ભારત માટે ઉપલબ્ધિઓથી ભરપૂર રહ્યો G-20નો પ્રથમ દિવસ

G-20 કોન્ફરન્સના પહેલા જ દિવસે ભારતે દિલ્હી ઘોષણા પત્ર પર સર્વસંમતિ સાધીને ઈતિહાસ રચ્યો છે. દિલ્હી ઘોષણાપત્રના 100 ટકા મુદ્દાઓ પર તમામ દેશોની સંપૂર્ણ સંમતિ પ્રાપ્ત થઈ છે. તેમાં વૈશ્વિક સ્તરે પરિવર્તન માટેના 10 મુદ્દા સામેલ છે, જેના પર વિશ્વના સૌથી શક્તિશાળી દેશોએ સર્વસંમતિ આપી છે. તે જ સમયે, ભારતની પહેલ પર, પ્રથમ વખત 55 દેશોના બનેલા આફ્રિકન યુનિયનને G20 માં સંપૂર્ણ સભ્યપદ આપવામાં આવ્યું છે. હવે G-20 જેવું મંચ વિશ્વનું સૌથી મોટું અને સર્વસમાવેશક મંચ બની ગયું છે.

દિલ્હી મેનિફેસ્ટોને ભારતની મોટી સફળતા ગણાવવામાં આવી રહી છે. નિષ્ણાતોએ આ માટે મોટા કારણો પણ આપ્યા છે. ખરેખર, પ્લાનેટ, પીપલ, પીસ અને પ્રોસ્પરિટી. આ ચાર મુદ્દાઓ છે જેના પર ભારતે જી-20ના દિલ્હી ઘોષણાપત્રમાં સૌ કોઇની સહમતિ સાધી. , મુખ્ય મુદ્દા એ હતા કે હવે વિશ્વએ મજબૂત, ટકાઉ, સંતુલિત અને સમાવેશી વિકાસ તરફ આગળ વધવું પડશે. આ માટે, સસ્ટેનેબલ ડેવલપમેન્ટ ગોલ્સ હાંસલ કરવા માટે ઝડપી પ્રગતિની જરૂર છે. ભારતે વિશ્વને ટકાઉ વિકાસ માટે ગ્રીન ડેવલપમેન્ટ એગ્રીમેન્ટ માટે સંમતિ અપાવી છે. આ ઉપરાંત 21મી સદીમાં વિશ્વની બહુપક્ષીય સંસ્થાઓની રચના પર પણ ભાર મૂકવામાં આવ્યો છે.

G-20માં ભારતની અધ્યક્ષતામાં યોજાયેલા કાર્યક્રમની સફળતાનો અંદાજ એ વાત પરથી લગાવી શકાય છે કે છેલ્લા પાંચ વર્ષમાં યોજાયેલી તમામ પરિષદોની સરખામણીમાં ભારતમાં યોજાયેલી G-20 પરિષદની ઉત્પાદકતા અનેક ગણી છે. ઉચ્ચ G-20 એ વિશ્વને બચાવવા, સર્વસમાવેશક વિકાસ અને શાંતિની દિશામાં ભારતની કેટલીક મોટી પહેલો પર કેટલાક નિર્ણયો લીધા છે, જેમાં પેટ્રોલમાં ઇથેનોલનું મિશ્રણ, ગ્રીન ક્રેડિટ પહેલ અને બહુપક્ષીય વિશ્વ સંસ્થાઓની રચના જેવી પહેલો પર સહમતિ બની છે.

દિલ્હીના મેનિફેસ્ટો પર નિષ્ણાતોએ શું કહ્યું?

પૂર્વ રાજદૂત અશોક સજ્જનહરે કહ્યું કે ભારત માટે આ ખૂબ જ ખુશીનો દિવસ છે. ભારતમાં આજથી G20 ની પ્રમુખપદની શરૂઆત થઈ ગઈ છે. જ્યારે G20 શિખર સંમેલન શરૂ થયું ત્યારે કોઈએ અનુમાન પણ નહોતું કર્યું કે તે ભારત માટે આટલો સફળ દિવસ હશે. ભારતને ત્રણ મોટી સફળતાઓ મળી છે. પહેલી વાત એ છે કે વડાપ્રધાને સવારે કહ્યું કે આફ્રિકન યુનિયનને સર્વસંમતિથી G20નો 21મો સભ્ય બનાવવામાં આવશે, આ ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ નિર્ણય છે. બીજી સફળતા દિલ્હી મેનિફેસ્ટોને સર્વાનુમતે સ્વીકારવામાં આવી. આ વિશે કોઈએ વિચાર્યું ન હતું. વિશ્વભરના મીડિયા કહેતા હતા કે તે સંપૂર્ણપણે અલગ મંતવ્યો અને સ્થિતિ ધરાવતા બે દેશો વચ્ચેની ખાઈને દૂર કરી શકશે નહીં. પરંતુ તેની સ્વીકૃતિએ સૌને ચોંકાવી દીધા છે.

ભારતીય મુત્સદ્દીગીરી અને વડાપ્રધાનની પ્રશંસા થવી જોઈએઃ પૂર્વ રાજદૂત

પૂર્વ રાજદૂત રાજીવ ડોગરાએ જી-20ના પ્રથમ દિવસની મોટી સફળતા વિશે વાત કરતા કહ્યું કે સૌથી મોટી સફળતા એ છે કે તે સમજણ અને શાંતિની જીત છે. આ કોઈ એક બ્લોકની જીત નથી. છેલ્લા કેટલાક મહિનાઓથી એવું વાતાવરણ સર્જાઈ રહ્યું હતું જે પહેલા નહોતું. પહેલા એક જ મીટીંગ થતી અને તેના સભ્યો જ તેમાં રસ લેતા. ભારતમાં આયોજિત થવા જઈ રહેલા G20માં શું ખાસ હશે તેના પર દુનિયાની નજર હતી. પરંતુ ભારતે દુનિયાભરના દેશોનો સમાવેશ કર્યો હતો. ભારતીય મુત્સદ્દીગીરી અને વડાપ્રધાનના વખાણ કરવા જોઈએ. આ તમામ લોકોએ મળીને એક અશક્ય પરિસ્થિતિને શક્ય બનાવી છે.

સુરક્ષાના દૃષ્ટિકોણથી પણ મહત્વપૂર્ણ: સંરક્ષણ નિષ્ણાત

સંરક્ષણ નિષ્ણાત નિવૃત્ત મેજર સંજય મેસ્ટને કહ્યું કે આ સમગ્ર ભારત માટે એક મોટી જીત છે. સુરક્ષાના દૃષ્ટિકોણથી અમે આમાં રશિયા-યુક્રેન યુદ્ધનો સમાવેશ કર્યો છે. પરમાણુ માટે પણ સ્પષ્ટપણે કહેવામાં આવ્યું છે કે તેનો ઉપયોગ કોઈપણ સંજોગોમાં કરવામાં આવશે નહીં. આતંકવાદ અંગે પણ ચર્ચા કરવામાં આવી હતી. દિલ્હીના ઢંઢેરામાં રશિયા-યુક્રેનનો પણ વિગતવાર ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો છે. આનાથી પશ્ચિમી દેશોને પણ સંદેશો ગયો છે.

સમિટના પ્રથમ દિવસે બે સત્રો યોજાયા હતા

સમિટના પ્રથમ દિવસે બે સત્રોનો સમાવેશ કરવામાં આવ્યો હતો. પ્રથમ સત્રમાં વન અર્થ થીમ પર ચર્ચા કરવામાં આવી હતી. બીજા સત્રમાં એક પરિવારની ચર્ચા કરવામાં આવી. વિશ્વ ભાઈચારાની સાથે વિશ્વ શાંતિની વાત થઈ અને આ બંને કાર્યક્રમો વચ્ચે ભારતીય પીએમએ ઘણી દ્વિપક્ષીય વાતચીત પણ કરી. પીએમ મોદીએ બ્રિટિશ પીએમ ઋષિ સુનક સાથે ઉષ્માભરી મુલાકાત કરી હતી. પીએમ મોદીએ પીએમ ઋષિ સુનકને ગળે લગાવીને નજીકમાં બેસાડ્યા હતા. બંને દેશો સાથે વેપારના મુદ્દા પર ચર્ચા થઈ હતી. આ સિવાય પીએમ મોદીએ જાપાનના પીએમ ફુમિયો કિશિદા સાથે પણ દ્વિપક્ષીય વાતચીત કરી હતી.