાતેનનો પુત્ર હતો. ૧૩૩૩ માં જ્યારે તે ૯ કે ૧૦ વર્ષનો હતો ત્યારે તેણે તુતનખામુનના નામે સિંહાસન પર આરોહણ કર્યું. તુતનખામુન એટલે "અમુનની છબી" તુતનખામુન તેમની કબર KV62 ની શોધ દરમિયાન મળી આવેલી તેમની વિશાળ સંપત્તિ માટે જાણીતા છે, જે આજ સુધીની એકમાત્ર એવી કબર છે જે લગભગ અખંડ હાલતમાં મળી આવી છે. તેમની કબરની શોધ એ સર્વકાલીન મહાન પુરાતત્વીય શોધોમાંની એક ગણાય છે. ત્યારથી તેમને બોલચાલની ભાષામાં "કિંગ તુટ" તરીકે ઓળખવામાં આવે છે.

૧૯૪૯- ભારતનું બંધારણ પર સંવૈધાનિક સમિતિના પ્રમુખે હસ્તાક્ષર કર્યા છે તેમ છતાં તે સ્વભાવથી લાગુ કરાઈ. ભારતનું બંધારણ એ ભારતનો સર્વોચ્ચ કાયદો છે જે ૨૬ નવેમ્બર ૧૯૪૯ના રોજ બંધારણ સભા દ્વારા પસાર કરવામાં આવ્યો હતો અને ૨૬ જાન્યુઆરી ૧૯૫૦ થી અમલમાં આવ્યો હતો. આ દિવસ (૨૬ નવેમ્બર)ને ભારતના બંધારણ દિવસ તરીકે જાહેર કરવામાં આવ્યો છે, જ્યારે ૨૬ જાન્યુઆરીને ભારતમાં પ્રજાસત્તાક દિવસ તરીકે ઉજવવામાં આવે છે. ભારતના બંધારણનો મૂળ આધાર ભારત સરકારનો કાયદો ૧૯૩૫ માનવામાં આવે છે. ભારતનું બંધારણ એ વિશ્વના કોઈપણ પ્રજાસત્તાક દેશનું સૌથી લાંબુ લેખિત બંધારણ છે.

૧૯૯૬ - યુએસ સ્પેસ એજન્સી નાસાએ મંગળ પર જીવનની શક્યતાઓ શોધવા માટે અવકાશયાન 'માર્સ ગ્લોબલ સર્વેયર' અવકાશમાં મોકલ્યું (7 નવેમ્બર); યુએન સિક્યુરિટી કાઉન્સિલે સર્વસંમતિથી ઈરાક અંગે 'ઓઈલ ફોર ફૂડ ડીલ' ઠરાવ પસાર કર્યો.

૨૦૦૮-મુંબઈમાં આત્મઘાતી આતંકવાદી હુમલો થયો. આતંકવાદીઓ તાજ હોટલમાં ઘૂસી ગયા અને કેટલાય મહેમાનોને બંધક બનાવ્યા. ભારતીય સેનાએ ત્રણ દિવસની કાર્યવાહી બાદ તેને મુક્ત કરાવ્યો હતો. જેમાં મુખ્ય આતંકવાદી અજમલ કસાબ જીવતો ઝડપાયો હતો. આ હુમલા એ આતંકવાદી હુમલાઓની શ્રેણી હતી જે નવેમ્બર ૨૦૦૮માં થઈ હતી, જ્યારે પાકિસ્તાન સ્થિત ઈસ્લામિક આતંકવાદી સંગઠન લશ્કર-એ-તૈયબાના ૧૦ સભ્યોએ મુંબઈમાં ચાર દિવસ સુધી ૧૨ સંકલિત ગોળીબાર અને બોમ્બ ધડાકા કર્યા હતા. હાથ ધરવામાં આવી હતી. વૈશ્વિક સ્તરે વ્યાપકપણે વખોડવામાં આવેલા હુમલાઓ, બુધવાર, ૨૬ નવેમ્બરના રોજ શરૂ થયા અને શનિવાર, ૨૯ નવેમ્બર ૨૦૦૮ સુધી ચાલુ રહ્યા, જેમાં ૧૬૬ નિર્દોષ લોકો માર્યા ગયા અને ઓછામાં ઓછા ૩૦૦ નિર્દોષ લોકો ઘાયલ થયા.

આઠ હુમલા છત્રીપતિ શિવાજી ટર્મિનસ, ઓબેરોય ટ્રાઈડેન્ટ, તાજ પેલેસ અને ટાવર, લિયોપોલ્ડ કાફે, કામા હોસ્પિટલ, નરીમાન હાઉસ જ્યુઈશ કોમ્યુનિટી સેન્ટર, મેટ્રો સિનેમા અને ટાઈમ્સ ઓફ ઈન્ડિયા બિલ્ડિંગ અને સેન્ટ ઝેવિયર્સ કોલેજની પાછળની ગલીમાં થયા હતા. મુંબઈના બંદર વિસ્તારના મઝગાંવમાં અને વિલે પાર્લેમાં ટેક્સીમાં વિસ્ફોટ થયો હતો. ૨૮ નવેમ્બરની સવાર સુધીમાં, મુંબઈ પોલીસ વિભાગ અને સુરક્ષા દળો દ્વારા તાજ હોટલ સિવાયના તમામ સ્થળોને સુરક્ષિત કરવામાં આવ્યા હતા. ૨૯ નવેમ્બરના રોજ, ભારતના રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા ગાર્ડ (NSG) એ બાકીના હુમલાખોરોને બહાર કાઢવા માટે 'ઓપરેશન બ્લેક ટોર્નેડો' હાથ ધર્યું હતું; તે તાજ હોટેલમાં છેલ્લા બાકીના હુમલાખોરોના મૃત્યુ સાથે સમાપ્ત થયું.

અજમલ કસાબે ખુલાસો કર્યો હતો કે હુમલાખોરો લશ્કર-એ-તૈયબાના સભ્યો હતા. ભારત સરકારે કહ્યું કે હુમલાખોરો પાકિસ્તાનથી આવ્યા હતા અને તેમના નિયંત્રકો પાકિસ્તાનમાં હતા. છત્રપતિ શિવાજી મહારાજ ટર્મિનસ (CSMT) પર બે બંદૂકધારી ઈસ્માઈલ ખાન અને અજમલ કસાબ દ્વારા હુમલો કરવામાં આવ્યો હતો. બાદમાં પોલીસે કસાબને જીવતો પકડી લીધો હતો અને પ્રત્યક્ષદર્શીઓએ તેની ઓળખ કરી હતી. હુમલા લગભગ ૨૧.૩૦ વાગ્યે શરૂ થયા જ્યારે બે વ્યક્તિ પેસેન્જર હોલમાં પ્રવેશ્યા અને એકે-47 રાઇફલ્સનો ઉપયોગ કરીને ગોળીબાર કર્યો. હુમલાખોરોએ ૫૮ નિર્દોષ લોકોની હત્યા કરી અને ૧૦૪ નિર્દોષ લોકોને ઘાયલ કર્યા, તેમનો હુમલો ૨૨.૪૫ ની આસપાસ સમાપ્ત થયો. રેલવેના ઉદ્ઘોષક, શ્રી વિષ્ણુ દત્તારામ ઝેંડે, જેઓ સુરક્ષા દળો અને ઈમરજન્સી સેવાઓએ જાહેરાત કર્યા પછી તરત જ પહોંચ્યા, મુસાફરોને સ્ટેશન છોડવા માટે ચેતવણી આપી અને ઘણા લોકોના જીવ બચાવ્યા.

અવતરણ:-

૧૮૭૬-વિલિસ કેરિયર અમેરિકન એન્જિનયર, આધુનિક એરકંડીશનરના શોધક. વિલિસ કેરિયર એ એક અમેરિકન એન્જિનયર હતા. તેઓ આધુનિક એરકંડીશનરના શોધક ગણાય છે. એમણે ભેજ, તાપમાન, હવાની આવન-જાવન ઉપર અંકુશ અને હવાનું શુદ્ધિકરણ કરે તે પ્રકારનું એરકંડીશનર વિકસાવ્યું હતું. વિલિસ કેરિયરનો જન્મ અમેરિકામાં આવેલા ન્યૂયોર્કના એંગોલા શહેર ખાતે ઈ. સ. ૧૮૭૬ના છવ્વીસમી નવેમ્બર, ૧૮૭૬ના દિવસે થયો હતો. એમના પિતા દુકાનદાર હતા તેમ જ લોકોને સંગીત પણ શિખવાડતા હતા. સ્થાનિક શાળામાં પ્રાથમિક શિક્ષણ લીધા બાદ તેઓ કોર્નેલ યુનિવર્સિટી ખાતેથી ઉચ્ચ અભ્યાસ પૂર્ણ કરી એન્જિનયર થયા હતા.

ઈ. સ. ૧૯૦૨ના વર્ષમાં એમણે સુધારેલા એરકંડીશનરની શોધ કરી હતી, જેને ઈ. સ. ૧૯૦૬ના વર્ષમાં માન્યતા મળી હતી. આ વેળા એમણે આ સુધારેલા મશીનને હવાનું શુદ્ધિકરણ કરતું સાધન એવું નામ આપ્યું હતું. આ પછી તેમાં ઘણા સુધારાઓ કરી આધુનિક એરકંડીશનર બનાવ્યું હતું.
ત્યારબાદ એમણે એરકંડીશનર બનાવવાનું કારખાનું ઉભું કરી ન્યૂ જર્સી, ન્યૂયોર્ક અને પેન્સીલ્વેનિયા એમ ત્રણ શહેરોમાં કંપનીની શાખો સ્થાપી હતી. ત્યારબાદ એમણે જાપાન અને કોરિયામાં પણ કંપનીની શાખાઓ સ્થાપી હતી.

સાતમી ઓક્ટોબર, ૧૯૫૦ના રોજ એમનું અવસાન થયું હતું.

પૂણ્યતિથિ:-

૧૯૯૦ – સાવિત્રી ખાનોલકર, ભારતના સર્વોચ્ચ લશ્કરી સન્માન પરમવીર ચક્રની ડિઝાઇન માટે જાણીતા ડિઝાઇનર સાવિત્રી બાઈ ખાનોલકર (જન્મ ઈવ વોન મેડે ડી મારોસ, ૨૦ જુલાઈ ૧૯૧૩- ૨૬ નવેમ્બર ૧૯૯૦) સ્વિસમાં જન્મેલા ભારતીય ડિઝાઇનર હતા, જેઓ પરમ વીર ચક્ર, ભારતની સર્વોચ્ચ લશ્કરી સજાવટ, યુદ્ધના સમય દરમિયાન વિશિષ્ટ કૃત્યો પ્રદર્શિત કરવા માટે એનાયત કરવા માટે જાણીતા હતા. ખાનોલકરે અશોક ચક્ર (AC), મહા વીર ચક્ર (MVC), કીર્તિ ચક્ર (KC), વીર ચક્ર (VrC) અને શૌર્ય ચક્ર (SC) સહિત અન્ય ઘણા મુખ્ય શૌર્ય ચંદ્રકો પણ ડિઝાઇન કર્યા હતા. તેણીએ જનરલ સર્વિસ મેડલ ૧૯૪૭ ની રચના પણ કરી હતી, જેનો ઉપયોગ ૧૯૬૫ સુધી થતો હતો. ખાનોલકર એક ચિત્રકાર અને કલાકાર પણ હતા.

સ્વિટ્ઝર્લૅન્ડના ન્યુચેટેલમાં જન્મેલા ઇવ ઇવૉન મેડે ડી મારોસ, તેણે ૧૯૩૨માં ભારતીય સૈન્યના કેપ્ટન (બાદમાં મેજર જનરલ) વિક્રમ રામજી ખાનોલકર સાથે લગ્ન કર્યા અને ત્યારપછી તેનું નામ બદલીને સાવિત્રી બાઈ ખાનોલકર રાખ્યું, તે હિંદુ બની અને ભારતીય નાગરિકત્વ મેળવ્યું.
ભારતની આઝાદી પછી તરત જ, તેણીને એડજ્યુટન્ટ જનરલ મેજર જનરલ હીરા લાલ અટલ દ્વારા લડાઇમાં બહાદુરી માટે ભારતનો સર્વોચ્ચ પુરસ્કાર, પરમ વીર ચક્ર ડિઝાઇન કરવા માટે કહેવામાં આવ્યું. મેજર જનરલ અટલને સ્વતંત્ર ભારતની નવી લશ્કરી સજાવટની રચના અને નામકરણની જવાબદારી સોંપવામાં આવી હતી. ખાનોલકરને પસંદ કરવા પાછળનું કારણ તેણીનું ભારતીય સંસ્કૃતિ, સંસ્કૃત અને વેદનું ઊંડું અને ઘનિષ્ઠ જ્ઞાન હતું, જેની તેમને આશા હતી કે આ ડિઝાઇનને ખરેખર ભારતીય નૈતિકતા આપશે.

યોગાનુયોગ, પ્રથમ પીવીસી તેમની મોટી પુત્રી કુમુદિની શર્માના સાળા મેજર સોમનાથ શર્માને ૪- કુમાઉં રેજિમેન્ટના મેજર સોમનાથ શર્માને એનાયત કરવામાં આવ્યો હતો, જેમને ૧૯૪૭ના કાશ્મીરના ભારત-પાકિસ્તાન યુદ્ધ દરમિયાન ૩ નવેમ્બર ૧૯૪૭ના રોજ મરણોત્તર સન્માન આપવામાં આવ્યા હતા. ૧૯૫૨ માં તેમના પતિના મૃત્યુ પછી, તેમને આધ્યાત્મિકતામાં આશ્રય મળ્યો, અને રામકૃષ્ણ મઠમાં નિવૃત્ત થઈ. તેણીએ મહારાષ્ટ્રના સંતો પર એક પુસ્તક લખ્યું જે આજે પણ લોકપ્રિય છે. સાવિત્રીબાઈ ખાનોલકરનું ૨૬ નવેમ્બર ૧૯૯૦ ના રોજ અવસાન થયું હતું.

તહેવાર/ઉજવણી

બંધારણ દિવસ:-

બંધારણ સભાએ ૨ વર્ષ, ૧૧ મહિના અને ૧૮ દિવસમાં બંધારણ પૂર્ણ કર્યું અને ૨૬ નવેમ્બર ૧૯૪૯ના રોજ તેને રાષ્ટ્રને સમર્પિત કર્યું. ૨૬ જાન્યુઆરી ૧૯૫૦ થી ભારતમાં બંધારણ લાગુ કરવામાં આવ્યું હતું. બંધારણ સભાની મુસદ્દા સમિતિના અધ્યક્ષ ડૉ. ભીમરાવ આંબેડકરની ૧૨૫ મી જન્મજયંતિ નિમિત્તે ૨૬ નવેમ્બર ૨૦૧૫ ના રોજ ભારત સરકાર દ્વારા પ્રથમ વખત સમગ્ર દેશમાં બંધારણ દિવસની ઉજવણી કરવામાં આવી હતી.

આ પણ વાંચો : Mumbai Attack: કેવી રીતે ઘડાયું હતું મુંબઈ હુમલાનું કાવતરું, આતંક સર્જનારા આતંકવાદીઓની કેવી થઈ હાલત ?