ભારતમાં પહેલી વાર અમદાવાદમાં ટ્રિપલ વાલ્વ રિપ્લેસમેન્ટ સર્જરી કરાઇ

ભારતમાં પ્રથમવાર અમદાવાદના તબીબોએ જટિલ ટ્રિપલ વાલ્વ રિપ્લેસમેન્ટ સર્જરી સફળતાપૂર્વક પાર પાડી છે. 

નિષ્ણાતોએ મિટ્રલ, એઓર્ટિક વાલ્વ અને હૃદયના ટ્રિકસપિડ વાલ્વ રોગની ગંભીર સંકુચિતતાથી પીડાતી કડીના 61 વર્ષની વયની મહિલા દર્દીના હૃદયના ત્રણ વાલ્વને યાંત્રિક વાલ્વ સાથે બદલ્યા અને મહિલાને નવજીવન મળ્યુ છે.  મિનિમલી ઇન્વેસિવ ટેકનીકનો ઉપયોગ કરીને જટિલ ટ્રિપલ વાલ્વ રિપ્લેસમેન્ટ સર્જરી સફળતાપૂર્વક પાર પાડવામા આવી.

ભારતમાં પ્રથમવાર એચસીજી હોસ્પિટલના ડોકટરોએ મિનિમલી ઇન્વેસિવ ટેકનીકનો ઉપયોગ કરીને જટિલ ટ્રિપલ વાલ્વ રિપ્લેસમેન્ટ સર્જરી સફળતાપૂર્વક હાથ ધરી હતી. નિષ્ણાતોએ મિટ્રલ, એઓર્ટિક વાલ્વ અને હૃદયના ટ્રિકસપિડ વાલ્વ રોગની ગંભીર સંકુચિતતાથી પીડાતી 61 વર્ષની વયની કડીની મહિલા દર્દીના હૃદયના ત્રણ વાલ્વને યાંત્રિક વાલ્વ સાથે બદલ્યા. 

દર્દી લલિતાબેન પટેલ થાક અને ધબકારા સાથે ડિસપનિયાની તકલીફ સાથે હોસ્પિટલ ખાતે પહોંચ્યા હતા. તેમની મેડીકલ હિસ્ટ્રી તપાસવા પર, એવું જણાયું હતું કે લલિતાબેનને ભૂતકાળમાં ક્યારેય હૃદય સંબંધિત કોઈ સમસ્યા કે સર્જરી થઈ નથી. 2ડી ઇકોકાર્ડિયોગ્રાફી હાથ ધરવા પર 2ડીએ ગંભીર મિટ્રલ સ્ટેનોસિસ (મિટ્રલ વાલ્વનું સંકુચિત થવું), સિવિયર એઓર્ટિક સ્ટેનોસિસ (વાલ્વનું સંકુચિત થવું), સીવીયર ટ્રિકસપિડ વાલ્વ રિગર્ગિટેશન સાથે કાર્બનિક ટ્રિકસપિડ વાલ્વ રોગ અને ગંભીર પલ્મોનરી ધમની હાયપરટેન્શન અને ઈસીજીદ્વારા દર્શાવવામાં આવેલા આર્ટરલ વાલ્વ નિયંત્રણ દર સાથે દર્શાવ્યુ હતુ. સામાન્ય રીતે, હૃદયના સ્ટેનોસિસ થી પીડાતા દર્દીઓ નું વજન ધીમે ધીમે ઘટે છે, પરંતુ લલિતાબેનનો કેસ અનોખો હતો કારણ કે તેણીએ આ સ્થિતિને કારણે મોટા પ્રમાણમાં વજન ગુમાવ્યું હતું અને જ્યારે તેણી એચસીજી હોસ્પિટલમાં આવ્યા ત્યારે તેમની ઉમર 61 વર્ષ જ્યારે તેમનું વજન માત્ર 32 કિલો હતું.

61 વર્ષીય લલિતાબેનનું વજન માત્ર 32 કિલો હતું, તે મુખ્ય જોખમી પરિબળોને ધ્યાનમાં રાખીને સર્જિકલ પ્રક્રિયા જટિલ સાબિત થઈ. ઓર્ગેનિક ટ્રિકસપીડ ડિસીઝ ઓફ રિગર્ગિટેશન ધરાવતા દર્દીઓ જવલ્લે જોવા મળે છે, અને તેના કારણે હૃદયના ત્રણેય મુખ્ય વાલ્વ બદલવામાં આવ્યા. આ સંભવિત જોખમી પરિબળો અને ગૂંચવણોને ધ્યાનમાં રાખીને, ડૉ. બ્રજમોહન સિંઘ અને તેમની ટીમે ટ્રિપલ વાલ્વ રિપ્લેસમેન્ટ માટે ન્યૂનતમ આક્રમક તકનીક (મિનિમલી ઇન્વેસિવ ટેકનીક) દ્વારા દર્દીનું ઓપરેશન કરવાનું નક્કી કર્યું. દર્દીની ઉંમર અને વજનને ધ્યાનમાં રાખીને સર્વાનુમતે આ નિર્ણય લેવામાં આવ્યો હતો. દર્દીની સ્થિતિને કારણે, ઓપન હાર્ટ સર્જરી જીવલેણ સાબિત થઈ શકે છે અને વધુ જટિલતાઓ અને પીડા તરફ દોરી શકે છે. બીજી તરફ, મિનિમલી ઇન્વેસિવ સર્જરી, દર્દીને પ્રારંભિક તબક્કે એકત્ર કરી શકે છે અને તે શસ્ત્રક્રિયા પછીની બિમારીને પણ ઘટાડે છે, આમ મૃત્યુનું જોખમ ઘટાડે છે.

આ કેસ પર ટિપ્પણી કરતાં, ડૉ. બ્રજમોહન સિંઘ, ડાયરેક્ટર- કાર્ડિયાક સર્જરી વિભાગ, એચસીજીગ્રુપ ઑફ હોસ્પિટલ્સ ગુજરાતે જણાવ્યું, “પ્રથમ વખત, અમે હૃદયના ત્રણેય મુખ્ય વાલ્વને બદલીને મિકેનિકલ મેટલ વાલ્વ બદલ્યા છે. ટ્રીકસ્પીડ વાલ્વનું ક્ષતિગ્રસ્ત થવું એ ખૂબ જ દુર્લભ દ્રશ્ય છે. સામાન્ય રીતે, હૃદયના વાલ્વને બદલવા માટે સ્ટર્નમની નજીક એક મોટું ઓપનિંગ કરીને ઓપરેશન કરવામાં આવે છે, પરંતુ લલિતાબેનના કિસ્સામાંઆ શક્ય ન હતું. બિમારીને ટાળવા માટે ચેપગ્રસ્ત વાલ્વને યાંત્રિક ધાતુના વાલ્વથી બદલવા માટે મિનિમલી ઇન્વેસિવ સર્જરી હાથ ધરવામાં આવી હતી અને તે સફળ રહી હતી. 

એચસીજી હોસ્પિટલ, અમદાવાદ ખાતેના ઇન્ટરવેન્શનલ કાર્ડિયોલોજિસ્ટ ડૉ. જય શાહે જણાવ્યું, “ લલીતાબેનને શ્વાસ લેવામાં તકલીફ અને વધતા ધબકારા માટે તપાસવામાં આવ્યા હતા અને બાદમાં તેમનું મલ્ટીપલ વાલ્વ ડિસીઝ હોવાનું નિદાન થયું હતું. તેણી મિટ્રલ, એઓર્ટિક સ્ટેનોસિસ અને ઓર્ગેનિક ટ્રીકસ્પિડ વાલ્વ રોગથી પીડિત હતા. શ્રેષ્ઠ મેડિકલ મેનેજમેન્ટ બાદ અને દર્દીની ઉંમર અને શરીરના ઓછા વજનને ધ્યાનમાં રાખીને તેમને સર્જિકલ હસ્તક્ષેપ માટે ડૉ. બ્રજમોહન પાસે મોકલવામાં આવ્યા હતા. ટ્રિપલ વાલ્વ રિપ્લેસમેન્ટ સર્જરી સાથે તેમના એમઆઇસીએએસ (MICAS)બાદ તેણી સારા પ્રોસ્થેટિક વાલ્વ ફંક્શન સાથે સારી રીતે સ્વસ્થ થઈ ગઈ છે અને હવે તેણી ક્લોઝ ફોલો-અપ હેઠળ છે.”

ચીફ ઓપરેટિંગ ઓફિસર બીરસિંહ ચૌધરીએ જણાવ્યું, “એચસીજીદર્દીઓ માટે નવીનતમ અને શ્રેષ્ઠ સારવાર પરિણામો પ્રદાન કરવામાં સતત મોખરે છે.  અમારા કાર્ડિયોલોજિસ્ટની ટીમને મારા ખાસ અભિનંદન છે, જેમણે આ શસ્ત્રક્રિયાની સફળતામાં મહત્વની ભૂમિકા ભજવી છે, પ્રક્રિયા પછી પણ કાર્ડિયોલોજિસ્ટ વિવિધ ઉચ્ચ મશીનોના માધ્યમથી હૃદયની સ્થિતિનું સતત નિરીક્ષણ કરે છે. હેલ્થકેર ઉદ્યોગ સતત વિકસિત થઈ રહ્યો છે, અને એચસીજી જરૂરી જરૂરિયાતોને અનુરૂપ નવીનતમ સાધનો અને સંશોધનાત્મક સર્જિકલ પ્રક્રિયાઓને અનુકૂલિત કરવા અને અમલમાં મૂકવા માટે પરિવર્તન કરી રહ્યું છે. અમે ભારતમાં આ પ્રકારની પ્રથમ સર્જરી કરીને અમારી તબીબી કૌશલ્ય ની રૂપરેખા આપી છે.”

તબીબોનું કહેવું છે કે  “પ્રથમ વખત, અમે હૃદયના ત્રણેય મુખ્ય વાલ્વને બદલીને મિકેનિકલ મેટલ વાલ્વ બદલ્યા છે. ટ્રીકસ્પીડ વાલ્વનું ક્ષતિગ્રસ્ત થવું એ ખૂબ જ દુર્લભ દ્રશ્ય હોય છે. સામાન્ય રીતે, હૃદયના વાલ્વને બદલવા માટે સ્ટર્નમની નજીક એક મોટું ઓપનિંગ કરીને ઓપરેશન કરવામાં આવે છે, પરંતુ લલિતાબેનના કિસ્સામાંઆ આ શક્ય ન હતું. બિમારીને ટાળવા માટે ચેપગ્રસ્ત વાલ્વને યાંત્રિક ધાતુના વાલ્વથી બદલવા માટે મિનિમલી ઇન્વેસિવ સર્જરી હાથ ધરવામાં આવી હતી અને તે સફળ રહી હતી.