શું છે 4 વેમ્બરની HISTORY? જાણો આજનું જ્ઞાન પરબ અને ઈતિહાસ

અહેવાલ – પોપટભાઇ પટેલ, ઘેલડા

આમ તો દરેક દિવસ ખાસ હોય છે પણ ઘણી તારીખો કેલેન્ડરના પાના સાથે ઇતિહાસના પાને પણ અંકાય છે, જાણો આજના દિવસના ઇતિહાસમાં નોંધાયેલા મહત્ત્વના બનાવો ઘટનાઓ અને આજની તારીખે જન્મેલા મહાનુભાવો અને વીરલ વ્યક્તિત્ત્વની પુણ્યતિથિ. જાણો આજની તારીખ સાથે જોડાયેલી કેટલીક ખાસ વાતો. કેવી રીતે આજનો દિવસ ઇતિહાસના પાને અંકાયેલ છે.

૧૫૦૯- આલ્ફોન્સો ડી આલ્બુકર્ક અલ્મેડા પછી ભારતમાં બીજા પોર્ટુગીઝ વાઇસરોય બન્યા.
અથવા ક્યારેક એક પોર્ટુગીઝ જનરલ, એડમિરલ અને રાજકારણી હતા. તેમણે ૧૫૦૯ થી ૧૫૧૫ સુધી પોર્ટુગીઝ ભારતના ગવર્નર તરીકે સેવા આપી, જે દરમિયાન તેમણે હિંદ મહાસાગરમાં પોર્ટુગીઝ પ્રભાવનો વિસ્તાર કર્યો અને એક ઉગ્ર અને કુશળ લશ્કરી કમાન્ડર તરીકે તેમની પ્રતિષ્ઠા ઊભી કરી.

૧૮૪૭ – સ્કોટિશ ચિકિત્સક સર જેમ્સ યંગ સિમ્પસને ક્લોરોફોર્મના બેહોશી (એનાસ્થેસિયા)ના ગુણધર્મો શોધી કાઢ્યા.
ક્લોરોફોર્મ, અથવા ટ્રાઇક્લોરોમેથેન, ફોર્મ્યુલા CHCl3 અને સામાન્ય દ્રાવક સાથેનું એક કાર્બનિક સંયોજન છે. તે ખૂબ જ અસ્થિર, રંગહીન, તીવ્ર-ગંધવાળું, ગાઢ પ્રવાહી છે જે મોટા પાયે PTFE અને રેફ્રિજન્ટના પુરોગામી તરીકે ઉત્પાદિત થાય છે અને તે ટ્રાઇહેલોમેથેન છે જે શ્વાસમાં લેવામાં આવે ત્યારે અથવા ઇન્જેસ્ટ કરવામાં આવે ત્યારે શક્તિશાળી એનેસ્થેટિક, આનંદકારક, ચિંતાનાશક અને શામક તરીકે કામ કરે છે. ૧૯ મી સદી અને ૨૦ મી સદીના પહેલા ભાગમાં ક્લોરોફોર્મનો ઉપયોગ એનેસ્થેટિક તરીકે કરવામાં આવ્યો હતો. ક્લોરોફોર્મ ઘણા દ્રાવકો સાથે મિશ્રિત છે પરંતુ તે પાણીમાં ખૂબ જ થોડું દ્રાવ્ય છે.૧૮૪૭ માં, સ્કોટિશ પ્રસૂતિશાસ્ત્રી જેમ્સ વાય. સિમ્પસન, ડંકન, ફ્લોકહાર્ટ અને કંપનીના સ્થાનિક ફાર્માસિસ્ટ વિલિયમ ફ્લોકહાર્ટ દ્વારા પ્રદાન કરવામાં આવેલા માનવો પર ક્લોરોફોર્મના એનેસ્થેટિક ગુણધર્મો દર્શાવનારા સૌપ્રથમ હતા અને દવામાં ઉપયોગ માટે દવાને લોકપ્રિય બનાવવામાં મદદ કરી હતી.

૧૮૯૦ – કિંગ વિલિયમ સ્ટ્રીટ અને સ્ટોકવેલ વચ્ચે લંડનની પ્રથમ ડીપ લેવલ ટ્યુબ રેલવે ખુલ્લી મુકાઈ.

સિટી અને સાઉથ લંડન રેલ્વે (C&SLR) એ વિશ્વની પ્રથમ સફળ ડીપ-લેવલ અંડરગ્રાઉન્ડ "ટ્યુબ" રેલ્વે હતી, અને ઇલેક્ટ્રિક ટ્રેક્શનનો ઉપયોગ કરતી પ્રથમ મોટી રેલ્વે હતી. રેલ્વેનો મૂળ હેતુ કેબલથી ચાલતી ટ્રેનો માટે હતો, પરંતુ બાંધકામ દરમિયાન કેબલ કોન્ટ્રાક્ટરની નાદારીને કારણે, તેના બદલે ઇલેક્ટ્રિક લોકોમોટિવનો ઉપયોગ કરીને ઇલેક્ટ્રિક ટ્રેક્શનની સિસ્ટમ - તે સમયે પ્રાયોગિક તકનીક - પસંદ કરવામાં આવી હતી.જ્યારે ૧૮૯૦ માં ખોલવામાં આવી ત્યારે, લાઇનમાં છ સ્ટેશનો હતા અને તે થેમ્સ નદીની નીચેથી પસાર થતી લંડન શહેર અને સ્ટોકવેલ વચ્ચેની ટનલની જોડીમાં ૩.૨ માઇલ (૫.૧ કિમી) સુધી ચાલી હતી. ટનલનો વ્યાસ ટ્રેનોના કદને મર્યાદિત કરે છે, અને તેમની ઊંચી પીઠવાળી બેઠકોવાળી નાની ગાડીઓને ગાદીવાળી બેઠકો આપવામાં આવી હતી.રેલ્વે ઉત્તર અને દક્ષિણમાં ઘણી વખત લંબાવવામાં આવી હતી, જે આખરે ઉત્તર લંડનના કેમડેન ટાઉનથી દક્ષિણ લંડનના મોર્ડન સુધીના ૧૩.૫ માઈલ (૨૧.૭ કિમી)ના અંતરે ૨૨ સ્ટેશનોને સેવા આપે છે.

૧૯૨૧ – જાપાનના વડા પ્રધાન હારા તાકાશીની ટોક્યોમાં હત્યા કરવામાં આવી.
હારા તાકાશી એક જાપાની રાજકારણી હતા જેમણે ૧૯૧૮ થી ૧૯૨૧ સુધી જાપાનના વડા પ્રધાન તરીકે સેવા આપી હતી.રિકેન સીયુકાઈની રેન્કમાંથી આગળ વધતાં અને હાઉસ ઑફ રિપ્રેઝન્ટેટિવ્સમાં ચૂંટાયા પહેલાં હારાએ ઘણી નાની રાજદૂતની ભૂમિકાઓ નિભાવી હતી. હારાએ ૧૯૦૬ અને ૧૯૧૩ ની વચ્ચે સાયઓનજી કિન્મોચી અને યામામોટો ગોનોહ્યોના હેઠળ અનેક મંત્રીમંડળમાં ગૃહ પ્રધાન તરીકે સેવા આપી હતી. ૧૯૧૮ના રાઈસના રમખાણો બાદ હારાને વડા પ્રધાન તરીકે નિયુક્ત કરવામાં આવ્યા હતા અને પેરિસ પીઈના કોન્ફરન્સમાં ભાગ લેતા, પોતાને એક મધ્યમ તરીકે સ્થાન આપ્યું હતું. અને જાપાનીઝ કોરિયામાં દમનકારી નીતિઓને હળવી કરવી.હારાના પ્રીમિયરશિપે જાપાનના કબજા હેઠળના કોરિયામાં સાઇબેરીયન હસ્તક્ષેપ અને માર્ચ ૧ લી ચળવળના ક્રૂર દમનની દેખરેખ રાખી હતી. ૪ થી નવેમ્બર ૧૯૨૧ના રોજ દૂર-જમણેરી રાષ્ટ્રવાદી નાકાઓકા કોનિચી દ્વારા હારાની હત્યા કરવામાં આવી હતી.

૧૯૨૨ – ઇજિપ્તમાં બ્રિટિશ પુરાતત્ત્વવિદ હોવર્ડ કાર્ટર અને તેની ટુકડીને રાજાઓની ખીણમાં તુતનખામુનની કબરનું પ્રવેશદ્વાર મળી આવ્યું.
રાજાઓની ખીણ, જેને રાજાઓના દરવાજોની ખીણ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે, તે ઇજિપ્તનો એક વિસ્તાર છે જ્યાં અઢારમા રાજવંશથી વીસમા રાજવંશ સુધીના લગભગ ૫૦૦ વર્ષોના સમયગાળા માટે, રાજાઓ અને પ્રાચીન ઇજિપ્તના નવા રાજ્ય હેઠળ શક્તિશાળી ઉમરાવો માટે પથ્થરથી કાપેલી કબરો ખોદવામાં આવી હતી.તે નાઇલ નદીના પશ્ચિમ કિનારે, થીબ્સ (આધુનિક લુક્સર) ની સામે અને થેબન નેક્રોપોલિસના હૃદયમાં આવેલી એક વાડી છે. ત્યાં બે મુખ્ય વિભાગો છે: પૂર્વ ખીણ, જ્યાં મોટાભાગની શાહી કબરો આવેલી છે; અને પશ્ચિમ ખીણ, અન્યથા મન્કીઝ ખીણ તરીકે ઓળખાય છે.

૧૯૧૫ની શરૂઆતમાં ડેવિસના મૃત્યુ પછી, લોર્ડ કાર્નારવોને ખીણમાં ખોદકામ કરવાની છૂટ મેળવી, અને તેણે તેનું અન્વેષણ કરવા માટે હોવર્ડ કાર્ટરને કામે લગાડ્યું. વ્યવસ્થિત શોધ પછી, તેઓએ નવેમ્બર ૧૯૨૨ માં તુતનખામુન (KV62)ની વાસ્તવિક કબર શોધી કાઢી.વિવિધ અભિયાનોએ ખીણનું અન્વેષણ કરવાનું ચાલુ રાખ્યું છે, જે વિસ્તારના જ્ઞાનમાં ઘણો વધારો કરે છે. ૨૦૦૧માં થેબન મેપિંગ પ્રોજેક્ટે ખુલ્લી કબરોની માહિતી અને યોજનાઓ પૂરી પાડીને કબરો માટે નવા ચિહ્નો ડિઝાઇન કર્યા.

૧૯૯૭-વર્લ્ડકોમ અને MCI કોમ્યુનિકેશને $37 બિલિયનમાં મર્જરની જાહેરાત કરી. તે સમય સુધી અમેરિકાનું આ સૌથી મોટું મર્જર હતું.
૪ નવેમ્બર, ૧૯૯૭ના રોજ, વર્લ્ડકોમ અને MCI કોમ્યુનિકેશને MCI વર્લ્ડકોમની રચના કરવા માટે $37 બિલિયનના વિલીનીકરણની જાહેરાત કરી, જે તેને યુએસના ઇતિહાસમાં સૌથી મોટું કોર્પોરેટ મર્જર બનાવ્યું. ૧૫ સપ્ટેમ્બર, ૧૯૯૮ના રોજ, MCI વર્લ્ડકોમની રચના કરીને વિલીનીકરણ પૂર્ણ થયું. યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ ડિપાર્ટમેન્ટ ઑફ જસ્ટિસની મંજૂરી મેળવવા માટે MCI એ તેના "ઇન્ટરનેટMCI" વ્યવસાયમાંથી છૂટ લીધી.

૨૦૧૧ – "ઓરિસ્સા" રાજ્યનું નામ બદલીને સ્થાનીય ઉચ્ચારણ અનુસાર "ઑડિશા" કરવામાં આવ્યું.
ઑડિશા (ઓરિસ્સા) ભારતના પૂર્વ કાંઠે આવેલું રાજ્ય છે. ઑડિશાની સીમાએ ઝારખંડ, પશ્ચિમ બંગાળ, આંધ્ર પ્રદેશ અને છત્તીસગઢ આવેલા છે. તેનું પાટનગર ભુવનેશ્વર છે. ઑડિશા તેની પૂર્વ તરફ ૪૮૦ કિ.મી. લાંબો સમુદ્ર કિનારો ધરાવે છે. ઑડિશા રાજ્ય તેમાં આવેલા મંદિરો માટે જાણીતું છે, ખાસ કરીને પુરી અને કોણાર્કમાં આવેલા મંદીરો વિશ્વવિખ્યાત છે.

અર્વાચીન ઑડિશા રાજ્યની સ્થાપના ૧ એપ્રિલ ૧૯૩૬ના બ્રિટિશ શાસિત ભારતમાં થઈ હતી. ઓડિઆ ભાષા બોલનારા ક્ષેત્રોનો આ રાજ્યમાં સમાવેશ હતો. ઑડિશામાં ૧ એપ્રિલનો દિવસ સ્થાપના દિવસ તરીકે "ઉત્કલ દિબસ (દિવસ)" નામે ઉજવાય છે.. ભારતના રાષ્ટ્રગીતમાં આ રાજ્યનો સમાવેશ "ઉત્કલ" તરીકે થયો છે. શરૂઆતના ૮ વર્ષ સુધી કટક ઑડિશાની રાજધાની રહ્યું. ૧૩ એપ્રિલ ૧૯૪૮ પછી ઑડિશાની રાજધાની ભુવનેશ્વર ખસેડવામાં આવી.૪ નવેમ્બર ૨૦૧૧ના દિવસે આ રાજ્યનું નામ અંગ્રેજી ઉચ્ચારણ અનુસાર "ઓરિસ્સા"થી બદલીને સ્થાનીય ઉચ્ચારણ અનુસાર "ઑડિશા" કરવામાં આવ્યું હતું. આથી ઓરિયા ભાષાને હવેથી અન્ય ભાષાઓમાં ઑડિયા તરીકે ઓળખાવાશે.

અવતરણ:-

૧૭૯૯ – જલારામ બાપા, ગુજરાતમાં થઈ ગયેલા એક હિંદુ સંત
સંત શ્રી જલારામબાપાનો જન્મ ઇ.સ. વિક્રમ સંવત ૧૮૫૬ની કારતક સુદ સાતમે લોહાણા સમાજના ઠક્કર કુળમાં થયો હતો. તે ભગવાન રામના ભક્ત હતા.જલારામ બાપાને ગૃહસ્થ જીવન કે પોતાના પિતાનો વ્યવસાય સ્વીકરારવામાં કોઈ રસ નહોતો. તેઓ હંમેશા યાત્રાળુઓ, સંતો અને સાધુઓની સેવામાં રોકાયેલા રહેતા. તેઓ પોતાના પિતાથી છૂટા થઈ ગયા અને તેમના કાકા વાલજીભાઈએ યુવાન જલારામ અને તેમની માતાને પોતાને ઘેર રહેવા સૂચવ્યું.

૧૮૧૬ની સાલમાં ૧૬ વર્ષની ઊંમરે તેમના લગ્ન આટકોટના પ્રાગજીભાઈ ઠક્કરની પુત્રી વીરબાઈ સાથે કરવામાં આવ્યાં. વીરબાઈ પણ ધાર્મિક અને સંતઆત્મા હતા આથી તેમણે પણ જલારામ બાપા સાથે સંસારીવૃત્તિઓથી વિરક્ત રહી ગરીબો અને જરૂરિયાતમંદોની સેવાના કાર્યમાં ઝંપલાવી દીધું. વીસ વર્ષની વયે જલારામે આયોધ્યા, કાશી અને બદ્રીનાથની જાત્રાએ જવાનું નક્કી કર્યું ત્યારે પત્નિ વીરબાઈ પણ તેમની સાથે જોડાયા.૧૮ વર્ષની ઉંમરે તેઓ ગુજરાતના ફતેહપુરના ભોજા ભગતના અનુયાયી બન્યા. ભોજા ભગતે તેમને "ગુરુ મંત્ર", માળા અને શ્રી રામનું નામ આપ્યું. તેમના ગુરુના આશીર્વાદથી તેમણે 'સદાવ્રત'ની શરૂઆત કરી. સદાવ્રત એ એવું સ્થળ છે કે જ્યાં સાધુ-સંતો અને જરૂરિયાતમંદ લોકોને વર્ષના બારે મહિના અને ૨૪ કલાક ભોજનની વ્યવસ્થા આપવામાં આવે.

એક દિવસ એક સાધુ ત્યાં આવ્યાં અને તેમને રામની મૂર્તિ આપી અને ભવિષ્ય વાણી કરી કે નજીકના ભવિષ્યમાં હનુમાનજી ત્યાં આવશે. જલારામે તે રામની મૂર્તિની ત્યાં પરિવારના ભગવાન તરીકે સ્થાપના કરી અને તેના થોડા દિવસ બાદ જમીનમાંથી સ્વયંભૂ હનુમાનની મૂર્તિ મળી આવી. આ સાથે ત્યાં સીતા અને લક્ષમણની મૂર્તિઓ પણ સ્થાપિત કરવામાં આવી છે. આ સ્થળેથી કોઈ પણ ભોજન લીધા સિવાય પાછું નથી જતું. આ બધુ કાર્ય જલારામે શરૂઆતના વર્ષોમાં પોતાની પત્ની વીરબાઈ માના સહયોગથી અને પછી એકલે હાથે સંભાળ્યું. બાદના વર્ષોમાં ગામવાળાઓએ પણ આ સેવાના કાર્યમાં સંત જલારામને સહયોગ આપ્યો. એમ માનવામાં આવે છે કે તેમની પાસે રહેલા ચમત્કારી અક્ષયપાત્રને કારણે અન્નની કદી ખોટ થતી નહીં.ત્યાર બાદ થોડા સમયમાં એક અવતારી પુરુષ તરીકે તેમની ખ્યાતિ પ્રસરી. વીરપુર આવતા દરેક વ્યક્તિને નાતજાત કે ધર્મના ભેદ વગર બાપા દ્વારા ભોજન અપાતું. આજે પણ ગુજરાતના વીરપુરમાં ભોજન આપવાની આ પરંપરા ચાલુ છે.

લોકો તેમની પાસે પોતાની વ્યાધિઓના ઇલાજ માટે અને અન્ય દુઃખો લઈને આવવા લાગ્યાં. જલારામ બાપા ભગવાન રામ પાસે તેમના માટે પ્રાર્થના કરતા અને લોકોનાં દુઃખ દૂર થઈ જતાં. હિંદુ તેમજ મુસલમાન બંને ધર્મના લોકો તેમના અનુયાયીઓ બન્યા. ૧૮૨૨માં જમાલ નામના એક મુસલમાન વ્યાપારીનો પુત્ર બિમાર પડ્યો, દાક્તરો-હકીમોએ તેના સાજા થવાની આશા મૂકી દીધી હતી. તે સમયે હરજીએ જમાલને પોતાને મળેલા પરચાની વાત કરી. તે સમયે જમાલે પ્રાર્થના કરી કે જો તેમનો પુત્ર સાજો થઈ જશે તો તેઓ જલારામ બાપાના સદાવ્રતમાં ૪૦ મણ અનાજ દાન કરશે. તેમનો પુત્ર સાજો થતા જમાલ ગાડું ભરીને અનાજ લઈને જલારામ બાપાને મળવા ગયા અને કહ્યું "જલા સો અલ્લાહ".

એક સમયે સ્વયં ભગવાન એક વૃદ્ધ સંતનું રૂપ લઈને આવ્યાં અને કહ્યું કે તેમની સેવા માટે જલારામે પોતાની પત્ની વીરબાઈ મા તેમને દાન કરી દેવી. જલારામે વીરબાઈ સાથે મસલત કરી અને તેમની રજા મળતા તેમણે વીરબાઈને સંતની સેવા માટે મોકલી આપ્યાં. પણ અમુક અંતર ચાલીને જંગલમાં પહોંચતા સંતે વીરબાઈ માને ત્યાં થોભીને રાહ જોવાનું કહ્યું. તેણીએ ત્યાં રાહ જોઈ પણ તે સંત પાછા ન આવ્યા. તેથી ઉલટું આકાશવાણી થઈ કે આ તો માત્ર દંપતિની મહેમાનગતિ ચકાસવાની પરીક્ષા હતી.

જલારામ બાપાનું મુખ્ય સ્મારક ગુજરાત રાજ્યના રાજકોટ ના જેતપુર શહેર નજીક વીરપુરમાં આવેલું છે. આ સ્મારક તે જ ઘર છે જ્યાં જલારામ બાપા તેમના જીવનકાળ દરમ્યાન રહેતાં હતાં. તેને તેના મૂળ સ્વરૂપે સાચવવામાં આવ્યું છે. આ સ્મારકમાં જલારામ બાપા દ્વારા વાપરવામાં આવેલી વસ્તુઓ અને તેમના દ્વારા પૂજાતી રામ સીતા લક્ષમણ અને હનુમાનની મૂર્તિઓ મૂકવામાં આવી છે. અહી સ્વયં પ્રભુ દ્વારા અપાયેલી ઝોળી અને દંડો પણ જોઈ શકાય છે. પણ અહીંનું મુખ્ય આકર્ષણ છે જલારામ બાપાનો ફોટોગ્રાફ, જે જલારામ બાપાના જીવતા લેવાયેલો એક માત્ર ફોટો છે. જે જલારામ બાપાના મૃત્યુના એક વર્ષ પહેલાં બ્રિટીશ ફોટોગ્રાફર દ્વારા લેવાયેલો છે.

અહીં ભક્તોએ ભૂતકાળમાં એટલું બધું દાન આપ્યું છે કે ૯ ફેબ્રુઆરી ૨૦૦૦ પછી અહીં ભક્તો પાસેથી દાન લેવામાં આવતું નથી. આ ભારતનું એકમાત્ર એવું દેવસ્થાન છે કે જે કોઈપણ જાતનું દાન લેતુ નથી.જલારામબાપાનો જન્મ દિવસ કે જન્મ જયંતિ કારતક સુદ ૭ ના દિવસે ઉજવવમાં આવે છે. દિવાળી પછી સાતમના દિવસે આ તહેવાર આવે છે.તેમનું નિધન તા. ૨૩ ફેબ્રુઆરી ૧૮૮૧ ના રોજ ૮૧ વરસની ઉમરે (વિક્રમ સંવત ૧૯૩૭) વિરપુર ખાતે થયું હતું.