Exit Poll અને Opinion Poll વચ્ચે ફરક કયો?
Exit Poll અને Opinion Poll : ઓપિનિયન પોલ ચૂંટણી પહેલા હાથ ધરવામાં આવે છે. તમામ વર્ગના લોકો ઓપિનિયન પોલમાં સામેલ હોય છે.પછી ભલે તે મતદાર હોય કે ન હોય. તે જ સમયે, મતદાન પછી તરત જ એક્ઝિટ પોલ હાથ ધરવામાં આવે છે. આમાં માત્ર મતદારોનો સમાવેશ થાય છે.
દેશમાં હાલમાં લોકસભાની ચૂંટણી ચાલી રહી છે. અત્યાર સુધીમાં પાંચ તબક્કામાં મતદાન થયું છે. છઠ્ઠા રાઉન્ડમાં આઠ રાજ્યો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોની 58 બેઠકો પર મતદાન થવાનું છે. તે જ સમયે, સાતમા અને અંતિમ તબક્કાનું મતદાન 1 જૂને છે.
ગુજરાતની સુરત બેઠક પરથી ભાજપના ઉમેદવાર મુકેશ દલાલ પહેલા જ બિનહરીફ ચૂંટાઈ ચુક્યા છે. આવી સ્થિતિમાં, 542 બેઠકોના પરિણામો 4 જૂને જાહેર કરવામાં આવશે, પરંતુ વિવિધ મીડિયા ચેનલો અને સર્વે એજન્સીઓ દ્વારા 1 જૂનની સાંજે એક્ઝિટ પોલ જાહેર કરવામાં આવશે. દેશમાં કયો પક્ષ સરકાર બનાવી શકે છે? કઈ પાર્ટીને કેટલી સીટો મળી શકે? તેનો અંદાજ આ પોલ આપે છે.
એક્ઝિટ પોલ છે શું ?
હવે તમે વિચારતા હશો કે શું આ Exit Poll છે? તેઓ કેવી રીતે દાવો કરે છે કે સરકાર બનશે અને મતગણતરી પહેલા જ નિષ્ફળ જશે? તેનો ઈતિહાસ શું છે? Exit Poll અને Opinion Poll વચ્ચે ફરક કયો? આ બધા સવાલોના જવાબ અમે તમને જણાવીશું. વાંચો આ અહેવાલ…
પહેલા જાણો કે શું આ એક્ઝિટ પોલ છે?
ખરેખર, એક્ઝિટ પોલ એક પ્રકારનો ચૂંટણી સર્વે છે. મતદાનના દિવસે જ્યારે મતદાર મતદાન કરીને મતદાન મથકની બહાર આવે છે ત્યારે વિવિધ સર્વે એજન્સીઓ અને ન્યૂઝ ચેનલોના લોકો ત્યાં હાજર હોય છે. તે મતદારને મતદાન અંગે પ્રશ્નો પૂછે છે. આમાં તેમને પૂછવામાં આવે છે કે તેઓએ કોને વોટ આપ્યો છે? આ રીતે દરેક વિધાનસભાના અલગ-અલગ પોલિંગ બૂથ પરથી મતદારોને પ્રશ્નો પૂછવામાં આવે છે.
ગાણિતિક મોડલના આધારે ગણતરી
મતદાન પૂરું થાય ત્યાં સુધીમાં આવા પ્રશ્નો પર મોટી સંખ્યામાં ડેટા એકત્ર કરવામાં આવે છે. આ ડેટા ભેગો કરીને અને તેના જવાબો અનુસાર અંદાજ લગાવવામાં આવે છે કે જનતાનો મૂડ કયો છે? ગાણિતિક મોડલના આધારે ગણતરી કરવામાં આવે છે કે કઈ પાર્ટીને કેટલી બેઠકો મળી શકે છે? મતદાન પૂર્ણ થયા પછી જ તેનું પ્રસારણ થાય છે.
એક્ઝિટ પોલ કરવા માટે, સર્વે એજન્સી અથવા ન્યૂઝ ચેનલના રિપોર્ટર અચાનક બૂથ પર જાય છે અને ત્યાંના લોકો સાથે વાત કરે છે. તે કોને પ્રશ્ન કરશે તે અગાઉથી નક્કી નથી? સામાન્ય રીતે, મજબૂત એક્ઝિટ પોલ માટે, 30-35 હજારથી એક લાખ મતદારો વચ્ચે વાતચીત થાય છે. જેમાં પ્રદેશ મુજબ દરેક વર્ગના લોકોને સામેલ કરવામાં આવ્યા છે.
એજન્સીઓ ચૂંટણી પહેલા ઓપિનિયન પોલ કરાવે
Opinion Poll: એજન્સીઓ ચૂંટણી પહેલા ઓપિનિયન પોલ કરાવે છે અને તેમાં તમામ લોકોને સામેલ કરવામાં આવે છે. પછી ભલે તે મતદાર હોય કે ન હોય. ઓપિનિયન પોલના પરિણામો માટે, વિવિધ ક્ષેત્રોના ચૂંટણીલક્ષી મહત્વના મુદ્દાઓ પર જનતાની નાડી જાણવાનો પ્રયાસ કરવામાં આવે છે. આ અંતર્ગત દરેક ક્ષેત્રમાં એ જાણવાનો પ્રયાસ કરવામાં આવે છે કે જનતા સરકારથી નાખુશ છે કે તેના કામથી સંતુષ્ટ છે.
નિર્ણાયક તબક્કામાં એક્ઝિટ પોલ થાય
એક્ઝિટ પોલ: મતદાન પછી તરત જ એક્ઝિટ પોલ હાથ ધરવામાં આવે છે, જેમાં માત્ર મતદારોનો સમાવેશ થાય છે. એક્ઝિટ પોલમાં ફક્ત તે જ લોકો ભાગ લે છે, જે મતદાન કર્યા પછી બહાર આવે છે. નિર્ણાયક તબક્કામાં એક્ઝિટ પોલ થાય છે. આ દર્શાવે છે કે લોકોએ કઈ પાર્ટીમાં વિશ્વાસ વ્યક્ત કર્યો છે. મતદાન પૂર્ણ થયા પછી જ એક્ઝિટ પોલનું પ્રસારણ થાય છે. સાતમા રાઉન્ડનું મતદાન 1 જૂને સમાપ્ત થયા બાદ એક્ઝિટ પોલ બતાવવામાં આવશે.
Opinion Poll વિશે રસપ્રદ માહિતી:
વિશ્વમાં ચૂંટણી સર્વેની શરૂઆત સૌથી પહેલા અમેરિકામાં થઈ હતી.
જ્યોર્જ ગેલપ અને ક્લાઉડ રોબિન્સને અમેરિકન સરકારની કામગીરી અંગે લોકોના અભિપ્રાય જાણવા માટે આ સર્વે કર્યો હતો.
બાદમાં, બ્રિટને 1937માં અને ફ્રાન્સે 1938માં મોટા પાયે મતદાન સર્વેક્ષણો હાથ ધર્યા.
આ પછી જર્મની, ડેનમાર્ક, બેલ્જિયમ અને આયર્લેન્ડમાં ચૂંટણી પૂર્વે સર્વે કરવામાં આવ્યો હતો.
એક્ઝિટ પોલ વિશે રસપ્રદ માહિતી:
એક્ઝિટ પોલની શરૂઆત ડચ સમાજશાસ્ત્રી અને ભૂતપૂર્વ રાજકારણી માર્સેલ વોન ડેમ દ્વારા કરવામાં આવી હતી.
વોન ડેમે તેનો સૌપ્રથમ ઉપયોગ 15 ફેબ્રુઆરી 1967ના રોજ કર્યો હતો. તે સમયે નેધરલેન્ડમાં યોજાયેલી ચૂંટણીઓ અંગેનું તેમનું મૂલ્યાંકન એકદમ સચોટ હતું.
ઇન્ડિયન ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ પબ્લિક ઓપિનિયન (IIPU)ના વડા એરિક ડી'કોસ્ટા દ્વારા ભારતમાં એક્ઝિટ પોલની શરૂઆત કરવામાં આવી હતી.
1996માં એક્ઝિટ પોલની સૌથી વધુ ચર્ચા થઈ હતી. તે સમયે દૂરદર્શને સેન્ટર ફોર ધ સ્ટડી ઓફ ડેવલપિંગ સોસાયટીઝ (CSDS)ને દેશભરમાં એક્ઝિટ પોલ કરાવવાની પરવાનગી આપી હતી.
1998માં પહેલીવાર ટીવી પર એક્ઝિટ પોલનું પ્રસારણ કરવામાં આવ્યું હતું.
આ એજન્સીઓ અને ચેનલો સર્વે કરે છે
TO day -ચાણક્ય
એબીપી-સી વોટર
NewsX-નેતા
રિપબ્લિક-જન કી બાત
csds
ન્યૂઝ18-આઈપીએસઓએસ
ઇન્ડિયા ટુડે-એક્સિસ માય ઇન્ડિયા
ટાઇમ્સ નાઉ-CNX