કેવી રહી ભાજપની રાજકીય સફર? કોંગ્રેસના વાવાઝોડામાં કમળ ખીલવનાર આ સાંસદોનો વિશેષ અહેવાલ
6 એપ્રિલ 1980ના રોજ નવા રાજકીય સંગઠનની રચનાવાસ્તવમાં કટોકટીના સમયમાં અનેક વિપક્ષી પાર્ટીઓના વિલીનીકરણથી બનેલો આ પક્ષ વિચારધારાના દ્વૈતમાં ફસાઈ ગયો હતો. સમાજવાદી જૂથના નેતાઓ જનસંઘના નેતાઓની બેવડી ભૂમિકા પર પ્રતિબંધ મૂકવાની માંગ કરી રહ્યા હતા. આમ છતાં, એવું કહેવામાં આવ્યું હતું કે જનતા પાર્ટીના નેતાઓએ કાં તો રાષ્ટ્રીય સ્વયં સેવક સંઘ (RSS)માં રહેવું જોઈએ અથવા પાર્ટી માટે કામ કરવું જોઈએ. બેમાંથી એકની પસંદગી કરવાની હોય છે. આ પ્રતિબંધનું પરિણામ એ આવ્યું કે ભારતીય જનસંઘના નેતાઓ જનતા પાર્ટીથી અલગ થઈ ગયા. 6 એપ્રિલ, 1980 ના રોજ, આ નેતાઓએ ભારતીય જનતા પાર્ટી નામના નવા રાજકીય સંગઠનની રચના કરી. ભાજપની શરૂઆત અહીંથી થઈ હતી. અટલ બિહારી વાજપેયી નવા પક્ષના સ્થાપક પ્રમુખ તરીકે ચૂંટાયા.
ભાજપના ખાતામાં માત્ર બે બેઠકો આવી31 ઓક્ટોબર 1984ના રોજ દેશના વડાપ્રધાન ઈન્દિરા ગાંધીની હત્યા કરવામાં આવી હતી. આખા દેશમાં હોબાળો થવા લાગ્યો. કોંગ્રેસે તાત્કાલિક ચૂંટણી કરાવવાનો નિર્ણય કર્યો અને ચૂંટણી પંચે તેની જાહેરાત કરી. ભારતીય જનતા પાર્ટીએ પ્રથમ વખત 1984ની સામાન્ય ચૂંટણીમાં ભાગ લીધો હતો. ચૂંટણીમાં કોંગ્રેસે ધમાલ મચાવી હતી. સહાનુભૂતિની લહેરમાં કોંગ્રેસના 404 ઉમેદવારો ચૂંટણી જીત્યા હતા. પહેલીવાર ચૂંટણી લડનાર ભારતીય જનતા પાર્ટી એટલે કે બીજેપીને તેના ખાતામાં માત્ર બે સીટો આવી. ત્યારે વડાપ્રધાન રાજીવ ગાંધીએ પણ તેમની મજાક ઉડાવી હતી. 'હમ દો, હમારે દો' કહ્યું હતું. તેમનો કટાક્ષ પાર્ટી અધ્યક્ષ અટલ બિહારી વાજપેયી, લાલકૃષ્ણ અડવાણી અને ભાજપના બે સાંસદો પર હતો.આ બંને નેતાઓએ પહેલીવાર કમળ ખીલવ્યુંડૉ.એ.કે.પટેલ અને ચંદુતલા જંગ રેડ્ડીએ કોંગ્રેસની લહેરમાં પણ ભાજપને વિજય અપાવ્યો હતો. પટેલ ગુજરાતની મહેસાણા બેઠક પરથી જીત્યા, જ્યારે ચંદુપતાલા રેડ્ડી આંધ્રપ્રદેશની હનમકોંડા બેઠક પરથી સાંસદ બન્યા. આવો જાણીએ બંને વિશે...
1. ડૉ. એ.કે. પટેલ: રાજકારણમાં પ્રવેશેલા MBBS ડૉક્ટર. પિતાનું નામ કાલિદાસ પટેલ હતું. ડૉ.પટેલનો જન્મ 1 જુલાઈ, 1931ના રોજ મહેસાણામાં થયો હતો. તેઓ ગુજરાતના મોટા ડોકટરોમાંના એક હતા. તેઓ 1975 થી 1984 સુધી ગુજરાત વિધાનસભાના સભ્ય હતા. 1977માં તેમને ગુજરાત ભારતીય જનસંઘના અધ્યક્ષ બનાવવામાં આવ્યા. 1984માં તેમને ભાજપના પ્રદેશ અધ્યક્ષ બનાવવામાં આવ્યા હતા. 1984માં કોંગ્રેસના તોફાન વચ્ચે મહેસાણામાંથી લોકસભાની ચૂંટણી જીતીને તેઓ પહેલીવાર સંસદસભ્ય બન્યા હતા. આ પછી તેઓ સતત પાંચ વખત સાંસદ રહ્યા. 1998માં જ્યારે ભાજપની સરકાર બની ત્યારે તેમને કેન્દ્રીય મંત્રી બનાવવામાં આવ્યા હતા.
2. ચંદુપતલા જંગા રેડ્ડીઃ ચંદુપતલા જંગા રેડ્ડીનો જન્મ 18 નવેમ્બર 1935ના રોજ થયો હતો. તેઓ આંધ્રપ્રદેશના વારંગલ જિલ્લાના ગામડાની શાળામાં શિક્ષક હતા. ભારતીય જનસંઘની શરૂઆત થઈ ત્યારે તેઓ તેમાં જોડાયા. તેઓ 1967 થી 1984 સુધી સતત ત્રણ વખત ધારાસભ્ય તરીકે ચૂંટાયા હતા. 1984ની સામાન્ય ચૂંટણીમાં, તેમને ભારતીય જનતા પાર્ટી દ્વારા લોકસભા માટે નામાંકિત કરવામાં આવ્યા હતા અને તેઓ જીત્યા હતા. તેમણે કોંગ્રેસના પીવી નરસિમ્હા રાવને હરાવ્યા, જેઓ પાછળથી દેશના વડાપ્રધાન બન્યા. જંગા રેડ્ડી દક્ષિણના રાજ્યોમાંથી ભાજપના પ્રથમ સાંસદ હતા. વિદ્યાર્થીકાળથી જ જાહેર જીવનમાં સક્રિય, રેડ્ડીએ રામ જન્મભૂમિ આંદોલન સહિત અનેક આંદોલનોમાં ભાગ લીધો હતો. તેઓ તેલંગાણા સત્યાગ્રહ આંદોલનમાં પણ સક્રિય હતા.
અટલજી પણ ચૂંટણી હારી ગયા હતાભાજપના સંસ્થાપક અધ્યક્ષ અટલ બિહારી વાજપેયી પણ 1984માં ચૂંટણી હારી ગયા હતા. વાજપેયીજીનો જન્મ 25 ડિસેમ્બર 1924ના રોજ ગ્વાલિયરમાં થયો હતો. તેમણે 1971માં જનસંઘના ઉમેદવાર તરીકે ગ્વાલિયર લોકસભા બેઠક જીતી હતી. જો કે, તેઓ 1984માં કોંગ્રેસના તોફાનમાં માધવ રાવ સિંધિયા સામે ચૂંટણી હારી ગયા હતા. સિંધિયા રાજવી પરિવારમાંથી આવેલા માધવ રાવને ગ્વાલિયરમાંથી હરાવવા લગભગ અશક્ય હોવાનું કહેવાઈ રહ્યું હતું.
જો કે, કોંગ્રેસે ગ્વાલિયરમાં રાજમાતાના પુત્ર માધવ રાવને ઉમેદવાર તરીકે ઉતાર્યા હતા. આ જોતાં વાજપેયીએ પડોશી ભીંડમાંથી ઉમેદવારી પત્રો રજૂ કરવાનો પ્રયાસ કર્યો. તે પણ કારમાં ત્યાં ગયા હતા. જોકે, ત્યાં સુધીમાં ઉમેદવારીપત્રો રજૂ કરવાનો સમય વીતી ગયો હતો. માધવ રાવે વાજપેયીને 1.65 લાખ મતોથી હરાવ્યા હતા.અને પછી આખા દેશમાં કમળ ખીલ્યું1984માં બે બેઠકો જીતનાર ભાજપ પાસે હવે 303 સાંસદો છે, જ્યારે કોંગ્રેસની 414 બેઠકોમાંથી ઘટીને 52 થઈ ગઈ છે. ચાલો જાણીએ દરેક ચૂંટણીમાં ભાજપનો ગ્રાફ કેવી રીતે વધ્યો?