Ashwathama : પૃથ્વી પર આજે પણ જીવિત છે

Ashwathama થોડા દિવસો પહેલા જ ફિલ્મ કલ્કી 2898માં અમિતાભ બચ્ચનનો અશ્વથામા લુક સામે આવ્યો હતો. તેના લુક અને અશ્વત્થામા બંનેની સોશિયલ મીડિયામાં ખૂબ ચર્ચા થઈ હતી. અશ્વત્થામા મહાભારતના યોદ્ધા હતા જેમણે પોતાના પિતા દ્રોણાચાર્યના મૃત્યુનો બદલો લેવા માટે પાંડવોના કિલ્લામાં હંગામો મચાવ્યો હતો. પૌરાણિક માન્યતાઓ અનુસાર, અશ્વત્થામાને અમરત્વનું વરદાન મળ્યું હતું અને તે હજુ પણ પૃથ્વી પર ક્યાંક જીવિત છે. 

અશ્વત્થામા કોણ છે

અશ્વત્થામા પાંડવો અને કૌરવોના ગુરુ દ્રોણાચાર્યના પુત્ર હતા. તેમના પિતાની જેમ તેઓ જન્મથી જ બહાદુર અને તીરંદાજીમાં નિષ્ણાત હતા. એકવાર, સંતાન પ્રાપ્તિ માટે, દ્રોણાચાર્ય અને તેમની પત્ની કૃપા હિમાલયમાં ગયા અને તપસ્યા કરી. ત્યારે ભગવાન શિવ પ્રસન્ન થયા અને તેમને તેજસ્વી પુત્રનું વરદાન આપ્યું. દ્રોણાચાર્ય અને કૃપાના આ બાળકનું નામ અશ્વત્થામા હતું. કહેવાય છે કે મહાભારતનું આ એકમાત્ર પાત્ર છે જે કળિયુગમાં પણ જીવંત છે.

પિતાના મૃત્યુથી અશ્વત્થામા બરબાદ થઈ ગયા હતા.

વાસ્તવમાં, દ્રોણાચાર્ય પાંડવો અને કૌરવો બંનેના ગુરુ હતા. પરંતુ મહાભારતમાં દ્રોણાચાર્ય કૌરવો વતી લડ્યા હતા. મહાભારતના યુદ્ધમાં ભીષ્મ પિતામહના મૃત્યુ પછી, તેમણે કૌરવોની સેનાનું નેતૃત્વ કર્યું. શ્રી કૃષ્ણ અને પાંડવો જાણતા હતા કે દ્રોણાચાર્યના નેતૃત્વમાં કૌરવોને હરાવવાનું આસાન નહીં હોય. ત્યારે શ્રી કૃષ્ણે તેનો ઉકેલ કર્યો. યોજના મુજબ યુદ્ધમાં અશ્વત્થામા માર્યા ગયાની વાત ફેલાઈ ગઈ. જ્યારે ભીમે અવંતિરાજાના હાથી અશ્વત્થામાને મારી નાખ્યો હતો.

પુત્રના મૃત્યુની વાત સાંભળીને દ્રોણાચાર્યનું હૃદય ક્ષીણ થઈ ગયું અને યુદ્ધના મેદાનમાં શસ્ત્રો છોડીને પુત્રના મૃત્યુનો શોક કરવા લાગ્યા. પછી, તક લેતા, રાજા દ્રુપદના પુત્ર ધૃષ્ટદ્યુમ્ને ગુરુ દ્રોણાચાર્યનો શિરચ્છેદ કર્યો.

અશ્વત્થામાએ પાંડવો પર વિનાશ વેર્યો.

જ્યારે Ashwathama ને કૃષ્ણ અને પાંડવોની આ યુક્તિ વિશે ખબર પડી ત્યારે તે પોતાનો ગુસ્સો ગુમાવી બેઠો. પાંડવો જાણતા ન હતા કે અર્જુન સિવાય ગુરુ દ્રોણાચાર્યએ પણ અશ્વત્થામાને બ્રહ્માસ્ત્રનો ઉપયોગ કેવી રીતે કરવો તે શીખવ્યું હતું. પિતાના મૃત્યુથી ક્રોધિત થયેલા અશ્વત્થામાએ નારાયણ શસ્ત્ર ચલાવવાનું નક્કી કરતાં જ પાંડવો ભયભીત થઈ ગયા. નારાયણશાસ્ત્ર બહાર કાઢતાં જ પાંડવોની આખી સેના પર આકાશમાંથી બાણ નીકળ્યા. પરંતુ શ્રી કૃષ્ણએ અહીં પણ પાંડવોને બચાવ્યા હતા. શ્રી કૃષ્ણ જાણતા હતા કે નિઃશસ્ત્ર લોકો પર નારાયણશાસ્ત્રની કોઈ અસર નથી અને તેનો ઉપયોગ ફક્ત એક જ વાર કરી શકાય છે. કૃષ્ણના આ સંદેશને કારણે પાંડવોનો ઉદ્ધાર થયો અને અશ્વત્થામાના નારાયણ શસ્ત્રનો નાશ થયો.

કૃષ્ણના શ્રાપથી અશ્વત્થામા અમર થઈ ગયા

મહાભારત યુદ્ધ સમાપ્ત થયા પછી, અશ્વત્થામાએ પાંડવો પાસેથી બદલો લેવાની યોજના બનાવી. અશ્વત્થામા(Ashwathama)એ ધૃષ્ટદ્યુમ્નનો વધ કર્યો. તેણે દ્રૌપદીના પુત્રોને પાંડવો સમજીને મારી નાખ્યા. તેણે ઉત્તરાને મારવાનો પણ પ્રયાસ કર્યો જેથી અર્જુનનો વંશ ખતમ થઈ જાય. ત્યારે શ્રી કૃષ્ણ ગુસ્સે થયા અને અશ્વત્થામાને લાંબા સમય સુધી રક્તપિત્ત બનીને પૃથ્વી પર ભટકવાનો શ્રાપ આપ્યો. કૃષ્ણના આ શ્રાપને કારણે અશ્વત્થામા અમર થઈ ગયા.

લોકવાયકા મુજબ અશ્વત્થામા આજે પણ નર્મદા તટે શૂલપાણેશ્વરના જંગલોમાં ભટકે છે. સ્થાનિક આદિવાસીઓએ એમને જોયા હોવાનો દાવો કરે છે.ખાસ અપૂજ રહેલા શિવાલયમાં રોજ એ પૂજા કરે છે એમ મનાય છે. કારણ? જંગલમાં આવેળ નિર્જન જગ્યાએ આવેળ શિવાલયમાં રોજ સવારે તાજાં ફૂલોથી કોઈ પૂજા કરી ગયું હોય એમ લાગે છે.  

‘अश्वत्थामा बलिर्व्यासो हनुमांश्च विभीषणः।

कृपः परशुरामश्च सप्तैते चिरंजीविनः॥

सप्तैतान् संस्मरेन्नित्यं मार्कण्डेयमथाष्टमम्।

जीवेद्वर्षशतं सोपि सर्वव्याधिविवर्जित।।’

અશ્વસ્થામા, બલિ, વ્યાસ, હનુમાન, વિભીષણ, કૃપાચાર્ય અને ભગવાન પરશુરામ સાતેય મહામાનવ ચિરંજીવી છે. તથાં બીજી બે પંક્તિઓનો અર્થ છે કે જો આ સાત મહામાનવો અને આઠમાં ઋષિ માર્કન્ડેયનું નિત્ય સ્મરણ કરવામાં આવે તો શરીરનાં તમામ રોગ સમાપ્ત થાય છે અને સતાયુ એટલે કે 100 વર્ષની આયુ પ્રાપ્ત થાય છે.

આ પણ વાંચો- Vallabhacharya Jayanti : શ્રીકૃષ્ણના ભક્ત વલ્લભાચાર્ય કોણ છે, જાણો તેમના વિશે…