શું છે 11 ડિસેમ્બરની HISTORY ? જાણો આજનું જ્ઞાન પરબ અને ઈતિહાસ
આમ તો દરેક દિવસ ખાસ હોય છે પણ ઘણી તારીખો કેલેન્ડરના પાના સાથે ઇતિહાસના પાને પણ અંકાય છે, જાણો આજના દિવસના ઇતિહાસમાં નોંધાયેલા મહત્ત્વના બનાવો ઘટનાઓ અને આજની તારીખે જન્મેલા મહાનુભાવો અને વીરલ વ્યક્તિત્ત્વની પુણ્યતિથિ. જાણો આજની તારીખ સાથે જોડાયેલી કેટલીક ખાસ વાતો. કેવી રીતે આજનો દિવસ ઇતિહાસના પાને અંકાયેલ છે.
૧૬૮૭- ઈસ્ટ ઈન્ડિયા કંપનીએ મદ્રાસ (હવે તમિલનાડુ, ભારત)માં મ્યુનિસિપલ કોર્પોરેશનની રચના કરી.
ચેન્નાઈ (અગાઉનું મદ્રાસ) બંગાળની ખાડીના કોરોમંડલ કિનારે આવેલું છે, તે દક્ષિણ ભારતના સૌથી મોટા સાંસ્કૃતિક, આર્થિક અને શૈક્ષણિક કેન્દ્રોમાંનું એક છે. ચેન્નાઈ એ ભારતના તમિલનાડુ રાજ્યની રાજધાની છે. ૨૦૧૧ ની ભારતીય વસ્તી ગણતરી મુજબ (ચેન્નાઈ શહેરની નવી સીમાઓ માટે સમાયોજિત), તે ચોથું સૌથી મોટું શહેર અને ભારતમાં ચોથું સૌથી વધુ વસ્તી ધરાવતું શહેરી સમૂહ છે. શહેર આસપાસના વિસ્તારો સાથે ચેન્નાઈ મેટ્રોપોલિટન વિસ્તાર બનાવે છે, જે વસ્તીની દ્ર ષ્ટિએ વિશ્વનો ૩૬ મો સૌથી મોટો શહેરી વિસ્તાર છે.ચેન્નાઈ ભારતનું છઠ્ઠું-સૌથી વધુ વસ્તી ધરાવતું શહેર છે અને ચોથા-સૌથી વધુ વસ્તી ધરાવતું શહેરી સમૂહ બનાવે છે. ૧૮૬૬ માં સ્થાપિત, ગ્રેટર ચેન્નાઈ કોર્પોરેશન એ ભારતનું સૌથી જૂનું મ્યુનિસિપલ કોર્પોરેશન છે અને લંડન પછી વિશ્વનું બીજું સૌથી જૂનું છે.
૧૯૦૧ – ગુગ્લિએલ્મો માર્કોની એ પોલ્ધુ, કોર્નવોલ, ઇંગ્લેન્ડથી સેન્ટ જ્હોન્સ, ન્યૂફાઉન્ડલેન્ડ માં પ્રથમ ટ્રાન્સએટલાન્ટિક રેડિયો સિગ્નલ પ્રસારિત કર્યું.
ગુગ્લિએલ્મો જીઓવાન્ની મારિયા માર્કોની, માર્કોનીના 1લા માર્ક્વિસ એક ઇટાલિયન શોધક અને ઇલેક્ટ્રિકલ એન્જિનિયર હતા, જે તેમના પ્રાયોગિક રેડિયો તરંગ-આધારિત વાયરલેસ ટેલિગ્રાફ સિસ્ટમની રચના માટે જાણીતા હતા. આના કારણે માર્કોનીને રેડિયોના શોધક તરીકે શ્રેય આપવામાં આવ્યો, અને તેમણે કાર્લ ફર્ડિનાન્ડ બ્રૌન સાથે "વાયરલેસ ટેલિગ્રાફીના વિકાસમાં તેમના યોગદાનની માન્યતામાં" ૧૯૦૯ નું ભૌતિકશાસ્ત્રનું નોબેલ પુરસ્કાર શેર કર્યું.અગાઉના અન્ય પ્રદર્શનોથી પ્રભાવિત થઈને, પ્રીસે ૧૧ ડિસેમ્બર ૧૮૯૬ના રોજ ટોયન્બી હોલ ખાતે લંડનના બે મહત્વપૂર્ણ વ્યાખ્યાનોમાં માર્કોનીના ચાલુ કાર્યનો સામાન્ય લોકો સમક્ષ પરિચય કરાવ્યો: "ટેલિગ્રાફી વિથ વાયર", અને ૪ જૂન ૧૮૯૭ ના રોજ રોયલ ઇન્સ્ટિટ્યુશનને "વાયર વિના અવકાશમાં સિગ્નલિંગ"આપવામાં આવેલ ..માર્કોનીએ એટલાન્ટિકમાં ટ્રાન્સએટલાન્ટિક ટેલિગ્રાફ કેબલ્સ સાથે સ્પર્ધા કરવા માટે એટલાન્ટિકમાં સંકેત આપવાના માધ્યમની તપાસ કરવાનું શરૂ કર્યું. માર્કોનીએ ૧૯૦૧માં કોર્નવોલ, ઈંગ્લેન્ડમાં પોલ્ધુ અને કોનેમારા, કાઉન્ટી ગેલવે, આયર્લેન્ડમાં ક્લિફડેન વચ્ચે કડી તરીકે કામ કરવા માટે માર્કોની હાઉસ, રોસ્લેર સ્ટ્રાન્ડ, કાઉન્ટી વેક્સફોર્ડ ખાતે વાયરલેસ ટ્રાન્સમિટિંગ સ્ટેશનની સ્થાપના કરી. તેમણે ટૂંક સમયમાં જ જાહેરાત કરી કે સંદેશ ૧૨ ડિસેમ્બર ૧૯૦૧ ના રોજ સેન્ટ જોન્સ, ન્યુફાઉન્ડલેન્ડ (હવે કેનેડાનો ભાગ)માં સિગ્નલ હિલ ખાતે પ્રાપ્ત થયો હતો.બે બિંદુઓ વચ્ચેનું અંતર લગભગ ૨૨૦૦ માઇલ (૩૫૦૦ કિમી) હતું. તે એક મહાન વૈજ્ઞાનિક પ્રગતિ તરીકે જણાવવામાં આવ્યું હતું, છતાં પણ આ દાવા અંગે નોંધપાત્ર સંશય છે – અને ચાલુ છે. વપરાયેલી ચોક્કસ તરંગલંબાઇ જાણીતી નથી, પરંતુ તે ૩૫૦ મીટર (આવર્તન ≈ 850 kHz) ની પડોશમાં હોવાનું એકદમ વિશ્વસનીય રીતે નિર્ધારિત છે. પરીક્ષણો દિવસના એવા સમયે થયા હતા જે દરમિયાન સમગ્ર ટ્રાન્સએટલાન્ટિક પાથ દિવસના પ્રકાશમાં હતો. તે હવે જાણીતું છે (જોકે તે સમયે માર્કોનીને ખબર ન હતી) કે આ સૌથી ખરાબ સંભવિત પસંદગી હતી.
૧૯૪૬- ડૉ. રાજેન્દ્ર પ્રસાદ ભારતની બંધારણ સભાના પ્રમુખ તરીકે ચૂંટાયા.
ભારતીય બંધારણ સભા એ ભારતનું બંધારણ ઘડવા માટે રચાયેલી ચૂંટાયેલા પ્રતિનિધિઓની એક સમિતિ હતી જેને ‘બંધારણ સભા’ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. આ બંધારણ સભા ‘પ્રાંતીય સભા’ દ્વારા ચૂંટવામાં આવી હતી. ૧૯૪૭માં બ્રિટિશ સરકારથી ભારતની સ્વતંત્રતા બાદ તેના સભ્યોએ દેશની પ્રથમ સંસદ તરીકે સેવા આપી હતી.ભારતમાં સામ્યવાદી ચળવળના પ્રણેતા અને કટ્ટર લોકશાહીના હિમાયતી એમ.એન.રોય દ્વારા ૧૯૩૪માં બંધારણ સભા માટેનો વિચાર રજૂ કરવામાં આવ્યો હતો. ૧૯૩૫માં ભારતીય રાષ્ટ્રીય કોંગ્રેસે બંધારણ સભાના ગઠન માટે સત્તાવાર માંગ કરી હતી. આ સાથે જ ભારતીયોની ઈચ્છા વિરુદ્ધ લાદવામાં આવેલા ભારત સરકાર અધિનિયમ, ૧૯૩૫ને નકારી કાઢવામાં આવ્યો હતો. સી. રાજગોપાલાચારીએ પુખ્ત વયના મતાધિકારના આધારે ૧૫ નવેમ્બર, ૧૯૩૯ના રોજ બંધારણ સભાની માંગ વ્યક્ત કરી હતી, અને ઓગસ્ટ ૧૯૪૦માં બ્રિટિશરોએ તેનો સ્વીકાર કર્યો હતો.
બંધારણ સભાની કુલ સભ્ય સંખ્યા ૩૮૯ હતી. જે પૈકી ૨૯૨ પ્રતિનિધિઓ બ્રિટિશ હિંદના ૧૧ પ્રાંતોની વિધાનસભાઓથી, ૯૩ પ્રતિનિધિઓ દેશી રજવાડાંના તથા ૪ પ્રતિનિધિઓ ચીફ કમિશ્નરોના ચાર પ્રાંત દિલ્હી, અજમેર-મારવાડ, કૂર્ગ અને બ્રિટિશ બલૂચિસ્તાન માટે આરક્ષિત રાખવામાં આવેલ હતાં. પ્રત્યેક ૧૦ લાખની જનસંખ્યા પર એક પ્રતિનિધિના ધોરણે દરેક પ્રાંતને બેઠકોની ફાળવણી કરવામાં આવી હતી. જુલાઈ ૧૯૪૬માં સંવિધાન સભાની રચના માટે યોજાયેલી ચૂંટણીઓમાં કુલ ૩૮૯ સ્થાન પૈકી ૨૯૬ બેઠકો માટે ચૂંટણી યોજાઈ. જેમાં મુખ્ય પક્ષ કોંગ્રેસને ૨૦૮ બેઠકો મળી હતી જ્યારે મુસ્લિમ લીગના ફાળે ૭૩ બેઠકો આવી હતી. સ્વતંત્ર ભારતના બંધારણના ઘડતર માટે ૨૩ સમિતિઓની રચના કરવામાં આવી. જેમાં ૧૨ કાનૂની બાબતોની સમિતિઓ અને ૧૧ પ્રક્રિયા સંબંધીઓની રચના કરવામાં આવી હતી. બંધારણ સભાના અધ્યક્ષ ડૉ. રાજેન્દ્ર પ્રસાદ હતા પરંતુ સંવિધાનનો મુસદ્દો ઘડવાની જવાબદારી પ્રારૂપ સમિતિના અધ્યક્ષ ડૉ. બી.આર. આંબેડકર પર હતી.
૧૯૪૬ – સંયુક્ત રાષ્ટ્રસંઘ દ્વારા ‘સંયુક્ત રાષ્ટ્ર આંતરરાષ્ટ્રીય બાળ કટોકટી ભંડોળ’ (યુનિસેફ)ની સ્થાપના કરવામાં આવી.
યુનિસેફ, જેને મૂળરૂપે સંપૂર્ણપણે સંયુક્ત રાષ્ટ્ર આંતરરાષ્ટ્રીય ચિલ્ડ્રન્સ ઈમરજન્સી ફંડ કહેવાય છે, હવે સત્તાવાર રીતે યુનાઈટેડ નેશન્સ ચિલ્ડ્રન્સ ફંડ, એ સંયુક્ત રાષ્ટ્રની એક એજન્સી છે જે વિશ્વભરના બાળકોને માનવતાવાદી અને વિકાસલક્ષી સહાય પૂરી પાડવા માટે જવાબદાર છે. આ એજન્સી ૧૯૨ દેશો અને પ્રદેશોમાં હાજરી સાથે વિશ્વની સૌથી વધુ વ્યાપક અને ઓળખી શકાય તેવી સામાજિક કલ્યાણ સંસ્થાઓમાંની એક છે. યુનિસેફની પ્રવૃત્તિઓમાં રસીકરણ અને રોગ નિવારણ, એચ.આઈ.વી. વાળા બાળકો અને માતાઓ માટે સારવારનું સંચાલન, બાળપણ અને માતાનું પોષણ વધારવું, સ્વચ્છતામાં સુધારો કરવો, શિક્ષણને પ્રોત્સાહન આપવું અને આપત્તિઓના પ્રતિભાવમાં કટોકટીની રાહત પૂરી પાડવાનો સમાવેશ થાય છે.
UNICEF એ યુનાઈટેડ નેશન્સ ઈન્ટરનેશનલ ચિલ્ડ્રન્સ ઈમરજન્સી ફંડનું અનુગામી છે, જે ૧૧ ડિસેમ્બર ૧૯૪૬ ના રોજ ન્યુયોર્કમાં યુ.એન. રાહત પુનર્વસન વહીવટીતંત્ર દ્વારા બીજા વિશ્વયુદ્ધથી પ્રભાવિત બાળકો અને માતાઓને તાત્કાલિક રાહત આપવા માટે બનાવવામાં આવ્યું હતું. તે જ વર્ષે, યુએન જનરલ એસેમ્બલીએ યુદ્ધ પછીના રાહત કાર્યને વધુ સંસ્થાકીય બનાવવા માટે યુનિસેફની સ્થાપના કરી.૧૯૫૦ માં, બાળકો અને મહિલાઓની લાંબા ગાળાની જરૂરિયાતોને સંબોધવા માટે, ખાસ કરીને વિકાસશીલ દેશોમાં તેના આદેશનો વિસ્તાર કરવામાં આવ્યો હતો. ૧૯૫૩ માં, સંસ્થા યુનાઈટેડ નેશન્સ સિસ્ટમનો કાયમી હિસ્સો બની ગઈ હતી, અને તેનું નામ પાછળથી તેના વર્તમાન સ્વરૂપમાં બદલાઈ ગયું હતું, જોકે તે મૂળ ટૂંકું નામ જાળવી રાખે છે.
૧૯૭૨ – એપોલો ૧૭ ચંદ્ર પર ઉતરાણ કરનાર છઠ્ઠું અને અંતિમ યાન બન્યું.
Apollo 17 એ NASA ના Apollo પ્રોગ્રામનું અગિયારમું અને અંતિમ મિશન હતું, છઠ્ઠું અને સૌથી તાજેતરનું માનવીએ ચંદ્ર પર પગ મૂક્યો અથવા પૃથ્વીની નીચલી ભ્રમણકક્ષાની બહાર મુસાફરી કરી. કમાન્ડર જીન સેર્નન અને લુનર મોડ્યુલ પાઇલટ હેરિસન શ્મિટ ચંદ્ર પર ચાલ્યા હતા, જ્યારે કમાન્ડ મોડ્યુલ પાઇલટ રોનાલ્ડ ઇવાન્સ ઉપર ભ્રમણ કર્યું હતું. શ્મિટ ચંદ્ર પર ઉતરનાર એકમાત્ર વ્યાવસાયિક ભૂસ્તરશાસ્ત્રી હતા; જો એન્ગલના સ્થાને તેમની પસંદગી કરવામાં આવી હતી, કારણ કે નાસા પર ચંદ્ર પર વૈજ્ઞાનિક મોકલવાનું દબાણ હતું. વિજ્ઞાન પર મિશનના ભારે ભારનો અર્થ એ હતો કે કમાન્ડ મોડ્યુલમાં વહન કરાયેલા પાંચ ઉંદરો ધરાવતા જૈવિક પ્રયોગ સહિત સંખ્યાબંધ નવા પ્રયોગોનો સમાવેશ થાય છે.
૨૦૦૧ – ચીન વિશ્વ વ્યાપાર સંગઠન (વર્લ્ડ ટ્રેડ ઓર્ગેનાઇઝેશન – ડબલ્યુટીઓ)માં જોડાયું.
ડબ્લ્યુટીઓ પૂર્વવર્તી જનરલ એગ્રીમેન્ટ ઓન ટેરિફ એન્ડ ટ્રેડ (GATT), ૧૯૪૭માં બીજા વિશ્વયુદ્ધ પછી આંતરરાષ્ટ્રીય આર્થિક સહયોગ માટે સમર્પિત અન્ય નવી બહુપક્ષીય સંસ્થાઓના પગલે ૨૩ દેશોની બહુપક્ષીય સંધિ દ્વારા સ્થાપિત કરવામાં આવી હતી-જેમ કે વિશ્વ બેંક (૧૯૪૪ની સ્થાપના. ) અને ઇન્ટરનેશનલ મોનેટરી ફંડ (૧૯૪૪ અથવા ૧૯૪૫ની સ્થાપના). વેપાર માટેની તુલનાત્મક આંતરરાષ્ટ્રીય સંસ્થા, જેનું નામ છે ઇન્ટરનેશનલ ટ્રેડ ઓર્ગેનાઇઝેશન ક્યારેય શરૂ થયું નથી કારણ કે યુ.એસ. અને અન્ય સહીકર્તાઓએ સ્થાપના સંધિને બહાલી આપી ન હતી, અને તેથી જીએટીટી ધીમે ધીમે એક વાસ્તવિક આંતરરાષ્ટ્રીય સંસ્થા બની ગઈ.જેમાં ૧૬૪ સભ્ય દેશોનું પ્રતિનિધિત્વ છે. તે વૈશ્વિક વેપાર અને વૈશ્વિક જીડીપીમાં ૯૮% થી વધુ હિસ્સો ધરાવે છે.૧૧ ડિસેમ્બર ૨૦૦૧ના રોજ ચીન WTOમાં પ્રવેશ મેળવ્યો, ૧૫ વર્ષની જોડાણ વાટાઘાટો બાદ તેનું ૧૪૩ મું સભ્ય બન્યું.
અવતરણ:-
૧૯૧૫ – ઇમામુદ્દીન મુર્તુઝાખાન બાબી, ગુજરાતીના કવિ અને પાજોદ રાજ્યના રાજવી.
નવાબો પાકિસ્તાનમાં જોડાવાના સ્વપ્ના સેવતા હતા ત્યારે ભારત સંઘમાં જોડાવા હસ્તાક્ષર કરી આપનાર તેઓ પહેલા નવાબ હતા. મુસલમાનને ઘેર ન ખાનાર હિંદુને ઘેર જમવા ગયા ત્યારે તેમના એક મંત્રી ન જમ્યા તે માટે તેમને નોકરીમાંથી રૂખસદ આપીને તેમણે ધર્મ નિરપેક્ષતાનું ઉત્તમ ઉદાહરણ સ્થાપિત કર્યું, એટલું જ નહી, તે કાળમાં પાજોદમાં વૈષ્ણવ સંપ્રદાયના ઉત્સવોમાં કોઇ છોછ વગર ભાગ લેતા અને યથાશક્તિ મદદ પણ કરતા. પ્રજાસહિષ્ણુ પણ એટલા જ હતાં, જ્યારે દૂર બહારગામ જવાનું થાય ત્યારે કોઇને કોઇ ઘેર જમવા જતા અને તેને બક્ષીસ આપી પાઘડી પહેરાવતા.પાજોદમાં ગુર્જરી ગઝલશાળાની આધારશિલા સ્થાપી એમાંથી પ્રગટેલા બે રત્નો, ‘શૂન્ય’ પાલનપુરી અને અમૃત ‘ઘાયલ’ આધુનિક સમયનાં ગુજરાતી ગઝલકારો છે. તેઓએ જુનાગઢમાં ‘મિલન’ સાહિત્યની સંસ્થાની પણ સ્થાપના કરી હતી. તેમના પૂજ્ય ધાર્મિક સંત મઝલૂમ શાહની યાદમાં ઉપનામમાં ‘મઝલૂમી’ ઉમેરે છે.દરબારપણું ગયા બાદ માંગરોળ, સુરત, મુંબઇ, વિગેરે ઘણી જગ્યાઓએ રહ્યા અને ઘણા સંઘર્ષો વેઠ્યા, ઘણી નોકરીઓ પણ કરી. પણ શાયરી સાથે મુહબ્બત ટકાવી રાખીતેમનું અવસાન ૧૪ ફેબ્રુઆરી, ૨૦૦૮ના રોજ થયું હતું.
પૂણ્યતિથિ:-
૧૯૬૫ – અંબુભાઈ પુરાણી, ભારતીય લેખક.
અંબુભાઈ બાલકૃષ્ણ પુરાણી (૨૬ મે ૧૮૯૪ - ૧૧ ડિસેમ્બર ૧૯૬૫) તે શ્રી અરવિંદના પ્રખ્યાત શિષ્ય અને જીવનચરિત્રકાર પણ હતા.
તેમનો જન્મ ૨૬ મે ૧૮૯૪ ના રોજ સુરતમાં (હાલ ગુજરાતમાં) થયો હતો. ગુજરાતમાં વ્યાયામ પ્રવૃત્તિના પ્રણેતા છોટુભાઈ પુરાણીના તેમના ભાઇ હતા.તેઓ એક રાષ્ટ્રવાદી કાર્યકર હતા અને ૧૯૨૩માં શ્રી અરવિંદ આશ્રમમાં અરવિંદે તેમને ભારતની સ્વતંત્રતા વિશે ચિંતા ન કરવા અને તે સમયાનુસાર પ્રાપ્ત થઇ જ જશે એવી ખાતરી આપ્યા પછી જોડાયા હતા. તેઓ ૧૯૩૮થી ૧૯૫૦ સુધી શ્રી અરવિંદના અંગત સચિવ રહ્યા હતા.તેમની મુખ્ય કૃતિઓ The Life of Sri Aurobindo અને Evening Talks with Sri Aurobindo છે, જે ગુરુના જીવન અને વાતોનો મુખ્ય સ્રોત છે. તેમણે ૧૯૬૨માં યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સની મુલાકાત લઈને શ્રી અરવિંદના યોગિક અધ્યાપન પર પ્રવચનો આપવા વ્યાપક પ્રવાસ કર્યો હતો. કેટલાક પ્રવચનો પુસ્તકના રૂપમાં ઉપલબ્ધ છે, જેમાં Savitri અને Life Divine જેવી મુખ્ય કૃતિઓનો સમાવેશ થાય છે.તેમણે મણિલાલ દ્વિવેદીના જીવન પર મણિલાલ દ્વિવેદીનું જીવનચરિત્ર (૧૯૫૧) પુસ્તક લખ્યું હતું.૧૧ ડિસેમ્બર ૧૯૬૫ના રોજ પોંડીચેરીમાં હૃદયરોગના હુમલાથી તેમનું નિધન થયું હતું.